1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
2
LỜI GIỚI THIỆU
K thut xung – s là một trong những mô đun cơ sở ca nghề Điện tử dân
dụng được biên soạn dựa theo chương trình khung đ xây dựng và ban hành năm 2017
ca trưng Cao đng nghề Cn Thơ dành cho nghề Điện tử dân dụng hệ Trung cấp.
Giáo trình được biên soạn làm tài liệu học tp, giảng dạy nên giáo trình đ được
xây dựng ở mức độ đơn giản và dễ hiểu, trong mỗi bài học đều có thí dụ và bài tp
tương ứng để áp dụng và làm sáng tỏ phn lý thuyết.
Khi biên soạn, nhóm biên soạn đ dựa trên kinh nghiệm thực tế giảng dạy, tham
khảo đồng nghiệp, tham khảo các giáo trình hiện có và cp nht những kiến thức mới
có liên quan để phù hợp với nội dung chương trình đào tạo và phù hợp với mục tiêu
đào tạo, nội dung được biên soạn gắn với nhu cu thực tế.
Nội dung giáo trình được biên soạn với dung lượng thi gian đào tạo 120 gi
gồm có:
Bài 1 MĐ14-01: Các khái niệm cơ bản.
Bài 2 MĐ14-02: Mạch dao động đa hài.
Bài 3 MĐ14-03: Mạch hạn chế biên độ và ghim áp.
Bài 4 MĐ14-04: Đại cương về k thut s.
Bài 5 MĐ14-05: FLIP – FLOP.
Bài 6 MĐ14-06: Mạch đếm và thanh ghi.
Bài 7 MĐ14-07: Mạch logic MSI.
Bài 8 MĐ14-08: Họ vi mạch TTL – CMOS.
Bài 9 MĐ14-09: Bộ nhớ.
Bài 10 MĐ14-10: K thut ADC – DAC.
Giáo trình cũng là tài liệu giảng dạy và tham khảo tt cho các nghề điện tử công
nghiệp, cơ điện tử, điện công nghiệp và điện dân dụng.
Mặc dù đ c gắng tổ chức biên soạn để đáp ứng được mục tiêu đào tạo nhưng
không tránh được những thiếu sót. Rất mong nhn được sự đóng góp ý kiến ca các
thy, cô, bạn đọc để nhóm biên soạn sẽ điều chỉnh hoàn thiện hơn.
Cn Thơ, ngày tháng 8 năm 2018
Tham gia biên soạn
1. Chủ biên: Đ Hu Hu
2. Nguyn Tun Khanh
3
MỤC LỤC
Trang
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ........................................................................ 1
LỜI GIỚI THIỆU ..................................................................................... 2
MỤC LỤC ................................................................................................. 3
BÀI 1: CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN ......................................................... 9
1. Định nghĩa xung điện, các tham s và dy xung ......................................................... 9
2. Tác dụng ca R-C đi với các xung cơ bản ....................................................................... 11
3.Tác dụng ca mạch R.L.C đi với các xung cơ bản. ..................................................... 13
4. Khảo sát dạng xung (Đo, đọc các thông s cơ bản ca xung). .......................................... 14
BÀI 2: MẠCH DAO ĐỘNG ĐA HÀI ........................................................ 16
1. Mạch dao động đa hài không ổn ................................................................................ 16
2. Mạch đa hài đơn ổn ............................................................................................................ 20
3. Mạch đa hài lưỡng ổn ........................................................................................................ 22
4. Mạch Schmitt-trigger ......................................................................................................... 24
BÀI 3: MẠCH HẠN CHẾ BIÊN ĐỘ VÀ GHIM ĐIỆN ÁP .................... 26
1. Mạch hạn biên .................................................................................................................... 26
2. Mạch ghim áp .................................................................................................................... 29
BÀI 4: ĐẠI CƯƠNG VỀ KỸ THUẬT SỐ .............................................. 34
1.Tổng quan về mạch tương tự và mạch s ........................................................................... 34
2 . Hệ thng s và mã s ........................................................................................................ 35
3. Các cổng Logic cơ bản ...................................................................................................... 40
4. Biểu thức Logic và mạch điện ........................................................................................... 44
5. Đại số Boole và định lý Demorgan ................................................................................ 47
6. Đơn giản biểu thức logic ................................................................................................. 47
7. Giới thiệu một số IC số cơ bản: ...................................................................................... 51
BÀI 5: FLIP –FLOP ................................................................................ 54
1. Flip - Flop R-S: ................................................................................................................. 54
2. FF R-S tác động theo xung lệnh ........................................................................................ 55
3. Flip - Flop J-K ................................................................................................................... 57
4. Flip - Flop T ....................................................................................................................... 57
5. Flip - Flop D ...................................................................................................................... 58
6. Flip - Flop M-S ( Master – Slaver): ................................................................................... 58
7. Flip - Flop với ngõ vào Preset và Clear ......................................................................... 59
8. Tính toán, lắp ráp một s mạch ứng dụng cơ bản .............................................................. 60
BÀI 6: MẠCH ĐẾM VÀ THANH GHI ................................................... 63
1. Mạch đếm ......................................................................................................................... 63
2. Thanh ghi .......................................................................................................................... 70
3. Giới thiệu một s IC đếm và thanh ghi thông dụng ...................................................... 72
4. Tính toán, lắp ráp một s mạch ứng dụng cơ bản ......................................................... 72
BÀI 7: MẠCH LOGIC MSI .................................................................... 75
1. Mạch mã hóa (Encoder) .................................................................................................. 75
2. Mạch giải mã (Decoder) .................................................................................................... 78
3. Mạch ghép kênh ................................................................................................................. 85
4. Mạch tách kênh .................................................................................................................. 87
5. Giới thiệu một s IC mã hóa và giải mã thông dụng. ........................................................ 88
6. Tính toán, lắp ráp một s mạch ứng dụng cơ bản .............................................................. 89
BÀI 8: HỌ VI MẠCH TTL – CMOS ...................................................... 92
1. Cấu trúc và thông s cơ bản ca TTL ................................................................................ 92
2. Cấu trúc và thông s cơ bản ca CMOS ........................................................................ 98
4
3. Giao tiếp TTL và CMOS ............................................................................................... 101
4. Giao tiếp giữa mạch logic và tải công suất ................................................................. 103
BÀI 9: BỘ NHỚ..................................................................................... 107
1. ROM ................................................................................................................................ 107
2. RAM ................................................................................................................................ 114
3. Mở rộng dung lượng bộ nhớ ......................................................................................... 116
4. Giới thiệu IC .................................................................................................................. 118
BÀI 10: KỸ THUẬT ADC – DAC ........................................................ 120
1. Mạch chuyển đổi s sang tương tự (DAC) ...................................................................... 120
2. Mạch chuyển đổi tương tự sang s (ADC) ...................................................................... 125
3. Giới thiệu IC .................................................................................................................... 133
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................... 137
5
GIO TRNH MÔ ĐUN
Tên mô đun: MÔ ĐUN KỸ THUẬT XUNG – SỐ
M mô đun: MĐ 14
Thời gian thực hiện mô đun: 75 gi; (Lý thuyết: 15 gi; Thực hành, thí nghiệm, thảo
lun, bài tp: 57 gi; Kiểm tra: 03 gi)
Vị trí, tính cht, ý nghĩa và vai trò của mô đun::
-Vị trí: Mô đun được b trí dạy sau khi học xong các môn cơ bản như linh kiện
diện tử, đo lưng điện tử, mạch điện tử cơ bản…
-Tính chất ca mô đun: Là mô đun k thut cơ sở.
- nghĩa: K thut xung là môn học cơ sở ca ngành Ðiện – Ðiện tử và có vị trí
khá quan trọng trong toàn bộ chương trình học ca sinh viên và học sinh, nhằm cung
cấp các kiến thức liên quan đến các phương pháp cơ bản để tạo tín hiệu xung và biến
đổi dạng tín hiệu xung, các phương pháp tính toán thiết kế và các công cụ toán học hỗ
trợ trong việc biến đổi, hình thành các dạng xung mong mun…
Công nghệ k thut s đ và đang đóng vai trò quang trọng trong cuộc cách mạng
khoa học k thut và công nghệ. Ngày nay, công nghệ s được ứng dụng rộng ri và
có mặt hu hết trong các thiết bị dân dụng đến thiết bị công nghiệp, đặc biệt trong các
lĩnh vực thông tin liên lạc, phát thanh,... và kthut s đ và đang được thay thế dn
k thut tương tự
Mục tiêu của Mô đun:
Sau khi học xong mô đun này học viên có năng lực
-Về kiến thức:
+ Phát biểu được các khái niệm cơ bản về xung điện, các hệ thông s cơ bản
ca xung điện, ý nghĩa ca xung điện trong k thut điện tử.
+ Trình bày được cấu tạo các mạch dao động tạo xung và mạch xử lí dạng
xung.
+ Phát biểu khái niệm về k thut s, các cổng logic cơ bản. Kí hiệu, nguyên lí
hoạt động, bảng sự tht ca các cổng lôgic.
+ Trình bày được cấu tao, nguyên lý các mạch s thông dụng như: Mạch đếm,
mạch đóng ngắt, mạch chuyển đổi, mạch ghi dịch, mạch điều khiển.
- Về k năng:
+ Lắp ráp, kiểm tra được các mạch tạo xung và xử lí dạng xung.
+ Lắp ráp, kiểm tra được các mạch s cơ bản trên panel và trong thực tế.
- Năng lực tự ch và trách nhiệm:
+ Rèn luyện cho học sinh thái độ nghiêm túc, tỉ mỉ, chính xác trong học tp và
trong thực hiện công việc.
Nội dung của mô đun:
STT Số TT
Tên các bài trong mô đun
Thời gian (giờ)
Tổng số
Lý
thuyết
Thực hành,
thí nghiệm,
thảo lun,
bài tp
Kiểm
tra
1
Bài 1: Các khái niệm cơ bản
4
2
2
1. Định nghĩa xung điện, các tham
0.5
0.5