1. Gi i thi u:ớ ệ
SoftLed là gi i pháp ph n m m ti t ki m nh t cho nh ng ng i làm quangả ầ ề ế ệ ấ ữ ườ
báo v i bi n ch ch y, bi n v y,...ớ ể ữ ạ ể ẫ
Các b n không c n bi t l p trình vi x lí mà v n có th d dàng t o ra đ cạ ầ ế ậ ử ẫ ể ễ ạ ượ
nh ng hi u ng b t m t v i SoftLed.ữ ệ ứ ắ ắ ớ
B n có th rút ng n th i gian bi n ý t ng thành s n ph m, đ ng th i gi mạ ể ắ ờ ế ưở ả ẩ ồ ờ ả
b t chi phí hàng tháng đ thuê 1 ho c 2 ng i l p trình.ớ ể ặ ườ ậ
SoftLed có kh năng t o ra file HEX dùng đ n p tr c ti p vào vi x lí hả ạ ể ạ ự ế ử ọ
MCS51 (8051).
SoftLed có kh năng t o ra nh ng đ sáng khác nhau trên cùng m t c ng, doả ạ ữ ộ ộ ổ
đó t o ra nh ng hi u ng m d n, sáng d n c c kì n t ng mà th m chíạ ữ ệ ứ ờ ầ ầ ự ấ ượ ậ
nhi u ng i l p trình viên không th làm đ c. M t u đi m khác c a ch cề ườ ậ ể ượ ộ ư ể ủ ứ
năng này là nó cho phép b n đi u ch nh l ng đi n năng tiêu th trên m chạ ề ỉ ượ ệ ụ ạ
b ng cách đi u ch nh đ sáng c a các đèn LED, chính vì th b n có th dùngằ ề ỉ ộ ủ ế ạ ể
ngu n bé mà v n ch y đ c nhi u LED n u gi m c ng đ sáng xu ng.ồ ẫ ạ ượ ề ế ả ườ ộ ố
SoftLed còn h tr b n mô ph ng hi u ng m t cách chính xác, qua đó giúpỗ ợ ạ ỏ ệ ứ ộ
b n hình dung t t h n v hi u ng th t khi n p vào chip.ạ ố ơ ề ệ ứ ậ ạ
2. S d ng:ử ụ
Giao di n ph n m m:ệ ầ ề
Giao di n ph n m m đ c chia làm 2 vùng, vùng trên là khu v c ch nh s aệ ầ ề ượ ự ỉ ử
b ng đ h a, trên đó hi n th các ô vuông. M i ô vuông là m t tr ng thái c aằ ồ ọ ể ị ỗ ộ ạ ủ
m t c ng t i m t th i đi m. Các c ng đ c b trí theo hàng ngang, t c ng 1ộ ổ ạ ộ ờ ể ổ ượ ố ừ ổ
đ n c ng 32. Các tr ng thái đ c b trí theo chi u d c t trên xu ng d i.ế ổ ạ ượ ố ề ọ ừ ố ướ
Vùng phía d i là các ph n t đi u khi n và các nút ch c năng.ướ ầ ử ề ể ứ
Th ng các m ch đi u khi n LED nháy s d ng chip 8051 (AT89C51,ườ ạ ề ể ử ụ
AT89C52, AT89C4051, AT89C2051, AT89C1051, AT89S51, AT89S52) đ cượ
thi t k ra 4 lo i d a trên s c ng:ế ế ạ ự ố ổ
- Lo i 8 c ng th ng s d ng chip 20 chân (AT89C4051, AT89C2051,ạ ổ ườ ử ụ
AT89C1051)
- Lo i 16, 24, 32 c ng s d ng chip 40 chân (AT89C51, AT89C52,...). Lo i 16ạ ổ ử ụ ạ
và 24 c ng th c ch t là d ng rút g n c a lo i 32 c ng đ ti t ki m chi phíổ ự ấ ạ ọ ủ ạ ổ ể ế ệ
làm m ch.ạ
Ph n m m SoftLed h tr t t c các lo i m ch này nên b n có th mua b t kìầ ề ỗ ợ ấ ả ạ ạ ạ ể ấ
m ch nháy LED nào s d ng chip 8051. Tuy nhiên b n c n nh b trí c ngạ ử ụ ạ ầ ớ ố ổ
t ng ng trên giao di n c a SoftLed theo s đ sau, chú ý chi u quay c aươ ứ ệ ủ ơ ồ ề ủ
chip:
S d ng ph n m m:ử ụ ầ ề
Các hi u ng do ph n m m SoftLed sinh ra đ c l u tr các t p có đuôiệ ứ ầ ề ượ ư ữ ở ệ
m r ng là ở ộ LEF. Khi so n th o xong, b n có th nh n nút “ạ ả ạ ể ấ L u hi u ngư ệ ứ ”
và gõ tên mà b n mu n l u. Đ m thi t k b n nh n nút “ạ ố ư ể ở ế ế ạ ấ M hi u ngở ệ ứ ”
và ch n t p có đuôi ọ ệ LEF đ m .ể ở
SoftLed có ch c năng mô ph ng đ b n có th xem tr c hi u ng c a mìnhứ ỏ ể ạ ể ướ ệ ứ ủ
s ra sao khi ch y trên m ch th t. Mô ph ng trên SoftLed nói chung khôngẽ ạ ạ ậ ỏ
khác v i nh ng gì b n th y trên m ch th t. B n dùng nút “ớ ữ ạ ấ ạ ậ ạ Mô
ph ngỏ”/“D ng mô ph ngừ ỏ ”.
Khi thi t k đã n, b n có th nh n nút “ế ế ổ ạ ể ấ T o file n pạ ạ ” đ t o ra t p ể ạ ệ HEX
đ n p tr c ti p vào chip. Sau khi n p vào chip và g n chip vào m ch, m chể ạ ự ế ạ ắ ạ ạ
c a b n s ch y đúng nh ý mu n.ủ ạ ẽ ạ ư ố
S c ngố ổ là s l ng c ng mà b n s dùng, nó ph thu c v o m ch mà b nố ượ ổ ạ ẽ ụ ộ ạ ạ ạ
có. Gi s m ch có 32 c ng, nh ng b n ch c n dùng 15 c ng đ u tiên (t 1ả ử ạ ổ ư ạ ỉ ầ ổ ầ ừ
đ n 15) thì b n có th gi m s c ng xu ng còn 15 ho c đ m c đ nh là 32,ế ạ ể ả ố ổ ố ặ ể ặ ị
m ch v n ch y nh nhau, ch có đi u n u đ 32 c ng thì kích th c ch ngạ ẫ ạ ư ỉ ề ế ể ổ ướ ươ
trình s to h n, n p chip lâu h n. Đ ti t ki m b nh , b n nên gi m s c ngẽ ơ ạ ơ ể ế ệ ộ ớ ạ ả ố ổ
xu ng b ng s c ng mà b n th c t b n dùng.ố ằ ố ổ ạ ự ế ạ
Đ so n th o hi u ng, b n c n nh m t s đi u sau:ể ạ ả ệ ứ ạ ầ ớ ộ ố ề
- C ng hi n th i s đ c đánh d u b ng vi n đ hình ch nh t.ổ ệ ờ ẽ ượ ấ ằ ề ỏ ữ ậ
- Đ ch n c ng hi n th i, b n có th dùng phím mũi tên (lên, xuông, trái,ể ọ ổ ệ ờ ạ ể
ph i) ho c gõ chu t trái vào đó.ả ặ ộ
- Đ đi u ch nh đ sáng c a c ng, b n có th s d ng phím F2 (gi m) và F3ể ề ỉ ộ ủ ổ ạ ể ử ụ ả
(tăng) ho c dùng lăn chu t k t h p v i gi phím Ctrl.ặ ộ ế ợ ớ ữ
- Đ đ o tr ng thái c ng b n có th dùng phím cách.ể ả ạ ổ ạ ể
- Đ sao chép tr ng thái c a m t c ng, b n có th s d ng t h p phímể ạ ủ ộ ổ ạ ể ử ụ ổ ợ
Ctrl+c (sao chép) và t h p phim Ctrl+v (dán). B n cũng có th gi phím Ctrlổ ợ ạ ể ữ
k t h p v i dùng chu t kéo th .ế ợ ớ ộ ả
- Có 2 lo i thi t k m ch là c ng đ o và c ng không đ o, n u là m ch c ngạ ế ế ạ ổ ả ổ ả ế ạ ổ
đ o thì b n ph i ch n “ả ạ ả ọ C ng đ oổ ả ” trên giao di n ch ng trình.ệ ươ
3. H ng d n đ u LED vào m ch:ướ ẫ ấ ạ
Chu n b :ẩ ị
- Máy tính cá nhân cài ph n m m SoftLedầ ề
- M t m ch LED nháy (t làm, ho c mua s n kho ng 150 đ n 300 ngàn đ ngộ ạ ự ặ ẵ ả ế ồ
tùy vào s c ng)ố ổ
- Vài trăm bóng LED
- Vài ch c con tr 220 Ohmụ ở
- M t b ngu n 12V kho ng 35W (có th dùng ngu n máy tính)ộ ộ ồ ả ể ồ
- M t m ch n p 8051 (bán r t nhi u trên th tr ng, kho ng 200 ngàn đ ng)ộ ạ ạ ấ ề ị ườ ả ồ
- Dây đi nệ
Tính toán th công:ủ
Đ l y ví d , ta s đ u LED dùng ngu n 12V:ể ấ ụ ẽ ấ ồ
1 Nhánh: g m 4 LED n i ti p v i 1 tr 220 Ohm s tiêu th kho ng 0.2Wồ ố ế ớ ở ẽ ụ ả
n u m c ng liên t c.ế ở ổ ụ
1 C ng n u dùng TIP41C s có kh năng cho dòng 5A đi qua liên t c. Ngu nổ ế ẽ ả ụ ồ
c đ nh là 12V nên công su t qua m i TIP41C kho ng 60W. Nh v y, m tố ị ấ ỗ ả ư ậ ộ
c ng có th đ u t i đa 60/0.2= 300 nhánh ki u này song song trên m t c ng,ổ ể ấ ố ể ộ ổ
t ng đ ng 300*4= 1200 LED. Nh v y s l ng LED m c t i đa trên 1ươ ươ ư ậ ố ượ ắ ố
c ng là t ng đ i tho i mái cho các bi n to nh .ổ ươ ố ả ể ỏ
Bây gi ta s tính s l ng LED t i đa mà m t b ngu n 300W có th th pờ ẽ ố ượ ố ộ ộ ồ ể ắ
sáng cùng lúc và liên t c. Vì các c ng có thu c tính t ng đ ng nhau nên sụ ổ ộ ươ ươ ố
nhánh b ng công su t ngu n chia cho công su t m i nhánh, t c là 300/0.2=ằ ấ ồ ấ ỗ ứ
1500 nhánh, t ng đ ng 1500*4= 6000 LED.ươ ươ
V y:ậ
N u dùng ngu n 15W, ta có th m c 300 LED.ế ồ ể ắ
N u dùng ngu n 30W, ta có th m c kho ng 600 LED.ế ồ ể ắ ả
N u dùng ngu n 60W (t ng đ ng v i adaptor c a laptop) ta có th m cế ồ ươ ươ ớ ủ ể ắ
1200 LED.
N u dùng ngu n 100W ta có th m c 2000 LED.ế ồ ể ắ
N u dùng ngu n 300W (t ng đ ng v i ngu n máy tính đ bàn) ta có thế ồ ươ ươ ớ ồ ể ể
m c 6000 LED.ắ
....................
Tính toán t đ ng v i SoftLed:ự ộ ớ
Đ rút g n th i gian thi t k , SoftLed có m t công c giúp tính toán giá trể ọ ờ ế ế ộ ụ ị
đi n tr , s đ đ u LED và dòng qua LED t ng ng, đ ng th i c l ngệ ở ơ ồ ấ ươ ứ ồ ờ ướ ượ
công su t tiêu th đ ng i dùng ch n ngu n cho phù h p. Đ m công cấ ụ ể ườ ọ ồ ợ ể ở ụ
này, b n dùng t h p phím Ctrl+T ho c nh n nút có bi u t ng. Khi đó m tạ ổ ợ ặ ấ ể ượ ộ
h p tho i s m ra. Các b n ch n lo i LED đang có, s l ng LED c n m cộ ạ ẽ ở ạ ọ ạ ố ượ ầ ắ
cho lo i LED đó, Đi n áp nuôi (đi n áp gi a c ng và chung), Dòng mongạ ệ ệ ữ ổ
mu n (Tùy thu c vào lo i LED, Dòng càng l n thì LED càng sáng, tuy nhiênố ộ ạ ớ
không nên v t quá 25mA đ tránh LED b già, th ng l y giá tr kho ng 15ượ ể ị ườ ấ ị ả
đ n 17mA).ế
Khi b n nh n nút “Tính...” thì phía d i s hi n ra s đ m c cùng v i đi nạ ấ ướ ẽ ệ ơ ồ ắ ớ ệ
tr t ng ng cho các nhánh và công su t t ng tiêu hao trên các nhánh c ngơ ươ ứ ấ ổ ộ
l i. B n nhìn vào s đ và m c vào bi n qu ng cáo c a b n.ạ ạ ơ ồ ắ ể ả ủ ạ
Khi tính toán, giá tr đi n tr mong mu n đ c tính ra, sau đó SoftLed t đ ngị ệ ở ố ượ ự ộ
dò các giá tr đi n tr chu n có trên th tr ng r i ch n đi n tr g n nh t.ị ệ ở ẩ ị ườ ồ ọ ệ ở ầ ấ
* Trong s đ , ơ ồ Chung có th là đ t (-) ho c ngu n (+), tùy theo lo i m ch.ể ấ ặ ồ ạ ạ
N u m ch b n dùng là lo i ế ạ ạ ạ âm chung thì Chung là đ t. N u m ch b n dùngấ ế ạ ạ
là lo i ạd ng chungươ thì Chung là ngu n. N u b n đi mua m ch, b n nên h iồ ế ạ ạ ạ ỏ
ng i bán ho c t ki m tra đ bi t đ c m ch c a b n là lo i d ng chungườ ặ ự ể ể ế ượ ạ ủ ạ ạ ươ
hay âm chung.
* C ngổ đây là c ng ra c a m ch. Các ở ổ ủ ạ C ngổ này có th là cùng 1 c ng ho cể ổ ặ
khác c ng trên m ch, tùy vào cách b hi u ng c a b n. B n chú ý không nênổ ạ ố ệ ứ ủ ạ ạ
đ t s l ng LED quá nhi u cho 1 c ng. Ví d nh 1 c ng dùng TIP41Cặ ố ượ ề ổ ụ ư ổ
th m chí có th t i đ c hàng nghìn con LED, t t nhiên ph thu c vào cáchậ ể ả ượ ấ ụ ộ
n i và kh năng c a b ngu n. Khi mua m ch, b n nên h i lo i m ch nàyố ả ủ ộ ồ ạ ạ ỏ ạ ạ
m i c ng t i đ c bao nhiêu Watt. D a vào công su t SoftLed tính toán ra màỗ ổ ả ượ ự ấ
b trí c ng cho h p lí.ố ổ ợ
* Dòng ch y qua các nhánh có th khác nhau. N u b n thông th o v cách n iạ ể ế ạ ạ ề ố
tr , b n có th đ u tr n i ti p k t h p v i song song đ t o ra nh ng giá trở ạ ể ấ ở ố ế ế ợ ớ ể ạ ữ ị
tr g n v i giá tr đi n tr tính toán nh t.ở ầ ớ ị ệ ở ấ