ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ TRÀ VINH
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA HỆ THỐNG
BÔI TRƠN VÀ LÀM MÁT
NGÀNH/NGHỀ: CÔNG NGHỆ Ô TÔ
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
Ban hành kèm theo Quyết định số:….QĐ/CĐN, ngày…..tháng……năm ……
của Hiệu trưởng trường cao đẳng nghề Trà vinh
Trà Vinh, năm 2020
(Lưu hành nội bộ)
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
1
LỜI GIỚI THIỆU
Giáo trình mô đun Bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống bôi trơn và làm mát là mô
đun số 21 trong chương trình đào tạo nghề Công nghệ ô tô trình độ cao đẳng, với mong
muốn góp phần từng bước chuẩn hóa giáo trình cao đẳng nghề, đặc biệt là các mô đun
đào tạo nghề của chương trình đào tạo theo trình độ cao đẳng.
Giáo trình này được biên soạn dựa trên đề cương chi tiết mô đun Bảo dưỡng và
sửa chữa hệ thống bôi trơn và làm mát, dành cho sinh viên các nhóm ngành Công nghệ
ô tô trình độ trung cấp và cao đẳng. Từ các kiến thức được cung cấp, học sinh – sinh viên
có thể nghiên cứu mô đun chuyên ngành để có thể áp dụng để giải quyết các hư hỏng
trong thực tế. Học sinh - sinh viên cùng nhóm ngành tại các cơ sở đào tạo có thể sử dụng
giáo trình này như một tài liệu tham khảo.
Giáo trình được viết với 06 bài. Trình bày các kiến thức cơ bản về nhiệm vụ, yêu
cầu, phân loại, cấu tạo, nguyên lý làm việc của các bộ phận hệ thống bôi trơn và làm mát.
Ngoài ra để sinh viên dễ dàng tiếp cận thực tế giáo trình chú trọng các quy trình tháo, l^p,
và kiểm tra sửa chữa những hư hỏng thường gặp trong thực tế đúng quy trình, quy phạm, đúng
yêu cầu ka thuật.
Khi xây dựng theo chương trình chi tiết cũng như biên soạn giáo trình này, chúng
tôi đã tham khảo kinh nghiệm của nhiều người thợ lành nghề và những nhà giáo giảng
dạy lâu năm; tuy nhiên, để tìm được hướng đi riêng trong cách biên soạn nhưng vẫn đảm
bảo kiến thức cần truyền tải và đúng chương trình đào tạo là một cố g^ng lớn của nhóm
biên soạn.
Trong quá trình biên soạn, dù đã cố g^ng, chúng tôi không tránh khỏi những
khiếm khuyết. Rất mong được sự đóng góp của động nghiệp và bạn đọc để giáo trình
được hoàn thiện hơn.
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn các bạn đồng nghiệp đã đọc bản thảo và cho
nhiều ý kiến quý báo. Cảm ơn sâu s^c sự giúp đỡ của các người thợ lành nghề đã hỗ trợ
nhóm biên soạn và Trường cao đẳng nghề trà vinh đã tạo mọi điều kiện cho nhóm biên
soạn hoàn thành giáo trình này.
Trà vinh, ngày………..tháng……..năm 2020
Tham gia biên soạn
1. Chủ biên: Nguyễn Hoàng Hận
2. Tác giả: Trần Đăng Khoa
MỤC LỤC
2
Trang
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN...............................................................................................1
LỜI GIỚI THIỆU..............................................................................................................2
MỤC LỤC.........................................................................................................................3
BÀI 1: THÁO LẮP, NHẬN DẠNG HỆ THỐNG BÔI TRƠN..............................................7
1. Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại........................................................................................7
1.1 . Nhiệm vụ:...........................................................................................................7
1.2. Yêu cầu :.................................................................................................................8
1.2.1 Đối với chất bôi trơn:........................................................................................8
1.2.2 Đối với hệ thống bôi trơn:.................................................................................8
1.2.3 Các thông số sử dụng của dầu bôi trơn:...........................................................8
1.3. Phân loại hệ thống bôi trơn.....................................................................................9
2. Cấu tạo và nguyên lý làm việc của hệ thống bôi trơn..........................................................9
2.1. Bôi trơn bằng pha dầu vào nhiên liệu.....................................................................9
2.2. Bôi trơn bằng vung tóe............................................................................................9
2.3. Bôi trơn cưỡng bức...............................................................................................10
2.4. Hệ thống bôi trơn hỗn hợp....................................................................................11
2.4.1. Cấu tạo...........................................................................................................11
2.4.2. Nguyên lý làm việc.........................................................................................12
2.5. Các bộ phận kiểm tra và giữ an toàn cho hệ thống...............................................13
2.6. Các bộ phận của hệ thống bôi trơn động cơ:........................................................14
2.6.1. Bơm dầu.........................................................................................................14
2.6.2. Két làm mát dầu.............................................................................................16
2.6.3. Bầu lọc...........................................................................................................18
3. Quy trình tháo, l^p.........................................................................................................21
3.1. Quy trình tháo.......................................................................................................21
3.2. Quy trình lắp.........................................................................................................22
3.3. Các chú ý...............................................................................................................23
BÀI 2: BẢO DƯỠNG HỆ THỐNG BÔI TRƠN................................................................24
1. Mục đích, yêu cầu..........................................................................................................24
2. Quy trình và nội dung bảo dưỡng....................................................................................24
2.1. Bảo dưỡng thường xuyên.........................................................................................24
2.2. Bảo dưỡng dưỡng định kỳ.....................................................................................25
3. Thực hành bảo dưỡng....................................................................................................25
3.1. Dầu không đủ, mức dầu thấp................................................................................25
3.2. Dầu quá nhiều, mức dầu quá cao..........................................................................26
3
3.3. Dầu quá loãng.......................................................................................................26
3.4. Dầu bôi trơn bị bẩn, dầu có màu đen, trong dầu có mạt kim loại.........................26
3.5. Ở dưới động cơ có vết dầu....................................................................................26
3.6. Bánh răng bơm dầu bị kêu....................................................................................27
3.7. Nhiệt độ dầu quá cao............................................................................................27
3.8. Áp suất dầu giảm...................................................................................................27
3.9. Áp suất dầu tăng....................................................................................................27
BÀI 3: SỬA CHỮA HỆ THỐNG BÔI TRƠN...................................................................28
1. Hiện tượng sai hỏng và nguyên nhân..............................................................................28
1.1. Bơm dầu.................................................................................................................28
1.2. Két làm mát dầu......................................................................................................28
1.3. Bầu lọc...................................................................................................................28
2. Quy trình kiểm tra và sửa chữa.......................................................................................29
2.1. Bơm dầu.................................................................................................................29
2.1.1. Quy trình tháo, lắp............................................................................................29
2.1.2. Kiểm tra bơm dầu...........................................................................................30
2.1.3. Phương pháp sửa chữa bơm dầu....................................................................34
2.1.4. Thử bơm dầu..................................................................................................34
2.1.5. Kiểm tra, điều chỉnh trên thiết bị chuyên dùng...............................................34
2.1.6. Kiểm tra và điều chỉnh bơm dầu khi không có thiết bị chuyên dùng..............34
2.2. Két làm mát dầu......................................................................................................35
2.2.1. Quy trình tháo, lắp............................................................................................35
2.2.2. Phương pháp kiểm tra.....................................................................................36
2.2.3. Phương pháp sửa chữa...................................................................................36
2.2.4. Sửa chữa két làm mát dầu..............................................................................36
2.3. Bầu lọc...................................................................................................................36
2.3.1. Quy trình tháo, lắp............................................................................................36
2.3.3. Phương pháp sửa chữa...................................................................................39
2.3.4. Bảo dưỡng phao lọc.......................................................................................39
BÀI 4: THÁO LẮP, NHẬN DẠNG HỆ THỐNG LÀM MÁT............................................40
1. Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại......................................................................................40
1.1. Nhiệm vụ................................................................................................................40
1.2. Yêu cầu..................................................................................................................40
1.3. Phân loại...............................................................................................................40
2. Cấu tạo và nguyên lý làm việc của hệ thống làm mát........................................................41
2.1. Làm mát bằng không khí.......................................................................................41
4
