Chöông 21. CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM Leâ Trung
Thöïc
CAD/CAM
230
PHAÀN VIII
ÖÙNG DUÏNG CAD/CAM
ÖÙNG DUÏNG CAD/CAMÖÙNG DUÏNG CAD/CAM
ÖÙNG DUÏNG CAD/CAM
CHÖÔNG 21
CHÖÔNG 21CHÖÔNG 21
CHÖÔNG 21
CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM
CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM
CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM
21.1. Giôùi thieäu.
21.1. Giôùi thieäu.21.1. Giôùi thieäu.
21.1. Giôùi thieäu.
Chuùng ta ñaõ nghieân cöùu vaø bieát nhieàu ích lôïi cuûa heä thoáng maùy tính trong thieát
keá vaø cheá taïo. Trong chöông naøy ta seõ noùi veà vieäc choïn mua heä thoáng CAD/CAM ñeå
söû duïng nhö theá naøo.
Nhìn chung, moät heä thoáng CAD/CAM phaûi coù caùc ñaëc ñieåm sau.
• laø heä thoáng ñoà hoïa töông taùc
• coù phaàn meàm ñeå thieát keá
• coù phaàn meàm cho cheá taïo
• coù heä thoáng cô sôû döõ lieäu CAD/CAM ñeå phuïc vuï cho caû vieäc thieát keá
vaø cheá taïo.
Heä thoáng CAD/CAM coù theå ñaït ñöôïc baèng caùc caùch sau:
1. Mua heä thoáng töø moät haõng thöông maïi CAD/CAM.
2. Môû roäng heä thoáng maùy tính hieän taïi baèng caùch theâm thieát bò ñoà hoïa vaø
phaàn meàm cho CAD/CAM.
3. Töï phaùt trieån khaû naêng CAD/CAM töø con soá khoâng beân trong coâng ty.
Trong 3 caùch treân thì caùch thöù nhaát laø toát nhaát vì ñoù laø nhöõng heä thoáng goïi laø
chìa
khoùa trao
khoùa traokhoùa trao
khoùa trao
tay
taytay
tay
(turnkey systems). Tuy nhieân caùc chæ tieâu maø chuùng ta baøn ñeán
duøng chung cho caû 3 phöông phaùp.
Ñoái vôùi moät coâng ty caàn heä thoáng CAD/CAM thì caâu hoûi ñaët ra laø coù neân duøng
CAD/CAM hay khoâng. Vieäc naøy ñoøi hoûi phaûi phaân tích nhöõng coâng vieäc hieän taïi vaø
töông lai cuûa coâng ty. Vieäc phaân tích coù theå döïa treân caùc yeáu toá sau.
1. Xaùc ñònh khoái löôïng coâng vieäc trong coâng ty (thieát keá, cheá taïo).
2. Ñaùnh giaù khoái löôïng coâng vieäc caàn öùng duïng CAD/CAM.
3. Xaùc ñònh söï öu tieân giöõa muïc 1 vaø 2.
4. Sau khi thöïc hieän muïc 3, xaùc ñònh caùc ñaëc ñieåm cuûa moät heä thoáng
CAD/CAM caàn thieát cho coâng ty. Caùc ñaëc ñieåm naøy chia laøm 2 loaïi cô baûn:
• Nhöõng ñaëc ñieåm caàn phaûi coù
• Nhöõng ñaëc ñieåm muoán coù.
Phöông phaùp ñeà caäp chung coù theå daãn ñeán keát luaän laø heä thoáng CAD/CAM
khoâng thích hôïp cho coâng ty vaø coâng ty coù theå phaûi phaùt trieån heä thoáng CAD/CAM
cuûa chính mình hay môû roäng khaû naêng cuûa heä thoáng CAD/CAM hieän coù.
Giaû duï coâng ty keát luaän laø heä thoáng CAD/CAM laø caàn thieát thì thuû tuïc höôùng
daãn chung ñöa vaøo öùng duïng heä thoáng CAD/CAM laø nhö sau.
Chöông 21. CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM Leâ Trung
Thöïc
CAD/CAM
231
1. Xaùc ñònh chæ tieâu choïn heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay khi coâng ty-
ngöôøi duøng caûm thaáy thöïc söï caàn thieát.
2. Nghieân cöùu vaø thaêm vieáng caùc coâng ty khaùc coù duøng heä thoáng CAD/CAM
coù nhu caàu töông töï, xem coù hieäu quûa khoâng.
3. Nghieân cöùu coâng ty baùn heä thoáng CAD/CAM. Môøi hoï ñeán giôùi thieäu veà
coâng ty vaø saûn phaåm cuûa hoï.
4. Giaûm soá ñoái taùc baùn heä thoáng CAD/CAM xuoáng coøn 3 hoaëc 4 cöû vieân.
5. Xaùc ñònh tæ soá
lôïi ích
lôïi íchlôïi ích
lôïi ích
treân giaù caû
treân giaù caûtreân giaù caû
treân giaù caû
(Lôïi ích cuûa heä thoáng treân giaù trò cuûa noù).
6. Môøi haõng thöông maïi CAD/CAM coù tæ soá tæ soá
lôïi ích
lôïi íchlôïi ích
lôïi ích
treân giaù caû
treân giaù caûtreân giaù caû
treân giaù caû
cao ñeán
ñeå chaïy thöû. Vieäc thöû goàm moät hoaëc vaøi vaán ñeà chuyeân bieät cuûa ngöôøi duøng coù
tính chaát ñaïi dieän cho caùc öùng duïng ñieån hình maø ngöôøi duøng mong ñôïi ôû heä
thoáng CAD/CAM
7. Neáu vieäc chaïy thöû laø ñaït, coâng ty thöông maïi CAD/CAM seõ ñöôïc choïn
chính thöùc. Neáu khoâng ñaït, thì choïn öùng cöû vieân thöù 2,…
21.2. Heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay
21.2. Heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay21.2. Heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay
21.2. Heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay
Thuaät ngöõ
“trao tay”
“trao tay”“trao tay”
“trao tay”
coù nghóa ngöôøi baùn seõ
xuaát haøng, caøi ñaët, kieåm tra vaø
xuaát haøng, caøi ñaët, kieåm tra vaø xuaát haøng, caøi ñaët, kieåm tra vaø
xuaát haøng, caøi ñaët, kieåm tra vaø
ñaûm baûo
ñaûm baûoñaûm baûo
ñaûm baûo
saün saøng cho vieäc söû duïng. Moät heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay
thöôøng ñöôïc caøi ñaët vôùi phaàn meàm cô baûn nhaát ñònh ñeå chaïy treân heä thoáng. Phaàn
meàm caøi theâm seõ phaûi traû theâm tieàn. Vieäc naøy cho pheùp ngöôøi duøng chæ mua nhöõng
gì hoï caàn. Giaù cuûa moät heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay coù theå töø vaøi traêm
ngaøn ñeán vaøi trieäu USD. Maëc duø vaäy, heä thoáng chìa khoùa trao tay vaãn ñöôïc öa duøng
hôn so vôùi heä thoáng töï trang töï cheá voán toán keùm vaø coù nhieàu nhöôïc ñieåm.
Nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng CAD/CAM töï trang töï cheá.
Nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng CAD/CAM töï trang töï cheá.Nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng CAD/CAM töï trang töï cheá.
Nhöôïc ñieåm cuûa heä thoáng CAD/CAM töï trang töï cheá.
Moät coâng ty ngöôøi duøng muoán phaùt trieån moät heä thoáng ñoà hoïa hoaøn thieän caàn
phaûi coù moät ñoäi nguõ chuyeân gia trong lónh vöïc ñoà hoïa maùy tính. Ñoäi nguõ naøy phaûi
bao goàm nhöõng ngöôøi laäp trình ñoà hoaï. Hoï cuõng phaûi thaønh thaïo trong vieäc laäp trình
maùy tính, phaûi hieåu ñoà hoïa, phaûi coù khaû naêng lieân quan ñeán 2 loaïi kyõ naêng treân ñeå
giaûi quyeát baøi toaùn öùng duïng. Söï phoái hôïp caùc kyõ naêng ñoù trong moät ngöôøi khoâng coù
nhieàu vaø phaàn lôùn hoï ñaõ laøm vieäc trong nhöõng coâng ty phaùt trieån phaàn meàm
CAD/CAM.
Moät khoù khaên nöõa ñoái vôùi nhöõng coâng ty töï trang bò heä thoáng CAD/CAM laø yeáu
toá thôøi gian. Heä thoáng CAD/CAM laø moät heä thoáng thoâng minh maø khoâng phaûi moät
sôùm moät chieàu laø coù ngay ñöôïc. Phaûi maát nhieàu naêm. Trong khi ñoù nhöõng ngöôøi baùn
phaàn meàm CAD/CAM laïi ñaõ ñaàu tö thôøi gian vaø coâng söùc vaø coù nhieàu kinh nghieäm
trong vieäc ñaøo taïo. Hoï saün saøng ñaùp öùng yeâu caàu cuûa ngöôøi duøng baát cöù luùc naøo vaø
hoaøn thaønh coâng vieäc trong thôøi gian sôùm nhaát. Vôùi hoï heä thoáng CAD/CAM chính laø
doanh nghieäp. Ngöôøi baùn coù theå vaø phaûi daønh nhöõng coá gaéng caàn thieát ñeå lieân tuïc
phaùt trieån coâng ngheä cuûa hoï trong söï caïnh tranh gay gaét. Haøng traêm con ngöôøi ñaõ boû
ra nhieàu naêm ñeå phaùt trieån phaàn meàm vaø phaàn cöùng CAD/CAM. Söï taäp trung vaø
cöôøng ñoä cuûa hoaït ñoäng naøy laøm sao maø coâng ty-ngöôøi duøng coù theå saùnh ñöôïc. Ñoái
Chöông 21. CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM Leâ Trung
Thöïc
CAD/CAM
232
vôùi ngöôøi duøng CAD/CAM laø coâng cuï ñeå ñaït muïc ñích. Coøn ñoái vôùi ngöôøi baùn,
CAD/CAM vöøa laø coâng cuï vöøa laø muïc ñích.
Môû roäng heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.
Môû roäng heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.Môû roäng heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.
Môû roäng heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.
Nhieàu coâng ty söû duïng muoán caùc ñaëc thuø trong heä thoáng CAD/CAM, ñaëc bieät laø
ôû daïng caùc chöông trình öùng duïng maø ngöôøi baùn khoâng coù. Vì vaäy, hoï chæ mua heä
thoáng CAD/CAM thöông maïi roài veà nhaø phaùt trieån theâm. Keát quûa laø heä thoáng ñaùp
öùng ñöôïc nhu caàu cuûa hoï.
Khi môû roäng heä thoáng, ngöôøi duøng söû duïng ngoân ngöõ laäp trình ñoà hoaï do ngöôøi
baùn cung caáp hoaëc baèng ngoân ngöõ caáp cao nhö FORTRAN. Caùch thöù nhaát toát hôn
caùch thöù hai vì döïa treân caùc chöông trình ñoà hoïa cô sôû.
Khi vieát phaûi traùnh caûi taïo maõ cuûa ngöôøi baùn vì coù theå seõ laøm hoûng caû phaàn
meàm vaø raát khoù söûa chöõa.
Phaùt trieån phaàn meàm laø raát ñaét tieàn. Ñöôïc bieát moãi doøng maõ FORTRAN giaù
khoaøng töø 8 ñeán 15USD. Toaøn boä goàm caùc coâng vieäc:
thieát keá, maõ hoùa, söûa chöõa,
thieát keá, maõ hoùa, söûa chöõa, thieát keá, maõ hoùa, söûa chöõa,
thieát keá, maõ hoùa, söûa chöõa,
thöû vaø laäp hoà sô
thöû vaø laäp hoà sôthöû vaø laäp hoà sô
thöû vaø laäp hoà sô
Moät chöông trình lôùn coù theå ñeán vaøo traêm ngaøn ñoâla.
Gía cuûa heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.
Gía cuûa heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.Gía cuûa heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.
Gía cuûa heä thoáng CAD/CAM chìa khoùa trao tay.
Heä thoáng CAD/CAM coù ñaëc ñieåm nhö nhau thì giaù töông ñöông nhau.
Thò tröôøng CAD/CAM laø raát soâi ñoäng vaø chính vieäc naøy laøm cho giaù caû oån ñònh,
ngaên ngöøa söï dao ñoäng baát thöôøng. Giaù moät heä thoáng CAD/CAM 3D trung bình vaøo
khoaûng 350.000 USD (goàm heä thoáng cô sôû vôùi 2 hoaëc 3 traïm laøm vieäc vaø 1 maùy veõ).
Thí duï caáu truùc gía thaønh cuûa heä thoáng CAD/CAM giaù 250.000USD vaø 600.000
USD nhö sau
Thaønh phaàn cuûa heä thoáng
Giaù thaáp nhaát
Gía cao nhaát
CPU, storage, console
130000
250000
Plotter
100000
Design workstation (2boä)
200000
Application software
Total
250000
600000
1.3. Chæ tieâu choïn l
1.3. Chæ tieâu choïn l1.3. Chæ tieâu choïn l
1.3. Chæ tieâu choïn löïa heä thoáng CAD/CAM
öïa heä thoáng CAD/CAMöïa heä thoáng CAD/CAM
öïa heä thoáng CAD/CAM
Raát khoù quyeát ñònh khi choïn löïa heä thoáng CAD/CAM trong moät thò tröôøng maø
söï caïnh tranh xaûy ra gay gaét . Giaû duï, ta quyeát ñònh mua moät heä thoáng CAD/CAM
chìa khoùa trao tay. Vieäc ñaàu tieân laø phaûi ñöa ra caùc
chæ tieâu
. Thöôøng thì khoâng phaûi
moät ngöôøi maø phaûi thaønh laäp moät uyû ban ñeå quyeát ñònh vieäc naøy. Muïc tieâu cuûa uyû
ban naøy laø khoâng chæ ñöa ra chæ tieâu choïn löïa maø coøn ñaùnh giaù caùc heä thoáng khaùc
nhau vaø ñeà nghò choïn mua heä thoáng naøo. Uyû ban naøy phaûi baùm saùt vieäc choïn löïa töø
ñaàu ñeán cuoái. Uyû ban ñaùnh giaù phaûi bao goàm caùc ñaïi dieän töø caùc phoøng ban lieân
quan trong toaøn boä coâng ty. Thöôøng thì bao goàm caùc thaønh vieân töø phoøng thieát keá,
coâng ngheä, saûn xuaát, quaûn lyù heä thoáng thoâng tin vaø phoøng thöông maïi.
Chöông 21. CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM Leâ Trung
Thöïc
CAD/CAM
233
Vieäc ñöa ra chæ tieâu choïn löïa ñeå mua heä thoáng CAD/CAM caàn thieát khoâng chæ
phuïc vuï muïc tieâu tröôùc maét maø coøn cho caû töông lai. Baûng 21.1 lieät keâ caùc chæ tieâu
choïn löïa khi mua heä thoáng CAD/CAM.
Baûng 21.1
Baûng 21.1Baûng 21.1
Baûng 21.1
. Baûng caùc chæ tieâu choïn löïa khi mua heä thoáng CAD/CAM
A. Nhöõng chæ tieâu chung
A. Nhöõng chæ tieâu chungA. Nhöõng chæ tieâu chung
A. Nhöõng chæ tieâu chung
1. Giaù
Phaàn cöùng ( CPU, caùc traïm phuï, thieát bò ngoaïi vi)
Phaàn meàm (cô sôû, chuyeân nghieäp)
Baûo trì phaàn cöùng
Baûo trì phaàn meàm
Thieát bò chuyeân duøng
Thieát bò döï tröõ
Taøi lieäu
Huaán luyeän
Vaän chuyeån
Tieän nghi
Cung öùng
Löïc löôïng hoã trôï
2. Service
Hôïp ñoàng
Choã giao haøng (Parts location)
Boác dôõ haøng (Turnaround)
Giaáy pheùp vaø ñieàu khoaûn ñình chæ söû du
Dòch vuï söûachöõa phaàn meàm.
Dòch vuï phaàn meàm
3. Chaát löôïng
Hình thaønh vaø giuùp ñôõ nhoùm ngöôøi söû duïng
Chaát löôïng hôïp taùc
• Tinh thaàn traùch nhieäm
• Tính oån ñònh taøi chính
• Soá löôïng heä thoáng ñaõ ñöôïc caøi ñaët
• Taêng tröôûng
Ñoä tin caäy
Hoaït ñoäng ñoàng thôøi
Phuïc hoài khi hö hoûng
Ñoä nhaïy vôùi moâi tröôøng
Yeáu toá con ngöôøi trong caùc lónh vöïc phaàn cöùng, phaàn meàm, thôøi gian
ñaùp öùng.
Naêng suaát cuûa thieát bò
Giao dieän (truyeàn thoâng, maùy in)
Taøi lieäu veà saûn phaåm
Huaán luyeän
Chöông 21. CHOÏN MUA HEÄ THOÁNG CAD/CAM Leâ Trung
Thöïc
CAD/CAM
234
4. Hoã trôï giao haøng vaø haäu caàn
5. Quaûn lyù heä thoáng
6. Khaû naêng laäp trình cuûa ngöôøi duøng.
7. Caùc löu yù phuï khaùc nhö
Tính töông thích vôùi thieát bò ñang coù
Ñieàu khieån maøn hình ñoà hoïa
Nhöõng phöông phaùp nhaäp döõ lieäu cuûa ngöôøi duøng
Nhaéc nhôù
Ñieàu khieån vieäc in aán
B. Nhöõng chæ tieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà ñieän
B. Nhöõng chæ tieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà ñieänB. Nhöõng chæ tieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà ñieän
B. Nhöõng chæ tieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà ñieän
1. Caùc öùng duïng thieát keá veà ñieän (nhöõng ñoà loâgic, nhöõng bieåu ñoà maïch,
phöông phaùp laäp sô ñoà (Schematics), ñöôøng daãn ñieän,
2. Giao dieän veà ñieän (Chöông trình phaân tích maïch ñieän, thôøi gian vaø
maïch loâgic, töø tröôøng, caàu daãn, thieát bò phaùt thöû Vectô)
3. Phaàn ñieàu khieån soá veà ñieän.
4. Taøi lieäu
5. Giao dieän vôùi caùc maùy veõ, maùy in (kieåu chuïp phim, kieåu ñöôøng, kieåu
ñieåm).
C. Nhöõng chæ
C. Nhöõng chæ C. Nhöõng chæ
C. Nhöõng chæ tieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà cô khí
tieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà cô khítieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà cô khí
tieâu lieân quan ñeán öùng duïng veà cô khí
1/
1/ 1/
1/ Thieât
ThieâtThieât
Thieât
keá cô khí
keá cô khíkeá cô khí
keá cô khí
Khaû naêng veõ sô ñoà loâgic, quùa trình, lòch trình, caáu truùc (nhaùnh caây), maët
baèng xöôûng, thieát keá theùp keát caáu, thieát keá ñöôøng oáng, thieát keá saûn phaåm töø
theùp taám, thieát keá vaø veõ cô khí 2 chieàu (2D), 3 chieàu (3D) khoái raén hoaëc
khung daây
2/ Caùc giao dieän cô khí
2/ Caùc giao dieän cô khí2/ Caùc giao dieän cô khí
2/ Caùc giao dieän cô khí
Chöông trình phaân tích öùng suaát, phaàn töû höõu haïn, phaân tích Modal,
doøng chaûy, cô khí, tính chaát cuûa khoâí, ñaëc tính hình hoïc, phaân tích ñöôøng
spline
3/ Phaàn laäp keá hoaïch saûn xuaát
3/ Phaàn laäp keá hoaïch saûn xuaát3/ Phaàn laäp keá hoaïch saûn xuaát
3/ Phaàn laäp keá hoaïch saûn xuaát
Khaû naêng laäp qui trình coâng ngheä nhôø maùy tính, laäp trình NC ñeå daäp kim
loaïi, caét vaät lieäu taám, gia coâng caét goït, …
21.4. Ñaùnh giaù caùc heä thoáng khaùc nhau
21.4. Ñaùnh giaù caùc heä thoáng khaùc nhau21.4. Ñaùnh giaù caùc heä thoáng khaùc nhau
21.4. Ñaùnh giaù caùc heä thoáng khaùc nhau
Sau khi xem xeùt nhieàu heä thoáng CAD/CAM, phaûi choïn ra 3 – 4 haõng baùn heä
thoáng CAD/CAM tieâu bieåu nhaát ñeå ñaùnh giaù theo tæ soá Lôïi ích/Giaù caû (Benefit/cost).
Duø khoâng phaûi laø hoaøn thieän, heä soá Lôïi ích/Giaù caû coù theå noùi laø lyù töôûng khi noùi ñeán
vieäc choïn löïa vì ñaây laø moät thuû tuïc coù toå chöùc, heä thoáng vaø ñònh löôïng.
Heä soá Lôïi ích/Giaù caû cuûa moät heä thoáng CAD/CAM ñöôïc xaùc ñònh theo phöông
phaùp sau: