zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Trung học phổ thông

giáo án vật lý 11 - Dòng điện phu cô

Chia sẻ: Nguyễn Thị Phương Thu | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:7

Báo xấu

157
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài này gồm hai mục với hai nội dung rõ rệt. Mục thứ nhất nói về dòng điện Phu-cô. Mục thứ hia nói về những trường hợp dòng Phu-cô là có lợi và dòng Phu-cô là có hại. Những nội dung nói trên chỉ trình bày ở mức độ định tính.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: giáo án vật lý 11 - Dòng điện phu cô

TRÖ Ø G PTTH M C Ñ N CH ÔN AÏ ÓH I  G AÙ AÙ VAÄT LYÙ 11 I O N Tieát : Baøi 61: DOØNG ÑIEÄN PHU COÂ I.MUÏC TIEÂU : • Hieåu ñöôïc doøng ñieän PHU COÂ laø gì , khi naøo phaùt sinh doøng ñieän Phu Coâ • Hieåu ñöôïc caùi lôïi vaø haïi cuûa doøng ñieän Phu Coâ II. PHÖÔNG PHAÙP GIAÛNG DAÏY : Phöông phaùp thöïc nghieäm vaø neâu vaán ñeà .. III. THIEÁT BÒ , ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC : Con laéc kim loaïi , nam chaâm ñieän IV. TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY PHAÀN LAØM VIEÄC CUÛA GIAÙO VIEÂN PHAÂN HOAÏT ÑOÂNG CUÛA Ghi PHOÁI NOÄI DUNG GHI BAÛNG TOÅ CHÖÙC ,ÑIEÀU KHIEÅN HOÏC SINH THÔØI GIAN 1. Kieåm 1. Traû lôøi caâu hoûi SGk Kieåm tra vaø ñaùnh giaù tra baøi 2. Laøm baøi taäp 1,2,3, SGK cuõ vaø kieán thöùc cuõ lieân quan vôùi baøi môùi (3’) 2. Nghieân 1. Doøng ñieän Phucoâ. Baøi naøy goàm hai muïc vôùi hai noäi cöùu baøi a) Thi nghieäm dung roõ reät. Muïc thöù nhaát noùi môùi Boá trí thí nghieäm nhö ôû hình 61.1. veà doøng ñieän Phu-coâ. Muïc thöù Cho taám kim loaïi (ñoàng hay nhoâm) dao ñoäng hia noùi veà nhöõng tröôøng hôïp trong töø tröôøng cuûa nam chaâm. Ta thaáy taám doøng Phu-coâ laø coù lôïi vaø doøng kim loaïi chæ dao ñoänt trong khoaûng thôøi gain Phu-coâ laø coù haïi. Nhöõng noäi dung ngaén roài öøng laïi. noùi treân chæ trình baøy ôû möùc ñoä b) Giaûi thích: ñònh tính. GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 61 - / 7 1
TRÖÔØNG PTTH MAÏC ÑÓNH CHI  GIAÙO AÙN VAÄT LYÙ 11 Khi taám kim loaïi dao ñoäng, noù caét caùc ñöôøng Doøng ñieän Phu-coâ söùac töø cuûa nam chaâm. Do ñoù trong taám kim Ñeå ñöa ra khaùi nieäm veà doøng loaïi sinh ra caùc doøng ñieän caûm öùng. ñieän Phu-coâ, GV laøm thí nghieäm Theo quy taéc Len-sô, doøng ñieän caûm öùng trong nhö treân Hình 61.1 SGK. Tröôùc khi taám kim loaïi coù taùc duïng ngaên caûn söï laøm thí nghieäm ñoù, GV neân cho chuyeån ñoäng cuûa chính taám kim loaïi ñoù. Vì taám kim loaïi K dao ñoäng maø vaäy taám kim loaïi döøng laïi nhanh choùng. khoâng coù nam chaâm, sau ñoù cho K Moät khoái vaät daãn ñaët trong töø tröôøng bieán dao ñoäng nhieàu laàn lieân tieáp, sôø ñoåi theo thôøi gian, trong khoái vaät daãn ñoù tay vaøo coøn coù theå nhaän thaáy K cuõng sinh ra doøng ñieän caûm öùng trong loõi hôi aám leân moät chuùt. cuûa maùy bieán theá. Sau ñoù GV höôùng daãn ñeå hoïc sinh Ta goïi doøng ñieän caûm öùng ñöôïc sinh ra ôû giaûi thích taïi sao trong thí nghieäm trong khoái vaät daãn khi vaät daãn chuyeån ñoäng vöøa roài taám kim loaïi K döøng laïi trong töø tröôøng hay ñöôïc ñaët trong töø tröôøng nhanh choùng. Muoán vaäy, caàn gôïi bieán ñoåi theo thôøi gian laø doøng ñieän Phu-coâ. yù ñeå hoïc sinh thaáy khi K dao ñoäng Ñaëc tính chung cuûa caùc doøng ñieän Phu-coâ laø giöõa hai cöïc cuûa nam chaâm thì töø tính chaát xoaùy. Noùi caùch khaùc caùc ñöôøng thoâng qua K bieán ñoåi. Do ñoù, trong doøng cuûa Phu-coâ laø tính chaát xoaùy. Noùi taám kim loaïi K coù doøng ñieän caûm caùch khaùc caùc ñöôøng cong kín trong khoái vaät öùng. Doøng ñieän caûm öùng naøy daãn. Thay taám kim loaïi lieàn khoái trong thí chaïy ôû beân trong khoái vaät daãn nghieäm hinh 61.1 baèng taám kim loaïi coù raõnh vaø s9öôïc goïi laø doøng ñieän Phu- seû nhö hình 61.2 thì thaáy taám kim loaïi naøy dao coâ. ñoäng laâu hôn, vì khiñoù ñieän trôû cuõa taám kim Theo quy taéc Len-xô thì tuø tröôøng loaïi ñoái vôùi doøng Phu-coâ taênglaøm cho cöôøng cuûa doøng ñieän Phu-coâ coù taùc ñoä doøng Phu-coâ giaûm. duïng choáng laïi dao ñoäng cuûa taám 2 ) . Taùc duïng cuûa doøng ñieän Phucoâ kim loaïi K. Vì theá taám kim loaïi trong moät soá tröôøng hôïp doøng ñieän Phu-coâ döøng laïi. laø caàn thieát vaø coù ích , trong moät soá Thaønh thöû vieäc cho hoïc sinh giaûi tröôøng hôïp khaùc doøng ñieän Phu-coâ laïi coù thích thí nghieäm ñoàng thôøi cuõng haïi. laø laøm cho hoïc sinh ñöa ra khaùi a) Moät vaøi ví duï öùng duïng doøng Phu nieäm doøng Phu-coâ. Maët khaùc, coâ ñaây cuõng laø dòp ñeå hoïc sinh vaän Taùc ñoäng gaây ra löïc haõm cuûa doøng Phu-coâ duïng quy taéc Len-xô vaøo tröôøng GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 61 - / 7 2
TRÖÔØNG PTTH M C ÑÓNH CH AÏ I  G AÙO AÙN VAÄT LYÙ 11 I trong moät soá tröôøng hôïp laø caàn thieát. Ngöôøi hôïp thöïc teá cuï theå. ta lôïi duïng taùc duïng naøy ñeå haõm chuyeån Cuoái muïc naøy SGK neâu thí nghieäm ñoäng, nhaát laø chuyeån ñoäng quay cuûa moät gioáng nhö thí nghieäm tröôùc nhöng boä phaän naøo ñoù trong moät soá thieát bò maùy thay taám kim loaïi lieàn khoái baèng moùc hay duïng cuï. Chaúng haïn khi ta caân moät taám kim loaïi coù xeû raõnh. Thí vaät baèng caân nhaïy thöôøng laø kim cuûa caân nghieäm cho thaáy, taám kim loaïi coù dao ñoäng khaù laâu. Ñeå traùnh tình trangñoù, xeû raõnh dao ñoäng laâu hôn taám ngöôøi ta cho kim dao ñoäng giöõa hai cöïc cuûa kim loaïi lieàn khoái. Ñeå giaûi thích moät na mchaâm, dao ñoäng cuûa kim seõ taùt hieän töông naøy GV caàn chæ ra söï khaù nhanh. khaùc nhau giöõa taám kim loaïi lieàn Ngöôøi ta cuõng söû duïng taùc duïng haõm cuûa khoái vaø taám kim loaïi coù xeû doøng Phu-coâ trong phanh ñieän töø ôû caùc xe raõnhlaø ñòen trôû ñoái vôùi doøng coù taûi troïng lôùn. ñieän Phu-coâ oû hai taám kim loaïi Coâng tô ñieän duøng trong giañìenh laø moät duïng ñoù. Ñieän trôû cuûa taám kim loaïi cuï ñieän quen thuoäc, trong ñoù doøng Phu-coâ coù lieàn khoái ñoái vôùi doøng Phu-coâ vai troø caàn thieá. Kho doøng ñieän qua cuoäng nhoû hôn taám kim loaïi coù xeû raõnh. daâytrong coâng tô, noù seõ sinh ra momen laøm Vì vaäy, taùc duïng choáng laïi dao cho ñóa kim loaïi cuûa coâng tô quay. Ñóa kim loaïi ñoäng cuûa doøng Phu-coâ trong taám ñaët giöõa hai cöïc cuõa moät nam chaâm hình chöõ kim loaïi lieàn khoái cuõng lôùn hôn U. (hình 61.3) Khi ñóa kim loaïi quay, noù sinh ra taùc duïng cuûa doøng Phu-coâ trong doøng ñieän Phu-coâ trong ñóa. Doøng ñòeân Phu- taám kim loaïi coù xeû raõnh. coâ gaây ra momen caûn taùc duïng leân ñóa. Khi Chuù yù raèng, trong phoøng thí caân baèng giöõa momen quay vaø momen caûn thì nghieäm ôû hình 61.1 SGK ta duøng ñóa quay ñeàu. nam chaâm vónh cöûu hình chöõ U. tuy Khi ngaét doøng ñieän, maëc duø khoâng coøn nhieân, trong boä thí nghieäm thöôøng momen quay taùc duïng leân ñóa nhöng ñóa vaãn duøng ôû nhaø tröôøng ngöôøi ta tieáp taïuc quay vì coù quaùn tính, khi ñoù doøng ngöôøi ta duøng nam chaâm ñieän ñieän Phu-coâ caùc taùc duïng laøm cho ñóa ngöøng thay cho nam chaâm vónh cöûu. quay moät caùch nhanh choùng. Ngoøai ra, ôû xaø ngang cuûa noä thí b) Moät vaøi thí duï veà tröôøng hôïp nghieäm coù theå treo ñöôïc ñoàng doøng Phucoâ laø coù haïi. thôøi hai con laéc, moät con laéc vôùi Nhieàu thieát bò ñieän coù caáu taïo döôùi daïng taám kim loaïi lieàn khoái vaø moät moät loõi saét ñaët trong moät oáng daây coù con laéc vôùi taám kim loaïi coù xeû GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 61 - / 7 3
TRÖÔØNG PTTH M C ÑÓNH CH AÏ I  G AÙO AÙN VAÄT LYÙ 11 I doøng ñieän xoay chieàu chaïy qua. Loõi saét naøy raõnh. coù taùc suïng taêng cöôøng töø tröôøng. Doøng Luùc ñaàu, cho con laéc dao ñoäng ñieän trong oáng daây bieán ñoåi theo thôøi gian nhöng chöa cho doøng ñieän vaøo neân trong loõi s81t xuaát hieän doøng ñieän Phu- cuoän daây cuûa nam chaâm ñieän. coâ. Söï xuaát hieän doøng ñieän Phu-coâ trong Sau ñoù, cho doøng ñieän vaøo cuoän tröôøng hôïp naøy laø coù haïi. Thöù nhaát laø daây vaø ñieàu chænh sao cho nhieät toaû ra do doøng Phu-coâ seõ laøm loõi saét khoaûng caùch giöõa hai cöïc cuûa bò noùng coù theå laøm hoûng maùy. Thöù hai laø nam chaâm ñieän chæ vaøo khoaûng 1 doøng ñieän Phu-coâ luoân luoân coù xu höôùng – 1,5 cm. Baây giôø, cho con laéc vôùi choáng laïi nguyeân nhaân ñaõ gaây ra noù. Trong taám kim loaïi lieàn khoái dao ñoäng, tröôøng hôïp ñoäng cô ñieän, noù choáng laïi söï seõ thaáy con laéc chæ thöïc hieän quay cuûa ñoäng cô. Do ñoù noù laøm giaûmcoâng ñöôïc moät vaøi dao ñoäng roài döøng suaát cuûa ñoäng cô. laïi. Vì boä thieát bò ñöôïc cheá taïo ñeå coù theå thöïc hieännhieàu thí nghieäm neân thöïc ra trong boä thí nghieäm naøy ta coù moät bieán theá vôùi loõi thaùo laép ñöôïc. Muoán taïo ra oät nam chaâm ñieän, ta chæ caàn thaùo moät thanh theùp cuûa loõi bieán theá vaø thay baèng hai thanh theùp ngaén ñeå laøm thaønh hai cöïc cuûa nam chaâm ñieän hình chöõ U. Vì lí do ñoù neân coù theå ñieà chænh ñöôïc khoaûng caùch giöõa hai cöïc cuûa nam cham. Ngoaøi ra khi bieán ñoåi bieán theá thaønh nam chaâm ñieän ta khoâng caàn cho doøng ñieän vaøo caû hai cuoän daây cuûa bieán theá maø chæ caàn cho doøng ñieän vaøo cuoän daây coù soá voøng ít hôn cuõng ñöôïc. Taùc duïng cuûa doøng ñieän Plu-coâ Trong moät soá tröôøng hôïp, doøng GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 61 - / 7 4
TRÖÔØNG PTTH M C ÑÓNH CH AÏ I  G AÙO AÙN VAÄT LYÙ 11 I Ñeå giaûm taùc duïng cuûa doøng Phu-coâ, ngöôøi ñieän Phu-coâ laø coù ích vaø caàn ta khoâng duøng loõi saét döôùi daïng khoái lieàn thieát. Trong moät soá tröôøng hôïp maø duøng nhöõng laø theùp silic moûng coù phuû khaùc doøng ñieän Phu-coâ laïi coù haïi lôùp sôn caùch ñieän ggheùp saùt vôùi nhau (hình Veà nhöõng tröôøng hôïp doøng Phu 61.4). coâ laø caàn thieát, trong SGK noùi kó Ngoaøi ra, nhöõng laù moûng naøy laïi ñöôïc daët hôn veà coâng tô ñieän, vì ñoù laø song song vôùi ñöôûng söùc töø. Laøm nhö vaäy moät duïng cuï ñieän haàu nhö gia ñình ñieän trôû cuûa loõi saét ñoái vôùi doøng Phu-coâ naøo cuõng coù. Khi giaûng daïy giai taêng leân. Baèng caùch ñoù tuy ta khoâng khöû ñoaïn naøy GV neân chuù yù raèng, ñöôïc trieät ñeå doøng Phu-coâ, nhöng cuõng laøm doøng ñieän qua coâng tô ñieän laø giaûm cöôøng ñoä cuûa noù moät caùch ñaùng keå. doøng ñieän xoay chieàu vì vaäy trong ñóa nhoâm xuaát hieän doøng Phu- coâ.Ngoaøi ra cuõng neân chuù yù raèng, momen quay vaø momen caûn ñeàu cho doøng ñieän Phu-coâ trong ñóa nhoâm cuûa coâng tô sinh ra. Tuy nhieân, vieäc giaûi thích söï sinh ra momen quay laø raát phöùc taïp, vì theá SGK chæ noùi ñeán vai troø cuûa doøng Phu-co trong vieäc sinh ra momen caûn. Veà nhöõng tröôøng hôïp doøng Phu coâ laø coù haïi, SGK coù noùi ñeán maùy bieán theá. Chuù yù raèng, ôû lôùp 9 hoïc sinh ñaõ ñöôïc hoïc veà caáu taïo (cu65n sô caáp vaø cuoän thöù caáp) vaø nguyeân taéc hoaït ñoän cuûa maùy bieán theá. Vì vaäy, ôû ñaây GV chæ noùi rieâng veà caáu taïo cuûa loõi bieán theá. Loõi bieán theá goàm nhöõng laù theùp silic moûng ñöôïc gheùp saùt nhau chaéc chaén vaø caùch ñieän vôùi nhau. Laøm nhö vaäy, ñieän trôû cuûa loõi GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 61 - / 7 5
TRÖÔØNG PTTH M C ÑÓNH CH AÏ I  G AÙO AÙN VAÄT LYÙ 11 I bieán theá ñoái vôùi doøng Phu-coâ cuõng giaûm, vì vaäy taùc haïi cuûa doøng Phu-coâ cuõng giaûm. Cuõng khoâng neân queân raèng, maùy bieán theá ch3 ñöôïc duøng ñoái vôùi doøng ñieän xaoy chieàu vaø vì theá bao giôø cuûng xuaát hieän doøng Phu-coâ. GV cuõng neân cho hoïc sinh thaáy raèng, thöïc ra phöông phaùp gheùp caùc laù theùp caùch ñieän vôùi nhau taïo thaønh moät khoái khoâng chæ duøng ôû maùy bieán theá maø noù coø ñöôïc duøng ôû nhieàu tröôøng hôïp khaùc. Noù chung, loõi theùp trong caùc oáng daây coù doøng ñieän bieán ñoäi theo thôøi gianñeàu ñöôïc gheùp baèng caùc laù moûng. Ngöôøi ta phaûi gheùp caùc laù theùp sao cho doøng Phu-coâ ñöôïc sinh ra trong loõi theùp seõ bò caùc lôùp caùch ñieän giöõa caùc laù theùp ngaên caûn. Trong tröôøng hôïp ñoù, ñieän trôû cuûa loõi theùp taêng leân raát lôùn. Caùch gheùp caùc laù theùp nhö treân hình 61.1a Laøm cho doøng Phu-coâ yeáu ñi raát nhieàu so vôùi caùch gheùp nhö treân hình 61.1b Traû lôùi GV : ÑOÃ HIEÁU THAÛO  VAÄT LYÙ PB 11: 61 - / 7 6
TRÖÔØNG PTTH M C ÑÓNH CH AÏ I  G AÙO AÙN VAÄT LYÙ 11 I 3. Cuûng Yeâu caàu nhaéc laïi : HS tö löc coá baøi giaûng Nhaán maïnh caùc noäi dung quan Daën doø troïng . cuûa hoïc Traû lôøi caâu hoûi vaø laøm baøi taäp sinh SGK (5’) Chuaån bò baøi môùi” “   G V O Ã I U A Û O :Ñ H EÁ TH  V A Ä T Ù B LY P 11: 7 7 61 /

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.05: Bộ 300+ Đề Thi Thử THPT Quốc Gia 2022

304 tài liệu

925 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.