Hòa giải ở cơ sở

Ả Ở Ơ Ở HÒA GI C  S I

Ả ƯỚ Ề Ả Ở Ơ Ở I. QU N LÝ NHÀ N C V  CÔNG TÁC HOÀ GI C  S

I  ả ở ơ ở ướ ề ả ộ c  s c v  công tác hòa gi

ả ở ơ ở ả ự qu n đã tr

1. N i dung qu n lý nhà n Hòa gi ạ ộ

i  ệ ộ ự  nguy n, t ả ở ơ ở i  ừ ộ ầ ự ề ạ ạ ộ  c  s  là m t ho t đ ng mang tính xã h i t ủ t đ p c a dân t c ta. Hòa gi ấ ạ ậ

ố ố ế ệ ủ ố

ế ư ầ ọ

ẩ ồ , an toàn xã h i, thúc đ y phát tri n kinh t

ở

ướ ậ ố

ầ ứ  ch c qu n chúng đ ạ ộ ể ộ ộ ừ ộ

ự ệ ứ ổ ở  ỉ ơ    c  s  không ch  đ n ộ   i ph m, v n đ ng ườ   ng  v ng an   ộ ả ừ  ế i t ấ ự ạ    phát trong n i b  nhân dân đã tr  thành ho t ượ ể ấ   t nh t c Nhà n ệ ự ả   ả ố ớ ờ ố c th c hi n s  qu n ạ ộ   c ki n toàn và phát  ch c và ho t đ ng hòa gi c th a nh n. Đ  phát huy t ướ i đ i v i đ i s ng xã h i, Nhà n ả ở ơ ở ượ  c  s  đ i

ộ i  ố ẹ thành đ o lý truy n th ng t ầ thu n góp ph n h n ch  các tranh ch p dân s  và phòng ng a t ậ nhân dân s ng và làm vi c theo pháp lu t, c ng c  tình làng, nghĩa xóm, tăng c ệ ữ ữ ộ đoàn k t trong c ng đ ng dân c  mà còn góp ph n quan tr ng trong vi c gi ộ ị ậ ự  ­ xã h i. Hòa gi ninh chính tr , tr t t ạ ộ ộ ỗ ch  là m t ho t đ ng mang tính ch t t ủ ộ ộ ổ đ ng c a m t t ả ủ ệ hi u qu  c a ho t đ ng hòa gi ệ ề ạ lý, t o đi u ki n cho t tri n. ể

ả ề ể ướ ủ i Qu n lý nhà n

ẩ ằ

ị ể ổ ứ ệ ể ả ở ơ ở  c  s . i

ả ở ơ ở ạ ộ ứ ạ ộ ả ở ơ ở ượ   c hi u là ho t đ ng c a các c v  công tác hòa gi  c  s  đ ạ ề ậ   ậ ề c có th m quy n nh m t o ra các đi u ki n đ  công nh n, xác l p, ạ ộ  ch c và ho t đ ng hòa gi ề ổ Theo Đi u 6 Pháp l nh v  T  ch c và ho t đ ng hoà gi i

ướ ơ c  quan nhà n ổ duy trì,  n đ nh và phát tri n t ề ề ị

ế ệ

t m t s  đi u c a Pháp l nh v  T  ch c và ho t đ ng hoà gi ướ ề ổ ứ ộ ạ ộ ả ị

ệ ị ố ộ ố ề ủ ố ồ ả ở ơ ở c  s  năm 1998, ề ủ Đi u 5 và Đi u 6 Ngh  đ nh s  160/1999/NĐ­CP ngày 18 tháng 10 năm 1999 c a Chính   ả ở  ị ủ i  ph  quy đ nh chi ti ề  ơ ở c v c  s  năm 1998 (Ngh  đ nh s  160/1999/NĐ­CP) thì n i dung qu n lý nhà n công tác hoà gi ị  c  s  bao g m: i

ậ ề ổ ứ ả ở ơ ở ả ­ Ban hành văn b n pháp lu t v  t ạ ộ  ch c và ho t đ ng hoà gi c  s ; i

ẫ ướ ề ổ ứ

­ H ng d n v  t ự ả ở ơ ở  c  s ; ả ệ ố ạ ữ ộ ạ ộ  ch c và ho t đ ng hoà gi ể ­ Xây d ng, phát tri n h  th ng m ng l i  ướ ổ i t hoà gi i và đ i ngũ nh ng ng ườ   i

làm công tác hoà gi

i;ả ồ ưỡ ổ ứ ủ ậ ủ ướ   c,

ệ ụ ng đ ả ố ườ ­ T  ch c b i d nâng cao nghi p v  hoà gi ườ ng l i cho ng i, chính sách c a Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ả i;

ạ ấ ả i làm công tác hoà gi ướ ụ ệ ấ ẫ ­ Biên so n, in  n, phát hành, cung c p tài li u h ệ ng d n nghi p v  hoà gi ả ở  i

ơ ở c  s ;

ả ử ụ ả ả ả ở ơ ở  c  s ;

­ Qu n lý, s  d ng kinh phí b o đ m cho công tác hoà gi ự ể ệ ệ ố ­ Ki m tra, đôn đ c vi c th c hi n công tác hoà gi i

i  ả ở ơ ở  c  s ; ố ế ộ ề ổ ự ệ ­ S  k t, t ng k t, đánh giá, th c hi n ch  đ  báo cáo, th ng kê v  t ứ  ch c và

ạ ộ ơ ế ổ ho t đ ng hoà gi ế ả ở ơ ở  c  s ; i

ổ ứ ưở ­ T  ch c thi đua, khen th ng công tác hoà gi i

ơ ả ướ ề ả ở ơ ở  c  s . ả ở ơ ở 2. C  quan qu n lý nhà n c v  công tác hòa gi c  s i

ị ị ạ ạ ộ ả ở ơ ở i Theo quy đ nh t

ệ ị

ị ệ ủ ơ ấ ổ ứ ủ ề ạ ch c c a B  T

ư

ơ ấ ổ ứ ủ ở ư ề ệ ạ ộ

ấ ộ

ư ấ ỷ ơ ướ ề ả

ồ ị ề ổ ứ    c  s , Ngh  đ nh i Pháp l nh v  T  ch c và ho t đ ng hoà gi ủ   ố ố ị s   160/1999/NĐ­CP,   Ngh   đ nh   s   93/2008/NĐ­CP   ngày   22   tháng   8   năm   2008   c a ộ ư  ụ ề ứ Chính ph  quy đ nh v  ch c năng, nhi m v , quy n h n và c  c u t ố ướ   ị  liên t ch s  01/2009/TTLT­BTP­BNV ngày 28 tháng 4 năm 2009 h pháp, Thông t ng ỷ ụ ứ ẫ    ch c c a S  T  pháp thu c U  ban d n ch c năng, nhi m v , quy n h n và c  c u t ư  ệ nhân dân c p t nh, Phòng T  pháp thu c U  ban nhân dân c p huy n và công tác t pháp c a U  ban nhân dân c p xã thì các c  quan qu n lý nhà n   c v  công tác hoà gi i

ướ ệ ề ấ ả ả ấ ỉ ủ ỷ ả ở ơ ở  c  s  bao g m: 2.1. Chính ph  ủ ụ ố Chính ph  có nhi m v  th ng nh t qu n lý nhà n c v  công tác hòa gi i trong

ạ ủ ả ướ ph m vi c  n c.

ộ ư ệ ả c v

ủ ự ỷ ấ ộ ư 2.2. B  T  pháp  ướ ị B  T  pháp ch u trách nhi m tr ả ở ơ ở  c  s  và ch  đ o, h ề  ệ   ng d n U  ban nhân dân các c p th c hi n

ả ẫ ươ ệ ỉ ạ i  ướ ề c v  công tác hoà gi i ướ c Chính ph  th c hi n qu n lý nhà n ướ ự ả ở ị  đ a ph ụ ể ng, c  th :

công tác hoà gi qu n lý nhà n ự ạ ạ ộ ả ch c và ho t đ ng hoà gi i trình

ậ ề ổ ứ ­ Xây d ng văn b n quy ph m pháp lu t v  t ề ả ặ ủ ẩ Chính ph  ban hành ho c ban hành theo th m quy n;

ề ổ ứ ả ả ướ ẫ ướ ạ ộ  ch c và ho t đ ng hoà gi ạ i trong ph m vi c  n c;

ướ ­ T  ch c b i d ng và h

­ H ng d n v  t ổ ứ ồ ưỡ ả ủ ẫ ng d n các S  T  pháp t ậ ủ ở ư ướ ệ ổ ứ ồ ưỡ ng v  đ  ch c b i d ả ụ c, nâng cao nghi p v  hoà gi ề ườ   ng   i cho

i, chính sách c a Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ườ ả ố l ng i;

i làm công tác hoà gi ố ể ự ệ ệ ả ở ơ ở ạ ­ Ki m tra, đôn đ c vi c th c hi n công tác hoà gi c  s  trong ph m vi c i ả

c;ướ n

ơ ế ổ ả ả ướ ế ­ S  k t, t ng k t công tác hoà gi ả ủ ổ i c a t hoà gi ạ i trong ph m vi c  n c.

ỷ ấ

ả ỷ ướ ề ả 2.3. U  ban nhân dân các c p  U  ban nhân dân các c p th c hi n qu n lý nhà n c v  công tác hoà gi i theo s ự

ự ộ ư ẫ ủ ướ ỉ ạ

ệ ấ ng d n c a B  T  pháp. ụ ể

ủ ị ệ ỷ ứ ươ  v  kinh phí cho vi c ki n toàn t

ả ỗ ợ ề ế ch c, b i d ả ệ ệ ằ ưở ng, U  ban nhân dân   ồ ưỡ   ổ ng ạ ộ   ng nh m nâng cao hi u qu  ho t đ ng

ả ở ị ươ i ch  đ o và h ứ Căn c  tình hình c  th  và kh  năng ngân sách c a đ a ph ấ ạ ệ ề các c p t o đi u ki n, h  tr ụ ơ ế ổ ệ nghi p v , s  k t, t ng k t, thi đua, khen th ng. hoà gi

ở ư ự ệ ấ ả ỷ

ươ ướ ề n i

đ a ph ở ư 2.4. S  T  pháp  S  T  pháp có trách nhi m giúp U  ban nhân dân cùng c p th c hi n qu n lý nhà ụ ể c v  công tác hoà gi ng, c  th : ả ự ệ ả ở ị  đ a ph ạ ậ ề ả ỷ i trình U  ban nhân

­ Xây d ng văn b n quy ph m pháp lu t v  công tác hòa gi ấ ỉ dân c p t nh ban hành;

ộ ư ủ ự ấ ỉ ­ Theo s  ch  đ o c a B  T  pháp và U  ban nhân dân c p t nh, h

ỷ ề ổ ứ ỉ ạ ệ ủ ấ ệ ị ướ ạ ộ  ch c và ho t đ ng hòa gi ẫ   ng d n, ả   i trong

ự ươ ể ạ ị ki m tra vi c th c hi n quy đ nh c a c p trên v  t ph m vi đ a ph ng;

ướ ­ T  ch c b i d ng và h

ổ ứ ồ ưỡ ả ủ ẫ ng d n Phòng T  pháp t ậ ủ ệ ổ ứ ồ ưỡ ư ng v  đ  ch c b i d ả ụ ướ c, nâng cao nghi p v  hòa gi ề ườ   ng   i cho

i, chính sách c a Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ườ ả ố l ng i làm công tác hòa gi i;

ề

ộ ư ưở ả ở ị ỷ ươ ổ ứ ­ S  k t, t ng k t và báo cáo U  ban nhân dân c p t nh và B  T  pháp v  công ng công tác hòa ấ ỉ  ch c thi đua, khen th ế  hòa gi đ a ph ng; t i

tác hòa gi ả ở ị i  gi đ a ph

ơ ế ổ ả ủ ổ i c a t ươ ng. ư

ư ệ 2.5. Phòng T  pháp  Phòng T  pháp có trách nhi m:

ự ấ ấ ỷ

ư ể ự ề ị

ươ ệ ệ ỷ

ả ở ị ạ ộ ươ ệ

ệ   ỉ ạ ủ ơ  pháp c p trên và U  ban nhân dân c p huy n, ­ Theo s  ch  đ o c a c  quan t ệ ấ ộ ư ẫ ướ    pháp c p xã tri n khai th c hi n các quy đ nh v  công tác hòa h ng d n cán b  t ấ ớ ả ở ị ổ  ấ ề ng; đ  xu t v i U  ban nhân dân c p huy n bi n pháp ki n toàn t gi  đ a ph i  ả ứ ch c và nâng cao hi u qu  ho t đ ng hòa gi  đ a ph ồ ưỡ ệ ng; ươ i  ả ở ị ướ ụ ẫ ệ ng nghi p v  hòa gi ng d n c a c ng theo h ủ ơ đ a ph i

quan t

ươ ứ ổ ­ T  ch c b i d ấ ư  pháp c p trên; ế ơ ế ổ ­ S  k t, t ng k t công tác hòa gi i

ỷ ề  ổ ứ    ch c

ả ớ ưở hòa gi ơ ả ở ị đ a ph ư ươ công tác hòa gi thi đua, khen th i ng và báo cáo v ấ  pháp c p trên; t ng.

ả ở ị ả ủ ổ i c a t ệ ấ i v i U  ban nhân dân c p huy n và c  quan t ả ủ ổ i c a t  đ a ph  hòa gi ấ

ng công tác hòa gi ộ ị ứ ư  pháp ­ h  t ch c p xã  ấ ộ ị ệ ứ ư

pháp ­ h  t ch c p xã có trách nhi m: ự ậ ề ổ ứ ủ ệ ị 2.6. Công ch c t Công ch c t ổ ứ ­ T  ch c th c hi n các quy đ nh c a pháp lu t v  t ạ ộ  ch c và ho t đ ng hòa gi ả   i

ở ơ ở  c  s ;

ự ồ ưỡ ấ ệ ổ ổ viên t hòa gi ả ở ị    đ a i

ươ ư ph ệ ụ ng, cung c p tài li u nghi p v  cho t ấ  pháp c p trên;

ươ ẫ ủ ơ ng d n c a c  quan t ế ­ S  k t, t ng k t công tác hòa gi i

ệ ­ Th c hi n b i d ự ướ ng theo s  h ơ ế ổ ả ớ ỷ ả ủ ổ i c a t ơ hòa gi ư i v i U  ban nhân dân c p xã và c  quan t pháp c p trên; trình Ch  t ch U

ệ ổ ả ở ị  đ a ph ấ ổ  viên t ng, báo cáo công ỷ  ủ ị ả ổ ứ    ch c i; t hòa gi

ấ ưở ả ở ị tác hòa gi ban nhân dân c p xã xem xét, quy t đ nh vi c mi n nhi m t thi đua, khen th ệ  đ a ph ấ ế ị i ễ ươ ng.

ng công tác hòa gi ẫ ả ướ ướ ề ả ở ơ ở 3. H ng d n qu n lý nhà n c v  công tác hòa gi c  s i

ự ố ệ ổ ứ ả ở ơ ở c  s i

ố ệ ổ ứ ả ở ơ ở ệ ủ ủ 3.1. Xây d ng, c ng c , ki n toàn t 3.1.1. C ng c , ki n toàn t ch c các t ạ ộ  ch c và ho t đ ng hòa gi ổ  c  s  hi n có hòa gi i

ả ở ơ ở i hòa gi

­ Rà soát t ấ hòa gi ớ  pháp c p xã ph i h p v i Ban công tác M t tr n, tr ả ổ ưở  tr ệ ng t

i hi n có, cán b ổ  dân ph ạ

ị ấ viên t

ỳ ườ ng, th  tr n; rà soát l ệ ườ ầ ụ ả ổ ổ ể ệ ộ  ổ ứ ổ  c  s : Đ  ki n toàn các t  ch c t ặ ậ ưở ố  ố ợ ư ng thôn, t t ổ ệ ả ố ượ ế ị   i hi n có trong ph m vi xã, đ nh k  hàng năm ti n hành rà soát s  l ng t  hòa gi ộ ả ề ố ượ ổ ạ ổ   i t ng, trình đ  chuyên môn, ph i v  s  l  hòa gi ượ ố ầ ứ   c b  sung, các i c n đ nghi p v  và kh  năng đáp  ng yêu c u công tác, s  ng

ổ ế ả hòa gi

ng h p thôi không làm t ỷ ơ ở i (n u có); trên c  s  đó, ki n ngh , đ ệ ố ệ viên t ấ ủ ổ ị ề  ứ    ch c và

ườ ấ ạ ộ ủ ả ổ

ế ổ ợ tr ủ ị xu t Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã các bi n pháp c ng c , ki n toàn t ho t đ ng c a các t ầ ổ ổ i: Vi c b u b  sung t hòa gi viên t

ổ ­ B u b  sung t ườ ả ượ i đ ủ ế hòa gi ổ ng t ổ ế   c ti n ậ   ị ả i thi u theo quy đ nh c a pháp lu t

i.  hòa gi ổ ổ  viên t ợ ố ượ ng h p s  l ự ế ủ ầ ặ ả  viên t ệ ệ ầ ổ  hòa gi ầ ổ hành trong tr ho c theo yêu c u th c t c a công vi c, c n b  sung.

ợ ấ ườ ủ ị Trong tr pháp c p xã ch  đ ng báo cáo v i Ch  t ch U

ậ ộ ư ng h p này, cán b  t ỷ

viên t

ổ ớ ẩ ị ổ  hòa gi ọ i đ  nhân dân thôn, t ủ ớ ổ ưở  tr ệ i thi u ng ng t

ổ ả hoà gi

ổ

ệ  viên t ậ ườ ể  dân ph  t ế ấ  ch c vi c phát phi u l y ý ki n ch  h  đ  b u t ả ượ i đ ơ ở ế

ỷ ấ ư ủ ộ ổ ố ố ầ ổ  dân ph  b u t ộ ọ ủ ộ ể ầ ổ  viên t ủ ị ỷ ổ  viên t  hòa gi ế ị ộ ư ổ

ả i, cán b  t ậ ổ  viên t ệ ễ ệ ả ổ hòa gi hòa gi viên t

ệ ạ ậ

ạ ộ ệ ệ ả ỷ  ự   ặ ban nhân dân xã thông báo cho U  ban M t tr n T  qu c xã chu n b  công tác l a ưở   ổ ọ ả ng ch n, gi i. Tr ố ổ ứ ặ   ủ ộ  ch c và ch  trì các cu c h p nhân dân, h p ch  h  ho c thôn, t ế ổ  ổ ứ ầ ả t i. Biên b n b u b ể  ấ ử ế ổ c g i đ n Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã xem xét đ sung t  hòa gi ấ ả ầ ổ  pháp c p xã tham công nh n. Trên c  s  k t qu  b u t   ả i.  hòa gi m u cho U  ban nhân dân c p xã ra quy t đ nh công nh n t ả   ổ ổ ễ  viên t i: Vi c mi n nhi m t i ạ   ợ ng h p: có hành vi vi ph m pháp lu t; có hành vi trái đ o ọ   i; theo nguy n v ng cá nhân xin rút t tình trong ho t đ ng hoà gi

ỏ ổ ố ớ ổ ệ ­ Mi n nhi m đ i v i t ườ c th c hi n trong các tr ế ả i.

ế ố ủ ế ấ ổ ng t

ọ ổ  viên t ề ả ổ ưở  tr ỷ ộ ư ủ ị

ễ ễ

ị ườ ượ ế ị ễ i đ

ệ ủ ổ ổ ưở ả ự ượ đ ộ ứ đ c xã h i; thi u nhi  hoà gi kh i t ủ ộ ủ ộ  ặ ế ứ Căn c  biên b n h p nhân dân, h p ch  h  ho c k t qu  phi u l y ý ki n ch  h ưở ễ ề ệ  dân ph  ch  trì, ng thôn, t i do tr   v  vi c mi n nhi m t ấ   ể ả  pháp c p xã đ  ngh  b ng văn b n đ  Ch  t ch U  ban nhân dân cùng c p cán b  t ệ   xem xét, quy t đ nh công nh n vi c mi n nhi m. Sau khi có quy t đ nh mi n nhi m, ệ ứ ư   c mi n nhi m bàn giao công ch c t các công vi c c a t ọ ả ả ổ ệ  hoà gi ị ằ ấ ế ị ệ ậ ầ  pháp ­ h  t ch c n nhanh chóng đ  ngh  ng ả i. i cho T  tr ệ ề ổ  hoà gi ộ ị  hoà gi ng t

ậ ổ ả 3.1.2. Thành l p t hòa gi ớ i m i

ị ệ ụ ể ủ ụ

ọ ả ủ ộ

ế ả ấ ủ ộ ộ ọ ế ấ

ấ ươ ế ị ả ả ỷ ư ế   ể ứ ặ Theo quy đ nh hi n hành, căn c  đ c đi m, tình hình c  th  c a c m dân c , k t ế   ặ ố ế ổ  dân ph , k t qu  cu c h p các ch  h  ho c k t ủ ị    pháp c p xã c n tham m u, giúp Ch  t ch ả ở ị i ng.

ụ ệ ố ể ự ư  đ a ph ườ ả qu  cu c h p thôn, xóm, b n,  p, t ấ ộ ư qu  phi u l y ý ki n các ch  h , cán b  t ậ ổ ệ U  ban nhân dân cùng c p quy t đ nh vi c thành l p t ệ

ặ Đ  th c hi n t ớ ộ ầ  hoà gi ấ ng t

ườ ư

ậ

ộ ư  pháp c p xã ph i th t nhi m v  này, cán b  t ố ổ ổ ưở  tr ng thôn, t ả ạ ị  hoà gi i t ề  c  s  thì đ  ngh  Tr ộ ng thôn, xóm, b n,  p, t ổ ố

ọ ế ố ặ ứ ả ố   ng xuyên ph i ư    dân ph , khu dân c ... rà ợ   ng h p ổ  dân   ủ ộ  ấ    pháp c p xã

hoà gi ế ế ủ ị ư ấ ế ấ ị ế ị ề ấ ợ

ậ ưở ợ h p v i Ban Công tác M t tr n, tr ầ ậ ớ ổ i đ a bàn dân c . Trong tr soát, đánh giá nhu c u thành l p m i t ả ấ ị ưở ả ở ơ ở ổ ầ c n thành l p thêm t i  ọ ộ  dân ph , cu c h p ch  h ph , khu dân c  l y ý ki n nhân dân qua cu c h p thôn, t ủ ộ ộ ư ho c qua phi u l y ý ki n ch  h . Căn c  vào k t qu  nói trên, cán b  t ỷ ổ t ng h p, đ  ngh  Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã quy t đ nh.  ấ ủ ị ủ

ề ệ ố ợ ả ở ị ươ ổ ỷ ơ ở i hòa gi

ố ấ ườ ể ớ ầ ổ ặ ậ ự ọ ậ   ỷ Trên c  s  quy t đ nh c a Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã v  vi c thành l p ổ  ặ ậ ổ  ớ ng, U  ban M t tr n T  qu c c p xã ph i h p v i các t  viên t i đ  nhân dân b u t ệ i thi u ng

ế ị ớ ổ  đ a ph m i t ủ ứ ch c thành viên c a M t tr n l a ch n, gi hòa gi i. ả

ứ ư ộ ị pháp ­ h  t ch h ng t

ưở ậ ổ ầ ổ ưở ng d n các tr  ch c thành l p t ng thôn, t  hoà gi ổ ưở  tr ả i, b u t ổ  tr dân ph ng, t ố  ổ

ố ợ ổ ả ậ ẫ ướ ặ ậ ổ ứ ph i h p v i Ban Công tác M t tr n t ủ viên t Công ch c t ớ  hoà gi

ả ầ ổ ưở ộ ị ả viên t ng, t i, công ch c t hòa gi tr

ị i theo đúng quy đ nh c a pháp lu t. ổ ế ị ứ ư ệ ư ậ ấ pháp ­ h  t ch ậ ổ  hòa

ơ ở ế Trên c  s  k t qu  b u t ỷ ầ ổ ả ả ổ tham m u cho U  ban nhân dân c p xã ra quy t đ nh công nh n vi c thành l p t gi i và thành ph n t i.

ổ ứ ạ ộ ả ở ơ ở c  s i

ứ ư

ườ pháp c p trên, công ch c t ẫ ả

hòa gi ệ ự 3.2. T  ch c th c hi n ho t đ ng hòa gi ấ ự ỉ ạ ủ ơ Theo s  ch  đ o c a c  quan t ướ ng xuyên theo dõi, tr c ti p ch  đ o, h ẫ ư ỉ ạ ướ ế ệ ị ự

ủ ư ọ ự ậ ổ ứ ệ ế ẫ ả th các quy đ nh c a pháp lu t. Vi c h hình th c nh : h p trao đ i, rút kinh nghi m; h ầ   ộ ị  pháp ­ h  t ch  c n ủ ổ ạ ộ   ng d n ho t đ ng c a t i theo  hòa gi ệ ượ ự   c th c hi n thông qua các ng d n tr c ti p đ ằ ướ ng d n b ng văn b n.

ườ ng đ 3.3. B i d i, chính sách c a Đ ng, pháp lu t c a Nhà n

ố i cho t ủ  hòa gi ướ   c, ệ ụ ổ ư ổ  viên t ự ướ ậ ủ ả ệ ả i; cung c p tài li u nghi p v ẫ ủ ơ hòa gi đ a ph ồ ưỡ nâng cao nghi p v  hòa gi ươ cho t

ị ứ ư ấ  pháp c p trên ự ự ng l ả ng theo s  h ễ   ộ ị  pháp ­ h  t ch theo dõi, n m trình đ , năng l c th c ti n,

ậ ấ ủ ộ ả ổ ổ ng, t p hu n c a đ i ngũ t viên t i.

ấ ổ ng d n c a c  quan t ắ ộ  hòa gi ấ ệ ế ạ ỷ

­ Xây d ng trình Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã phê duy t k  ho ch, ch ươ ủ ị ệ ụ ụ ể ủ ị ể ệ ề ặ ợ ươ   ng ng. trình b i d

ệ ụ ệ ệ ậ ­ Cung c p tài li u nghi p v , tài li u pháp lu t (nh  s  tay nghi p v  hòa gi

ệ ụ ề ư ổ ỏ ả

ế i làm công tác hòa gi

ề ậ ng tuyên truy n văn b n pháp lu t, sách h i ­ đáp v  pháp lu t, t ả ở ơ ở  c  s  (nh  t i  ể ự ậ t cho nh ng ng ổ ặ ả ộ ố ả ở  i  ậ ờ ấ    g p ườ ư ổ  viên   ế    dân ph , cán b  M t tr n, đoàn th  tr c ti p ữ ổ ưở  tr ng t

ưở ả ầ ng thôn, t i...).

ệ ụ ả ở ị i  ỳ ­ Đ nh k , công ch c t ồ ưỡ ầ nhu c u b i d ự ớ ồ ưỡ ng nghi p v  c  th  phù h p v i đi u ki n, đ c đi m c a đ a ph ấ ơ ở ề ươ c  s , đ  c ề ậ v  pháp lu t...) c n thi ổ i, tr  hòa gi t tham gia hòa gi ị ệ ụ ậ ẫ ế ứ ng d n ki n th c pháp lu t, nghi p v  hòa gi ả   i

c  s . C  th  nh  sau:

ỳ ổ ứ ồ ưỡ ­ Đ nh k  t  ch c b i d ng, h ườ i làm công tác hòa gi ồ ưỡ ữ cho nh ng ng ề ộ ậ

(i) V  n i dung b i d ố ướ ả ở ơ ở ụ ể ư i  ấ ng, t p hu n ả ủ ườ + Đ ng l

ậ ế

ế ượ ụ ả i, chính sách c a Đ ng; ướ i dân c v n d ng trong hòa gi ng đ ự   t th c   i các mâu

ậ ủ + Pháp lu t c a Nhà n ủ ờ ố ấ ẫ ứ ấ c, nh t là nh ng ki n th c pháp lu t liên quan thi ở ơ ở ậ  c  s , th ộ ộ

ữ ườ ườ ế đ n đ i s ng c a ng ỏ thu n, tranh ch p nh  trong n i b  nhân dân; ệ ỹ ả ở ơ ở ỹ ổ ế ụ + K  năng, nghi p v  hòa gi ậ    c  s ; k  năng ph  bi n, giáo d c pháp lu t

ạ ộ ụ i  ả ở ơ ở  c  s . thông qua ho t đ ng hoà gi

ạ ế ầ ộ

ẩ i  ồ ưỡ ổ ộ  rèn luy n, nâng cao ph m ch t đ o đ c, l

Bên c nh vi c b i d ế  viên t ệ ệ ể ự ự ở ệ

ệ ấ ạ ữ ấ ạ ộ ự ự ệ ể ệ ầ ậ ữ   ng nh ng n i dung trên, c n chú ý đ n vi c đ ng viên, ố   ả ự  hòa gi i t i ươ   ứ ng ả ở  i

ệ ứ ổ khuy n khích các t ố s ng, uy tín, lòng nhi t tình, ý th c trách nhi m đ  th c s  tr  thành nh ng t m g trong vi c th c hi n pháp lu t góp ph n xây d ng và phát tri n ho t đ ng hoà gi ơ ở c  s .

ướ ồ ưỡ ứ ỹ

ẫ ng d n, b i d ổ ưở ọ ự ệ ố ề   ng ki n th c, k  năng ph i h p, đi u ệ   t vi c ế ố ợ i nh m giúp h  th c hi n t

ố ợ ệ ề ả ơ ằ ệ hoà gi ả ng t ủ ổ ầ Ngoài ra, c n chú ý h hành công vi c dành cho các T  tr ph i h p, đi u hành các thành viên c a t ả i có hi u qu  h n.

ậ ề ứ ồ ưỡ

ổ  hòa gi ấ ng, t p hu n ổ ự ổ Vi c b i d hòa gi

viên t ắ ồ ưỡ ệ ư ỏ ọ ng ng n ngày, t

ch c thi hòa gi ả ụ ầ ệ i viên gi ế c th c hi n thông qua các hình i, t a đàm trao   ướ   ng ả i quy t khó khăn, v

ả ở ơ ở (ii) V  hình th c b i d ồ ưỡ ng cho các t ớ ở ứ th c nh : m  các l p b i d ệ ổ đ i kinh nghi m, qua đó góp ph n nâng cao nghi p v  và gi ạ ộ ổ ứ ắ  ch c và ho t đ ng hoà gi m c trong t i

ả ượ i đ ổ ứ ệ  c  s .    ứ ế ụ ệ ườ ậ ng ki n th c pháp lu t, nghi p v  cho ng i làm

ồ ưỡ Vi c chu n b  m t l p b i d ướ ẩ ệ ả công tác hòa gi ị ộ ớ ồ i bao g m các b

ồ ưỡ ằ ướ

ớ ậ ủ ng c a các l p b i d ồ ưỡ c b i d c sau: ụ ể ố ượ ng đ

ấ ộ ệ

ế ề ệ ậ ả ứ ấ ậ ng, t p hu n nh m tìm   ọ ư   ọ ắ t là h c viên) nh : ng, t p hu n (g i t ờ   ề i tính, dân t c, đ  tu i, trình đ  văn hóa, ngh  nghi p, th i ụ ộ ổ ộ ộ ể i; m c đ  hi u bi ỹ t v  pháp lu t, k  năng, nghi p v

ả

ạ ườ ị Vi c xác đ nh rõ đ i t ng h c viên t o đi u ki n cho ng

ị  B c 1: Xác đ nh c  th  đ i t ượ ề ố ượ ể hi u các thông tin v  đ i t ề ớ ể ặ ố ượ ng; đ c đi m v  gi s  l gian tham gia công tác hòa gi ư ế i nh  th  nào... hòa gi ệ ọ ắ ố ượ ấ ọ ẩ ấ ề ệ ậ ươ ị ệ ậ   ệ i th c hi n vi c t p ợ ệ hu n (g i t ự ng pháp làm vi c thích h p.

ệ t là t p hu n viên) chu n b  các tài li u, ph ầ ủ ọ ướ B c 2: Đánh giá nhu c u c a h c viên

ệ ầ ọ Đ  t ng, t p hu n hi u qu , c n tìm hi u xem h c viên c n gì t

ủ ậ ấ ng, t p hu n. Vi c đánh giá nhu c u b i d

ậ ị ệ ấ

ể ổ ứ ồ ưỡ  ch c b i d ấ ồ ưỡ ượ ế ả ầ ầ ồ ưỡ ủ c m c tiêu c a khóa b i d ọ ậ ệ ụ ứ ữ ữ ả

ừ  ể ọ   ấ ồ ưỡ ng, t p hu n c a các h c khóa b i d ờ ậ ng, t p hu n nh  vào vi c xác viên cho phép xác đ nh đ   ọ   ớ ệ ị đ nh kho ng cách gi a ki n th c, kinh nghi m các h c viên đang có v i nh ng gì h c ầ viên c n có.

ị ớ ụ ướ ồ ưỡ ầ ủ ừ

ườ ậ ấ

ệ ng, t p hu n cho nh ng ng ố ng ữ ả ủ i làm công tác   ứ   ế i, chính sách c a Đ ng, nâng cao ki n th c

ủ ươ ệ ụ

ụ ể ữ ụ

ị

ng, t p hu n l ng, t p hu n đ ả ồ ưỡ ố ượ ơ ở ặ ồ ưỡ ế ầ ậ ấ ồ ưỡ ụ ủ M c tiêu chung c a các l p b i d ườ ả i là quán tri ng l t ch  tr ả ở ơ ở ỹ ậ  c  s .  i  ấ ạ ậ ồ ưỡ ồ ưỡ ượ ấ ậ ng, t p hu n, k t qu  kh o sát nhu c u b i d ộ ớ ủ ớ c b i d i có nh ng m c tiêu c  th  khác   ể   c xác đ nh trên c  s  đ c đi m ậ   ả ng, t p

ụ ng đ ọ B c 3: Xác đ nh m c tiêu, yêu c u c a t ng l p b i d ớ hòa gi ng, đ pháp lu t, k  năng, nghi p v  hòa gi ỗ Tuy nhiên, m i m t l p b i d nhau. Các m c tiêu c a l p b i d ượ ủ c a đ i t ấ ủ hu n c a các h c viên.

ủ ớ ồ ưỡ ệ ị ậ ụ Vi c xác đ nh rõ m c tiêu c a l p b i d ấ ẽ ạ ơ ở ể ng, t p hu n s  t o c  s  đ :

ả ự ế ủ ớ ế ấ ọ

ấ ồ   ậ ướ + H ng t p hu n viên và h c viên hoàn thành các k t qu  d  ki n c a l p b i ậ ng, t p hu n; ưỡ d

ự ệ ọ ươ ồ ưỡ ậ ợ + L a ch n tài li u và ph ấ ng, t p hu n h p lý;

ng pháp b i d ủ ớ ứ ộ ồ ưỡ ậ ấ

+ Đánh giá m c đ  thành công c a l p b i d ố ớ ừ ắ ậ ầ ọ Yêu c u đ t ra đ i v i t ng l p b i d

ồ ưỡ ợ ấ ớ ố ượ ễ ể ườ ự ả ơ ặ th c, đ n gi n, d  hi u, th i l ớ ờ ượ ng h p lý, sát v i đ i t ng, t p hu n. ộ ng, t p hu n là: n i dung ng n g n, thi ng ng i nghe, ph ế   t ươ   ng

ề ạ ấ ạ ẫ ố ộ

ườ ề ế ấ ạ i nghe. Tránh tình tr ng lý thuy t hoá các v n đ  làm cho ng

ườ ậ ế ặ ủ   ự pháp truy n đ t h p d n, sinh đ ng, có s  thu hút, lôi cu n, phát huy sáng t o c a ế   i nghe khó ti p ng ầ ủ ậ nh n ho c ti p nh n không đ y đ .

ươ ơ ở ng trình b i d

ấ ư ướ ệ ị ồ ưỡ ẩ  pháp c p trên, chu n b  tài li u b i d ầ ủ ọ   ng trên c  s  nhu c u c a h c ồ ưỡ ng

ướ viên và h ệ ồ ưỡ ầ ng trình t ng l p b i d

ớ ấ ượ ủ ng, t p hu n. Trên c  s  ch

ươ ồ ưỡ c b i d ư ầ ụ ể ươ ừ

ố ượ c a đ a ph

ộ ị B c 4: Xác đ nh n i dung, ch ẫ ủ ơ ng d n c a c  quan t ộ ị Vi c xác đ nh n i dung, ch ố ượ ầ ng đ ẫ ủ ơ ng d n c a c  quan t ụ ể ề ng c  th  và đi u ki n th c t ọ ừ ậ ấ ự ế ủ ị ề ươ ế ầ ự ữ ệ i

ụ   ng c n bám sát m c tiêu, ơ ở nhu c u c a đ i t   ng trình khung ộ ặ ự ướ ho c s  h  pháp c p trên, c n c  th  hoá t ng n i dung cho   ệ ậ   ố ớ ợ ng mình. Đ i v i bài t p phù h p đ i t ả ở ơ  ậ ố tình hu ng, c n l a ch n nh ng bài t p liên quan nhi u đ n công vi c hòa gi  c s .ở

ị ẩ ơ ả ữ ộ

ộ ư

ẩ ệ ấ ng, t p hu n; đ

ậ ủ ộ ự

ế   ộ ng là m t trong nh ng n i dung c  b n, quy t ệ   ị ấ  pháp c p xã ch u trách nhi m ng. Cán b  t ể  ườ ượ ồ ưỡ c b i d i đ ệ ứ i thi u tr c ti p v i nghiên c u tài li u, ch  đ ng tham   ế ẻ ự ể ả ậ ữ ế ệ t, kinh nghi m c a mình.

ồ ưỡ ớ ệ Chu n b  tài li u cho l p b i d ồ ưỡ ủ ớ ấ ượ ế ị ng c a l p b i d đ nh đ n ch t l ấ ị ầ ể ủ chu n b  đ y đ  tài li u đ  cung c p cho nh ng ng ớ ệ ớ ể ế ợ ừ ọ h  có th  k t h p v a nghe gi ủ gia th o lu n, chia s  s  hi u bi ấ ự ọ ậ ướ B c 5: L a ch n t p hu n viên

ấ ượ ở ộ ớ Các l p b i d

ồ ưỡ ế ng, t p hu n nên đ ệ ệ ự ế ề ậ ả ở ị i

ậ ứ ễ ư ả c th c hi n b i m t nhóm t p hu n viên là ng,  hai

v  công tác hòa gi ễ ể ệ ự ả ơ ạ ớ ở ộ

ấ ự ươ  đ a ph các chuyên gia có ki n th c, kinh nghi m th c t ề ạ ặ ủ ừ có kh  năng s  ph m, di n đ t truy n c m, súc tích, d  hi u. S  có m t c a t ồ ưỡ ẽ chuyên gia tr  lên s  làm cho l p b i d ự ả ng sinh đ ng, hi u qu  h n.   ậ ồ ưỡ ươ ướ ấ ệ ủ ng trình làm vi c c a khóa b i d ng, t p hu n

ươ B c 6: Xây d ng ch ồ ưỡ Ch

ấ ọ

ụ ậ ng, t p hu n bao g m ch ệ ủ ậ ồ ng trình làm vi c c a h c viên và các ho t đ ng c  th  nh m đ t đ ươ ồ ưỡ ệ ươ ng trình b i d ươ viên và ch ủ ớ m c tiêu c a l p b i d

ờ

ấ ng, t p hu n. Các ch ệ ủ ọ ươ ị ậ ấ ả ổ ổ ườ ụ ấ   ệ ủ ậ ng trình làm vi c c a t p hu n ằ ạ ượ   ụ ể ạ ộ c ả ấ ụ ể ng trình làm vi c này ph i r t c  th . ấ   ng trình làm vi c c a h c viên c n xác đ nh rõ th i gian, n i dung t p hu n,   i xã ầ ồ ưỡ ng trình b i d ng, t p hu n cho t ậ  hòa gi ộ  viên t

Ch i th c hi n. Ví d : Ch ệ ệ ỉ

ủ ậ ệ ấ ộ ờ ươ ự ng B, huy n X, t nh H ươ ng trình làm vi c c a t p hu n viên c n xác đ nh rõ th i gian, n i dung,

ươ ươ ấ ầ ị ệ ủ ậ ụ ụ ph ng trình làm vi c c a t p hu n viên

Ch ng pháp, m c đích. Ví d : Ch ồ ưỡ ướ ớ ng

ệ ả ế ng đ

ả B c 7: Qu n lý l p b i d ớ ủ ở ớ ồ ưỡ ả ệ ể ừ c ti n hành k  t ờ

ệ ấ ố ượ ứ ượ ớ ộ ệ ờ

ổ ng, n i dung, th i gian t ợ ự ườ ấ ổ ố ượ i c  ng hoà gi

ể ế ẩ ộ

ấ ị ử ờ ườ ấ ợ ế ị    khi có quy t đ nh   ng tham ộ    ch c và các n i ờ ầ   i tham d  cho phù h p. Gi y m i c n ị  ọ ệ ắ c m t th i gian nh t đ nh đ  các h c viên s p x p công vi c và chu n b ụ ể ề ộ   ề ờ ấ ng h p g i gi y quá g p v  th i gian, không c  th  v  n i

­ Vi c theo dõi, qu n lý l p b i d ầ m  l p. Công vi c đ u tiên c a vi c qu n lý l p đó là vi c m i các đ i t ệ ử ờ ầ gia. Vi c g i gi y m i c n nêu rõ đ i t ụ ể ả ử ể dung c  th  khác đ  các t ượ ử ướ c g i tr đ tham gia, tránh các tr ươ dung, ch ng trình.

ẩ ệ ầ ị ồ ế ị t nh : h i tr ng (bao g m makét, thi

ề ­ Chu n b  các đi u ki n c n thi ướ ố ư ộ ườ ỉ ế ộ ệ ạ ủ ọ ế c u ng...), tài li u, ch  đ  ăn, ngh , đi l i c a các h c viên tham d t b  âm   ự

thanh, ánh sáng, n ồ ưỡ ớ l p b i d ng...

ễ ắ

ế ộ ả ử ươ ự ặ ủ ớ ­ Theo dõi, n m tình hình di n bi n c a l p b i d ng th c hi n đúng các m c tiêu, n i dung, ch ồ ưỡ ể ớ ả ng trình đ t ra, x  lý các tr ồ   ng, b o  đ m đ  l p b i ườ   ng

ụ ổ ứ ớ ch c l p…

ệ ưỡ d ợ h p phát sinh trong quá trình t ấ ế ấ ậ

ả ồ ưỡ ượ ậ ệ ấ ả ơ ế ệ ớ ­ L y ý ki n các t p hu n viên, h c viên đánh giá k t qu  b i d ệ ổ ứ ng sau đ ế ọ ồ ưỡ  ch c các l p b i d ng, t p hu n và c hi u qu  h n.

ậ ố ể ọ Cu i khóa b i d ấ    ch c có th  trao cho các h c viên Gi y

ổ t ng k t, rút kinh nghi m cho vi c t ấ ng, t p hu n, Ban t ậ ồ ưỡ ồ ưỡ ự ứ ấ ậ ch ng nh n đã tham d  khóa b i d ứ ổ ng, t p hu n.

ệ ể ệ ố ự ả ở ơ ở i

ấ ư c  s ỷ

ể ố ấ ộ ị ặ ậ

ng t

ả ướ i và hoà gi

ả ề ấ ớ ơ

ổ ứ 4. Ki m tra, đôn đ c vi c th c hi n công tác hoà gi ầ ủ ị ứ ư  pháp ­ h  t ch c n tham m u giúp Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã   Công ch c t ạ   ườ ổ ỷ ớ ố ợ ng xuyên theo dõi, ki m tra ho t ph i h p v i U  ban M t tr n T  qu c c p xã th ệ   ả ể ắ ổ ổ ưở ả ổ ộ ủ ổ i đ  n m tình hình, phát hi n  hòa gi  tr  viên và t i, t đ ng c a t  hòa gi ạ ộ ắ ả   ủ ổ ứ ữ ng m c trong t nh ng khó khăn, v i  ch c, ho t đ ng c a các t ệ ấ ư  pháp c p trên các bi n pháp gi viên; đ  xu t v i c  quan t ể ­ N i dung ki m tra: Ki m tra t i

ng xuyên giúp cho cán b  t ổ ủ ả ắ ả  hòa gi ộ ư i và t hoà gi

ướ ệ ấ ỉ

ổ  hoà gi ế i quy t.  ổ ủ ạ ộ  hòa gi  ch c và ho t đ ng c a các t ượ ấ  pháp c p xã n m đ ị ổ ổ  viên t ả ể ệ ắ ạ ồ ạ ng m c, t n t ạ ộ ễ ả ở ơ ở ế i

i quy t nh ng khó khăn, v ự ộ ị ữ

ả ở ơ ở ừ ổ ổ ng v  công tác hoà gi i và nhân dân

ầ ở ị  đ a ph ướ ự ỉ ạ ượ ẫ i  c sát h p.

ứ ề ể ệ ể

ư ế ể ộ ị i nhi u hình th c khác   ế

ể ả ở ơ ở   ộ  c  s . ế   ườ ệ ể c tình hình, k t Vi c ki m tra th ờ ộ ạ ộ ả ổ ứ   i, k p th i đ ng viên,  ch c, ho t đ ng c a các t qu  t ị   ổ ứ ị ộ ế  ch c, cá nhân có cách làm hay, hi u qu  đ  nhân r ng trên đ a bàn; k p khuy n khích t ữ ế ả ờ i, h n ch ; phát hi n và ch n ch nh   th i gi ấ ậ ữ    c  s . Trong quá trình nh ng sai sót, b t c p trong th c ti n ho t đ ng hoà gi ơ ợ ắ ế ứ ư ể    pháp ­ h  t ch c n kh i g i, l ng nghe nh ng ý ki n đóng góp ki m tra, công ch c t ả ươ ề ừ  c  s , t  hòa gi  viên t t    đó  các t ợ ả ả ệ ng d n công tác đ rút kinh nghi m, b o đ m cho s  ch  đ o, h ể ế ướ ­ Hình th c ki m tra: Vi c ki m tra có th  ti n hành d ạ ấ ể ổ ứ ể ố ủ ả ỳ nhau, nh : ki m tra theo k  ho ch đ nh k , ki m tra đ t xu t, ki m tra thông qua ch ộ đ  báo cáo, th ng kê c a các T  hoà gi

ố ủ ổ ề ổ ứ ả ở ơ ở i.  ạ ộ ch c và ho t đ ng c a t

ủ ạ ộ ự

ố ệ ể 5. Th ng kê v  t ố Vi c th ng kê v  t ẫ

ả ồ ẫ

ể  hoà gi ổ ẫ ộ ư ề ổ ứ ủ ổ  ch c c a t ả ở ơ ở i c  s , M u S  theo dõi k t qu  hoà gi

i   c  s  hòa gi ổ ệ   ả ở ơ ở ượ ề ổ ứ c th c hi n  ch c và ho t đ ng c a T  hoà gi  c  s  đ i  ố ế ị ấ   theo Bi u m u th ng nh t ban hành kèm theo Quy t đ nh s  06/2008/QĐ­BTP ngày 26 ộ ưở ủ ố ẫ ng B  T  pháp. Các Bi u m u th ng kê công tác hoà tháng 5 năm 2008 c a B  tr   ả ở ơ ở ố   ể ố ẫ ể  c  s , Bi u m u Th ng i g m: Bi u m u Th ng kê v  t gi i  ả ủ   ả ế ổ ả ủ ả ề ế i c a T  hoà gi i c a kê v  k t qu  hoà gi ả ở ơ ở ổ i  t  c  s .  hoà gi ở ư ổ ứ ộ ỉ

ố ự ố ạ

ể ể ứ ạ ố ị ệ ươ ng có trách nhi m t  ch c in S  T  pháp các t nh, thành ph  tr c thu c trung  ộ ả ẫ i theo đúng n i dung và hình và phát hành các lo i bi u m u th ng kê công tác hòa gi ế ị ẫ th c quy đ nh t i các Bi u m u ban hành kèm theo Quy t đ nh s  06 nêu trên.

ộ ị ế ệ  pháp ­ h  t ch có trách nhi m tr c ti p th ng kê v  t Công ch c t

ươ ướ ướ đ a ph ng theo h ố ề ổ ứ ấ  pháp c p trên, h

ả

ượ ậ ợ ệ ạ i trong ph m vi c  n

ố ệ ả ả ạ   ự  ch c và ho t ẫ   ư ẫ ủ ơ ng d n ng d n c a c  quan t ể ẫ ẽ i theo bi u m u s  giúp cho vi c theo dõi, thu   ố ả ướ   ấ c, c th ng nh t, thu n l ướ ề ả ở ơ ở c v  công tác hoà gi c  s . i

ứ ư ả ở ị ộ i  đ ng hòa gi ố ả ổ  hòa gi các t i th ng kê công tác hòa gi ổ ố ợ ậ th p, t ng h p, th ng kê s  li u đ ệ ầ góp ph n nâng cao hi u qu  qu n lý nhà n ả ơ ế ổ

ế ị

ượ

ể ệ ụ

ệ

i ả ở ơ ở ế i  ả ủ c tình hình, k t qu  c a công tác hoà gi c đi m trong công tác hòa gi ắ ệ ụ ữ ả ứ ế 6. S  k t, t ng k t công tác hoà gi ệ ơ ế ổ Vi c s  k t, t ng k t công tác hoà gi ỳ ắ ượ ị c đ nh k  n m đ ượ ư ể c  u đi m, nh ế ể ừ ạ  đó có bi n pháp kh c ph c thích h p. Đ c bi i, h n ch , đ  t ổ ể ị ế ầ ự

ế ượ ế

ơ ế ổ ươ ư ế ng.

ả ơ    c  s  giúp cho các c  quan qu n lý nhà ướ ả ở ơ ở n  c  s  trên đ a bàn,   i  ấ ữ   ủ ả th y rõ đ i, nguyên nhân c a nh ng ồ ạ ặ ợ ệ ơ ế ổ   t n t t, s  k t, t ng ế ổ ệ ơ  ả ổ  viên t k t còn là d p đ  trao đ i kinh nghi m, nghi p v  gi a các t i. Vi c s  hòa gi ả ế   ấ ượ ả ế ổ ấ ệ k t, t ng k t c n đi vào th c ch t, tránh hình th c, đ m b o ch t l t ng, hi u qu , ti ụ  ị ỳ ỳ ệ ổ ứ ơ ế ổ ệ c ti n hành đ nh k , tu  theo tình hình c  ch c s  k t, t ng k t đ ki m.         Vi c t ề  ị ộ ứ ể ế ươ ị ể ủ ng và có th  ti n hành theo hình th c h i ngh , giao ban chuyên đ th  c a đ a ph ở ị ặ ổ ứ ồ  ch c l ng ghép trong s  k t, t ng k t công tác t  đ a ph  pháp  ho c t ể ệ ơ ế ổ ế ạ ượ ế ự ế ả Đ  vi c s  k t, t ng k t đ t đ t th c, công ch c t

ỷ

c k t qu  thi ấ ặ ậ ứ ư ỷ ớ ị ỹ ộ ủ ị ổ ứ ố ợ ẩ

ố ấ ụ ụ ơ ế ổ ế ộ ị    pháp ­ h  t ch ặ ậ   ư ầ c n tham m u giúp Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã ph i h p v i U  ban M t tr n ủ ổ T  qu c c p xã và các t    ch c thành viên c a M t tr n chu n b  k  n i dung và kinh ạ ộ phí ph c v  cho ho t đ ng s  k t, t ng k t.

ưở ổ ứ ả ở ơ ở i c  s

ộ ứ i

ổ ổ ự 7. T  ch c thi đua, khen th ệ Th c hi n khen th ế i và t hòa gi ưở  hoà gi

ả c  s  là nh ng ng nguy n, không vì l

ệ ữ ng trong công tác hoà gi ả ả  viên t ả ở ơ ở i  ườ

ổ ở ơ ở ặ ố ượ ế ọ ườ , h  th ỉ ư

ặ ể ớ ộ ả

ầ ưở ể ắ ả ị ưở ớ ừ ằ ố ượ ờ

ế ầ

ượ ệ ầ ể ề ưở ng. C n tránh vi c khen th

ng c n ph i công b ng, k p th i, đúng đ i t ề ậ ng v  v t ch t, khen v  tinh th n đ  khuy n khích ng ưở ư i ch a đ ấ ố ượ

ưở

ng trong công tác hòa gi ả ở ơ ở ự  c  s  là hình th c đ ng viên,   ổ   i tham gia tích c c vào công tác hoà khuy n khích các t ợ   ữ ườ ự i i t gi i. Vì đ i t ng tham gia hoà gi ườ ặ ữ    c  s  ho c nh ng ng i đang công tác  ng là nh ng ng ích kinh t i đã cao ọ ệ ố ớ ọ ầ ề   t quan tr ng, do đó, tu i, v  ngh  h u; giá tr  tinh th n đ i v i h  có ý nghĩa đ c bi ộ ệ ệ ế ặ ầ ư t đ n đi m này. Vi c phát đ ng phong ng c n l u ý đ c bi công tác thi đua, khen th   ủ ề ệ   ỏ ắ i. Vi c trào thi đua có th  g n v i t ng ch  đ  ho c g n v i h i thi hoà gi i viên gi ệ   ữ ế ợ ị khen th ng. K t h p hài hoà gi a vi c ấ ưở ườ ượ ưở   ng và c khen th i đ th ứ ườ   ng hình th c qua loa, hình ng c khen th ủ ằ ứ th c, không công b ng, không đúng đ i t   ng,… làm m t đi ý nghĩa c a công tác thi đua, khen th ể ự t công tác thi đua, khen th ng, công ch c t

ưở ổ ứ ả ắ ng. ệ ố , theo dõi, n m rõ tình hình t

ổ ưở ứ

viên t ưở ẫ ờ

ưở ơ ở ướ ệ ưở ề

ả ể  hòa gi i đ  có hình th c khen th ồ ấ ộ ng đ t xu t); đ ng th i, trên c  s  h ữ ầ ụ ể ấ ắ ươ ả   ộ ị ứ ư  pháp ­ h  t ch ph i Đ  th c hi n t ạ ộ ủ ự ế  ch c và ho t đ ng c a các t  hòa gi   i và bám sát th c t ỳ   ị ợ ổ ổ ng thích h p (khen th ng đ nh k , các t ư ỉ ạ ủ ơ  pháp khen th   ng d n, ch  đ o c a c  quan t ấ ậ   c p trên, c n c  th  hoá nh ng đi u ki n, tiêu chu n c  th  đ  khen th ng các t p ể th , cá nhân có thành tích xu t s c trong công tác hòa gi ng.

ẩ ụ ể ể ả ở ị  đ a ph ớ ứ ư

ệ ơ ở ưở ổ ặ ậ    pháp ­ h  t ch có trách nhi m ph i h p v i Ban công tác M t tr n ớ   ả ườ ượ i đ i i, gi ộ ị c khen th i  ố ợ ng trên c  s  bình xét trong các t Công ch c t ậ l p danh sách ng hòa gi

i

ệ ị ể ỷ ưở ặ ỷ ả ở ơ ở ể ề   c  s  đ  đ ủ ị   ng ho c trình Ch  t ch U  ban nhân

ưở ấ ấ ắ ậ thi u các t p th , cá nhân có thành tích xu t s c trong công tác hòa gi ấ ủ ị ngh  Ch  t ch U  ban nhân dân c p xã khen th ng.  dân c p trên khen th

ế ả ả ậ ự ả ở ơ ở

ượ ạ ộ ả ở ơ ở ệ i c  s  hi n đ

ả ư ử ụ ế ả ả ư  ộ    ng d n vi c l p, qu n lý, s  d ng và quy t toán kinh phí b o đ m cho

ệ ậ ụ ậ

8. L p d  toán và quy t toán kinh phí b o đ m cho công tác hoà gi  c  s i  ạ ị c quy đ nh t Kinh phí chi cho các ho t đ ng hoà gi i Thông t ố ộ ủ ị liên t ch s  73/2010/TTLT­BTC­BTP ngày 14 tháng 5 năm 2010 c a B  Tài chính và B ẫ ướ T  pháp h ổ ế công tác ph  bi n, giáo d c pháp lu t.  ậ ự ở ị ươ ể Hàng năm, vào th i đi m l p d  toán ngân sách đ a ph

ệ ộ ư  c  s , công tác ph

ế

ị ử ơ ự ớ ự ấ ụ ấ ợ

ơ

ấ   ờ  pháp c p ng, cán b  t ổ  ả ở ơ ở ậ ự i  xã có trách nhi m l p d  toán kinh phí dành cho công tác hoà gi ủ ơ ườ ậ   ng xuyên c a đ n v  g i c  quan tài bi n, giáo d c pháp lu t cùng v i d  toán chi th ể ổ ệ ề ẩ chính cùng c p đ  t ng h p trình c p có th m quy n phê duy t, giao d  toán ngân sách   ị hàng năm cho đ n v . ộ ư ạ ị ả ở ơ ở ượ  c  s  đ c quy đ nh t i Thông t liên i

ồ Các n i dung chi cho công tác hòa gi ố ị t ch s  73/2010/TTLT­BTC­BTP bao g m:

ả ­ Chi thù lao hoà gi

i viên; ế ơ ế ổ ạ ộ ả i;

­ Chi s  k t, t ng k t các ho t đ ng hoà gi ưở ­ Chi thi đua, khen th ng;

ụ ụ ẩ ả ấ ­ Chi mua tài li u, văn phòng ph m ph c v  cho hoà gi ể   i viên, chi in  n các bi u

ẫ ổ

ệ m u, s  sách, báo cáo. ệ ậ ự ự

ấ ư ố ạ ị

ự ộ ố

ị ướ ế ẫ ị ậ ng d n thi hành Lu t Ngân sách nhà n ị t và h

ệ   ế Vi c l p d  toán, qu n lý, c p phát, thanh toán và quy t toán kinh phí th c hi n ủ    s  59/2003/TT­BTC ngày 23 tháng 6 năm 2003 c a ng d n th c hi n Ngh  đ nh s  60/2003/NĐ­CP ngày 06 tháng 6 năm   ướ   ủ c ướ ạ ả i Thông t theo đúng các quy đ nh t ệ ẫ ướ B  Tài chính h ủ 2003 c a Chính ph  quy đ nh chi ti qua Kho b c nhà n

c. ấ ạ ế ự ế ư ứ Th c t

ủ ả ở ơ ở ư i

ượ  cho th y, do ngân sách còn h n ch  ho c do ch a nh n th c đ ị   liên   t ch   s ử ụ ướ ả c ban hành, h

ế ậ ặ ặ   c   s ,   nên   m c   dù   Thông   t ệ ậ ụ ả

ả ở ơ ở ậ ẫ ươ ư ề ị c  s ) nh ng nhi u đ a ph i

ụ ụ ể i. Đ  có kinh phí dành cho công tác hoà gi c kinh phí ph c v  công tác hoà gi

ệ ậ ự ả

ả ộ ị ệ ủ ơ ứ ư ề ủ ộ ẩ ộ ạ ề c ý   ố  nghĩa,   vai   trò   c a   công   tác   hoà   gi ẫ ượ   ng d n vi c l p, qu n lý, s  d ng và 73/2010/TTLT­BTC­BTP đ ổ ế ả   quy t toán kinh phí b o đ m cho công tác ph  bi n, giáo d c pháp lu t (trong đó có ố ư   ng v n ch a b  trí kinh phí chi cho công tác hoà gi ả ở  ượ đ i  ỏ ơ ở c  s  đòi h i công ch c t    pháp ­ h  t ch ph i ch  đ ng trong vi c l p d  toán và ủ ự ủ tranh th  s   ng h , t o đi u ki n c a c  quan có th m quy n.

Ả Ở Ơ Ở Ệ Ụ II. NGHI P V  HÒA GI C  S I

ả ở ơ ở i

ộ ố ế ệ  c  s 1. Khái ni m hoà gi ạ Trong cu c s ng, sinh ho t hàng ngày, do s  khác bi i ích kinh t

ệ ề ợ t v  l ạ ự ữ ỏ

ữ ớ

ọ ộ ấ ế ị ặ ế ữ ồ ư ữ ả ẫ ậ   , nh n ẫ   ố ố ứ i s ng, tính cách… nên khó tránh kh i nh ng va ch m, xích mích, mâu thu n, th c, l ấ   tranh ch p gi a các thành viên trong gia đình, trong h  t c ho c gi a cá nhân v i nhau ộ   i quy t k p trong c ng đ ng dân c . Nh ng mâu thu n, tranh ch p này n u không gi

ừ ự ừ ấ ẫ mâu thu n nh  s  thành mâu thu n l n, t

ộ ộ

ỏ ẽ ự ể ả ự ỏ ẫ ớ ầ  tranh ch p thu n tuý dân s  có   ế    thành v  án hình s , gây m t đoàn k t trong n i b  nhân dân. Nh ng mâu ả   i ề i quy t b ng nhi u cách (các bên t ữ ậ  th a thu n, gi

ả ở ơ ở i ờ th i thì t ụ ể ở th  tr ẫ ấ thu n, tranh ch p này có th  gi ế ạ quy t t

c  s …). ộ ữ ọ i

ấ ấ ế ằ i Tòa án nhân dân, thông qua hòa gi ự ế ả ể ả

ậ Ở ơ ở ứ ộ ổ ệ ề c  s , thành l p các t

ồ ứ ấ ữ ế ạ ỏ c  s  là m t trong nh ng hình th c quan tr ng có ỏ ư   i quy t vi ph m pháp lu t và tranh ch p nh  trong c ng đ ng dân c . ợ   ậ  ch c thích h p ữ ậ   i quy t nh ng vi ph m pháp lu t và nh ng tranh ch p nh  trong

ủ ậ

ả ở ơ ở ấ  cho th y, hòa gi Th c t ậ ạ ế hi u qu  đ  gi ế Đi u 127 Hi n pháp năm 1992 ghi nh n: “ ể ả ủ c a nhân dân đ  gi ị nhân dân theo quy đ nh c a pháp lu t”.  ế ề ề ổ ứ

ị ị ố ụ ể ề

ỡ ấ ế ị ạ ượ

ữ ạ ộ i  c th a thu n, t ỏ ậ ụ ng d n, giúp đ , thuy t ph c các bên tranh ch p đ t đ ạ i quy t v i nhau nh ng vi ph m pháp lu t và tranh ch p nh  nh m gi

ẫ ế ớ ộ ộ ủ ữ ạ ố

ấ ả ạ ư ồ ộ

ậ ự ế i

hòa gi

ư ố ổ

ộ ợ ả ạ ứ ậ

ả ệ   i năm C  th  hóa Hi n pháp, Đi u 1 Pháp l nh v  T  ch c và ho t đ ng hòa gi ệ   ả ở ơ ở 1998 và Đi u 2 Ngh  đ nh s  160/1999/NĐ­CP quy đ nh: Hòa gi  c  s  là vi c ậ ỏ ướ ệ   ự  nguy n h ế   ữ ằ ả  gìn đoàn k t gi ố   ố ề t trong n i b  nhân dân, c ng c , phát huy nh ng tình c m và đ o lý truy n th ng t ừ ạ ậ ả   ẹ đ p trong gia đình và c ng đ ng dân c , phòng ng a, h n ch  vi ph m pháp lu t, b o ộ ư ả ở ơ ở ượ ồ ộ ệ   ự ả , an toàn xã h i trong c ng đ ng dân c . Hòa gi  c  s  đ c th c hi n đ m tr t t ả ạ ộ ủ ổ ứ ở  ặ ủ ổ  ch c thích h p khác c a nhân dân  i ho c các t thông qua ho t đ ng c a t ả   ọ ộ ả ấ ư ụ  dân ph  và các c m dân c  (nh  hòa gi thôn, xóm, b n,  p, t i trong h  t c, hòa gi i ứ ộ ớ ợ ổ ủ c a các t    ch c đoàn th  xã h i…) phù h p v i pháp lu t, đ o đ c xã h i và phong ố ẹ ủ ụ ậ t c, t p quán t

ể t đ p c a nhân dân. ủ ả ở ơ ở c  s i

ả ở ơ ở ự ự ệ c  s  th c s  có vai trò i

ự ủ ộ t th c c a mình, công tác hoà gi ở ơ ở ớ ọ ồ

2. Ý nghĩa, vai trò c a công tác hoà gi ế ả V i hi u qu  thi ờ ố quan tr ng trong đ i s ng c ng đ ng  ệ ữ ạ ậ ấ

c  s .  ệ ộ ộ ầ ữ ố

ố ạ ừ ạ ồ

ả ạ ậ ự ộ ỏ ở ơ ở  ả ấ ứ i nh ng vi c vi ph m pháp lu t và tranh ch p nh    c  s Th  nh t, vi c hòa gi ả   ủ ế ữ  gìn đoàn k t trong n i b  nhân dân, c ng c , phát huy nh ng tình c m đã góp ph n gi ề ế   ộ ố ẹ và đ o lý truy n th ng t t đ p trong gia đình và c ng đ ng, phòng ng a, h n ch  vi ả ậ ph m pháp lu t, b o đ m tr t t

ệ ầ ạ ộ Th  hai, ho t đ ng hoà gi

ự ỗ ụ ệ ả

ượ ứ ờ

ệ t ki m đ ơ ướ ế ơ   ạ  c  s  góp ph n tích c c trong vi c h n ch  đ n ở ơ ở ế    c  s , n u t c p, kéo dài. M i v  vi c x y ra  ạ ủ   ề c th i gian, công s c, ti n b c c a ị   ề ư c nh  chính quy n đ a

ươ , an toàn xã h i. ả ở ơ ở ứ i  ượ ấ ạ ố ế ư  cáo tràn lan, v th  khi u n i, t ế ị ờ ẽ ế ả ả ượ i quy t k p th i s  ti đ i, gi c hoà gi ư ủ ấ chính các bên tranh ch p, cũng nh  c a các c  quan nhà n ph ng, toà án.

ứ ố ớ ọ i ạ ộ Th  ba, ho t đ ng hoà gi c  s  có ý nghĩa quan tr ng đ i v i công tác ph

ả ở ơ ở ằ ụ ệ ậ ậ

ữ ổ ụ ấ ả ổ ụ i thích, phân tích, thuy t ph c các bên tranh ch p, t viên t

ế ậ ể ả ầ ủ ị  hoà gi ụ ế ậ ể ả ơ ọ

ậ ấ ỉ ổ    bi n, giáo d c pháp lu t cho nhân dân. B ng vi c v n d ng nh ng quy đ nh c a pháp i góp lu t đ  gi   ứ   ế ph n nâng cao hi u bi t pháp lu t và quan tr ng h n là c m hoá, giáo d c ý th c nghiêm ch nh ch p hành pháp lu t cho các bên.

ổ ứ ả ở ơ ở 3. T  ch c hòa gi c  s

i  ả ở ơ ở ổ 3.1. T  hòa gi c  s i

ề

ổ ả ấ ượ i

ả ở ơ ở i  ậ ở ứ c thành l p  ặ ổ ể ự ệ

ệ ổ ứ ự  ch c t ụ ạ ủ ệ ấ ậ ỏ ị

ị ề ổ ứ ạ ộ  c  s  quy đ nh: “T  hoà    Đi u 7 Pháp l nh v  T  ch c và ho t đ ng hoà gi ổ  ả ủ ả ở ơ ở  thôn, xóm, b n,  p, t gi  qu n c a nhân dân đ  c  s  là t ả   ệ ự ệ ư ố dân ph  và các c m dân c  khác đ  th c hi n ho c t  ch c th c hi n vi c hoà gi i ữ nh ng vi c vi ph m pháp lu t và tranh ch p nh  trong nhân dân theo quy đ nh c a pháp   lu t”.ậ

ấ ổ

Nh  v y, v  b n ch t t ả hòa gi ể ệ ở ả ư ậ  qu n c a t ề ả  hoà gi i th  hi n ấ    qu n c a nhân dân. Tính ch t ườ ượ   ữ c i đ i là nh ng ng

ộ ổ ứ ự ả ủ  ch c t ổ  viên t ệ ủ ủ ổ ự t ầ nhân dân b u và h  t

ổ ổ ổ ả i là m t t ả ổ ỗ  ch  các t  hoà gi ả ọ ự ề  đi u hành, qu n lý công vi c c a mình. ổ ưở  tr T  hoà gi

ườ ặ ậ  viên do U  ban M t tr n T  qu c xã, ph ể ỷ ặ ậ ự i có t ớ ổ ứ ủ ệ ọ ớ ố ng, i thi u đ  nhân

ng và các t  ch c thành viên c a M t tr n l a ch n, gi ậ ị ấ ầ ấ ỷ ả ố ợ th  tr n ph i h p v i các t dân b u và do U  ban nhân dân cùng c p công nh n.

ả ỗ ổ ấ ị ụ ể i không  n đ nh c  th . Tuy nhiên, m i t hoà gi ả   i S  l

ng t ấ ả viên t ổ ổ ố ượ ph i có ít nh t 3 t

ả ổ i có th  đ

ổ  hoà gi ở  viên tr  lên. ể ượ ậ ở ữ ả ấ ậ ở ừ  t ng thôn, xóm, b n,  p, t ợ ố ị ư c thành l p  ụ ụ ể ư ị nh ng c m dân c  khác nh  các ch  c  đ nh, t ố  dân ph  và cũng  đi m du l ch,

ổ T  hoà gi ể ượ c thành l p  có th  đ ả ơ i trí.  vui ch i gi

ả ổ i

ổ ổ ặ ậ ố ợ

ổ 3.2. T  viên t T  viên t ủ ổ ứ

ố ấ i do U  ban M t tr n T  qu c c p xã ph i h p v i các t ử  viên t ậ ấ ặ ự ỷ ế ị

i đ  nhân dân b u và đ ả ả ể ổ ổ ở hòa gi

ự ụ ự ự ề ệ

ằ ẩ hòa gi ổ ứ   ỷ ớ ả  ch c  hòa gi ổ ề ử ầ ổ ặ ậ    hòa  mình  ng c  vào danh sách b u t thành viên c a M t tr n đ  c  ho c t ổ  ượ ầ c U  ban nhân dân c p xã ra quy t đ nh công nh n. T gi ừ ự   viên t  18 tu i tr  lên, có năng l c hành vi dân s , nghĩa là có i là công dân t ậ ủ ả   kh  năng b ng chính hành vi c a mình xác l p, th c hi n quy n, nghĩa v  dân s  và có các tiêu chu n sau:

ấ ạ ủ ươ ấ ­ Có ph m ch t đ o đ c t t, nghiêm ch nh ch p hành ch  tr ủ   ng, chính sách c a

ả ứ ố ướ ậ ủ

ẩ Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ả ỉ c và có uy tín trong nhân dân; ụ ự ệ ế ậ ậ ộ ­ Có kh  năng thuy t ph c, v n đ ng nhân dân th c hi n chính sách, pháp lu t;

ổ ứ ả ệ ầ ệ ự ch c hòa gi i, có tinh th n trách nhi m, nhi t tình trong

ệ ­ T  nguy n tham gia t i.ả công tác hòa gi ổ ổ ả ụ ề ệ ạ hòa gi i có nhi m v , quy n h n sau đây:

T  viên t ả ị ậ ủ ụ ệ ­ Hoà gi

ấ ả

ề ậ ụ ể

ữ i

ụ ệ ạ ị   i đ a Không ph i b t k  m t tranh ch p, v  vi c vi ph m pháp lu t nào x y ra t ụ ệ   ả i. Pháp lu t quy đ nh c  th  nhóm v  vi c ầ   c trình bày trong ph n ị ỉ ậ ị ả ở ơ ở ượ  c  s  (đ ủ ượ ả ả ổ ổ c hoà gi ả i ph i tuân th  nghiêm ch nh quy đ nh này.

i các v  vi c theo quy đ nh c a pháp lu t. ả ấ ỳ ộ ạ ả i viên cũng có quy n hoà gi bàn là hoà gi ệ ả ượ i và nh ng vi c không đ c hoà gi đ ạ i”). T  viên T  hoà gi “Ph m vi hoà gi ả ướ ườ ụ ấ ỉ

ng t ứ ấ ẫ ạ

­ M c tiêu h ế ế ả ậ ả ế ớ ự ụ

ớ ủ i c a hoà gi ấ ấ ệ ộ ạ ộ ọ ậ ề ả ả i là thông qua ho t đ ng hoà gi

ấ ậ i dân nghiêm ch nh ch p hành pháp i là giúp ng ạ ậ   lu t, h n ch  đ n m c th p nh t các tranh ch p, mâu thu n, vi ph m pháp lu t x y ra. ự   ố ớ ầ i viên, m t nhi m v  không kém ph n quan tr ng so v i tr c ti p th c Đ i v i hoà gi ệ ộ hi n hoà gi   i, tuyên truy n, v n đ ng nhân dân nghiêm ỉ ch nh ch p hành pháp lu t.

ỏ ể ứ ậ ả ả Đ  làm đ c đi u này, đòi h i hoà gi

ỉ ượ ế ả

ể ộ ố ự

ề ụ ệ ấ ổ ế ứ ế ợ ệ ậ

ế i viên ph i có ki n th c pháp lu t không   ề   ậ ế ầ t pháp lu t trong nhi u i mà còn c n có hi u bi ch  liên quan đ n v  vi c mình hoà gi ự ắ ươ ở ị ớ ữ   lĩnh v c khác nhau, nh t là nh ng lĩnh v c g n v i cu c s ng  ng và luôn có  đ a ph ề ý th c k t h p vi c ph  bi n, tuyên truy n pháp lu t cho nhân dân trong quá trình hoà   gi i.ả

ưở ả ­ Đ i v i nh ng tranh ch p không thu c ph m vi hoà gi

ả ả ươ ộ ạ ổ  viên T  hoà gi ế   ể ả ng đ n i có th   nh h ấ   ỷ i ph i báo cáo U  ban nhân dân c p ố ớ , an ninh

ấ ng, thì t ả ế ổ i quy t.

ữ ở ị ậ ự  đ a ph tr t t ệ ể xã đ  xem xét và có bi n pháp gi ả ổ ưở ổ

hoà gi ả ổ ưở hòa gi viên t

i  i do các t ờ ổ ạ ộ ng t ả ng t ả ầ ổ ổ  hòa gi ồ i, đ ng th i, tham gia ho t đ ng hòa gi i b u. T  tr ả ớ ư i v i t ổ ng t  cách t ụ  ả  hòa gi i ph ổ ổ    hòa  viên t

3.3. T  tr ổ ưở T  tr ổ trách T  hòa gi gi i.ả

ổ ưở ổ ả ệ ụ ề ạ T  tr ng t

hòa gi ề i có nhi m v , quy n h n sau đây: ạ ộ ố ợ ủ ổ ả ­ Phân công, đi u hoà, ph i h p ho t đ ng c a t i;

ớ ổ ố ợ

­ Ph i h p v i các t ả hoà gi ế ệ ạ ộ ủ ả ấ hoà gi

ụ  hoà gi ệ i đó; ề ọ ộ ỳ ị

ấ ể ệ ấ ớ ả ủ ộ ỷ ấ ả ­ T  ch c các cu c h p đ nh k  và đ t xu t đ  rút kinh nghi m v  công tác hoà i và đ  xu t v i U  ban nhân dân c p xã các bi n pháp nâng cao hi u qu  c a công

ệ ụ ệ ả ấ ổ  viên T  hoà gi ả ạ ộ   ệ i trong vi c nâng cao nghi p v  và trong ho t đ ng ổ ị i tranh ch p liên quan đ n đ a bàn ho t đ ng c a các t ổ ứ ề gi ả tác hoà gi ệ i, cung c p tài li u và các thông tin nâng cao nghi p v  hoà gi i;

ỳ ị ả ấ ỷ ộ ­ Báo cáo đ nh k  và đ t xu t v  công tác hoà gi i cho U  ban nhân dân c p xã và

ặ ậ ố ổ ỷ ấ ề ấ U  ban M t tr n T  qu c cùng c p;

ệ ệ ớ ổ

ạ ổ ố ụ ớ ưở ướ ả ấ ị ổ ứ ả i trong quan h  v i Tr ơ  dân ph , c m dân c  và v i các c  quan nhà n ng thôn, xóm, b n,  p, T c, t ổ  ộ    ch c chính tr  ­ xã h i

­ Đ i di n cho T  hoà gi ưở ư tr ng t ở ơ ở  c  s .

ả ạ

ề ề ổ ứ ạ ộ   i Đi u 3 Pháp l nh v  T  ch c và ho t đ ng

4. Ph m vi hoà gi Ph m vi hoà gi ả ở ơ ở i ả ượ i đ ề ị ạ i ệ ạ ị c quy đ nh t ố ị  c  s  và Đi u 4 Ngh  đ nh s  160/1999/NĐ­CP. hòa gi

ệ ượ ả i

ạ ượ ụ ẫ ế ng d n, giúp đ , thuy t ph c các bên đ t đ c tho

ữ 4.1. Nh ng vi c đ Hoà gi i  ự c hoà gi ệ ướ ế ớ ỡ ệ ữ ậ ạ ả ở ơ ở  c  s  là vi c h ả ệ  nguy n gi ả  ấ   i quy t v i nhau nh ng vi c vi ph m pháp lu t và tranh ch p

ậ thu n, t nh .ỏ

ả ả ấ

ư ề ả ấ ả ọ ụ ệ ể ượ ủ

ỉ ạ c hoà gi

ị ậ

c gi

ấ ậ ượ ủ ụ ố ụ i  ấ ả ượ ẩ ả c hoà gi ắ ỏ ớ ượ ề ấ ủ ầ ả ở ơ ở  c  s  không yêu c u ph i đ i  ướ ộ ủ ơ  t ng b t bu c c a c  quan nhà n

ế ậ ả ạ ặ ổ  ở ị ư ậ  đ a bàn thôn, xóm, b n,  p, t t c  m i v  vi c x y ra  Nh  v y, không ph i t ậ   ị ả ế ố ụ i. Theo quy đ nh c a pháp lu t c ti n hành hoà gi dân ph , c m dân c  đ u có th  đ ả ở ơ ở ấ ậ ạ ữ  c  s . Ph m vi ch  nh ng vi ph m pháp lu t và tranh ch p nh  m i đ   ấ   ỏ ủ “nh ” c a tranh ch p không ph i là v  giá tr  v t ch t c a tranh ch p. Các tranh ch p ế ả ạ   i quy t theo và vi ph m pháp lu t đ ơ ề ự c có th m quy n, c  quan , th  t c t các trình t   ọ   ấ ố ụ  t ng. M c dù các vi ph m, tranh ch p không gây h u qu  nghiêm tr ng ti n hành t

ả ế ứ ượ ế ứ ẽ ẫ ấ ổ ế ị c gi

ớ ự ấ

ậ trong n i b  nhân dân. V i s  giúp đ  c a hoà gi ả ẫ ự

ươ ậ ằ ng, nh m gi

ể ả i viên, các bên tranh ch p có th ơ ở ả ụ ố ẹ ở ị  đ a ph t đ p  ạ ế ạ ữ ả ậ ả ậ   i quy t d t đi m s  d n đ n m t  n đ nh tr t ể  ỡ ủ i quy t mâu thu n d a trên c  s  tình c m (gia đình, làng xóm), các quy   ế    gìn đoàn k t ậ ự   , an

ộ ộ ộ ồ ư ngay t c thì nh ng n u không đ ộ ộ ự t ế ả tho  thu n, gi ắ ạ ứ t c đ o đ c, luân lý, t p quán, phong t c t ừ trong n i b  nhân dân, phòng ng a, h n ch  vi ph m pháp lu t, b o đ m tr t t ư ộ toàn xã h i trong c ng đ ng dân c .

ố ớ ệ ậ ấ ả ượ i đ

Hoà gi ồ ạ ộ ộ ỏ ớ ộ

ế ư ữ ớ ặ c ti n hành đ i v i vi c vi ph m pháp lu t và tranh ch p nh  trong ộ c ng đ ng dân c  gi a các thành viên trong m t h  gia đình, các h  gia đình v i nhau ụ ể ho c các cá nhân v i nhau. C  th :

ẫ ữ ộ ố ớ

ẫ ể ả ữ

ư ệ ữ ề ớ ố

ặ

ư ử ụ ữ ướ ệ ạ

ề ờ ấ ố ấ ệ ạ ­ Mâu thu n, xích mích gi a các cá nhân v i nhau: Trong cu c s ng hàng ngày, có   ẹ   th  n y sinh mâu thu n, xích mích gi a các thành viên trong gia đình nh  cha m  và ố   ị con cái, ông bà v i các cháu, gi a anh, ch , em do khác nhau v  quan ni m s ng, l i ệ  ẫ ợ ố s ng, tính tình không h p ho c mâu thu n, xích mích gi a các cá nhân trong quan h ụ   ử ụ c sinh ho t, công trình ph , i đi qua nhà, s  d ng đi n, n xóm gi ng nh  s  d ng l gi gi c sinh ho t, gây m t v  sinh chung...;

ợ ấ ề ự i ích phát sinh t

ự ừ ồ ệ ự

ề ử ụ ệ ợ ụ ấ ừ ố ớ ề ệ ề ự ­ Tranh ch p v  quy n, l ả ừ ệ

ầ ấ ữ ườ ượ ưở ấ ị ấ ạ ả c h ấ ừ ế ng th a k …).

ấ ề ừ ượ i đ ệ ư  quan h  dân s  nh  tranh ch p phát   ế   ụ  các quan h  v  tài s n, quan h  h p đ ng dân s , nghĩa v  dân s , th a k , sinh t quy n s  d ng đ t (th c hi n nghĩa v  khi vay, m n tài s n, tranh ch p đ i v i gia   ữ súc, gia c m b  th t l c, tranh ch p gi a nh ng ng ề i ích phát sinh t ­ Tranh ch p v  quy n, l

ợ ẹ ề ề ợ ụ ủ

ệ ậ ầ ấ ưỡ ư ự    quan h  hôn nhân và gia đình nh  th c ụ ủ ồ hi n các quy n và nghĩa v  c a v , ch ng; quy n và nghĩa v  c a cha m  và con;   nh n nuôi con nuôi; ly hôn; yêu c u c p d

ỉ ả ả ế i thích đ  các bên có tranh ch p t ề i viên ch  có quy n thuy t ph c, gi

ề ể ư ợ ẫ ồ

ệ ề ọ ề ụ ặ

ệ ụ Hoà gi ự ệ ỡ ạ ưỡ ề ọ ữ ụ ề

ẹ ề ủ ộ ị

ạ ẹ ế ụ ề ẹ

ự ả ợ ệ i viên th c hi n vi c hoà gi

ữ ạ ả ệ  gìn h nh phúc gia đình. Hoà gi hàn g n tình c m, gi

ượ ượ ế ợ ồ

ng.  ấ ự  ụ ụ ủ   nguy n th c hi n các quy n và nghĩa v  c a mình nh  v  ch ng tôn tr ng l n nhau, ể   giúp đ , t o đi u ki n cho nhau phát tri n v  m i m t…; nghĩa v  và quy n chăm sóc, ề   ụ ng, nghĩa v  và quy n giáo d c gi a cha m  và con cái, nghĩa v  và quy n nuôi d ụ   ủ c a ông bà n i, ông bà ngo i và cháu, nghĩa v  và quy n c a anh, ch , em, nghĩa v  và ụ ữ ề ủ ố ượ quy n c a b  d ng, m  k  và con riêng, quy n và nghĩa v  gi a cha m  nuôi và con   ả ồ   ệ ố ớ i, giúp đôi v , ch ng nuôi… Đ i v i vi c ly hôn, hoà gi ả ả   ắ ự i viên không đ t i ộ ọ ử ệ quy t, phân x  vi c ly hôn: cho v , ch ng ly hôn hay ép bu c h  không đ ữ ừ ậ

ệ ậ

ệ ư ế ự ư ộ ệ ệ ả

ộ ố ồ

ị ẹ ộ

ấ

ả hoà gi

ị c phép gi c ly hôn. ạ ấ ủ   ị  nh ng vi c vi ph m pháp lu t mà theo quy đ nh c a ­ Tranh ch p phát sinh t ệ ự ặ   ằ ứ ị ử ạ ữ pháp lu t, nh ng vi c vi ph m đó ch a đ n m c b  x  lý b ng bi n pháp hình s  ho c ệ ắ ặ   ữ ả bi n pháp hành chính. Hoà gi i nh ng vi c nh  tr m c p v t i viên th c hi n hoà gi ạ ớ ườ ử ả   (rau, qu  trong v n, m t s  đ  dùng sinh ho t có giá tr  không l n), đánh, ch i nhau ươ ộ ươ   ệ ấ ậ ự ng gây m t tr t t ng tích nh , va qu t xe c  gây th  công c ng, đánh nhau gây th ể ả ử   ườ ế ẹ ng xuyên đ  x y ra xô xát, đánh, ch i tích nh . Tuy nhiên, n u các bên tranh ch p th ề   ớ ả ổ ư ồ ộ ấ ậ ự i ph i báo v i chính quy n  trong c ng đ ng dân c  thì t nhau gây m t tr t t ờ ử ệ ể đ  có bi n pháp x  lý k p th i.

ữ ệ ượ ế ả 4.2. Nh ng vi c không đ c ti n hành hoà gi i

ượ ả ả hoà gi

ữ ề ườ   ng ử   c x  lý

ữ i. Nh ng tr c phép ti n hành hoà gi ả ượ ặ ẩ c có th m quy n x  lý ho c ph i đ ủ ủ ụ ự ụ ệ ổ ế Có nh ng v  vi c t i không đ ử ướ ơ ả ề ậ ụ ể , th  t c theo quy đ nh c a pháp lu t, c  th :

ợ h p này đ u ph i do c  quan nhà n ị theo các trình t ộ ự ạ i ph m hình s

a) Các t ạ ị ể

ệ ự ộ ượ ệ ộ T i ph m là hành vi nguy hi m cho xã h i đ ườ ộ ậ ặ ố

ố ủ ộ ổ ổ ấ ạ

ố

ố ậ ự ỏ ế ộ ợ ự ứ

ạ ủ ạ ả

ậ ự ợ ậ ượ ị

ủ ộ ậ ừ ế ầ c quy đ nh c ng XXIV (Ph n các t

ự   c quy đ nh trong B  lu t Hình s , ự ự i có năng l c trách nhi m hình s  th c hi n m t cách c  ý ho c vô ý, xâm   do ng ế ộ  ẹ ộ ậ ạ ề ph m đ c l p, ch  quy n, th ng nh t, toàn v n lãnh th  T  qu c, xâm ph m ch  đ ộ   ị ế ề , n n văn hoá, qu c phòng, an ninh, tr t t chính tr , ch  đ  kinh t , an toàn xã h i, ạ ứ ủ ổ ợ ề  ch c, xâm ph m tính m ng, s c kh e, danh d , nhân i ích h p pháp c a t quy n, l   ợ ữ   ề ự ẩ i ích h p pháp khác c a công dân, xâm ph m nh ng ph m, t  do, tài s n, các quy n, l ụ  ạ ộ ủ ộ ự i ph m đ  pháp lu t xã h i ch  nghĩa. Các t lĩnh v c khác c a tr t t ộ   ươ ươ ự ể th  trong B  lu t Hình s  năm 1999 t i ng XI đ n Ch  Ch ph m).ạ

ự

ầ

ặ ệ ế ặ

ậ ự ế ụ ạ ủ ử ẩ

ị ứ ươ ặ ạ ổ

ườ ị ạ ạ ố ớ Riêng đ i v i các hành vi vi ph m pháp lu t hình s  mà ng i b  h i đã không   ủ ầ ộ ậ ở ố ụ ố ụ   ị  v  án hình s  theo quy đ nh c a B  lu t T  t ng yêu c u ho c rút yêu c u kh i t ể ị  ệ ố ụ ự hình s , Vi n ki m sát ho c Toà án không ti p t c ti n hành vi c t  t ng và không b ề ướ ơ   c có th m quy n x  lý vi ph m hành chính theo quy đ nh c a pháp c  quan nhà n ậ ố ớ ẻ ủ   lu t đ i v i các hành vi nh : c  ý gây th ng tích ho c gây t n h i cho s c kho  c a ể ườ ng i khác thì có th  hoà gi ư ố ả i;

ậ ị ử ạ ạ b) Hành vi vi ph m pháp lu t b  x  lý vi ph m hành chính

ố ướ ắ ả ặ

ự ủ ệ ậ ị

ạ ứ   ư ế c mà ch a đ n m c ­ Hành vi c  ý ho c vô ý vi ph m các quy t c qu n lý nhà n ạ   ả ị ử ứ truy c u trách nhi m hình s  và theo quy đ nh c a pháp lu t ph i b  x  lý vi ph m hành chính;

ạ ộ ­ Hành vi vi ph m pháp lu t v  an ninh, tr t t

ứ ậ ề ự ậ ự ị ư ả ị

ậ ườ

i xã, ph ơ ở ữ ệ ư ụ ư ế ệ ạ ư ị ấ ả ư ụ ơ ở ưỡ ư ử ng giáo d

ế   , an toàn xã h i nh ng ch a đ n ứ ủ   m c truy c u trách nhi m hình s  và theo quy đ nh c a pháp lu t ph i b  áp d ng các ệ ụ ạ   bi n pháp x  lý vi ph m hành chính nh : giáo d c t ng, th  tr n; đ a vào ườ tr   ng; đ a vào c  s  giáo d c; đ a vào c  s  ch a b nh; qu n ch  hành chính.

ị ậ ậ ấ ủ

ồ ả ượ đ ạ i, bao g m:

ị ậ c) Các vi ph m pháp lu t và tranh ch p mà theo quy đ nh c a pháp lu t không c hoà gi ế

ậ ậ ệ ư ế ồ

ế

ế ổ ộ

ị ườ ệ ệ ừ ấ ộ ợ ữ ộ

ữ ấ

ở ặ i đang có v  ho c có ch ng, ng ự ệ

ữ ồ ớ

ờ ố ẹ ế ớ ủ

ồ ủ   ­ K t hôn trái pháp lu t: theo quy đ nh c a Lu t Hôn nhân và gia đình năm 2000 thì ậ ệ ợ ế k t hôn trái pháp lu t là vi c xác l p quan h  v  ch ng có đăng ký k t hôn nh ng vi   ướ   ữ ư ủ ổ ụ ể ệ ề ạ ph m các đi u ki n k t hôn, c  th : nam, n  ch a đ  tu i đăng ký k t hôn (nam d i ố   ả ặ ế ữ ướ ổ i 18 tu i); vi c k t hôn do m t ho c c  hai bên b  ép bu c, l a d i, 20 tu i, n  d ế   ộ ế ị ả ặ ưỡ ng ép ho c b  c n tr ; vi c k t hôn thu c m t trong nh ng tr c ng h p c m k t ồ ự ườ ợ ườ i m t năng l c hành vi dân hôn khi nam, n  là ng   ữ ẹ  ạ ọ ườ ữ ự s , gi a nh ng ng i có dòng máu tr c h , có h  trong ph m vi ba đ i, gi a cha, m ườ ớ ớ ẹ ừ ữ i đã t ng là cha, m  nuôi v i con nuôi, b  ch ng v i con nuôi v i con nuôi; gi a ng   ể ố ượ ủ   ợ ớ ẹ ợ ớ ng v i con riêng c a v , m  k  v i con riêng c a dâu, m  v  v i con r , b  d ớ ườ ữ ữ ch ng, gi a nh ng ng i tính. i cùng gi

ườ c: ng ạ ­ Các vi ph m gây thi

ệ ạ ế ả

ở

ị ự ị ử ộ ậ

ọ ệ ạ ả ệ ạ t h i cho tài s n c a Nhà n ủ ả ủ ướ

ướ ả ụ ự   ệ i nào có nhi m v  tr c t h i đ n tài s n nhà n ư  ể ấ ệ ế ướ ế c, vì thi u trách nhi m mà đ  m t mát, h ti p trong công tác qu n lý tài s n Nhà n ệ ồ ị ừ ướ ả ủ ỏ  50 tri u đ ng tr  lên c có giá tr  t h ng, lãng phí gây thi   ự ệ   ế ộ thì b  x  lý hình s  theo quy đ nh c a B  lu t Hình s  năm 1999 (t i thi u trách nhi m c). gây thi ậ ế t h i nghiêm tr ng đ n tài s n c a nhà n ừ ự ậ ị ị

ấ ­ Tranh ch p phát sinh t ề ệ ự ủ ủ ủ ệ ị

ườ ư ự ị

i tham gia giao d ch không có năng l c hành vi dân s  (ng ấ i ch a thành ự + Ng ườ ườ ị ạ ự ự ế giao d ch trái pháp lu t: giao d ch dân s  trái pháp lu t là ị ị giao d ch không đ  các đi u ki n có hi u l c c a giao d ch theo quy đ nh c a pháp ậ ụ ể lu t, c  th :  ườ i m t năng l c hành vi dân s , ng niên, ng

ự ự i b  h n ch  năng l c hành vi dân s ); ủ ủ ề ạ ậ ấ ộ ị ạ   + M c đích và n i dung c a giao d ch vi ph m đi u c m c a pháp lu t, trái đ o

ụ ộ ứ đ c xã h i;

ườ ị ừ ố ộ ị + Ng

ả i tham gia giao d ch b  l a d i, ép bu c; ứ ị ề ậ ị

ị ứ ố   + Không đ m b o hình th c giao d ch khi pháp lu t có quy đ nh v  hình th c đ i ạ

ả ớ v i lo i giao d ch đó. ề ộ ấ ữ ấ

ộ ườ ử ụ ớ ộ ấ ườ i lao đ ng v i ng

i lao đ ng ho c t p th  ng ợ ộ ệ ể ệ ề

ộ ặ ậ ế i ích liên quan đ n vi c làm, ti n l ề ự ả ướ ậ ợ

ề   ­ Tranh ch p v  lao đ ng: tranh ch p v  lao đ ng bao g m tranh ch p gi a cá ề  ng, thu nh p và các đi u ki n lao   ọ   c t p th  và trong quá trình h c ộ ộ ề ế ề ả ơ ồ ườ nhân ng ề ươ ề quy n và l ộ đ ng khác, v  th c hi n h p đ ng lao đ ng, tho   ngh . Các c  quan, t

ố ớ ộ

ồ i s  d ng lao đ ng v ậ ể ấ i quy t tranh ch p lao đ ng g m: ộ ồ ả ấ ệ ồ ẩ ổ ứ  ch c có th m quy n gi ộ + Đ i v i tranh ch p lao đ ng cá nhân: H i đ ng hoà gi ả ấ ủ ơ ơ ở ộ ồ ệ ộ ơ ặ   i lao đ ng c  s  ho c   i viên lao đ ng c a c  quan lao đ ng c p huy n n i không có H i đ ng hoà

ơ ở ộ hoà gi ả gi ộ i lao đ ng c  s , Toà án nhân dân;

ố ớ ơ ở ể ậ ộ

ệ

ấ ủ ơ ộ ả ố ớ ộ ộ ộ ồ ữ ấ ỉ ơ ở ả ặ   ộ ồ i lao đ ng c  s  ho c ơ ấ ộ   i viên lao đ ng c a c  quan lao đ ng c p huy n đ i v i nh ng n i không có ọ   i lao đ ng c  s , H i đ ng tr ng tài lao đ ng c p t nh, Toà án nhân

ộ + Đ i v i tranh ch p lao đ ng t p th : H i đ ng hoà gi ả hoà gi ộ ồ H i đ ng hoà gi dân.

ắ ả i

ữ ể ỉ ạ ự ệ i là nh ng quan đi m, t ư ưở  t

ả ườ ế ả ủ 5. Nguyên t c hoà gi ắ Nguyên t c hòa gi i, ng

i ti n hành hòa gi ượ ề ổ ệ ứ ầ ệ ạ ạ   ng ch  đ o mà khi th c hi n ho t ủ ộ   i ph i tuân th  m t cách đ y đ , toàn di n và ề   i Đi u 4 Pháp l nh v  T  ch c và ả ả ị c quy đ nh t

ạ ộ ộ đ ng hòa gi nghiêm túc. Các nguyên t c này đ ho t đ ng hòa gi i

ậ ủ ủ ả i, chính sách c a Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ướ   c, 5.1. Phù h p v i đ ộ ố ng l ụ ậ ố ẹ ủ ắ ả ở ơ ở  c  s . ợ ớ ườ ạ ứ đ o đ c xã h i và phong t c, t p quán t t đ p c a nhân dân

ệ ườ ự Khi th c hi n nhi m v  c a mình, hoà gi ng l

ự ủ ả ế

ả

ả i viên ph i luôn d a vào đ ữ ể ả c đ  gi ả ượ c gi ị ừ

ỳ ệ ậ ề ộ ườ ữ ề ả ị ụ ủ ệ ướ ậ ủ ả chính sách c a Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ủ ơ ở ố coi đó là c  s  su t quá trình hoà gi i, không đ ụ ể ạ ể ậ Đ  có th  v n d ng m t cách linh ho t các quy đ nh c a pháp lu t trong t ng tr ả ắ ỏ ợ ụ ể h p c  th  đòi h i ng ố   i, ấ   i quy t tranh ch p gi a các bên, i thích tu  ti n, theo ý ch  quan.   ườ   ủ ng ụ i ph i n m v ng các quy đ nh v  quy n và nghĩa v i hoà gi

ề ư ủ ươ

ụ ề ề ế ộ ồ ộ ố ữ ế

ị

ề ề ủ ự ề

ệ ệ ữ ự ủ ự ồ ệ ạ ự ả ị ấ ườ ệ ợ ồ t h i ngoài h p đ ng…), đ t đai, b o v  môi tr ng thi

ả ả ạ ả

ậ ề ở ộ ố ơ Vi c hòa gi ượ ủ i ph i b o đ m đúng quy đ nh c a pháp lu t v  ph m vi hòa gi ả  đã x y ra   m t s  n i (nh t là

ị ự ế ậ ụ ả ộ

ậ ả ị

ả ị ử ả   i ấ ở  ỳ ệ   i m t cách tu  ti n, ủ   i nh ng v  vi c mà theo quy đ nh c a pháp lu t không ặ   ề ặ i nh  hành vi vi ph m pháp lu t ph i b  x  lý v  m t hành chính ho c c hòa gi

ả ạ ộ ả i”). M t th c t t quá ph m vi hòa gi ả ở ơ ở ườ ế  c  s  đã v n d ng hòa gi i ti n hành hòa gi i  ụ ệ ữ ệ ư ậ ạ ệ ự ứ ự ự   ủ c a công dân trong m t s  lĩnh v c nh : hôn nhân và gia đình (ch  tr ng v  xây d ng ắ ơ ả ủ   gia đình văn hoá, nh ng nguyên t c c  b n c a ch  đ  hôn nhân và gia đình, các quy ẹ  ệ ữ ợ ị đ nh v  đi u ki n k t hôn, quan h  gi a v  và ch ng, nghĩa v  và quy n c a cha m ự   và con, quan h  gi a anh, ch , em và các thành viên trong gia đình…), dân s  (năng l c ở ữ   hành vi dân s  c a cá nhân, các quy n nhân   thân, giao d ch dân s , quy n s  h u, ườ ụ nghĩa v  dân s , b i th   ng, hình s …ự ệ (không “v nông thôn), ng ự ế ti n hành th c hi n hòa gi ả ượ đ truy c u trách nhi m hình s .

ả ả

ậ ệ ư ữ ỡ ố Tuy nhiên, hoà gi ị

ọ ự ệ ẫ

ẫ ủ ặ ấ

ắ ộ

ủ

ế ố t đèn”. M t trong nh ng y u t ự ẩ ể ộ ả ươ ứ ụ ậ ị

ụ ế ẫ

ả

ụ ậ ệ ậ ủ ướ ủ ọ

ế ệ ỉ ư ử   i không ph i là vi c phân x , phán xét nên n u ch  đ a ra ườ ố   ể i Vi t Nam v n nh ng quy đ nh c a pháp lu t thì ch a th  “g  r i” s  vi c. Ng ắ ế ậ ữ   ố s ng tr ng tình, n ng nghĩa. Vì v y, cho dù các mâu thu n có gay g t đ n đâu thì gi a ữ ắ ộ ợ   các bên tranh ch p v n còn m t s i dây g n bó, đó là cái nghĩa gi a các thành viên ố ử ữ ề  quan trong gia đình, là cái tình xóm gi ng “t   i l a, t ệ ả ự   ọ i viên d a vào các chu n m c tr ng làm nên thành công c a hoà gi i là vi c hoà gi ủ  ủ ố ẹ ạ ng đ  đ ng viên, khuyên nh t đ p c a đ a ph đ o đ c, các phong t c, t p quán t ữ ụ ệ ậ ấ   các bên dàn x p mâu thu n, tranh ch p. Vi c v n d ng các câu ca dao, t c ng , phong ự ọ ọ ụ ậ ố ẹ ả ợ   t c, t p quán ph i có s  ch n l c cho phù h p, ph i là phong t c t p quán t t đ p, phù ủ ả ớ ợ   c và nguy n v ng c a nhân dân, h p v i chính sách c a Đ ng, pháp lu t c a Nhà n ủ ụ ạ ậ tránh các giáo lý, h  t c l c h u. ọ ệ ủ ự ự ộ ặ ắ  nguy n c a các bên; không b t bu c, áp đ t các bên tranh ấ ả ế ả

ế ụ 5.2. Tôn tr ng s  t ch p ph i ti n hành hoà gi ả ụ ủ Nhi m v  c a hoà gi

ổ ộ ẽ dàn x p mâu thu n m t cách  n th a. Vì l

ệ ể ự ọ

ỉ ẫ ỏ ọ ỡ

ằ ế

ả ẫ ủ ướ i trung gian h ả ườ ng hòa gi ấ ứ ậ ệ ế

ặ ả i. N u các bên không ch p nh n vi c hoà gi ắ ủ ộ

ớ ơ ệ ề

ọ ủ ướ i có trách nhi m báo v i c  quan nhà n ự ả ế ẩ ả ế ệ ậ ả

ng h p hoà gi ộ ụ ậ

ặ ố ỷ

ị ớ ậ ệ ệ ệ

ạ ượ ả ậ ủ ọ ở ọ ẫ ưỡ ụ ả

ề ề ế ẩ ả ậ ơ i ấ ượ   ệ i viên là thuy t ph c, giúp các bên tranh ch p tìm đ c ướ ế ế ế  đó, tr c h t hoà   ti ng nói chung đ  t ọ ủ ả   ự ự ả ả i i viên ph i tôn tr ng s  t  nguy n c a các bên, tôn tr ng ý chí c a h . Hòa gi gi ụ ả   ế ườ ng d n, giúp đ , thuy t ph c các bên gi viên ch  đóng vai trò là ng i ả   ộ ắ ấ i ch  không áp đ t, b t bu c các bên ph i quy t tranh ch p b ng con đ ế ả   i viên không i thì hoà gi ti n hành hòa gi ổ  ả ể i. Lúc này t th  dùng ý chí ch  quan c a mình mà b t bu c h  ph i ti n hành hoà gi ờ   ị ể ử ả c có th m quy n đ  x  lý k p th i. hoà gi ợ ữ ệ ể ả ườ   i thành, n u vi c th c hi n tho  thu n gi a các bên có khó K  c  tr ả ể  ự ả ệ ế i viên đ ng viên, thuy t ph c các bên th c hi n tho  thu n và có th khăn thì hoà gi ổ ế ả ấ ưở ị ề   ng thôn, xóm, b n,  p, t đ  ngh  Tr  dân ph  ho c ki n ngh  v i U  ban nhân dân ự ự ể ề ạ ấ   c mà  nguy n th c hi n tho  thu n đã đ t đ c p xã t o đi u ki n đ  các bên t ữ ế ệ ng ch  thi hành nh ng tho  thu n c a h , b i h  v n có không áp d ng bi n pháp c   ọ   ấ ủ ọ ầ i quy t tranh ch p c a h . Vì v y, m i quy n yêu c u các c  quan có th m quy n gi

ộ ư ưỡ ủ ộ ị ừ   ng ép, làm cho m t trong hai bên b  l a

do ý chí c a các bên nh  c ầ ủ ề ế ự ự ầ ể ệ ự ệ ủ tác đ ng đ n s  t ẫ ố d i hay nh m l n đ u không th  hi n đ y đ  tính t nguy n c a các bên.

5.3. Khách quan, công minh, có lý, có tình; gi ấ ợ bí m t thông tin đ i t ườ ậ ủ ữ i ích h p pháp c a ng ờ ư ủ  c a các i khác; không xâm ộ ạ ợ ề ợ i ích công c ng bên tranh ch p; tôn tr ng quy n, l ph m l

ắ ả

ả ằ ẳ ả ả ộ

ượ ả ủ ấ ườ ọ ướ ợ ủ i ích c a Nhà n c, l ệ i, hoà gi Khi th c hi n hoà gi ế ả ấ i ích c a các bên tranh ch p. Là ng ả ả i viên ph i đ m b o nguyên t c khách quan, công ằ i quy t tranh ch p m t cách công b ng, bình đ ng, quan tâm ả c thiên i trung gian, hoà gi

ị ể ệ ế

ự ườ ượ S  khách quan, công minh, vô t

ự minh nh m b o đ m gi ế ợ đ n l i viên không đ ị v , không đ nh ki n hay n  nang bên nào, không “dĩ hòa vi quý” cho xong vi c.  ư ủ  c a ng ế ớ ạ i m i t o đ ả ả i hòa gi ả ủ ơ ở ủ   c lòng tin c a   i viên, trên c  s  đó

ậ ữ ấ ể ọ ắ ả  th a thu n, gi ế các bên đ  h  l ng nghe, ti p thu ý ki n khuyên gi ẫ ế ớ ự ỏ t

i c a hoà gi i quy t v i nhau nh ng mâu thu n, tranh ch p. ắ ủ i Ho t đ ng hoà gi

ướ ế ầ ả ạ ứ

ỏ ậ i ph i d a trên c  s  pháp lu t và đ o đ c xã h i. Tr ủ ộ ể

ả ự ự ự ạ ộ ả ả ẩ ứ ị ư ẹ ế

ớ ị

ư ể ồ ả ở ố

ợ ồ ẳ ồ

ụ ấ ả ề ươ ầ ắ

ề ng ng ử ụ ế ớ

ả i viên ph i d a vào pháp lu t đ  phân tích, t

ư ự

ộ ờ i khuyên và h ị ề ộ ộ ướ ậ ủ ữ

ả ự ẫ ằ ạ

ậ ự ố ả ề ậ ả ế ạ ạ

ố ồ ộ ả ở ơ ở    c  s  đòi h i ph i tuân th  nguyên t c có lý, có tình, nghĩa ế   ề ộ ơ ở c h t c n đ  cao y u là hoà gi ạ ứ ợ   ử ố  tình c m, d a vào đ o đ c xã h i đ  phân tích, khuyên nh  các bên  ng x  phù h p t ả ứ ạ ế   ả ớ v i chu n m c đ o đ c: nh  con cái ph i có hi u v i cha m ; anh ch  em ph i bi t ả ọ ẫ ươ ộ   ng yêu, đùm b c l n nhau “nh  th  tay chân”, “ch  ngã, em nâng”, “máu ch y ru t th ợ   ạ ớ ạ ề m m”, “môi h  răng l nh”; v  ch ng s ng v i nhau ph i có tình, có nghĩa, “đ o v , ố ử   i l a t c  vì con cái; xóm gi ng thì “t nghĩa ch ng”, “gái có công, ch ng ch ng ph ”, t ư ể  ườ ắ i nh  th t đèn có nhau”, “v ng anh em xa có láng gi ng g n” và “th t ợ ớ ứ ả ệ ươ   i thích, thuy t ph c các bên  ng x  phù h p v i các ng thân”… Cùng v i vi c gi th ư ấ ậ ể ắ ạ ứ  v n pháp quy t c đ o đ c xã h i, hoà gi   ụ  ệ ữ ậ ng d n các bên th c hi n các quy n và nghĩa v lu t, đ a ra nh ng l ế ủ   c a mình theo quy đ nh c a pháp lu t nh m gi  gìn đoàn k t trong n i b  nhân dân, ố ẹ ủ ữ t đ p trong gia đình và c ng c , phát huy nh ng tình c m và đ o lý truy n th ng t   ộ   ả ộ ừ , an toàn xã h i c ng đ ng, phòng ng a, h n ch  vi ph m pháp lu t, b o đ m tr t t ư ồ trong c ng đ ng dân c .

ả ả ệ ể ự ủ ọ i thành, hoà gi Đ  th c hi n hoà gi

ế ễ ệ ể ộ ủ ụ ệ

ầ ế

ưở ượ ấ ấ

ả c a mình cho hòa gi

ữ ệ ầ ậ ả  nh ng thông tin này. đây, cũng c n phân bi t l

ầ t gi a bí m t thông tin đ i t ấ ề ạ ấ

ậ ủ ụ  ả i viên ph i tìm hi u rõ ng n ngành c a v ố  ủ vi c: nguyên nhân phát sinh, di n bi n c a v  vi c, thái đ  c a các bên…. Trong s ậ ờ ư ủ   ế ữ t đó, đôi khi có nh ng thông tin liên quan đ n bí m t đ i t  c a các thông tin c n thi ổ ộ ầ  thông tin th m kín   ng và th  l c các bên tranh ch p tin t các bên tranh ch p. Khi đ ượ   ọ ề ờ ư ủ c i viên c n tôn tr ng và không đ i viên, thì hoà gi v  đ i t ờ ư  ế ộ ữ ở phép ti ữ cá nhân và nh ng thông tin mà các bên tranh ch p che gi u v  hành vi vi ph m pháp   lu t c a mình.

ờ ữ ể ệ ậ ấ ở ị

Ví d : Th i gian g n đây, ch  B nh n th y nh ng bi u hi n khác th ạ ầ ở ạ

ụ ữ ườ ồ ợ ườ  anh A, ng    ơ ơ   ắ ớ ợ  nhà, anh tr  nên l nh nh t, ít nói h n và anh hay cáu g t v i v  con h n ồ   ệ ớ i ph  n  khác, hai v  ch ng

ồ ướ ườ ế ề ớ ụ ị ở ch ng ch .  ị tr th c. Ch  B sinh nghi ch ng mình có quan h  v i ng ẹ ẻ ị ng to ti ng v i nhau. Ch  B ôm con v  nhà m  đ .

ả ế ả ườ Gi thi t x y ra hai tr ợ ng h p sau:

ỡ ợ ả ứ ấ Tr i viên bi

ủ

ệ ớ ộ ế ủ ượ ả nhà hàng. Khi bi

ừ ị

ấ ắ ớ ợ ễ ả ư ế

ợ ả ế i viên nên khuyên anh A đi xét nghi m và không đ

ể ị ễ ể

ủ ả ộ ố ư ặ ườ ế ượ c nguyên nhân   ng h p th  nh t: Sau khi g p g  anh A, hoà gi t đ ớ ạ ộ ầ ụ ậ ộ ớ ợ ổ ự    t p v i b n bè, s  thay đ i tính tình, thái đ  v i v  con c a anh A. Do m t l n t ế   ở không làm ch  đ t c b n thân anh đã có quan h  v i m t ti p viên  ị tin cô gái này b  HIV, anh A vô cùng lo l ng là mình cũng đã b  lây nhi m. Anh v a lo   ậ ợ ừ   s  cho b n thân, v a th y ân h n v i v  con nh ng không bi t ph i làm th  nào. ượ   ệ c ng h p này hoà gi Trong tr ả   phép ti  thông tin anh A có th  b  lây nhi m HIV vì thông tin này có th  làm  nh ưở h

ả ườ ế ộ t l ấ ớ ng x u t ườ ứ i viên bi Tr

i cu c s ng c a b n thân anh A cũng nh  gia đình anh. ợ ệ ườ ả ớ ộ

ể ự ệ ế ượ ả ng h p th  hai: Sau khi tìm hi u s  vi c, hoà gi t đ ư ụ ữ i ph  n  khác, th òng xuyên qua l ộ ạ ủ ủ ậ ợ ị

ệ c vi c anh A   ườ   ạ đang có quan h  tình c m v i m t ng i i nhà ng ụ ữ ạ ớ ợ   ph  n  đó. Đây chính là nguyên nhân mà anh có thái đ  l nh nh t v i v  con. Trong ạ ườ tr   ng h p này hành vi c a anh A là vi ph m quy đ nh c a pháp lu t hôn nhân và gia đình.

ả ệ ề ợ ắ i ph i tuân th  nguyên t c tôn tr ng quy n và l

ợ

ấ

ướ ủ ợ i ích c a các bên mà còn ph i b o đ m l

ườ ọ ợ ạ ủ ệ ủ i khác. Trong m i tr ọ c và l ệ ộ ủ ỉ i viên không ch  giúp các bên gi

ậ ủ ả ứ ấ ọ

ướ ấ ả ớ ị ng d n các bên tho  thu n gi

ẫ ậ ườ ợ ằ ả ả ườ ầ ế ả ậ ệ ạ ế ợ t h i đ n l ượ i quy t tranh ch p không đ ứ ủ i th  ba, l i ích c a ng

ợ ộ ủ ả   i ích Bên c nh đó, vi c hòa gi ướ ộ ủ ợ ườ ợ ạ i ích công c ng,   i ích c a Nhà n h p pháp c a ng i khác, không xâm ph m l ế ề   ụ ả ả ỉ ả i quy t tranh ch p, b o v , khôi ph c quy n nghĩa là vi c hoà gi i không ch  nh m gi ợ ả   c và i ích chung c a xã h i, c a Nhà n và l ả   ủ ng h p, hoà gi c a ng i ụ ế   quy t tranh ch p mà còn góp ph n giáo d c ý th c tôn tr ng pháp lu t c a công dân.   c trái v i quy đ nh Khi h ủ ủ c a pháp lu t và không làm thi   i ích c a Nhà ướ i ích công c ng.  n c, l

ấ ạ ố ớ Đ i v i hoà gi

ạ

ộ

ế ề i thành c a các bên tranh ch p mà làm  nh h

ủ ườ

ờ ố

ặ ủ i ích c a ng ế ụ

ấ ưở ấ i nào khác. M t khác, đ i v i các tr ề ầ ằ ợ ả ậ ả ươ ế ấ

ờ ố ả ở ơ ở    c  s , các tranh ch p, xích mích trong đ i s ng sinh ho t hàng i  ổ ệ ả   ướ ử ụ ế ử ụ ố c sinh ho t, đ  rác th i i đi qua nhà, s  d ng đi n, n ngày liên quan đ n s  d ng l ề   ế ư ườ ồ ấ ệ ườ ng liên quan đ n nhi u ng,... trong c ng đ ng dân c  th làm m t v  sinh môi tr ạ ượ   ụ ể ả ườ c i viên không th  vì m c đích đ t đ i khác ngoài các bên tranh ch p. Hoà gi ng ợ ợ ả ả i ích h p pháp ng đ n quy n, l   hoà gi ấ   ườ ợ ố ớ ấ ỳ ủ ng h p xích mích, tranh ch p c a b t k  ng ấ ư ườ ườ ế   ng th y trong đ i s ng sinh i khác nh  th liên quan đ n quy n và l ầ ươ   ơ ậ ể ả ạ ạ ng ho t hàng ngày, c n ph i v n d ng đ n đ o lý, tình c m đ  kh i d y tinh th n t ế   ả ạ ượ ụ thân, t c k t i đ t đ ng ái nh m c m hoá, thuy t ph c các bên tranh ch p hoà gi qu .ả

ị ằ ậ ạ 5.4. K p th i, ch  đ ng, kiên trì nh m ngăn ch n vi ph m pháp lu t, h n ch ế ậ ữ ờ ả ấ ể ả ạ ượ ế ả ủ ộ nh ng h u qu  x u khác có th  x y ra và đ t đ

ạ ặ ả c k t qu  hoà gi ữ ạ

ể ả ọ ộ

ữ ờ i quy t k p th i, có lý, có tình thì có th  t c gi

ể ừ ừ ữ ấ ượ ẫ ữ

ẫ ớ ể ệ

ộ ố ỏ ữ ả ế ị ỏ ẽ ễ ở ự ủ ộ ự ả ấ ờ ế ụ ặ ậ ả ầ i ạ   Trong cu c s ng sinh ho t hàng ngày có th  x y ra nh ng va ch m, xích mích, ế   ớ tranh ch p nh  gi a các thành viên trong gia đình, h  t c, hàng xóm… v i nhau mà n u ạ  nh ng va ch m, xích mích, không đ   ẫ   ấ mâu thu u nh  s  d  tr  thành nh ng mâu thu n l n. T  nh ng tranh ch p, mâu thu n ậ   ể trong quan h  dân s , hôn nhân ­ gia đình có th  chuy n thành v  án hình s …. Vì v y, ả   i, ngăn ch n h u qu  x u, phòng hòa gi ị i viên c n ch  đ ng, k p th i ti n hành hòa gi

ộ ể ả ự ạ ữ ế ừ ậ i ph m hình s  có th  x y ra, gi gìn tình đoàn k t trong

ồ

ạ ng a vi ph m pháp lu t và t ộ gia đình, c ng đ ng.  ạ ị ậ ế Khác v i các lo i hình hoà gi

ả ệ i th c hi n. Vi c hoà gi

ả ậ ả ệ ệ ả ệ ệ ễ

ấ ấ ộ

ờ ỏ ả

ữ ể ế

ả ấ ợ ỉ ế ự ư ễ ứ ượ ậ ả i viên có th i phù h p nh t. Hòa gi ng th c hoà gi c ph

ặ

ả

ả ế ự ệ ứ ươ ấ ụ ế ể ấ ả ự ả ả ằ i ph i b ng t ớ ợ ậ ứ ạ

ườ ả

i hòa gi ỏ ệ ạ ượ ề ệ ể ậ ự ệ

ờ ạ ả ớ   i khác, pháp lu t không quy đ nh th i h n ti n hành ổ ấ ộ ả ự i m t tranh ch p do T  hoà gi   i ch  k t thúc khi vi c hoà gi ạ   ự ự ạ ượ ậ  nguy n th c hi n tho  thu n đó. Th c ti n ho t c tho  thu n và t các bên đã đ t đ ồ ệ ả ộ ề i cho th y có nhi u vi c tranh ch p trong c ng đ ng dân c  di n ra trong   đ ng hoà gi ể   ờ ộ i viên ph i kiên trì, dành th i gian, công s c tìm hi u m t th i gian dài, đòi h i hoà gi ễ ớ   ệ ỹ ự ệ c v i k  s  vi c, theo dõi sát di n bi n s  vi c đ  có nh ng bi n pháp ti p c n đ ượ ể  các bên tranh ch p, tìm đ ỡ ừ ầ ủ ự ệ ắ   ể ắ ế đ n g p g  t ng bên đ  l ng nghe, thuy t ph c. Sau khi tìm hi u đ y đ  s  vi c, l ng ườ ế ủ   t c  s  c m thông, khéo léo phân nghe ý ki n c a các bên, ng ộ   ạ ớ ế ậ ụ i th a thu n phù h p v i pháp lu t, đ o đ c xã h i. tích, thuy t ph c các bên đ t t ừ ả ợ ụ ể ỳ i có th  ph i kéo dài trong nhi u tháng ng h p c  th , vi c hoà gi Tu  theo t ng tr   ỏ   ự ả ế ơ ặ  nguy n th c hi n th a c tho  thu n và t ho c lâu h n cho đ n khi các bên đ t đ ậ thu n đó.

ự ế ả ti n hành hoà gi

ạ ộ ể ổ i  ả ễ ướ ế ả c ti n hành hòa gi i các

6. Trình t ừ ự T  th c ti n ho t đ ng hòa gi ộ ộ ấ ẫ i có th  t ng k t các b ư ế mâu thu n, tranh ch p trong n i b  nhân dân nh  sau:

ướ ướ ả i

c 1: Tr ụ ệ ẫ ả ỳ

ố ượ ả ủ ấ ộ ứ 6.1. B Khi có v  vi c tranh ch p, mâu thu n x y ra, tu  thu c đ i t  hòa gi ấ ụ  ng, tính ch t v ự   i nghiên c u, l a

ệ ử ườ ệ ọ ả ợ c khi hoà gi ộ ấ ổ vi c, quan h  gia đình, xã h i… c a các bên tranh ch p mà t ch n, c  ng i tham gia hòa gi

i cho phù h p.   ộ ố ộ ặ ể ổ i viên ti n hành. T  hòa gi i có th  do m t ho c m t s  hòa gi

ố ả ả ụ ệ ụ ể i viên tham gia hòa gi

ấ ả

ế ả ố ớ ừ ử ớ ả ệ ả  quy t đ nh s  hòa gi ề i viên nam gi

ớ ấ ươ ử ố ớ ơ

ẫ ề ế ả ố

ng đ i gay g t, s  có m t c a m t s  hoà gi ủ ệ ặ ủ ặ ế ả ả ấ ỗ ả   i có i đ i v i t ng v  vi c c  th . Ví   ộ   i tác đ ng ả  ạ ế ộ i k t qu ữ ố   ng đ i ph c t p, mâu thu n gi a các bên ơ   i viên s  tác đ ng nhi u h n đ n tâm ụ   i thích, thuy t ph c, ữ ớ i viên là n  gi ẽ ồ i tác đ ng v i bên ch ng s  mang l ứ ạ ộ ẽ ẽ ứ i viên s  đ ng ra gi

Vi c hòa gi ế ị ể ự th  t ả ụ i tranh ch p v  hôn nhân gia đình nên c  hoà gi d , hoà gi ợ ớ v i bên v  và c  hoà gi ữ cao h n. Đ i v i nh ng vi c tranh ch p t ộ ố ắ ự ươ t lý c a các bên tranh ch p, ho c m i hoà gi ừ ả c m hoá t ng bên.

ổ ổ t, T  hoà gi i ngoài t

ệ ờ ả ế i ho c cùng tham gia hoà gi ể ờ i có th  m i ng ườ ượ ả i đ

ợ ầ ng h p c n thi ặ ả ế

ố ớ ờ ộ ườ ứ ừ

ộ ể ộ ườ ạ i. Ng ệ ụ ể ợ ng h p c  th , ng ổ ườ i cao tu i, ng

ườ ế ấ ự   ả ườ ườ i th c  hoà gi Trong tr ệ ườ ể i có hi n vi c hòa gi   c m i có th  là ng ặ   ộ trình đ  pháp lý, có ki n th c xã h i, có kinh nghi m và có uy tín đ i v i m t bên ho c ườ   ườ ượ ấ các bên tranh ch p. Trong t ng tr i c m i có th  là ng i đ ồ ườ thân thích, b n bè, ng   i có uy tín trong c ng đ ng, ng i hàng xóm, ng t rõ nguyên nhân tranh ch p.... i bi

ế ướ ả ầ ả ị Tr i,  hòa  gi

c  khi ti n  hành hòa  gi ẫ ắ

ủ ộ ụ ể ộ ờ ể ệ ổ ứ ạ ệ ế ầ ả ể   i  viên  c n ch   đ ng,  k p th i  tìm  hi u ể ơ   ệ nguyên nhân phát sinh mâu thu n, đ  tìm bi n pháp kh c ph c, không đ  vi c đ n ả   ợ ườ i ng h p c n thi gi n thành vi c ph c t p. Trong tr t, có th  h i ý trong t hòa gi

ệ ả ế ấ ớ i viên ti p xúc v i các bên tranh ch p đ ể

ể đ  cùng bàn bi n pháp, phân công các hòa gi hòa gi i.ả

ợ ả ứ ườ ế ụ ệ ấ Tr

ả ờ ặ ự ế ỡ ng h p hòa gi ặ ị ầ ế ể ị

ẳ ữ ệ ạ ọ

ặ ụ ệ ữ ể ộ

ố ớ ầ ữ ệ

i ho c đ  bà con xung quanh t ẫ ặ ộ ớ ườ ầ ị

ể ệ ơ ị

tr  an, hòa gi ể ẫ ề ị ề ườ ế ạ ằ ấ i viên tr c ti p ch ng ki n v  vi c tranh ch p, xích mích, hòa   gi i viên c n có m t k p th i g p g  các bên đ  can ngăn, dàn x p, làm d u tình hình ể   căng th ng gi a các bên, không đ  “vi c bé xé ra to” và kéo dài tình tr ng cãi c  qua ụ ậ ạ    t p bàn tán, kích đ ng. Đ i v i nh ng v  vi c mâu l ắ ấ ậ ự ị ả thu n gi a các bên gay g t, gây m t tr t t   i viên c n có bi n pháp ngăn ế ẫ ợ ờ   ch n k p th i, trong tr ng h p mâu thu n có th  d n đ n xung đ t l n thì c n thông ươ ờ   báo ngay cho c  quan công an ho c chính quy n đ a ph ng đ  can thi p k p th i, ể ả ệ ạ ề ậ i có th  x y ra. nh m h n ch  các thi

ặ t h i v  v t ch t, v  ng ả ướ

ệ ế ắ

ề ươ ả ề 6.2. B Khi ti n hành hoà gi ả ế

ả ướ ế

ế

ệ ể ả ầ ả ặ i đ t k t qu , hoà gi

ẻ ị

ườ ự

ế ể ả ậ ệ ng pháp và “ngh  thu t” hoà gi

ạ ế ự ự ụ ổ ươ   ng pháp ườ   ng áp i th ộ ng d n, đ ng viên   ẫ ươ   ớ ng ể   ể i viên c n hi u rõ đ c đi m ườ   i ự   i có công…) cũng nh  tính ch t v  vi c (dân s , hôn nhân gia đình, hình s , ợ   i phù h p, ủ    ái cá nhân c a

i c 2: Trong khi hòa gi ầ ự ả i viên c n th c hi n các nguyên t c, ph i, hoà gi ả ả ẽ  ph i. Ph ng pháp ti n hành hoà gi i, chú ý đ  cao đi u hay, l hoà gi ụ ể ả ủ ẫ ụ i thích, thuy t ph c, h i viên đ  gi d ng là dùng uy tín c a hoà gi ấ ả ậ ả ấ ự  nguy n tho  thu n gi các bên tranh ch p t i quy t tranh ch p, mâu thu n v i ph ề ả ạ ế ỉ châm kiên trì và b n b . Đ  hoà gi ụ ữ ố ượ ủ ừ ng (ph  n , thanh niên, tr  em v  thành niên, ng tâm lý, tính cách c a t ng đ i t ấ ụ ệ ư già, ng ươ ụ ạ hành chính, khi u n i…) đ  áp d ng ph ặ ộ tránh v i vàng, nôn nóng, “ch p mũ” ho c làm t n h i đ n danh d , t các bên.

ỡ ả ả i, hoà gi Trong quá trình hòa gi

ẫ ể ặ ư

ụ , nguy n v ng c a các bên, h ậ ổ ớ ừ ủ ộ ọ ệ ạ ứ ử

ể i viên có th  g p g , trao đ i v i t ng bên đ  tìm   ướ   ắ ắ ể ng hi u rõ h n nguyên nhân mâu thu n, n m b t tâm t ụ ậ   ớ ợ ứ ẫ d n, thuy t ph c các bên  ng x  phù h p v i pháp lu t, đ o đ c xã h i, phong t c t p quán t

ể ặ ợ ỡ ổ

ặ ơ ấ ạ

ứ ở ơ ế ố ẹ t đ p.  ờ ự ệ   ọ L a ch n th i gian thích h p đ  các bên g p g , trao đ i phân tích v  vi c. Vi c ể ế ả   ả i gia đình ho c n i do các bên tranh ch p yêu c u, b o đ m i có th  ti n hành t ứ   ứ ạ ở ậ  ch c

ự ệ ụ ệ ả ầ hòa gi ổ không khí thân m t, c i m , không nên hình th c, ph c t p hoá trong khâu t th c hi n.

ả i viên ch  trì bu i hoà gi

ặ ặ ủ ứ

ộ ổ

ồ

ạ i làm ch ng ho c đ i di n cho m t s  t ấ ế ọ ộ ể ạ ố ớ ủ ủ ự ồ ộ

ữ ả ả ỉ

ng b n…). Hoà gi ủ ưở ậ ỗ ớ

ữ ế ậ ả ị

ầ

ườ ự ẫ ấ ả ậ ả ể ờ   ổ ả ủ ả i có th  m i i có m t c a các bên, hoà gi Khi hoà gi ộ ị ứ ộ ố ổ ệ ườ ộ ố    ch c chính tr  xã h i, xã thêm m t s  ng ề ườ ặ ệ ộ   i cao tu i, b n bè thân h i ngh  nghi p n u các bên tranh ch p là h i viên ho c ng ộ ườ   thích, ng i có uy tín trong gia đình, h  t c, c ng đ ng cùng tham gia (đ i v i vùng ố ầ sâu, vùng xa, vùng đ ng bào dân t c thi u s  c n tranh th  s  tham gia c a các già   ợ   ả i thích ch  ra nh ng hành vi phù h p i viên phân tích, gi làng, tr ỉ  ộ ư pháp lu t, hành vi sai trái c a m i bên v i thái đ  chân thành, khách quan, vô t  và ch ế ụ ả ấ ể ra nh ng h u qu  pháp lý mà các bên có th  ph i ch u n u ti p t c tranh ch p và có   ế   ậ ự ụ ế ơ ở ữ  nh n ra sai l m, khuy t nh ng hành vi sai trái, trên c  s  đó mà thuy t ph c các bên t ệ ở ạ ế ể   i quan h  bình th đi m, t ng. i quy t tranh ch p, mâu thu n, tr  l tho  thu n gi

ặ ệ ả ạ ở ở

ủ ặ i ph i t o ra không khí thân m t, c i m  và chân thành, ả ố ớ ậ ấ i viên đ i v i các bên tranh ch p.

ả ỡ Vi c g p g  trong hoà gi không áp đ t ý chí c a hoà gi ắ Vi c hoà gi

ộ ồ i không b t bu c ph i l p thành biên b n. Trong tr ổ c các bên đ ng ý, vi c hoà gi

ả ườ  hoà gi ứ i. Tuy nhiên, biên b n hoà gi

ả ả ượ ổ c t ộ ả ả

ữ ạ

ả ậ ề ặ ạ ự ợ ữ

ư ậ ạ ả i thành nh ng sau đó các bên l

ề c thì không ai có quy n d a vào biên b n hoà gi

ả ả

ố ự ả ể ưỡ i đ  c ổ c ghi nh n trong biên b n. Tuy nhiên, t ữ ự ậ ế ụ ệ ể ậ

ả i.

ả ệ ả ậ ợ   ng h p các bên ệ ặ ượ ầ ả ậ   i đ  viên t có yêu c u ho c đ i l p biên ả ả ứ ả ả   i không ph i là m t ch ng c  pháp lý, không b n hoà gi ơ ở ả ậ ph i là c  s  pháp lý và cũng không làm phát sinh h u qu  pháp lý nào. Biên b n hoà   ạ   ạ ự ự ả ỉ i s  tho  thu n gi a các bên, mang ý nghĩa đ o lý, danh d  và t o gi i ch  là s  ghi l ườ ộ ộ ự   ng h p đã có nên m t s  ràng bu c v  m t đ o lý và tâm lý gi a các bên. Trong tr ả ệ ả   i không mu n th c hi n tho  thu n đã biên b n hoà gi ế ạ ượ ả ng ch  các bên thi đ t đ   ể ự   ả ả ượ ế  hoà gi i có th  d a i đ hành k t qu  hoà gi ả ự ả ả i thành đ  thuy t ph c các bên th c hi n nh ng tho  thu n đã ghi vào biên b n hoà gi   ả trong biên b n hoà gi ả ủ ế ữ ồ ả Biên b n hòa gi

ự ệ ả ờ ị ộ i bao g m nh ng n i dung ch  y u sau: ể ­ Th i gian, đ a đi m th c hi n hòa gi

ầ ổ ổ ả i; ấ ự ­ Thành ph n tham d  (các bên tranh ch p, t viên t hòa gi ữ i, nh ng ng ườ ượ   i đ c

ả ờ ả ổ t hòa gi i);

i m i tham gia hòa gi ụ ệ ắ ộ ­ Tóm t

ế ủ ướ ế ẫ   ng d n,

Quá trình hòa gi ụ ủ ế ả ố ớ ấ thuy t ph c c a ng t n i dung v  vi c; ả i: ý ki n c a các bên tranh ch p; ý ki n phân tích, h ườ ế i ti n hành hòa gi

ế ả ấ ả i (n u hòa gi

ướ ế ả ậ

ườ ế ế ể ề ấ

ướ ề ả ẩ ả K t qu  hòa gi ỏ th a thu n; n u hòa gi ả ố ớ gi quan nhà n c có th m quy n gi

ườ ế ủ ạ ả ả ả ấ i đ i v i các bên tranh ch p. ộ ế i thành thì ghi rõ n i dung mà các bên tranh ch p đã   ủ ẫ   i ti n hành hòa ng d n c a ng i không thành thì ghi rõ h ề ệ ị ơ  ủ ụ ầ ữ i đ i v i các bên tranh ch p v  vi c làm nh ng th  t c c n thi t đ  đ  ngh  c ế i quy t). ủ ữ i ph i có ch  ký c a ng ệ   i và c a đ i di n i ti n hành hòa gi ả Biên b n hòa gi

các bên tranh ch p.ấ

ả ộ ộ ế ả Trong quá  trình  hoà  gi

ớ

i,  hoà  gi ợ ố ượ ự ậ ữ ả v n pháp lu t, đ i t

ờ ả ả ợ ủ ả i khuyên mà hoà gi ế i thích, thuy t ph c đ  h ậ ng cũng làm theo nh ng l ầ i viên c n kiên trì gi

ử i  viên  nên  khuy n  khích,   ng h ,   đ ng  viên ữ   nh ng hành vi tích c c, phù h p v i pháp lu t. Dĩ nhiên không ph i lúc nào sau khi ượ ư ấ i viên đ   c t ư ụ ể ọ  ườ ng h p này, hoà gi đ a ra. Trong tr ậ ớ ợ ứ ng x  phù h p v i pháp lu t.

ẫ ố ớ ở

ả ả ế ứ ạ ộ ng đ n an ninh, tr t t

ể ẫ ả ị ữ   i, mâu thu n gi a các bên tr  nên ị ậ ự ưở  trong đ a bàn dân   ị   ươ ề ng k p i viên k p th i thông báo cho công an ho c chính quy n đ a ph

ặ ể ả ờ ế ả ấ ậ ả

ợ ấ i tranh ch p mà các đ ng h p hòa gi

ng s   ườ Tr ớ

ẽ ớ ự ả ả ố ấ Đ i v i tranh ch p ph c t p, trong khi hòa gi ế ắ gay g t, có th  d n đ n xung đ t gây  nh h ị ư c , thì hòa gi ệ ờ i quy t, tránh h u qu  x u có th  x y ra.  th i có bi n pháp gi ư ụ ườ ự ở    các c m dân c  khác nhau (xã ị ả ở ệ ự  các đ a bàn   i  i th c hi n hòa gi ớ   i thì m i

ể ạ ượ ế ươ ả này v i xã khác, thôn này v i thôn khác…) thì ng khác nhau ph i có s  ph i h p ch t ch  v i nhau trong su t quá trình hòa gi có th  đ t đ ớ ố ợ ả c k t qu  hòa gi ặ ả ố i t t.

ả ế ệ ướ c 3: K t thúc vi c hòa gi

ả i đ c k t thúc và đ i thành khi các bên đã đ t đ ạ ượ   c

ả i ượ c coi là hoà gi ả ậ

ả ượ ế ệ ự ệ  nguy n th c hi n tho  thu n đó. ậ ự ệ ổ Trong tr

ợ ụ

ổ ị ưở ề ệ ị ớ ự ế ả ỷ ệ ạ ặ ả   i  hoà gi ng thôn,   ể

6.3. B ệ Vi c hoà gi ự ậ tho  thu n và t ỏ ườ ng h p vi c th c hi n th a thu n có khó khăn, thì t ể ề ế ậ ấ ổ  dân ph  ho c ki n ngh  v i U  ban nhân dân c p xã t o đi u ki n đ ệ ả ấ ự ự ậ ả ệ  viên t ộ đ ng viên, thuy t ph c các bên th c hi n tho  thu n và có th  đ  ngh  Tr xóm, b n,  p, t các bên t

ố ệ  nguy n th c hi n tho  thu n. ườ ả ộ ầ ả

ắ ậ ự

ị ờ ự ể ể i thành thì hòa gi ở ệ ố

ề ự ộ ọ ­ Tr ỡ ệ ệ ợ ỏ ể ọ ự ế ủ

ả ­ Trong tr i không thành, các bên không th  đ t đ

ệ ế ụ i viên c n ti p t c quan tâm, đ ng viên,   ng h p hòa gi ệ ạ   ủ ỏ ệ  nguy n th c hi n th a thu n c a mình, t o giúp đ , thăm h i, nh c nh  các bên t ệ   ộ ươ ế ng, đ ng viên k p th i vi c t cam k t đó. Có th  bi u d đi u ki n đ  h  th c hi n t ố ổ th c hi n cam k t c a các bên trong các cu c h p thôn, t  dân ph . ệ ợ ng h p vi c hoà gi ế ụ ả ổ

viên t ị ả ế ề

ổ ả  ể ạ ượ c tho ả   ả ổ i gi  hòa gi i ẩ   ơ t đ  ngh  các c  quan có th m ế ể  ủ ụ ầ t đ

ả ướ i h ề viên t ướ ướ ả ị ơ ế ả c có th m quy n gi

ể ạ ế i không th  đ t k t qu , thì t ủ ụ ầ ẫ ng d n cho các bên làm th  t c c n thi i quy t.  ổ

ả ấ ổ

ổ  hòa gi  viên t ề i vào s  công tác v  hoà gi ổ ệ ố ổ ờ

ả ề ạ ấ ạ ệ ề

ẫ ủ ư ườ ậ thu n và vi c ti p t c hoà gi ẫ ấ thích, h ng d n các bên tranh ch p làm th  t c c n thi ế ổ ề  hoà gi quy n gi i quy t, t ẩ ề đ  ngh  c  quan nhà n ộ   ả ả ề ả ệ i đ u ph i ghi chép n i i thành hay không thành, t Dù vi c hoà gi ệ   ộ ụ ụ ả ể i đ  ph c v  cho vi c dung tranh ch p và n i dung hoà gi ồ ổ ứ ọ   i, đ ng th i rút  hoà gi  ch c h p trao đ i kinh nghi m trong t th ng kê báo cáo và t ế   ặ ra nh ng bài h c kinh nghi m v  thành công hay th t b i ho c đ  đ t xin ý ki n ướ h ữ ọ ng d n c a t ấ  pháp c p xã.

ộ ố ể ầ ư ế ả 7. M t s  đi m c n l u ý khi ti n hành hoà gi i

ầ ể ử ủ ấ

ầ ớ ườ ự ể ễ ấ ệ ướ ứ 7.1. C n hi u rõ tâm lý và cách  ng x  c a các bên tranh ch p ng bi u hi n d Trong th c ti n, ph n l n các bên tranh ch p th ạ i hai d ng sau

đây:

ạ ặ ủ ứ ườ ­ D ng th  nh t là các bên tranh ch p th

ỡ ặ ấ ằ

ấ ấ ề ẳ

ư ọ

ứ ườ ườ ữ ổ ỗ ng đ  l ị ng nh n bên nào. Trong quá trình hoà gi ẽ ằ , b ng ch ng có l

ậ ả i, các bên th ườ ng h p này có th  đ i t ậ ợ ạ ừ ườ

i cho mình. Trong tr ộ ợ ả ặ ố ườ ế

ọ ệ ạ ở ắ ố

ườ ế ắ ả ở i viên ph i bi

ả ạ i c n ph i t o ra môi tr ế ự ề t t ữ ự ạ ợ ạ ủ ộ

ư ự ế ế ầ ấ và cung c p các thông tin c n thi t, xác th c có liên quan đ n v

ệ ả ấ ng mang n ng suy nghĩ ch  quan, có   ọ  nghĩa là luôn cho r ng mình đúng, còn bên kia thì luôn luôn sai. Khi g p g  các bên h th   i cho nhau, nói x u v  nhau, th m chí r t căng th ng, không bên nào ườ nh ng tìm m i cách đ a ra   ể ố ượ   ợ nh ng lý l ng ư ư   ệ ụ đúng, nh ng cũng không lo i tr  tr ng h p h  ng  nh n, ng y bi n ho c c  tình đ a ữ ấ ụ ệ ra nh ng thông tin không chính xác, làm sai l ch b n ch t v  vi c. Ng   i ti n hành ở ả ầ ẳ hoà gi   ng đ i tho i c i m , th ng th n và chân thành. Hoà ộ ả    ki m ch , l ng nghe và nghe m t cách tích c c, g i m  cho các gi ể ọ bên đ  h  trình bày nh ng ý nghĩ c a mình m t cách rõ ràng, m ch l c, chính xác,   ụ  khách quan, vô t vi c hoà gi i.

ứ ủ ả ­ D ng th  hai là các bên bi

ẫ ố ứ ệ ọ ế ợ ố ườ ố ượ ạ ng trong tr ế ng h p này mu n hoà gi ư t mình sai nh ng v n c  tình b o v  cái sai c a mình.   ủ   ề ả i viên đ ng v  phía h , bi n cái sai c a Đ i t

ả ố ượ c l

ầ ừ ố i ích t

ụ i. Đ i t ế ể ọ t đ  khai thác đ ắ ả

ị ấ ả ặ ồ ỗ ủ ọ i c a h  gây ra.

ợ ể ể ọ ượ ợ ng cũng có th  mu n hoà gi i viên cung   mình thành cái đúng đ  h  đ ữ ượ ợ ữ ọ ấ    nh ng cái sai đó. c l c p cho h  nh ng thông tin c n thi ờ ớ ổ   ằ ữ ả ể ọ i viên giúp h  kh c ph c nh ng cái sai, nh m gi m b t t n Cũng có th  h  nh  hoà gi ọ ườ ng mà h  ph i gánh ch u do hành vi có l th t ho c b i th ự ữ ệ ắ ả Trong nh ng tr

ả ự

ướ ữ

ườ ủ ả i ích c a c  hai bên, không đ ọ ả ả i viên c n giúp h  gi ề ậ ầ ỉ ả ệ

ữ ắ ề ặ ả ng m c v  m t tâm lý, đ  h ườ ọ ợ i, có nh  th i ích h p pháp c a m i ng ọ ự ợ ế c s  công b ng c a lu t pháp. N u hòa gi

ằ ạ ề ợ

ậ ủ ủ i ích c a ng ườ ể ả i. Tuy nhiên, trong t ng tr

ườ ng h p c  th , hoà gi ậ ợ ụ ể ữ ư ừ ủ ả ả   i viên ph i th c hi n đúng nguyên t c hoà ng h p này, hoà gi ượ ệ c giúp các bên th c hi n nh ng hành vi trái   ể ọ  i to  nh ng v ủ ư ế  ệ   ả i viên giúp h  th c hi n ắ   ớ ề i khác thì đi u đó trái v i nguyên t c ả   i viên có th  giúp ẹ  ế t làm gi m nh t v n d ng các quy đ nh c a pháp lu t, đ a ra nh ng tình ti

ị ị ả ợ i, vì l gi ậ pháp lu t. Hòa gi ấ ằ th y r ng pháp lu t ch  b o v  quy n và l ớ ượ ự m i duy trì đ ữ nh ng đi u sai trái, xâm ph m l ạ ộ ho t đ ng hoà gi ế ậ ụ các bên bi ọ ệ trách nhi m mà h  ph i gánh ch u.

ệ ớ ấ

ề ấ ườ ả 7.2. Quan h  v i các bên tranh ch p V  tâm lý, các bên tranh ch p th ng tin t

ề ng và mong mu n hoà gi ả ọ

ả ọ i thân c a mình, ph i xây d ng đ

ở ậ ủ ữ ả ặ

ấ ồ ữ ắ

ợ ố ưở i viên giúp   ỡ ể ả   ể ượ ề ỡ ọ ố i, h  có th  đ đ  h  nhi u đi u, mu n thông qua quá trình hoà gi c giúp đ  đ  b o ả ả ả ủ ợ ề ệ   i, hoà gi i ích c a h . B i v y, trong quá trình hoà gi v  quy n và l i viên ph i coi ả ệ ố ớ ọ ượ ự ư ườ   t v i h  trên c quan h  t i nh  ng các bên hoà gi ượ ự ả ạ ề ợ ự ơ ở c  s  chân th c, h p tác, b n v ng. M t khác, hoà gi   c s  tin i viên ph i t o ra đ ể ằ ố ượ ả ả ổ ủ ố ượ ưở   ng hi u r ng hoà i và hoà gi i viên, giúp đ i t ng vào T  hoà gi ng c a đ i t t ỡ ọ ả ả   ẫ ướ ế ả i quy t nh ng v gi ng m c, mâu thu n, b t đ ng và b o i viên đang giúp đ  h  gi ủ ọ ợ ề ệ v  quy n và l i ích h p pháp c a h .

ả

ả ng, hoà gi ầ ủ ọ ế Trong quá trình ti p xúc v i đ i t ấ

ữ ự ự ượ ỏ c t ọ ủ ế ề

ư ặ ọ ầ ị i viên có th  đ  ngh  các bên trình bày l

ấ ủ ụ ệ

ữ ướ ư ầ

ng yêu c u gi ờ ượ ữ ọ ư ấ ả

ể ế

ả ả ả ư ổ ả nghe các bên tranh ch p trình bày v  yêu c u c a h  và không đ ế ượ ạ t đ l c quan thái quá sau khi bi ả ể ề ch a rõ, hoà gi ể ắ ả ệ thêm tài li u đ  n m đ ố ớ ấ ề ố ượ bên đ a ra. Đ i v i nh ng v n đ  đ i t ư ướ ậ i viên ph i th n tr ng tr c khi đ a ra các l gi ề ế ả ưở i pháp sai có th  làm  nh h gi ả ủ ả i không thành và làm gi m uy tín c a hoà gi gi hoà gi i.

ớ ố ượ ẫ ắ   i viên ph i th c s  kiên nh n l ng ặ   ề  ra bi quan ho c c nh ng thông tin đ u tiên c a h . N u có đi u gì   ấ   ầ ạ i ho c yêu c u h  cung c p ấ ầ   c b n ch t c a v  vi c tranh ch p và nh ng yêu c u mà các ả ẫ   ng d n ngay, hoà i thích, h ữ   ư  v n và đ a ra nh ng i khuyên, vì t ẫ ụ ủ   ng đ n quy n và nghĩa v  c a các bên d n đ n hoà i viên cũng nh  t ợ ng h p đã hoà gi

i, k  c  tr ng xuyên v i các bên tranh ch p, t o d ng m i quan h

ả i xong, hoà gi ạ ự ấ ả ự ệ ậ ạ ẫ   ả i viên v n ệ  ố ề    nguy n th c hi n tho  thu n và t o ni m

ả ể ả ườ ớ ỡ ọ ự ả i và hoà gi ng đ i v i t ệ i viên.

ả Trong quá trình hoà gi ả ệ ườ ữ ế  liên h  th t ph i gi ể ớ ố ượ ệ ng đ  giúp đ  h  t ố ớ ổ  hoà gi ả ở ơ ở ầ c n thi thân thi n v i đ i t ủ ố ượ tin c a đ i t ỹ c  s i

ả ở ơ ở 8. K  năng hòa gi ỹ ệ i

ể ỹ

c  s ễ ụ ể ể ứ ứ ự ử ụ ự

ộ ề ộ ự ộ ố ữ ề ệ ệ ễ ằ 8.1. Khái ni m k  năng hòa gi ự Qua nghiên c u và tìm hi u th c ti n có th  hi u m t cách khái quát, k  năng là   ạ   ậ ả kh  năng (năng l c) s  d ng và v n d ng tri th c v  m t lĩnh v c nào đó vào ho t ộ   đ ng ngh  nghi p trong cu c s ng b ng kinh nghi m th c ti n thông qua nh ng thao

ỹ ằ ể ề

ả ả ườ ạ ượ ế i, ng

ả ể ố ẹ ư ộ ạ ệ ự i th c hi n hoà gi ệ ụ ề

ệ ậ ả

ể ứ i, có hi u bi ộ ố ế ế

ế ả ụ ậ ể ớ ứ ấ ộ

ụ c m c tiêu đ  ra. Đ  có k  năng hoà   tác thành th o nh  m t thói quen nh m đ t đ ậ ứ ỉ ộ   i không ch  có ki n th c pháp lu t, có trình đ  chuyên gi ố   ụ ậ ế ề ề t đ p, truy n th ng t v  phong t c, t p quán t môn, nghi p v  v  hoà gi ụ ả ộ   văn hoá và kinh nghi m cu c s ng xã h i mà còn ph i có kh  năng v n d ng thành ụ ả ế ữ ạ   i thích, thuy t ph c, c m hoá các th o nh ng ki n th c, hi u bi t đó đ  phân tích, gi ạ ậ ợ bên gi   i quy t tranh ch p phù h p v i pháp lu t, đ o đ c xã h i, phong t c t p quán ố ẹ t

ể ư ệ ả ỹ i nêu trên, chúng ta có th  đ a ra khái ni m k  năng hoà gi i là kh

ứ ế ạ ộ

ụ ụ ng d n, thuy t ph c, c m hoá các bên tranh ch p t gi

ướ ẫ ẫ ằ

ứ ế ỏ ấ ồ ữ ả ị ậ ự ầ ạ ậ ả  ả ệ   ậ ậ i viên v n d ng ki n th c pháp lu t, đ o đ c xã h i và kinh nghi m ấ ự ả   ả i i thích, h ợ   ậ c tho  thu n phù h p   , an toàn xã

ạ ượ  gìn an ninh chính tr , tr t t ạ ừ ạ ả t đ p. ừ T  cách lý gi ả ủ năng c a hoà gi ộ ố ể ả cu c s ng đ  gi ấ ế quy t tranh ch p, mâu thu n, nh m xoá b  b t đ ng và đ t đ ộ ứ ớ v i pháp lu t và đ o đ c xã h i, góp ph n gi ế ữ ộ h i, phòng ng a và h n ch  nh ng hành vi vi ph m pháp lu t ậ ở ơ ở  c  s .

ộ ố ỹ ả ở ơ ở c  s i

ặ ỡ ỹ 8.2. M t s  k  năng hòa gi 8.2.1. K  năng g p g  và nghe các bên trình bày

ế ỹ a. K  năng giao ti p

ị ườ ổ ớ Giao ti p là quá trình bày t ý đ nh, c m xúc, trao đ i thông tin v i ng i khác.

ờ ế ể ằ ỏ ặ ằ ờ ế Giao ti p có th  b ng l ả ử ỉ i nói ho c b ng c  ch , hành vi (không l

ể ự ả ự ế ả Đ  th c hi n hoà gi i, hoà gi

ế ụ ệ ề ộ ả ọ ấ

ả ạ

i. Trong giai đo n này, hoà gi ặ ạ i).  ặ ừ ặ   i viên ph i tr c ti p đ n g p t ng bên ho c các ữ ắ   ấ ng m c ặ   ả ế ợ i viên ph i k t h p các k  năng: g p ơ

ỏ ể ạ ế ả ệ ể ề ướ bên tranh ch p đ  nghe h  trình bày v  n i dung v  vi c, nh ng v n đ  v ỹ ả ầ và yêu c u hoà gi ụ ệ ế ủ ố ượ ỡ t c a v  vi c, t o c ng trình bày, đ t câu h i đ  làm rõ các tình ti g , nghe đ i t ấ ồ ạ ớ ộ h i cho các bên ng i l i quy t tranh ch p…

i v i nhau cùng bàn b c gi ứ ế

ệ ắ Giao ti p có các ch c năng sau đây:  ể ắ ­ Trò chuy n đ  n m b t thông tin;

ố ượ ữ ữ ể ỏ ể   ng nh ng thông tin chính xác đ  xóa b  nh ng quan đi m

ấ ­ Cung c p cho đ i t ổ ạ ắ ề ệ l ch l c, thay đ i ni m tin không đúng đ n;

ẻ ề ặ ớ ố ượ ỗ ợ ả ­ H  tr  chia s  v  m t tâm lý, c m thông v i đ i t ng;

ố ượ ụ ể ế ị ự ư ữ ọ ị ­ Giúp đ i t ng xác đ nh, l a ch n đ a ra nh ng quy t đ nh c  th , cách gi ả   i

ợ ế

ố ượ ế ứ ứ ử ợ

quy t phù h p; ị ­ Trang b  cho đ i t ỡ ố ượ ặ ng ki n th c, cách  ng x , suy nghĩ phù h p. ư ự ả ầ ng, hoà gi

ộ i viên c n có thái đ  đúng m c nh  sau: ỡ ườ

i khác; ọ ắ ờ ư ế ng, không phán xét h  (ng t l ắ i, không l ng nghe, t th  kênh

Khi g p g  đ i t ẵ ­ Quan tâm và s n lòng giúp đ  ng ố ượ ế ễ ộ ệ đ …);

ọ ­ Tôn tr ng đ i t ki u, nói năng thi u l ệ ở ể ạ ự ệ ậ ở t tình trong công vi c và chân thành, c i m  đ  t o s  tin c y;

ố ượ ậ ế ặ ọ ­ Ch p nh n đ i t ng (dù h  ăn m c, nói năng th  nào cũng không nên phân

ệ ­ Nhi ấ ố ử t, đ i x ...); bi

ầ ủ ố ượ ế ­ Quan tâm đ n yêu c u c a đ i t ng;

ớ ố ượ ể ượ ủ ả ả ­ Thông c m v i đ i t ng (hi u đ ố   c tâm lý, suy nghĩ và c m xúc c a đ i

ượ t ng).

ỡ ặ ả ể ế ng, hoà gi Khi g p g , giao ti p v i đ i t

ạ ố ượ ề ộ ứ ể ớ ố ượ ệ ố ng, các m i quan h  xã h i c a đ i t

ả ử ọ

ố ở ự ấ ố

ế ẫ ữ ể ộ ủ ố ượ ể ệ ở ữ t l n nhau gi a các bên tranh ch p. Đ i v i nh ng đ i t

ấ ạ ế c ho c không th o ti ng ph  thông, n u hoà gi

ả ạ ự ng và t o không khí đ i tho i t ữ ượ ể ố i dân t c thi u s  không nói đ ả ặ ờ ườ ư

ổ ế ế i có uy tín bi ề ữ ể ể ượ ố ượ ể ủ   ố ắ i viên c  g ng tìm hi u v  tâm lý c a ng đ  có thái đ   ng x , giao   ố   ộ i viên ph i khiêm t n, th  hi n thái đ  đúng m c, tôn tr ng đ i ể ự    do, c i m  gi a các bên tranh ch p đ  xây d ng ố ượ ố ớ ng là   ả   ế i ộ   t ti ng dân t c nh  già   ng trình bày và ộ ng b n cùng tham gia đ  có th  hi u đ c nh ng đi u đ i t

ừ t ng lo i đ i t ợ ế ti p phù h p. Hòa gi ạ ượ t ề ni m tin và hi u bi ộ ườ ng ế ế viên không bi t ti ng dân t c thì ph i m i ng ả ưở làng, tr ầ ủ ọ yêu c u c a h .

ố ượ ỹ b. K  năng nghe đ i t

ng trình bày ề ấ ậ ấ ể ề ụ ệ

B t lu n v  vi c tranh ch p v  v n đ  gì, đ  thu nh n đ ả ữ ả

ừ ấ ề ộ ả

ự ề ụ ệ ủ ặ ả ố ượ ầ ng trình bày, hoà gi

ắ ữ ể ặ ữ ầ ộ ỏ

ế ủ ụ ệ ng làm rõ thêm các tình ti

ượ ậ ấ c nh ng thông tin   ắ   i viên ph i chú ý l ng chính xác, trung th c v  v  vi c c a các bên tranh ch p, hoà gi ấ ụ ệ   ể ể nghe t ng bên ho c c  hai bên trình bày đ  hi u rõ v  n i dung và b n ch t v  vi c. ả ầ   i viên c n chú ý l ng nghe và ghi chép đ y Trong quá trình đ i t ố   ơ ở ủ đ  nh ng n i dung chính, ý chính, trên c  s  đó có th  đ t nh ng câu h i yêu c u đ i ượ t c a v  vi c.  t ấ ộ ố ỹ ầ ả Khi nghe các bên tranh ch p trình bày, hoà gi i viên c n chú ý m t s  k  năng sau

đây:

ử ỉ

ữ ể ệ ự ­ Có c  ch , đi u b , ngôn ng  th  hi n s  quan tâm, chú ý l ng nghe đ i t ố ượ ỏ ộ ỏ ứ ắ ẳ ố ượ   ắ ng ố   ng và gia đình, m t nhìn th ng vào đ i

ố ượ ệ nói (chân thành, thăm h i s c kh e đ i t ượ t ng trình bày…);

ở ố ả ệ ể ườ ề ­ T o c  h i, đi u ki n, môi tr

ờ ấ ơ ộ ạ ế

ng khi đ i t ạ ễ ậ ủ ắ ọ ữ ạ ở ủ ế

ẩ ể ả

ợ ự ể ắ ọ ữ

ả ầ ệ ắ ạ ữ ữ ễ ờ ể ng đ i tho i c i m , tho i mái đ  các bên tranh ữ ế ớ ề ả i nói   ch p di n đ t h t suy nghĩ, c m xúc và hành vi c a h ; ki m ch  v i nh ng l ờ ự ộ ươ ọ i b c b i. Ph   nóng gi n c a các bên, l ng nghe, đ  cho h  trút h t nh ng l ng pháp ề ữ ậ ệ   chu n m c đ  l ng nghe có hi u qu  là t p trung chú ý vào nh ng đi u các bên đang ự  ạ ạ nói, g i ý h  nói rõ ràng, chính xác nh ng ý nghĩ c a h , di n đ t l i đúng nh ng s ư ki n đã x y ra và yêu c u nh c l

ủ ọ ậ i nh ng đi m gì còn m p m , ch a rõ;  ố ượ ắ ờ ng nói, không nên c t ngang l i các bên khi h

ọ

ế ắ ậ ố

ằ ế ng và c n khuy n khích h  nói đ n khi không còn gì đ  nói. B ng ph

ượ ữ ế ế ầ ọ  ữ ế ­ Kiên trì nghe h t nh ng gì đ i t ề ụ ệ ắ ứ   ỏ ạ i ngay trong khi h  đang trình bày v  v  vi c làm c t đ t ể ể ệ ả ứ   ừ t l ng nghe đ  hi u, đ ng ph n  ng ươ   ể ế ng ẽ ấ t nh t là bi ọ c các bên nói h t nh ng gì c n nói và chúng ta s

ấ ủ ụ ệ ể ượ ả

ỉ ể ể ờ ặ đang trình bày ho c h i l ủ ọ dòng suy nghĩ c a h . Ngh  thu t t ầ ạ ố ượ i đ i t l pháp đó chúng ta khuy n khích đ c b n ch t c a v  vi c; hi u đ ộ ằ ­ B ng l

ố ượ ẳ ế ị ậ ủ

ể ệ ề ầ ằ ắ ả ặ ả thông tin v  suy nghĩ, c m xúc, hành vi c a đ i t gi ữ   ạ ử i nh ng i nói ho c thái đ , hành vi, c  ch  đ  ki m tra, kh ng đ nh l ượ   c. hoà ng mà mình ti p nh n đ ể ượ   c đúng quan đi m và i viên c n th  hi n sao cho các bên tin r ng mình đã n m đ

ữ ậ ấ  v n và ch p nh n ph ươ   ng i t

ả ớ ễ ế ấ ế ả ờ ư ấ ả b n ch t v  vi c thì các bên m i d  ti p thu nh ng l ư án, gi

i quy t tranh ch p mà hoà gi ả ụ ệ ộ ­ Tóm l

ấ ộ ị i viên đ a ra; ấ ủ c các n i dung mang tính b n ch t c a v  vi c và nguyên nhân phát   ể ố   ạ ớ i v i các bên tranh ch p đ  th ng

ẳ ế ụ ệ ấ ả ấ ụ ệ ả i pháp gi ượ ấ sinh tranh ch p m t cách chính xác, kh ng đ nh l ể nh t quan đi m và cách gi

ầ

i quy t v  vi c. ế ộ ắ ả ớ ắ ầ ể ắ Thông th ả ấ ấ ấ ủ ự ệ

ườ

ắ ườ ụ ệ ấ ượ ấ ả ư i nghe cũng đã n m đ

ế

ng trình bày theo ý ch  quan và có th  b  qua nhi u chi ti ậ ặ

ứ ỏ ể ữ ữ

ư ả

ể ố ượ ư ợ ề ộ

ả ầ ỉ ng r ng ch  có th  đ a ra m t gi

ể ư ấ ự

ộ ề ộ ể ư ế i viên đ a ra có th  không chính xác n u đ i t ượ ạ c l i, gi

ứ ạ   ộ ườ ng, l n đ u tiên ti p xúc v i m t tranh ch p có tính ch t ph c t p, ắ ư hoà gi   i viên ch a th  n m b t m t cách ch c ch n b n ch t c a s  vi c và nguyên nhân làm phát sinh tranh ch p. Trong khi đó, các bên tranh ch p th ng có tâm lý là   ộ ố   ng c n i dung v  vi c nh  chính b n thân mình, nên đ i ể ỏ ủ ườ ượ ề ọ ng th t t mà h  cho là   ọ ợ ằ ế ầ ả t ho c nh ng b ng ch ng không có l không c n thi   i viên i cho h . Vì v y, hoà gi ầ ả   ế ế ữ ặ ứ t có liên quan đ n b n c n nghiên c u đ t ra nh ng câu h i đ  làm rõ nh ng tình ti ấ ụ ệ ố   ụ ệ ấ ủ ng trình bày đúng b n ch t v  vi c, l u ý đ i ch t c a v  vi c và g i ý đ  đ i t ả   ủ ị ấ ượ i , khách quan, không thiên v , ch  quan. Hoà gi ng trình bày v n đ  m t cách vô t t ủ ằ ố ượ ư   viên cũng l u ý đ i t i pháp chính xác, đ y đ  và ư ố ượ ậ ế ng trình bày v n đ  m t cách trung th c và khách quan. đúng pháp lu t n u nh  đ i t   ố ượ   ả ả i pháp mà hoà gi ng Ng ự ị trình bày thiên v , không trung th c.

ả ầ

ữ ớ ỉ

Trong quá trình nghe các bên trình bày, hoà gi ỉ ­ Nghe và phán xét: Ch  trích, đ t ra nh ng gi ọ ấ ấ ớ ố ượ ậ i viên c n tránh các hành vi sau đây: ặ ề ặ ạ   ả ị  đ nh, ch nh lý, lên l p v  m t đ o ng trong khi h  đang trình bày,…; lý, ch t v n, tranh lu n v i đ i t

ặ ắ ờ

ư ắ ầ ­ Không nên có đi u b , c  ch  (nh  l c đ u, cau có m t mày, nheo m t..), l ố ượ ủ ị i nói ng trình bày dài dòng, không logic, khó

ộ ặ ặ ế ụ ệ ề ỏ ộ ử ỉ ệ ị ỏ  thái đ  ph  đ nh hay khó ch u khi đ i t t ể hi u ho c đ t ra nhi u câu h i không có liên quan đ n v  vi c…;

ặ ờ ự ử ậ ồ ỉ ­ Không nên bu n b c hay cáu gi n khi các bên có c  ch  ho c l i nói làm mình

ữ ứ ở

ứ ứ ệ ấ ầ ỹ ủ ọ không hài lòng b i đó là nh ng b c xúc c a h . ấ 8.2.2. K  năng yêu c u các bên tranh ch p cung c p các ch ng c , tài li u liên

ế ụ ệ quan đ n v  vi c

ờ ư ấ ế ậ i khuyên (t

ị ố ượ ủ ả ụ    v n) chính xác, đúng pháp lu t, c m hóa, thuy t ph c ệ   ầ ng cung c p đ y đ  các tài li u

ả ề i viên ph i đ  ngh  đ i t ế ủ ụ ệ ể ư Đ  đ a ra l ố ượ c đ i t ả ng thì hoà gi ộ ấ ả ượ ấ đ ễ ế (n u có) ph n ánh n i dung và di n bi n c a v  vi c tranh ch p.

ả ữ ự ư ấ i viên khó có th  đ a ra nh ng l

ố ớ ể ư ữ ễ ố ượ Trong th c ti n, hoà gi ế

ả i khuyên (t ả ướ ẫ ng d n đ

ể i viên có th  phân tích, gi ụ ệ ữ

ộ ặ ượ

ố ượ ụ ệ ế ứ ạ ặ ằ ệ ế ụ ư ấ

ệ ế ấ

ụ ệ ụ ả ỉ

ứ ng hòa gi ớ ả ầ ễ ệ ậ ườ ầ ố ợ ờ    v n) chính ấ ơ ỉ ng trình bày. Đ i v i nh ng tranh ch p đ n gi n, rõ ràng, sau   xác n u ch  nghe đ i t ả ượ   i thích, h c khi nghe các bên trình bày, hoà gi ờ   ễ ố ớ ng, song đ i v i nh ng v  vi c ph c t p, đã di n ra trong m t th i ngay cho đ i t ổ ứ ộ ố ơ  ch c ho c cá nhân can thi p ho c giúp c m t s  c  quan, t gian dài, v  vi c đã đ   ấ   ẫ ỡ ả i quy t, nh ng các bên tranh ch p v n không b ng lòng và ti p t c tranh ch p đ  gi ế   ứ ả thì ph i yêu c u các bên cung c p các ch ng c  và tài li u có liên quan (n u có) đ n ộ ả ườ ế i viên ch  nh n b n sao ch p các n i dung và di n bi n v  vi c (thông th   ế   ế ấ ờ t, gi y t , tài li u đó sau khi đã đ i chi u v i b n chính). Trong tr ng h p c n thi

ả ỡ ứ  mình tìm hi u, thu th p ch ng c , g p g  các c  quan, t

i viên ph i t ừ ườ ứ ặ ứ ọ

i quy t, g p ng ọ ế ượ ặ t đ

ụ ệ ả ế ư ậ c. Ch  có nh  v y thì hoà gi ấ ế ả c b n ch t v  vi c, nguyên nhân d n đ n tranh ch p, t

ẫ ượ ụ ế ổ ứ   ơ  ch c,   i ch ng ki n nghe h  trình bày ỉ i viên   ừ  đó   ấ ự c các bên tranh ch p t v n chính xác, đúng pháp lu t, thuy t ph c đ

ể ả ự ậ hoà gi ế ỡ ả cá nhân đã t ng tham gia giúp đ  gi ế ề ễ ộ v  di n bi n và n i dung v  vi c mà h  bi ấ ụ ệ ể ể ế ượ ớ m i có th  hi u bi t đ ậ ờ ư ấ ư i t đ a ra l ả ệ nguy n gi ế ấ ồ i quy t b t đ ng.

ấ ườ ầ ớ ả

ữ ứ ứ ệ

ộ

ấ

ả ầ ọ ợ ễ ố i cho mình. Hoà gi

ả ụ ể ọ ệ ữ ủ ấ ầ

ể ậ ư ừ  ệ ụ ệ ng có các tài li u, văn b n, th  t Trong ph n l n các v  vi c tranh ch p th ữ ấ ờ ế ụ ệ ị   , tài li u này là nh ng ch ng c  pháp giao d ch,... liên quan đ n v  vi c. Nh ng gi y t ả   ế ễ ặ ể ệ ả ấ ủ ụ ệ ả i lý th  hi n n i dung, b n ch t c a v  vi c ho c ph n ánh di n bi n và quá trình gi ố ượ ụ ệ   ỉ ữ ự ụ ệ ế ng ch  trình bày v  vi c quy t tranh ch p. Trong th c ti n, có nh ng v  vi c đ i t ứ   ữ ả ấ ư ộ i viên nh ng văn b n, ch ng m t cách chung chung, ch a mu n cung c p cho hoà gi ế ằ ứ   i viên c n thuy t ph c đ  h  cung c  mà h  cho r ng không có l ấ ệ ấ ế c p đ y đ . N u các bên tranh ch p không cung c p nh ng tài li u này thì vi c hoà   ả gi

i khó có th  chính xác và đúng pháp lu t.  ủ ầ ấ ệ

ệ ứ ố ượ Sau khi đ i t ờ ầ ọ

ờ ệ

ệ ề ư ơ ở ắ ả ầ ọ ượ

ể ẳ

ườ ờ ề ợ

ể ư ộ ự ự ả ợ ườ

ẽ ư ả ả   i ể  ọ   i pháp trên c  s  s p x p các tài li u theo t m quan tr ng ặ   ể i viên không hi u, không đ c đ c ho c ị ỏ ạ ố ượ ng đ  kh ng đ nh ngay. i đ i t   ố ượ   ệ ứ ng ng trình bày và nghiên c u các tài li u do đ i t ứ   ờ ượ i khuyên ngay đ c mà ph i có th i gian nghiên c u ư ọ ng h p, khi ch a th c s  tin   ộ   ố ượ i viên không nên v i ng thì hoà gi

i pháp mà mình s  đ a ra cho đ i t ả

ả ng đã cung c p đ y đ  các văn b n, tài li u có liên quan, hoà gi ể ọ ấ ờ viên c n dành th i gian đ  đ c, nghiên c u các gi y t , tài li u đó, trong khi đ c có th ế ả ồ đ ng th i hình thành luôn gi ữ ủ ấ c a v n đ  đ a ra. Có nh ng tài li u hoà gi ủ ầ ự nghi ng  v  tính chân th c c a nó thì c n h i l ố ượ ng h p sau khi nghe đ i t Tr ấ ư ờ ấ cung c p th y ch a th  đ a ra l ố ượ ẹ thì h n đ i t ng vào m t ngày khác. Trong m i tr ề ả ưở ng v  gi t ư vàng đ a ra gi ỹ ệ i pháp đó. ả ứ 8.2.3. K  năng tra c u tài li u tham kh o

ộ ế ứ ọ

ạ ộ ậ ấ ả ậ i viên là t

ề ả ư ấ  v n pháp lu t (gi ụ ủ ữ ư ề

ử ự ế ậ ớ

ụ ủ ậ ấ

ự ế ậ ớ ệ  nguy n gi

ể ợ ả i quy t tranh ch p phù h p v i pháp lu t. Đ  đ a ra l ậ ệ ứ ả

ắ ế   Trong quá trình hoà gi i, m t ho t đ ng h t s c quan tr ng và mang tính quy t ả ủ ị đ nh c a hoà gi i đáp pháp lu t, cung c p thông tin pháp   ữ   ờ ậ ề ấ lu t v  quy n và nghĩa v  c a các bên tranh ch p, đ a ra nh ng l i khuyên v  nh ng ợ ẫ ướ ậ ề ấ   ng d n các bên x  s  phù h p v i pháp lu t…) v n đ  có liên quan đ n pháp lu t, h ề ứ ể đ  các bên tranh ch p nâng cao ý th c pháp lu t, hi u rõ quy n và nghĩa v  c a mình,   ấ ờ ư  ể ư ơ ở i t trên c  s  đó t ề   ệ ậ ấ i là đi u v n pháp lu t chính xác, vi c tra c u tài li u pháp lu t trong quá trình hoà gi ộ ở ệ ki n b t bu c b i vì:

ị ớ ẳ ể ứ ả Th  nh t, đ  kh ng đ nh v i các bên tranh ch p r ng hoà gi

ậ ệ ơ ở ấ ằ ứ ả ả ự   i viên đang th c ủ

ủ

ấ ậ ả i theo pháp lu t, trên c  s  pháp lu t ch  không ph i theo c m tính ch hi n hoà gi quan, duy ý chí c a mình;  ứ ệ ế ậ

Th  hai, vi c tra c u tài li u pháp lu t có liên quan đ n v  vi c hoà gi ữ ả ệ ể ẳ ị ứ i viên ki m tra tính chính xác nh ng t

ụ ệ ư  duy và kh ng đ nh chính th c nh ng l ự ờ v n c a mình là đúng pháp lu t vì trong th c ti n, không ph i bao gi

ả ẽ ữ ứ ả  hoà gi ậ ậ ấ ả ễ ộ ả ự ể ớ ị i s  giúp   ờ   i   i viên   t c  các quy đ nh thu c các lĩnh v c pháp lu t khác nhau. hoà gi ư ấ ủ t cũng có th  nh  chính xác t

ả ấ ế ể ấ ầ t ho c các bên yêu c u thì hoà gi

ả ặ ệ ườ

ả ặ ư  v n mà mình đ a ra. Trong tr ờ ề ệ ự ủ ả

ị ả ụ ể ư ư ế ớ

ể ẹ ẳ ạ ờ ộ ị ng vào m t th i đi m khác đ  kh ng đ nh l

ủ ụ

ầ ế N u th y c n thi i viên có th  cung c p cho các bên   ợ   ớ ờ ư ấ ả ng h p i t b n sao văn b n, tài li u đó cùng v i l ầ ấ   không tìm th y văn b n c n tìm ho c nghi ng  v  hi u l c c a văn b n đó (ví d  văn ả ả ộ ỷ ỏ i viên có th  ch a đ a ra b n đã b  hu  b  và có m t văn b n m i thay th ) thì hoà gi   ợ   ể ố ượ ờ i tính h p i khuyên ngay mà h n đ i t l ậ ầ ả pháp c a văn b n pháp lu t c n áp d ng. ả ợ ườ ự ế ậ

ụ ệ ng h p v  vi c hoà gi ể Trong tr ư ả ồ

ặ ể ế ả ư c khi đ a ra l

ướ ậ ề ạ ư ẫ

i có liên quan đ n lĩnh v c pháp lu t mà hoà ệ ể   i viên ch a hi u sâu thì nên g p các nhà chuyên môn hay đ ng nghi p khác am hi u ờ i khuyên, tránh   ệ ư ấ   ự  v n, ậ ư ắ ệ ữ ả ả ữ gi ậ ự sâu v  lĩnh v c pháp lu t đó đ  tham kh o ý ki n tr ả ặ i viên ch a n m v ng pháp lu t nh ng v n th c hi n t tình tr ng m c dù hoà gi ẫ ư đ a ra nh ng gi i không chính xác, không đúng pháp lu t.

ỹ ế i pháp d n đ n vi c hoà gi ụ ệ 8.2.4. K  năng xem xét, xác minh v  vi c

ự ữ ứ ạ ậ ặ

ứ ề ế ẫ ch c cá nhân giúp đ  gi

ả ố ớ ề ượ ế ỡ ả i quy t mà các bên v n không tho ấ ế ả ụ ệ ổ c v i nhau trong cách gi

ấ ờ ư

ế ụ ệ ả ấ i viên th y ch a đ  c  s  đ

ế ậ

ấ ờ ẫ ng d n đ i t ứ ặ ỡ ế ầ ớ ữ

ổ ứ  ch c và nh ng ng ữ ư ườ ậ ơ ộ ể ế ế ệ ả

Đ i v i nh ng v  vi c ph c t p, liên quan đ n nhi u lĩnh v c pháp lu t ho c đã ả  ơ ượ c nhi u c  quan, t đ ặ ớ ậ i quy t tranh ch p ho c sau khi đã nghe c  hai bên thu n đ   ấ   ặ ấ ệ , tài li u các bên cung c p (ho c các bên ch a cung c p trình bày, xem xét các gi y t ư ủ ơ ở ể  ệ ủ , tài li u có liên quan đ n v  vi c), hoà gi đ  các gi y t ướ ệ   ả ố ượ ng, thì c n ph i ti n hành xem xét, xác minh, thu th p tài li u, h ể  ứ ch ng c , g p g , ti p xúc v i các c  quan, t i có liên quan đ ủ  ấ ụ ệ tìm hi u rõ b n ch t v  vi c, tránh v i vàng đ a ra nh ng k t lu n phi n di n, ch quan.

ả ự ự

ấ ế ư ụ ệ ữ ớ Quá trình xem xét, xác minh v  vi c đòi h i hoà gi ợ i có l

ộ ườ ườ

ỏ ườ ấ ả ệ ữ

ữ ấ ọ

ườ ữ ấ ả ặ ế ụ ệ ỉ ư i viên c n khéo léo đ  ngh  nh ng ng

ề ự ệ ậ

ứ ả ự ể ế ả ả ụ ệ ệ  nguy n hoà gi

i thích, thuy t ph c các bên t ẫ ụ ướ ự ế ả ả ả   i viên ph i th c s  khách ụ ệ   i ích liên quan trong v  vi c , nh t là khi ti p xúc v i nh ng ng quan, vô t ợ   ữ ớ ấ ng, nh ng ng tranh ch p ho c thân quen v i m t bên tranh ch p. Thông th i i có l ệ ủ ặ ích liên quan đ n v  vi c ho c thân quen luôn b o v  nh ng vi c c a bên có liên quan   ợ   i cho bên tranh ch p mà h  có liên quan. Vì đã làm nên ch  đ a ra nh ng thông tin có l ữ   ị ầ ậ v y, hoà gi i có liên quan cung c p nh ng ệ thông tin, tài li u chính xác, trung th c. Vi c xem xét, xác minh v  vi c nên l p thành   ụ biên b n đ  làm căn c  gi ỹ 8.2.5. K  năng gi i. ệ  nguy n gi i thích, thuy t ph c, h ng d n các bên t ế   i quy t

tranh ch pấ

ẫ ả

ụ ệ ng d n các bên t ố ế i thích, thuy t ph c và h ự

ặ ả ự ướ Gi ả c hoà gi i viên th c hi n trong su t quá trình hoà gi ỡ ả ố ượ ng ho c g p g  c  hai bên, hoà gi i viên đã ph i đ a ra l

ả ả ữ ướ ể i pháp, ph ng án,… đ  tháo g  nh ng v

ệ  nguy n gi ừ ầ ả ả ư ắ ủ ệ ặ ươ ụ ủ

ữ ấ ợ ớ

ứ ộ

ướ ế ấ ả ị ộ ậ ậ ng gi

ị ự ự ế ị ể ấ ọ ộ ọ ế ấ   i quy t tranh ch p ượ ỡ ầ ớ   ặ đ i. T  l n g p g  đ u tiên v i ừ ờ   ả ờ t ng đ i t i i gi i đáp, l ị ỡ   ng m c c a các bên; xác đ nh khuyên, gi ế   ề rõ quy n và nghĩa v  c a các bên khi tham gia vào các quan h  xã h i có liên quan đ n ụ ệ ớ ạ ứ   v  vi c tranh ch p, phân tích nh ng hành vi nào phù h p v i pháp lu t, v i đ o đ c xã ả ớ ạ ậ ộ   h i và hành vi nào trái pháp lu t, trái v i đ o đ c xã h i, nêu rõ h u qu  pháp lý mà ế ả ư ế ụ   các bên ph i gánh ch u n u ti p t c tranh ch p và đ a ra đ nh h i quy t tranh ề    l a ch n và quy t đ nh. M t đi u quan tr ng là trong quá trình hòa ch p đ  các bên t

ể ả ả ả ả ả ầ ả i viên c n ph i luôn k t h p c  tình và c  lý đ  phân tích, gi i thích,

i, hòa gi ụ ế ế ợ ả ớ ấ

gi thuy t ph c các bên tranh ch p hòa gi ụ i v i nhau. ạ ượ ấ ế ỏ ả ầ ư Khi thuy t ph c các bên tranh ch p đ t đ ậ c th a thu n, hòa gi i viên c n l u ý

ộ ố ể

m t s  đi m sau: ộ ọ ả ng: Khi phân tích, gi

ủ ọ

ả ầ ạ ộ ầ ng, luôn có thái đ  ân c n, chia s , nhi

ọ ệ ẻ ố ượ ẻ

ầ ư ậ ụ ế

ng mà nói đ ế ọ

ụ ủ ườ ế

ố ư ợ

ụ ủ ở ủ ữ ả , thuy t ph c c a hòa gi ề ư ụ ế ế i thích cho các   i viên c n t o nên không khí g n gũi và ệ   t tình, ẽ ắ   ng s  l ng ượ   ố ượ i viên. Khi thuy t ph c đ i t c ố ố c k t qu  mong mu n. Mu n th  m i lý   ấ   ủ ng c a các bên tranh ch p ấ i  u cho các bên tranh ch p, h p tình,   ắ   ố ượ ng thì ch c ọ t tôn tr ng đ i t

ố ượ ả ­ Có thái đ  thông c m và tôn tr ng đ i t ả ế bên bi t hành vi c a h  là đúng hay sai, hòa gi ố ượ ưở ng, c m thông và tôn tr ng đ i t tin t ượ c vui v , chan hòa. Nh  v y, đ i t làm cho không khí nói chuy n đ ế ả ế nghe ý ki n thuy t ph c c a hòa gi ả ế ọ ễ ạ ượ nh ng suy nghĩ, trăn tr  c a h , d  đ t đ ừ ậ ấ ầ ẽ  l p tr i viên c n xu t phát t l ặ ấ ả mà suy nghĩ và đ t v n đ , đ a ra gi i pháp t ợ ả ế h p lý. N u khi thuy t ph c, hòa gi i viên không bi ả ẽ ộ ắ ch n cu c hòa gi i s  không thành công.

ơ ợ ữ ấ ả ữ ọ ố ­ Kh i g i cho các bên tranh ch p nh ng tình c m t t đ p v n có gi a h  (tình

ả ạ ả ả ố ẹ ể ọ ễ

ụ ụ ể ụ ề

ố ố ượ ng t ọ ụ ể ượ ụ ứ ữ ữ ứ ả c m gia đình, tình c m hàng xóm, tình c m b n bè…) đ  h  d  thông c m cho nhau. ứ ấ ế t nh t là     c nh ng ví d , nh ng ch ng c  minh h a c  th  cho phân ữ ư ứ ầ ư i viên c n đ a ra đ

ậ ủ ­ Đ a ra nh ng ch ng c , ví d  c  th : Đi u thuy t ph c đ i t ả hòa gi ậ tích, l p lu n c a mình.

ế ả ầ ầ ả ụ ­ C n ph i kiên trì thuy t ph c, không nên nôn nóng: hòa gi

ề ắ ắ

ườ ướ ữ ấ ả ả ả i viên c n ph i suy c, cái gì sau, đi u gì không nên nói. Ngoài ố ớ i có c, nh t là đ i v i nh ng ng ướ ế ừ i quy t t ng b

ầ ộ

nghĩ chín ch n, đ n đo câu nói, nói cái gì tr ra, c n ph i bình tĩnh, kiên trì gi ố thái đ  ngoan c . ấ ề ự ị ứ ướ V  th c ch t, đ nh h ng cho các bên là vi c h

ị ươ ấ ế ng s  t o c  h i cho các bên l a ch n ph

ướ ộ ẽ ạ ố ể ả ơ ộ ấ ng d n cách  ng x  (nên làm gì   ả   i ệ  ả   i

ử ệ ướ ẫ ệ ư ấ ố i quy t tranh ch p t t nh t. Vi c đ a ra gi ả ứ ọ ự ng th c b o v ướ ị ư ả i viên đã đ a ra đ nh h ng gi ế ẽ ế ọ ầ ả

ụ ặ Yêu c u  đ t ra khi ti n hành hòa gi

ả ượ ế ồ ẫ ầ ủ ng d n c a hoà gi

và không nên làm gì) cho các bên đ  gi pháp mang tính đ nh h ề ợ ủ quy n l i c a mình m t cách t ấ ế quy t tranh ch p, các bên s  bi ế ả i viên ph i đ ệ ằ ấ ế ứ ả

ợ ớ

ộ ệ ượ ử ự ữ ả ả ữ i khuyên, thuy t ph c và   ậ ậ    nguy n ch p nh n, đ ng thu n ấ   ể i quy t d t đi m tranh ch p, ố   ụ ậ t ợ ợ   i ích h p pháp ề c quy n, l

ượ c nh ng h u qu  pháp lý b t l ộ ố t nh t. Sau khi hoà gi t h  c n ph i làm gì ti p sau. ờ ả i là nh ng l ướ ệ ự h c các bên t ạ ự ị nghe theo và làm theo b ng vi c các bên t  đ nh đo t gi ậ ạ ứ ọ ự l a ch n cách x  s  phù h p v i pháp lu t, đ o đ c xã h i, phong t c t p quán t ấ ợ ẹ đ p, tránh đ i, b o v  đ ủ c a các bên m t cách t ậ ấ t nh t.

ề ề ộ ố ấ ụ ấ ỹ

ự ế ấ ấ ả ơ ả Trên đây là m t s  v n đ  v  nghi p v  và k  năng hoà gi ạ ệ ứ ạ ộ ỗ

ỗ

ự ứ ệ

ỹ ộ ụ ộ

ự ủ ự ả ạ ỗ i c  b n nh t. Tuy   ộ   ấ ạ  các tranh ch p r t ph c t p, đa d ng, m i m t lo i tranh ch p có m t nhiên, th c t ạ ố ượ ộ ọ   ấ ắ ng tranh ch p có tâm lý, tính cách, trình đ  h c màu s c khác nhau và m i lo i đ i t ử ự ậ ấ ụ ậ v n, năng l c nh n th c và x  s  khác nhau. Vì v y, vi c áp d ng các k  năng này vào   ự ạ   ấ ở ơ ở ả ự ễ th c ti n hoà gi  c  s  thì vô cùng sinh đ ng, ph  thu c vào s  nh y i các tranh ch p  bén, sáng t o và năng l c th c hành c a m i hoà gi i viên.

Ệ Ả Ở Ơ Ở Ộ Ố III. KINH NGHI M HÒA GI C  S  THÔNG QUA M T S  TÌNH I

HU NGỐ

ố ự ự

ị ố ấ ề 1. Tình hu ng v  lĩnh v c dân s Tình hu ng 1 : Ông Kha có ý đ nh mua m y con bò cái đ  nuôi. Bi

ấ ề ể ấ ề ử ế

ể ể

ồ ớ ệ ồ

ả ủ ề ẹ ề

ệ ư ồ ạ i th y bò b  th

ở ọ ữ

ằ ộ ữ ờ ị

ắ ọ ồ l

ề  đ  ti n, d t bò v , không đ ng ý tr ự ệ ờ ớ ả ủ ề ế ặ ả ạ ề i v i nhau. S  vi c trên đ

ế ượ ể   t đ c bà Mai ữ ạ ị ở ầ   i nhà, ông Kha đ n nhà  g n có nuôi r t nhi u bò và đ nh bán đ  l y ti n s a ch a l ừ ọ ượ c 2 con bò v a ý, ông Kha bà Mai đ  mua. Sau khi ki m tra, xem xét, ông Kha ch n đ   ẹ ướ ặ ọ   c 3 tri u, h n hôm sau và bà Mai đ ng ý v i giá 21 tri u đ ng. Ông Kha đ t c c tr ắ ể   ế ề sang tr  đ  ti n và d t bò v . Đúng h n, ông Kha đem ti n đ n, nh ng sau khi ki m ị ươ ữ ấ  chân, đi không v ng, nên ông Kha không đ ng ý mua và yêu ng  tra l   ị  ơ ấ ầ ả ạ ề , nên bò b i ti n c c. Bà Mai cho r ng do s  su t trong lúc chăn gi c u bà Mai tr  l ẽ ế ế ở ươ ộ ế    chân, bà đã m i cán b  thú y đ n ch a tr , vài hôm sau s  h t. Bà ng  m t v t th ị ề i ti n c c cho ông Mai đ  ngh  ông Kha tr   ượ ư ế ổ  Kha. Sau đó hai bên cãi vã, to ti ng và n ng l c đ a đ n t hoà gi i.ả

ủ ng

ố ị ươ ệ i phân tích vi c con bò b  th ạ ươ ẹ ở ng nh  không ch m vào x

ả i bán; v t th ờ ả ủ ầ ế ộ ệ

ẽ

ệ ủ ẻ ả ả ổ i: T  hoà gi Quá trình hoà gi    chân là r i ro ườ ằ ẽ ươ n m ngoài ý mu n c a ng ng, s  lành   ạ ề ọ ẳ   i cán b  thú y), vi c ông Kha đòi l i ti n c c và không h n trong vòng hai tu n (theo l ề   ể ầ mua bò, thì s  gây khó khăn cho bà Mai, trong lúc bà Mai đang c n bán bò đ  có ti n ử ạ s a l i nhà, chuy n r i ro x y ra, các bên ph i cùng nhau chia s , gánh vác.

ị ệ ế ủ ộ ậ

ồ ự Theo quy đ nh c a B  lu t Dân s  năm 2005, n u vi c mua bán đã đ ấ ề

ả ấ ố ề ọ ạ ổ ự ệ ả

ế ượ ặ ọ   c đ t c c, ả   ặ ọ bên mua không đ ng ý mua thì m t ti n đ t c c, còn bên bán đ i ý không bán thì ph i ố ủ   ư tr  g p đôi s  ti n c c l i cho bên mua, nh ng đây là s  vi c x y ra ngoài ý mu n c a hai bên.          ể ữ ể ệ ạ ỡ Đ  gi gìn tình làng, nghĩa xóm, đoàn k t, giúp đ … th  hi n đ o lý con ng

ả ế hoà gi i quy t là: đ  bò i nhà bà Mai, bà Mai có nghĩa v

ở ạ  l ế ể ầ ng. Trong hai tu n, n u bò tr i bình th ở ạ  l

ng gi ươ ứ ườ ậ ưở ủ ự

ả ả ủ ế ể ắ ề ề

ụ ả ạ ề ọ ươ ư ế

ệ ả

ng, thì bà Mai có nghĩa v  tr  l ứ ưở ả ế ả ồ ế ế ạ ấ ờ ườ   i, ấ ướ ả ề ổ ụ  t i đ  xu t h ị ế ữ ng và không chăm sóc, ch a tr  v t th   ả ệ ế   ng đ n vi c đi, đ ng c a nó sau này (ph i có s  theo dõi, k t lu n khách quan nh h ộ ủ ế   c a cán b  thú y) thì ông Kha đem ti n đ n tr  đ  cho bà Mai đ  d t bò v . Sau hai ẫ ầ   i ti n c c cho ông Kha. tu n bò v n ch a lành v t th ể ự ế N u 2 bên đ ng ý thì ký tên vào biên b n, căn c  vào biên b n đ  th c hi n, không nên   có l i qua ti ng l

i mà làm m t đoàn k t,  nh h ả Ông Kha và bà Mai sau khi nghe hòa gi ấ ố ng đ n tình làng, nghĩa xóm. ấ ướ i viên phân tích, đ  xu t h ữ ng   gi ờ ườ ế ắ ả ả   i   i nói,

ả ả ề ỗ ề ề ấ i đã th ng nh t theo đ  xu t này, b t tay xin l quy t, c  2 ng i v  nh ng l ả ộ i. hành đ ng không hay đã x y ra và cùng ký tên vào biên b n hòa gi

ầ ị ươ ượ ươ c bà Mai chăm sóc t t, con bò b  th

Sau hai tu n, đ ả ủ ề ng đã lành v t th ệ ế ấ ế ắ

ố ng. Ông   ự ấ   ề Kha đã tr  đ  ti n cho bà Mai và d t bò v  nuôi, k t thúc vi c tranh ch p trong s   m áp tình nghĩa xóm làng.

ố ề ề ể ả Tình hu ng 2 : Nhà bà B o và nhà bà Trinh li n k  nhau. Do chuy n lên thành ph

ạ ớ

ể ủ ứ ủ ả ậ ơ ổ ố  ố   s ng v i con nên bà Trinh bán l i nhà cho ông Tú. Ông Tú làm nhà và đào ao đ  nuôi   cá, khi đào ao đã gây n t móng nhà c a bà B o và có nguy c  làm s p đ  nhà c a bà.

ầ ả ượ ư ậ

ượ ữ ọ ể

ấ

ị ứ ệ ả ầ ả

ạ ằ ấ ự ệ ữ ẳ

ả ả ứ ố ế   Bà B o yêu c u ông Tú không đ c đào ao nh  v y và n u ông c  c  tình đào thì bà ở ộ ẽ   c n a. Ông Tú không s  cho con sang d y cho ông m t bài h c đ  ông không   đây đ ễ ố ỏ ề ị   ch u vì ông cho r ng đ t ông b  ti n ra mua thì ông mu n làm gì thì làm, mi n là không ệ ấ l n sang ph n đ t nhà bà B o, còn vi c nhà bà b  n t móng thì ph i có bi n pháp mà   ộ  ẫ ấ ắ kh c ph c. S  vi c trên đã gây mâu thu n r t căng th ng gi a hai gia đình. Là cán b ố i tình hu ng trên. hòa gi ụ i ông (bà) hãy hòa gi

ổ ả hòa gi Quá trình hòa gi ể i: Sau khi tìm hi u rõ s  vi c, t

ỡ ả ế ể ả i giao cho hoà gi ộ

ả

ợ ệ ể ệ ổ ặ ừ ấ

ọ ả ượ ề ợ ự ệ ụ ể ả i viên g p t ng bên đ  gi ượ ầ

ả ề ụ ủ ừ ợ ữ

ầ ề

ờ ố ử ắ i l a t ề ự i nói đúng m c v i ông Tú, đ t v n đ  nh

ể ả ượ ệ ế ặ ớ ứ ặ ấ ế ệ

ể ẳ

ưở ủ ế ả ả ơ

ọ ườ ủ ấ ệ ả ả

ệ ạ ề ồ ụ ể ậ ể ề ị

ờ ự ề ả ớ

ướ ự ế ị

t h i v  tài s n và tính m ng con ng ủ ụ ả ặ ố ự ặ ấ i m t đ t, ch ậ ề ộ ớ

ọ ự ườ ợ

ấ ộ ắ ệ

ủ ủ ở ữ ơ ệ ề ấ ộ ệ ạ ự ả ề

ả   i viên ế ớ ặ ự ế   i quy t v i nhau m t cách tr c ti p g p g  các bên đ  trao đ i, thuy t ph c hai bên gi ụ ế ợ   i thích, thuy t ph c, phân tích đúng, h p lý. Sau đó hòa gi c vi c nào đúng, h p lý thì nên làm, vi c nào sai,   sai c a t ng bên đ  các bên th y đ ủ   i chính đáng c a c làm c n tôn tr ng và b o v  quy n l không h p lý thì không đ ể ậ    gìn tình c m xóm gi ng. Trong quá trình thuy t ph c các bên, có th  v n nhau, gi ụ t đèn   d ng câu ca dao: “Bán anh em xa, mua láng gi ng g n” ho c “Hàng xóm t ẹ  có nhau”... Khuyên bà B o nên dùng l ủ ặ   ể c vi c đào ao c a ông là sai, ch  không nên to ti ng, n ng nhàng đ  ông Tú hi u đ ệ   ớ ọ ờ i và đe d a nhau gây thêm căng th ng. V i ông Tú, cũng phân tích cho ông hi u vi c l   ng nghiêm tr ng đ n  ngôi nhà c a bà B o có nguy c  gây đào ao c a ông gây  nh h ủ   ứ ạ i, nên ông ph i ch m d t ngay vi c làm c a thi ể mình, đ ng th i nêu ra các quy đ nh c a pháp lu t đ  ông Tú hi u, c  th , Đi u 268   ề   ộ ậ B  lu t Dân s  năm 2005 v  nghĩa v  b o đ m an toàn v i công trình xây d ng li n ủ  ề k  quy đ nh: “Khi đào gi ng, đào ao ho c xây d ng các công trình d ả ả ở ữ i m t kho ng cách do pháp lu t v  xây s  h u công trình ph i đào, xây cách m c gi   ả   ị ự d ng quy đ nh. Trong tr ng h p công trình có nguy c  đe d a s  an toàn b t đ ng s n ụ   ả ề ề li n k  và xung quanh thì ch  công trình ph i th c hi n ngay các bi n pháp kh c ph c; ế ả ồ   n u gây thi t h i cho ch  s  h u b t đ ng s n li n k  và xung quanh thì ph i b i ườ th ng”...

ủ Tr

ả ượ ứ ữ ệ ủ   ậ i viên, ông Tú nh n ra cái sai c a ả   i c gi

ả ướ ự c s  phân tích có tình, có lý c a hòa gi ẫ ự  nguy n ch m d t vi c đào ao, mâu thu n gi a ông Tú và bà B o đ ậ ệ ẻ ấ mình đã t ở ạ ế quy t. Hai gia đình tr  l

ố ắ ạ ả ơ Tình hu ng 3

i vui v  và hòa thu n. ườ : Trên đ ộ ề ể ộ ộ

ườ ắ ả

ả ề ằ ư ấ ỉ

ữ ẫ ỗ ộ ị ng v  nhà, ông Th ng ghé vào ch i nhà b n. M i vui chén   ỳ ổ ờ ủ   u, ông quên không bu c trâu, đ  trâu vào phá m t góc ru ng ngô đang k  tr  c  c a ệ ạ   ộ ầ t h i, i cùng b n. Bà Thái yêu c u ông Th ng ph i đ n toàn b  thi ả  ộ ử ề ố ẳ ườ   i m t ý, ch ng ai ch u ai, mâu thu n gi a hai nhà

ượ r nhà bà Thái ­ ng ậ ắ nh ng ông Th ng ch  ch p nh n đ n cho bà m t n a, vì cho r ng ông không c  ý th ộ trâu vào phá ru ng ngô. M i ng ngày càng gay g t.ắ

ả ượ ế i: Ông Ninh, hoà gi

ệ ạ ủ ệ

ủ ả ả i viên c a b n đã đ c phân công ti n hành ị ữ ẫ i gi a hai gia đình. Ông Ninh xác đ nh mâu thu n gi a hai gia đình là do không ộ t h i ru ng ngô. Nguyên nhân là con trâu c a ông ộ ề c vi c đ n bù thi ộ Quá trình hòa gi ữ ả hoà gi ấ ượ ố th ng nh t đ ắ Th ng vào phá ru ng, do ông quên không bu c.

ả ự ế ế ằ ặ Ông Ninh đ n g p c  hai gia đình nh m thuy t ph c, gi ng gi

ả ể ể ệ ắ ả ả ừ t ng bên gia đình. Ông gi ủ   ụ i s  đúng sai c a   i thích cho ông Th ng hi u vi c đ  trâu nhà mình vào phá

ỳ ộ ộ ầ ạ ủ

ị ị ủ

ả ồ ạ ườ ả i kho n 1 Đi u 625 B  lu t Dân s ệ ạ ng thi

ả ườ ắ ộ

ậ i khác…”. V i bà Thái, ông gi ứ ủ ị ả

ộ ố ủ ườ

ả ệ ạ ả ệ ạ ộ i cùng b n. Vi c gây thi ng toàn b  thi

ứ ể ả

ườ ng và hình th c b i th ằ ả ườ ồ ồ ề ứ ướ ủ ả ồ ự ủ ữ

ắ ồ ộ ậ ự ề ả ị ng nh

ớ   ỗ i vô ý thì cũng trái v i m t ph n ru ng ngô đang k  thu ho ch c a bà Thái, cho dù là l ự  ộ ậ ề ệ ậ quy đ nh c a pháp lu t hi n hành. Theo quy đ nh t ủ ở ữ ậ   năm 2005 thì “Ch  s  h u súc v t ph i b i th t h i do súc v t gây ra cho ệ ớ ng   i thích, vi c trâu nhà ông Th ng vào phá ru ng là ộ ơ   do ông vô ý không bu c trâu, ch  không ph i ch  đ nh th  trâu vào phá ru ng. H n ườ ệ ữ   i còn là ng t h i x y ra ngoài ý mu n c a hai n a, hai ng ậ ệ   gia đình, do v y vi c bà đòi b i th t h i là không nên. Hai gia đình có ườ ớ ậ   ng cho đúng quy th  tho  thu n v i nhau v  m c b i th ủ ả ạ   ậ ị  hoà khí và s  bình yên c a b n. T i đ nh c a pháp lu t và quy  c c a b n, nh m gi ư  ườ ề kho n 1, 2 Đi u 605 B  lu t Dân s  năm 2005 quy đ nh v  nguyên t c b i th sau:

ị ộ ả ượ ồ t h i ph i đ

ờ ằ

ằ ộ ầ ề ặ ả ể ậ   ng toàn b  và k p th i, các bên có th  tho  thu n ệ   ự ậ ệ ườ ặ ng b ng ti n, b ng hi n v t ho c th c hi n ợ ừ ườ ề ầ   ng h p pháp ng m t l n ho c nhi u l n, tr  tr

ệ ị

ườ ệ ạ c b i th “1. Thi ồ ứ ề ứ ườ ồ ng, hình th c b i th v  m c b i th ườ ứ ồ ươ ộ ng th c b i th m t công vi c, ph ậ lu t có quy đ nh khác. ườ i vô ý mà gây thi ệ   t

2. Ng ớ ứ ồ ắ ủ ể ả t h i có th  gi m m c b i th ế ướ  tr ỗ ế ườ ng, n u do l c m t và lâu dài c a mình”.

ệ ạ i gây thi ả ớ ạ h i quá l n so v i kh  năng kinh t ế ụ ắ

Sau khi nghe ông Ninh thuy t ph c, gi ớ ể ậ ả ồ ả ắ ệ ạ ườ ầ ộ i thích, ông Th ng, bà Thái nghe ra, vui v ng m t ph n thi ẻ    t h i cho bà

ằ b ng lòng tho  thu n v i nhau đ  ông Th ng b i th Thái.

ố ề

ề ớ ự 2. Tình hu ng v  lĩnh v c hôn nhân và gia đình ố Tình hu ng 1:

ỏ ả ẫ ồ

ư ử ủ ắ ữ ượ ệ ớ ồ

ỏ ầ   ẫ  Bà Dung đã nhi u năm mâu thu n, xích mích v i con dâu, ban đ u ỉ ạ   ch  là nh ng mâu thu n nh  x y ra trong sinh ho t gia đình, r i cách c  x  c a con dâu ẹ ư ch a đ   c khéo léo trong quan h  v i m  ch ng, sau ngày càng gay g t, bà Dung đã ổ đu i con dâu ra kh i nhà...

ả

ổ c mâu thu n c a gia đình bà Dung, t ả ế hòa gi ắ ổ ả i:  Bi ộ ưở ẫ ủ ế ượ t đ ụ ữ ổ ộ ng Chi H i ph  n , t i xóm 6 i đ n n m tình hình, hòa gi viên t

ế Quá trình hòa gi ử ồ đã c  đ ng chí Chi h i tr ả ụ ệ ti n hành hòa gi

i v  vi c. ế ớ Sau khi tìm hi u, bi t rõ bà Dung và con dâu mâu thu n v i nhau xu t phát t

ể ệ ặ ặ ữ ấ ớ ẫ ể ắ

ế ớ i nói năng thi u l i qua ti ng l

ờ ặ ẹ ẹ ử ỉ ừ  t v t trong gia đình, bà Dung khó tính, hay đ  ý kh t khe v i con dâu,   ạ   ẹ ồ ạ ế ễ i,  phép v i m  ch ng, hai m  con l ấ ế  gia đình khó khăn, đ t đai nhà c a ch t h p.

ổ ỡ ừ ụ ể T  viên t

nh ng chuy n l con dâu bà Dung l nguyên nhân sâu xa ch  vì kinh t ặ ổ  hòa gi ả ả ộ ố

ả ỡ ớ

ề ả ọ ộ ố ự ậ ắ

ụ ề

ố ờ ố ủ ế i đã g p g  t ng bên, phân tích, thuy t ph c các bên hi u rõ   ầ   ườ ọ ẽ i trong gia đình càng c n đi u hay, l  ph i, cu c s ng gia đình đã khó khăn, m i ng ỗ ấ ả ự   ơ ề ẻ ươ ph i yêu th ng, c m thông, chia s  và giúp đ  nhau nhi u h n, b t đi n i v t v , c c nh c, cùng nhau vun đ t xây d ng cu c s ng gia đình. Lu t Hôn nhân và gia đình quy   ỡ  ị đ nh các thành viên cùng s ng chung trong gia đình đ u có nghĩa v  quan tâm, giúp đ nhau, cùng nhau chăm lo đ i s ng c a gia đình.

ư

ẹ ồ ể ẻ ủ ả ề ườ ẹ ị ẫ ụ   V  phía bà Dung, là m  ch ng bà nên coi con dâu nh  con đ  c a mình, các c  ta ể   ng nói “dâu con, r  khách”. Làm cha, làm m  bà nên thông c m, v  tha và hi u v n th

ườ ẻ ạ

ạ ủ ả ề i non d ”, con dâu có đi u gì không ph i thì nh ủ ẽ ậ ắ

ẻ ẽ

ắ ẽ ỏ ữ ộ ố ử ẹ ẫ ợ ẹ  ả cho con dâu c a mình còn “tr  ng ữ   ự ử  s a ch a, nhàng d y b o, ch c ch n con dâu bà s  nh n ra cái sai c a mình mà t ự   ồ ả cu c s ng gia đình s  th a mái, vui v  và con trai bà cũng s  không ph i bu n b c, khó x  vì mâu thu n gi a m  và v  mình.

ổ ổ ả ấ ệ viên t V  phía cô con dâu bà Dung, t

ọ

ẹ ữ hòa gi ậ ắ ủ

ủ ữ ả ố ẹ t đ p c a gia đình Vi

ủ

ờ ẹ ồ ờ i khuyên b o đúng đ n c a cha m , cha m  ch ng cũng nh ố ề  gìn truy n th ng t ẹ ồ ế ặ ờ ồ ộ ự

ả ồ ẹ  cho em”. N u m  ch ng có thái đ  ho c l ể ẹ ồ ẻ ể i thích đ  m  ch ng hi u và thông c m.

ổ Sau đó t

i đã m i m  con bà Dung ng i l ỗ ủ ể ầ ờ ậ

ẹ ỗ ồ ạ ớ ả ổ i c a mình. T  hòa gi i yêu c u cô con dâu ch ủ ộ i xong, bà Dung đã ch  đ ng yêu c u cô con dâu v i v i nhau đ  dàn hòa. Bà Dung   ủ  ề i m  ch ng. Hòa gi

ả ở ề ố ầ ồ ẻ

ề   i đã phân tích cho cô th y vi c cô ư ử ớ ế ễ ế   ầ c  x  thi u l  phép v i m  ch ng là sai. Là ph n con, cô c n yêu quý, kính tr ng, hi u ồ ẹ ắ ả ư  th o, l ng nghe nh ng l ể ằ   ả ệ ẹ ẻ t Nam. Cô ph i hi u r ng cha m  đ , gi ẹ ư ế   n u nh  không có cha m  ch ng thì làm sao có ch ng và các con c a mình, “m  sinh ra ể i nói không đúng thì l a lúc anh đ  bây gi   ả ẹ ồ m  ch ng vui v  cô gi ẹ ả  hòa gi ể và cô con dâu đã hi u và nh n ra l ồ ộ đ ng xin l nhà mình, cô con dâu đã quay tr  v  s ng vui v  cùng gia đình nhà ch ng. ư ầ ố ỏ ị

ạ ẫ ủ ệ ệ ả

ọ ề ế ả ả ơ ỏ ồ Tình hu ng 2: Đ u năm 2004, v  ch ng anh T n, ch  Khuy n c  trú t   i xóm ế   ườ ng xuyên cãi c , xô xát l n nhau, d n đ n ị ổ ỏ   i xóm giúp ế ẫ  hoà gi

ợ ồ H ng, xã B o Hi u, huy n Yên Th y th ị ị ch  Khuy n ph i làm đ n xin ly d  anh T n. Anh T n đã đ  ngh  t đ .ỡ

ỏ ổ ậ ả ị ủ ặ

ả ổ ưở ng t  tr ẫ Khi nh n đ ể ỏ ượ ề c đ  ngh  c a anh T n, t ể hoà gi ỏ

ư ế ả

ặ ờ

ủ ị ớ ế ả ị ế ạ ị ừ ư ể ề ị

ế ố ỏ ố

ử ớ ế

ị ề ề ế ấ ỏ ồ ự ế   i đã tr c ti p g p riêng ề ế ế , tài anh T n đ  tìm hi u nguyên nhân x y ra mâu thu n, anh T n cho bi   t: v  kinh t ượ   ọ ệ ị chính c a gia đình anh giao cho ch  Khuy n qu n lý, nh ng khi m t nh c thèm r u ừ   ướ ả i ho c m ng b o ch  Khuy n mua thì ch  không mua. Khi anh em b n bè m i ăn c ư   nhà m i, anh b o ch  Khuy n đ a ti n đ  đi m ng, ch  cũng không đ a. Vì lý do trên ườ ạ ng u ng say, mà khi anh T n đ n nhà anh em b n bè có lòng cho ăn u ng thì anh th   ị  ế ể ạ ạ khi v  nhà hay ch i b i, do  n t ch  Khuy n (theo anh nói là làm th  đ  cho ch Khuy n b  cái tính ki bo  y đi ­ “thuy n theo lái, gái theo ch ng”).

ề ệ ế ị ệ ỏ ị ố   t vi c ch  đòi ly d  là vì anh T n hay u ng

V  vi c xin ly hôn, ch  Khuy n cho bi ỏ ố ạ ạ ử ớ ị ả ị ế u say, ch i b i, do  n t ch , anh T n s ng không có tình c m. ượ r

ừ ả c nh ng thông tin t

ổ ả ế ừ ủ ỏ ượ  hoà gi i: Khi đã có đ ổ ưở  tr

Quá trình hoà gi ế ế

ị ẫ ể ổ ưở  tr i đã đ nh ngày và đ a đi m hoà gi ả ạ i t

ả ồ ỏ ổ

ả  hoà gi ổ ệ ủ ổ ng t ầ ủ ạ ủ ế ậ ộ ị

ỏ ị ế ữ ề ả  c  hai bên v  nguyên nhân   ị  ẫ i đ n t ng nhà hàng xóm c a anh T n, ch d n đ n mâu thu n, t ng t ế ượ ể   c không còn nguyên Khuy n đ  tìm hi u, còn nguyên nhân nào khác không. Bi t đ ể ị i nhà ông chú nhân nào khác, t   ả   ủ  hòa gi c a anh T n. Thành ph n c a bu i hoà gi i, i g m có: các thành viên trong t ỏ   anh T n, ch  Khuy n, đ i di n c a m t vài gia đình lân c n, ông chú c a anh T n, anh ủ c a ch  Khuy n.

ỏ ầ ượ ầ ả ị ế i yêu c u ch  Khuy n và anh T n l n l

ị ẫ ư ổ ệ ế ế

ổ ưở T  tr ng t ế ẫ ế ầ hoà gi ị ướ ẫ ữ ườ ữ ủ ừ ạ t trình bày mâu ư thu n d n đ n vi c ch  Khuy n xin ly hôn. C  hai anh ch  v n đ a ra ý ki n nh  trong ệ i. Đ i di n gia nh ng l n ti p xúc tr ả ứ c và nêu lên nh ng b c xúc c a riêng t ng ng

ị ư ử ả ạ ư ậ ư ằ ợ

ể ỷ ự ồ ả đình hàng xóm phát bi u cho r ng c  hai anh ch  c  x  nh  v y là ch a ph i đ o v ch ng, còn có s  ích k  trong suy nghĩ.

ổ ườ ng t

ặ ổ ưở  tr ầ ế t c  m i ng ố ớ ấ Sau khi l y ý ki n t ủ

ị ề ữ ộ ố ả  hoà gi ề ắ ế ấ ả ọ ợ ồ ề

ạ

ị ớ ố ứ ượ ấ ả

ợ ồ ế ữ ộ ự ả ộ ố ạ

ị ợ ồ ế ạ ổ ầ ỗ ủ

ị ạ ế ụ i th

ữ

ờ ủ ể i, tìm hi u tâm t

ể ả ế ợ ư ủ ứ ị

ả ủ ủ ị u, nh ng khi nh  th , ch  nên dành th i gian đ  an  ị ầ ế ặ

i phân tích cái i có m t, t   ả ị   đúng, cái sai c a hai v  ch ng. Đ i v i ch  Khuy n, đ u tiên ông nói v  hoàn c nh gia ầ ề ố ẹ   t đ p mà anh ch  đã xây đ p trong g n 10 đình, nói v  cu c s ng, v  nh ng đi u t ề ề   năm chung s ng, v  ni m h nh phúc mà không ph i gia đình nào cũng có đ c. Anh ch  có hai đ a con khôn l n, trai có, gái có, cu c s ng gia đình tuy còn v t v , song     cũng t m  n. Th  mà vì m t s  xích mích va ch m gi a v  ch ng, trong đó cũng có ề   ồ ứ ỏ ị i c a ch  Khuy n, mà ch  đòi d t b  tình nghĩa v  ch ng. Khi ch ng có đi u ph n l ả ồ ả ổ ườ ể   không ph i, ch  đã không dùng tình c m đ  thuy t ph c ch ng, l ng đ  thêm ử ạ ườ ầ   ng có nh ng lúc vui b n vui bè, chén trà chén d u vào l a. Là đàn ông ai cũng th ư ế ồ ữ ượ  c a ch ng. r   ả ố   Ch  c n nghĩ đ n l i ích c a các con khi chúng ph i chia lìa ch  em, có đ a ph i s ng ẹ thi u tình c m chăm sóc c a cha ho c m . ỏ ệ ợ ạ Đ i v i anh T n, vi c khuyên d y v  con là trách nhi m c a ng

ườ ử ớ ố ớ ằ ứ ả ủ ờ i khuyên răn, ch  không ph i b ng l

ờ ẫ ủ ữ ờ

ỗ ả ế ả ồ

ữ ứ ợ

ệ ả ằ ả ọ ồ ụ ữ ượ ả ấ ề ủ ậ ả ệ ặ i ph  n  đ

ấ ườ i ch ng đ t ra. Quy n c a ng ượ ạ ồ i làm ch ng,   ạ ạ   ư ằ i ch i b i do  n t. nh ng b ng tình c m, b ng l ả   ồ ườ ả ươ i khuyên nh  ph i đúng lúc, đúng ch , ph i i ch ng ph i g Ng ng m u, nh ng l ợ ợ ẫ ọ ể ệ ự t tôn tr ng v , v  ch ng ph i bình th  hi n s  tôn tr ng l n nhau. Anh cũng ph i bi   ỏ   ứ ẳ đ ng, ch  không ph i là v  thì ph i nh t nh t nghe theo ch ng, đáp  ng nh ng đòi h i ườ ủ   c pháp lu t b o v , không vô lý c a ng ai xâm ph m đ

ữ ờ i nói nh ng l hòa gi

ế ủ ọ ể c m i d  phát bi u ý ki n. M i ng ạ ố i đ u th ng nh t l ố ế ả

ệ ề ị

ế ể ồ

ử ạ ợ ồ ả ờ ự ừ ậ ề ư ử ủ ượ ế ả c mà s a ch a. Hai v  ch ng ph i bi

ạ ả ồ c. ổ ưở ổ i tâm huy t c a mình, các thành viên   Sau khi t  tr ng t ấ ờ   ườ ề ườ ượ ữ ủ ổ i  và nh ng ng i đ c a t ộ   ủ ổ ưở ề ấ c a t ng là th u tình đ t lý, v a nói lên tình c m gia đình, truy n th ng dân t c,  tr ủ ợ ồ ượ ừ c các quy đ nh pháp lu t v  quy n và trách nhi m c a v  ch ng, phân tích v a nêu đ   ấ   ị ỏ ợ c, cái đúng, cái sai trong c  x  c a v  ch ng đ  anh ch  T n ­ Khuy n th y cái đ ữ ữ ượ đ    gìn h nh phúc gia đình và cùng nhau t gi nuôi d y con cái.

ọ ả ế Qua ý ki n phân tích c a m i ng

ế ế ế ủ ị ườ ổ  hoà gi i, t ề ỏ ị  ồ ợ i yêu c u hai v  ch ng anh ch ứ ẽ ử   ậ i c a mình, h a s  s a

ụ ỏ ữ

. ố ẹ ượ ả i đã thành công t

ế ầ ỗ ủ T n ­ Khuy n cho ý ki n. Ch  Khuy n, anh T n đ u nh n ra l ố ch a, mong mu n gia đình đoàn t ả i không đ

ả ộ ổ hoà gi

ậ ộ ố

ệ t đ p, kinh nghi m c a l n hoà gi ắ i ph i là ng ề ạ ả ụ ậ ế ợ ế ậ

ờ ổ ớ ệ ị ủ i, có l i. Ngoài ra các thành viên trong t

ễ ầ ữ ấ ẫ ạ ỏ

ụ ệ ế ủ ẫ ư ậ ớ ệ ệ ả

ả ệ ủ ầ Vi c hoà gi   c rút ra i này đ ả ệ ẫ   ắ ượ ố ắ ượ ữ là: vi c hoà gi c kéo dài, c  g ng n m b t đ c h t nh ng mâu thu n ườ ủ ụ ệ ả ổ ưở    tr phát sinh c a v  vi c; t i có uy tín, năng đ ng trong ng t ố ạ ứ ể ố ố ộ ậ   i s ng đ o đ c, truy n th ng, phong t c t p quán và các công tác v n đ ng, am hi u l ề ớ ứ ụ ậ ủ   quy đ nh c a pháp lu t, v n d ng truy n th ng đ o đ c dân t c k t h p v i các quy ượ ụ ả ị   c lòng i nói di n c m thì m i thuy t ph c đ đ nh c a pháp lu t vào hòa gi ệ ế ườ   t tình, đoàn k t, vi c hoà  cũng c n có lòng nhi ng ư   ả ầ ự i c n s  kiên trì, nh n n i, nh t là v i nh ng v  vi c tuy mâu thu n nh , nh ng gi ươ các bên đ   ng s  c  khăng khăng b o v  chính ki n c a mình. Có nh  v y vi c hoà ớ ạ ế gi ự ứ ả i m i đ t k t qu .

ả ẩ ượ ớ

ế ề

ố Tình hu ng 3 ứ ớ ấ ỏ ồ ượ ả

ị ẩ ườ ế

ẫ ị ẩ ế ị

ị ẩ ế ố

ả ả ể ờ ể ở ẩ   : Lý Láo T  và T n L  M y k t hôn v i nhau đ c 6 năm và đã có 2 ả ỉ ư ứ   con chung, đ a l n lên 4, đ a nh  lên 2 nh ng đ u là con gái, gia đình T  ch  có anh là ắ ợ ằ ớ   c con trai m i thôi. Tuy con trai duy nh t nên b t v  ch ng anh ph i sinh b ng đ ớ ế ả ồ ng xuyên x y ra to ti ng v i nhau, nhiên, ch  M y không đ ng ý, d n đ n gia đình th   ỏ ướ ợ  ọ ẽ ẻ i v gia đình anh T  nói n u ch  M y không ch u đ  thêm cháu trai, h  s  đi h i c ả ị ẩ khác cho anh T  đ  có cháu trai n i dõi. Ch  M y đ n nhà ch  T n ­ là hoà gi   i viên ỡ ủ c a thôn đ  nh  giúp đ .

ả i: Ch  T n đã xác đ nh nguyên nhân phát sinh mâu thu n c a v

Quá trình hoà gi ả ượ

ộ ậ ằ ườ ồ ả i đã có 2 cô con gái, nh ng v  T  không đ ng ý vì cho r ng có 2 đ a con là đ ẫ ủ ợ  c m t c u con trai cho dù   ủ  ứ

ị ả ắ ợ ợ ả ẻ ữ ị ẩ ồ ch ng anh T  là do gia đình anh T  b t v  ph i sinh cho đ ư hai ng ẽ ấ ả ồ r i, con nào cũng là con, không nên đ  n a, đông con s  v t v .

ờ ộ ượ ẫ ị

Sau khi xác đ nh đ ế ả ể ế ộ ị ẩ c nguyên nhân mâu thu n, ch  T n đã m i c ng tác viên dân ả ặ i. xã đ n g p gia đình anh T  đ  hoà gi ố s  và cán b  y t

ị ẩ ủ ụ ị i khuyên can và v n d ng các quy đ nh c a pháp lu t đ  gi

ị ự ờ ­ Ch  T n đã l a l ớ ề ả ậ

ả ồ ệ ợ ố

ủ ụ ự ệ ể ề ả ạ ố ị

ự ế ấ ạ

ụ ự ế ệ ộ ạ ề ữ ẳ ậ ể ả   ậ i ị thích, ch  phân tích v i anh T : Theo quy đ nh c a kho n 3 Đi u 2 Lu t Hôn nhân và   ế  gia đình năm 2000 thì v  ch ng anh có nghĩa v  th c hi n chính sách dân s  và k   ho ch hoá gia đình, đi m a kho n 2 Đi u 4 Pháp l nh Dân s  cũng quy đ nh: công dân có nghĩa v  th c hi n k  ho ch hoá gia đình, xây d ng quy mô gia đình ít con,  m no,   bình đ ng, ti n b , h nh phúc và b n v ng.

ể ủ

ướ ả ấ ộ ệ ố ử ữ ậ ự ỉ ừ c và xã h i không th a nh n s  phân bi

ữ ề ặ

ề ẫ ậ

ố ổ ỉ ị

ặ ờ ậ ề ỉ

ượ ạ c l ỗ ế

ấ ố ẹ ư ớ ườ ườ ữ ố ộ ậ   ệ ­ Phân tích đ  gia đình anh T  th y vi c sinh “gái hay trai ch  hai là đ ” do v y   t đ i x  gi a các con nào cũng là con; Nhà n ườ ụ i con gái, sau   con, gi a con trai và con gái, (ví d : nhi u gia đình đã sinh 3 ho c 4 ng ườ ế ộ ấ   i con trai đ y sinh thêm c u con trai, vì có m t con trai, nên nuông chi u, d n đ n ng ư  ơ ờ ớ duy nh t đó s ng ích k , ho c ch i b i lêu l ng, không ch u nghe ai, l n lên thành h ượ ỏ i, có nhi u gia đình ch  sinh con c gì. Ng h ng, b  m  cũng không nh  c y đ   ơ ế   ạ ụ gái, nh ng quan tâm chăm sóc, giáo d c, d y d  cho các con h c hành đ n n i đ n ả ế ch n, l n lên thành nh ng ng ọ i có ích cho xã h i).

ế ụ ể ượ ả

ề

ị ẩ ể ấ ế ậ ấ ưỡ ự ồ i con hi u th o là ng ộ ị ẩ ệ

ế ậ ả c con ­ Thuy t ph c đ  gia đình anh T  không ép bu c ch  M y ph i sinh cho đ ụ ữ ườ ộ ả ỏ i ph  n  khác, vì trai, càng không có quy n ép bu c anh T  b  ch  M y đ  l y ng ộ ợ ộ ộ ở ả  hôn nhân t ng ép, c n tr pháp lu t c m c  nguy n, ti n b , m t v  m t ch ng. ạ ậ ả ố N u gia đình anh T  c  tình làm v y là vi ph m pháp lu t.

ị ẩ ộ Ch  T n đã cùng c ng tác viên dân s  là cán b  y t ế ả  gi

ệ ắ ụ ẻ ả ợ

ộ ậ ậ ị ố ế   i thích, phân tích và thuy t ớ   ị ẩ ph c gia đình anh T  nh n ra vi c b t ch  M y đ  thêm cháu trai là không phù h p v i ủ các quy đ nh c a pháp lu t.

ố ự ấ

ề 3. Tình hu ng v  lĩnh v c đ t đai ố Tình hu ng 1:

ề ấ ườ m nh v

ề ầ

ư ộ

ấ ị ế ả ờ ớ ị ữ ấ ấ ấ ố ớ ề   Nhà ông Bình và nhà ông Chung là hàng xóm li n k  nhau. Năm   ườ ở ả ả   i nhà ông n sau nhà ông Bình. Th y ng 2003, ông Chung đào ao th  cá  ờ ườ   Chung đào sát vào chân b  t ng nhà mình, ông Bình li n yêu c u ông Chung cho đào ao lùi ra m t kho ng cách nh t đ nh, nh ng ông Chung không đ ng ý, vì lý do ông Bình   ử  khi xây nhà và b  rào đã l n chi m đ t ranh gi ồ i gi a 2 nhà, làm m t m c gi i l ch s

ẫ ừ ế ả c đ n nay. Hai gia đình x y ra mâu thu n t

ế ả ạ ề ầ ừ ướ  tr ườ i đào ao thì ông Bình kêu con cháu đ n c n l đó, khi gia đình ông Chung ả i và nhi u l n x y ra xô xát, cãi

đã có t cho ng vã.

ả ế ộ ị ớ Quá trình hoà gi

ố ợ ấ ự

ỷ ườ ể ự ệ ả ng. Tìm th i đi m thích h p đ  g p g  đ i t

ề ị ể ặ ề ể ợ ự ờ ủ ụ ả ề ả ị

ể ộ ậ ề ố ớ ề ấ ủ ề ấ ị

ớ ề ủ   i: Ti n hành tìm hi u s  vi c, ph i h p v i cán b  đ a chính c a ệ   ế ử ể U  ban nhân dân xã đ  tìm hi u v  l ch s  2 m nh đ t trên, tr c ti p xem xét hi n ể   ỡ ố ượ tr ng và phân tích cho các bên hi u   các quy đ nh c a B  lu t Dân s  (Đi u 268) v  nghĩa v  b o đ m an toàn đ i v i công ậ   trình xây d ng li n k  và quy đ nh c a Lu t Đ t đai khi các bên tranh ch p v  ranh gi

ớ ậ ả ế ự ề i li n k . ượ Đ c bi

ằ ử ớ ị ờ ứ ượ ụ ề ệ n t p đã đ

ư i l ch s  là hàng cây d a gai cũng nh m m c đích c i t o l ị ả

ộ ị

ộ ả ệ ế ộ

ự ế  mà hai h ấ ấ ề ử ụ ứ ậ

ệ ớ ơ ượ ướ ề ẩ ấ ẳ ị

ơ c c  quan nhà n ế ố   t, khi xây b  ao, ông Bình đã tho  thu n v i ông Chung v  vi c phá m c ả ạ ạ ườ ạ i v   c ông gi ể ồ ấ   Chung đ ng ý, nh ng hai bên không làm văn b n. Đ  xác đ nh xem ông Bình có l n ấ ế   ả ế chi m đ t nhà ông Chung hay không, cán b  hoà gi i cùng cán b  đ a chính xã ti n ộ  ầ ấ ủ ạ i di n tích đ t c a hai h . K t qu  là ph n di n tích đ t th c t hành đo l ấ ệ ử ụ   đang s  d ng l n h n di n tích có trong gi y ch ng nh n quy n s  d ng đ t mà 2 gia ề đình đã đ   c có th m quy n c p. Đi u này kh ng đ nh ông Bình ấ ấ không l n chi m đ t nhà ông Chung.

ế ợ ề

K t h p vi c phân tích đ o lý  ươ ệ ố ạ ộ ồ ạ ớ ươ   ố ng ấ   i v i nhau, cùng ch p ng ái v n có c a dân t c ta, cu i cùng hai bên đã ng i l

ậ ở ờ  đ i, tình nghĩa làng xóm và truy n th ng t ố ế thân t hành pháp lu t và gi ủ ữ ượ  đ c tình đoàn k t.

ượ ấ ừ

ể ồ

ư ấ ấ ể ạ ề

ể ế ượ ế ộ

ả ơ ướ khá gi h n tr

ấ ấ ổ

ượ ượ ề ả

ạ ể ồ ế ị

ụ ủ ụ ế ứ ờ

ườ ấ ồ ố

ổ ế ơ ồ

ả ố ố ế ố ủ Tình hu ng 2:  Năm 1999, ông Dia có m n c a ông Tình 5.000 m2 đ t r ng, là   ấ   ắ ộ ố ướ ấ khu đ t có đ  d c d i 130 đ  tr ng cây hoa màu ng n ngày (ngô, d a h u). Vì th y ệ   ộ h  ông Dia còn nghèo, nên ông Tình vui lòng cho ông Dia m n đ t đ  t o đi u ki n   , nhanh chóng thoát nghèo. Đ n năm 2004, h  gia đình cho ông Dia phát tri n kinh t ệ ấ ế c. Ông Tình th y di n tích đ t cho nhà ông Dia đã có nhà xây, kinh t   ỗ ệ ạ ế   i ch  di n tích đ t cho m n đã b c màu, nên ông đã đ n nhà ông Dia trao đ i  xin l ậ ấ ả   m n đ  tr ng cây lâu năm. Qua nhi u năm s n xu t có thu nh p cao, nên ông Dia n y ấ ủ   ớ ả ạ ồ ấ i và nói v i ông Tình là “đ t c a ra ý đ nh chi m d ng khu đ t đó, không đ ng ý tr  l ế ụ ầ ư ể    đ  canh tác v  ti p theo. Ông tr i ch  không c a ai”. Sau đó ông Dia ti p t c đ u t ệ ế   i nhà mang cây keo gi ng đ n tr ng trên di n tích đ t đó thì ông Dia đã Tình cho ng ườ i nh  h t h n 200 cây mà gia đình ông Tình đã tr ng. Ông Dia ngăn c n, và cho ng   ờ ả tuyên b  là không bao gi

ả ượ ế ả t trên, các thành viên t ế  tr , mu n đ n đâu thì đ n. ắ i: N m đ

ờ c các tình ti ệ ủ i đã t ệ ể ể ả

ồ

ề

ấ ủ ế ế

ổ  ổ  hoà gi ổ ạ   i. T i bu i làm vi c, lúc ằ ả ạ ấ   i đ t cho ông Tình, cho r ng ông Tình ẫ ứ ế ế ừ ấ    b y đ n nay thì ông v n c  làm ti p, không ạ ấ ế ế t là đ t c a ai, mu n đ n đâu thì đ n. Ông Tình thì kiên quy t đòi l   i đ t, cho ữ ố ừ ọ ư ậ ệ ả ộ Quá trình hoà gi ị ứ ế ch c m i hai bên đ n đ a đi m làm vi c c a xóm đ  hoà gi ự ộ ầ ẫ đ u ông Dia v n m t m c không đ ng ý tr  l ấ ừ ấ còn r t nhi u đ t r ng, còn ông đã làm t ầ c n thi ằ r ng ông Dia nh  v y là l a l c, b i nghĩa, không nói chuy n tình c m gì n a.

ướ ả ổ Tr

c tình hình đó, các thành viên t ấ ủ hoà gi ẩ ề ổ ỏ ượ ấ ề ậ ợ lu t, thì đ t c a ông Tình đã đ i thay nhau kiên trì phân tích: v  pháp   ệ   c c p có th m quy n giao h p pháp, có s  đ , vi c

ậ

ậ ượ

ủ ủ ượ c Nhà n ề ạ ậ ề ấ

ị ề ượ c đây cho ông Dia m n là đúng pháp lu t, đ ữ ấ  đ t m n là vô lý và trái pháp lu t, vi ph m quy n c a ch  s ệ ạ ữ

ạ ả ả ơ  ông ph i c m  n lòng t

ề ấ ạ ấ ủ ẽ ể ả i cũng phân tích đ  ông Dia th y đáng l ệ ượ

ầ ế ư ử

ạ ề ữ ậ ố gìn tình làng nghĩa xóm và đ o lý truy n th ng t

ấ ẽ ự ố ẹ ủ t đ p c a dân t c “ăn qu ủ ầ

ộ ẳ ộ  đó mà ông Dia nên nh n th y sai l m c a mình mà t ả ề

ả ề ẽ ấ ợ

ấ ế ề

ế ườ ế i quy t, s  b t l ạ ể ị ử ưở ả i khác, gây  nh h ạ ấ ướ ướ ả ệ   ông đòi l i đ t tr c b o v . ủ ử  ố ủ Ông Dia c  tình gi ấ ợ ụ d ng đ t h p pháp. Vi c làm c a ông Dia đã vi ph m pháp lu t v  đ t đai c a Nhà   ạ   ấ ổ ướ c và gây b t hoà gi a hai bên, gây m t  n đ nh c a thôn xóm. V  khía c nh đ o n ố ủ   ấ ứ ổ  hoà gi t c a đ c, t ư ườ   i đã c u mang, cho mình m n đ t, t o đi u ki n cho gia đình mình làm ăn khi ng ể ế  gia đình đã phát tri n, vì v y mà ông c n có cách c  x  phù khó khăn, đ n nay kinh t   ả  ợ h p, gi ớ ẻ ồ ệ   ậ  nguy n nh  k  tr ng cây”. Vì l ả ạ ấ ị ấ   i đ t cho ông Tình, không nên gây căng th ng, bu c ông Tình ph i đ  ngh  c p tr  l ữ   ẩ i cho chính ông Dia (ông Dia không nh ng trên có th m quy n gi ả ả ạ ấ i đ t mà còn có th  b  x  ph t hành chính v  hành vi chi m d ng đ t, phá ph i tr  l   ế ấ ủ ạ ả ho i s n xu t c a ng

ố ệ ả ấ

ả ữ

ợ ộ ậ ấ ậ ụ ệ ỏ ng l

ị ố ấ ẫ ủ

ậ ứ ủ ọ

ắ ọ ế ượ ả c gi

ậ

ệ ẽ ấ ấ ợ ệ ủ ơ ở ự ể ự ệ

ủ ả ị

ạ ủ ệ ầ ủ ươ ữ ế ộ ắ ự ng s , bi

ạ ứ ể ự ố ấ ọ ng tâm, đ o đ c đ  giúp h  thoát ra s  c  ch p, coi th

ủ ệ ạ ố : T i xã C ng Hoà, huy n Kim Thành, t nh H có hai chi c a dòng h

Tình hu ng 3 ệ ộ ẻ ỉ ụ

ố ộ

ụ ộ

ự ẻ ệ ế ả

ặ ằ ụ

ố ủ ụ ẻ ạ ằ ư ự ệ ạ

ị

ằ ẻ ụ ế ầ ờ

ụ ệ

ấ ệ ả ườ ả ờ i là cán b  xã. Th i đi m x y ra v i là đ ng viên, trong đó có m t ng

ộ ụ ệ ể ể ẽ

ị ạ ộ ạ ộ ườ ộ ộ ụ ng đ n tình đoàn k t xóm làng). ứ ẽ ự    nguy n tr  đ t cho ông Tình. Qua Cu i cùng ông Dia cũng đã nh n sai, h a s  t ả ụ ệ ấ ể   ấ v  vi c trên cho th y, có nh ng v  vi c tranh ch p x y ra không ph i do không hi u ủ   ườ ế ườ t mà là do m t bên tranh ch p đã t bi i ích c a ng pháp lu t, coi th  ra coi th ự ệ ế ườ   i khác, d n đ n c  ch p. Khi xác đ nh s  vi c đúng sai c a các bên đã rõ ràng, ng ấ ế ể ọ ữ ầ   c n có nh ng bi n pháp c ng r n, kiên quy t đ  h  nh n th y hành vi c a h  là hoàn ế ớ ư ự ệ   i quy t s m, mà i cho h  n u nh  s  vi c này không đ toàn sai và s  r t b t l ả ấ ằ ầ ự   i là vô c n s  can thi p c a c  quan pháp lu t. Qua đó cũng th y r ng công tác hoà gi ộ ẫ cùng khó khăn b i s  đa d ng c a mâu thu n trong xã h i. Đ  th c hi n công tác này   ả ắ   ậ ế có k t qu  cao, thì ngoài vi c c n n m v ng các quy đ nh c a pháp lu t, còn ph i n m ơ   ọ ế ể ượ ả t cách khai thác các đi m y u trong h , kh i c c  thái đ  tâm lý c a đ đ ậ ỉ ươ ườ ợ ươ ng pháp lu t. g i l ng k  c ọ  ộ   ạ ụ ứ ạ  đ i, hai c  tam đ i là hai anh em ru t. nhà ông Hi u và nhà ông Kho  cùng chung c  t ư ở ệ    quê nh ng cũng không mu n thua kém ai, Các anh em nhà ông Hi u tuy làm ru ng  ạ   nên tháng 12/2004 đã xây bái cho c  tam đ i khá to, r ng. Ngay sau khi xây xong, các ề ệ   anh em nhà ông Kho  đã đ n ph n ánh v  vi c gia đình ông Hi u xây d ng bái cho các ấ ự  ạ ụ c , đã xây đè lên bái c  tam đ i nhà mình. Nhìn m t b ng bên trên thì không th y s ầ   i n m l ch ra ngoài bái. xâm ph m, nh ng th c ra ph n c t c a c  nhà ông Kho  l ự ệ ậ ứ   L p t c anh em nhà ông Hi u không ch u, cho r ng gia đình mình xây d ng bái trên ầ   ạ ặ ằ i, d n d n m t b ng, không l n sang bái các c  nhà ông Kho . Hai bên l i qua ti ng l ở ệ ứ ạ tr  thành to chuy n, v  vi c càng thêm ph c t p vì gia đình anh em nhà ông Hi u có   ụ  ộ ộ ố m t s  ng ả   ả ệ ạ i là lúc xã đang chu n b  Đ i h i Đ ng b  xã. V  vi c trên có th  s  làm  nh vi c l ả ế ưở h

ượ ơ ủ ồ ả ấ ả Quá trình hoà gi

ẩ ự ủ ng đ n công tác nhân s  c a Đ i h i Đ ng b  xã. ậ i: Nh n đ ộ ẻ ề ệ ộ ụ ệ ị

ế ề ả ỉ

ứ ạ ậ ậ ạ ầ ấ ồ ộ c đ n c a ông Kho  v  vi c tranh ch p m  m  nói ỷ ấ   trên, U  ban nhân dân xã C ng Hoà xác đ nh đây là m t v  vi c ph c t p vì tranh ch p ề  ồ ả ộ ự m  m , đ ng đ n lĩnh v c tâm linh. Trong khi đó, các văn b n pháp lu t đi u ch nh v ố   ề ấ i không cho khai qu t ph n hài c t v n đ  này r t ít và không đ ng b . Hai gia đình l

ụ ệ ị ả ướ i bái đ  xác đ nh xem có vi ph m hay không, nên v  vi c càng khó gi ế   i quy t

ườ ấ ể ả ậ ậ ả ố t nh t đ  gi

ể phía d ằ b ng pháp lu t. Vì v y, hoà gi ế ị ậ

ữ ụ ệ ươ ế ụ ệ i quy t v  vi c này. ỹ ế ổ c h t t

hoà gi ả ng gi ườ Sau khi ti p nh n v  vi c, t ng h ổ ể ắ ướ  hai bên gia đình đ  n m tâm t

i có uy tín  ổ ẽ ề ả ng t ả ế i quy t. Tr ở  hoà gi

ạ i là con đ ổ ướ i cao tu i, ng ấ ủ ấ ượ ặ ệ ệ  thi

ư ậ

ượ i x y ra m t s  vi c đ

ượ c hoà gi ộ c cho là do đ ng m ề ị

ấ

ị ộ ự ữ ẻ ằ

ộ ố ệ ẻ ậ ố ụ ệ ị ẻ ả ạ

ỡ ộ ậ ằ ệ ế ả ộ ế   i đã phân tích k  tình hình, xác đ nh h t  phân công thành viên   nh ng khó khăn và bàn ph ư   ườ ữ ỡ , đi g p g  nh ng ng ơ   ặ ề ọ i đã phân tích c n k  đi u h n, nguy n v ng và đ  xu t c a các bên. Sau đó t ạ ẽ ấ c, nh t là phân tích khía c nh hai gia đình còn chung   t cho hai gia đình th y đ l ả   ụ ệ ớ ấ ọ i dòng h , vì v y không nên đ u đá v i nhau. Trong khi v  vi c ch a đ ồ  ẻ ạ ả xong, thì bên gia đình nhà ông Kho  l ư ệ ả m  gây nên, nh  vi c con ông Hay (em trai ông Kho ) v n hành máy nghi n ngô b  tai   ợ  ạ  nhiên  m không rõ nguyên nhân…. V n n m t hai ngón tay, hai con gái và cháu t ồ ả ụ  ồ ch ng ông Kho  đi xem bói nên cho r ng nh ng v  vi c trên là do b  đ ng m  m  c ề   ấ ị Tam đ i. Vì v y, gia đình ông Kho  nh t đ nh không ch u hoà gi i mà đòi chính quy n ầ gi

i quy t nh m tháo d  m t ph n m  nhà ông Hi u.  ả ổ ả hoà gi

ọ ư

ế ậ ẽ ấ i, vì hai bên đ u là ng ế ụ ệ ả ườ i trong làng, trong h . Nh ng ông t ằ

ả ậ

ẽ ướ

ớ ổ  riêng c a mình. Vì v y, t ộ c vào Đ i h i. Trong m t tháng tr i, t ầ ủ ạ ộ ư ặ ỡ

ữ ộ ổ

ụ ầ ỏ ệ ủ

ấ ố

ố ắ ệ ạ ườ ả ậ i, cu i cùng gia đình ông Kho  đã ch p nh n rút đ n ki n và gi ủ ổ i. V i s  tham gia c a t

ề ơ  hoà gi ạ ị ng hoà gi ọ ệ ng xác đ nh l

ả ố i m c gi ế ấ ị

ườ ự ệ ừ ụ ấ ượ ế

ả c phân tích, lý gi ớ ẻ ạ ọ ự ệ ậ ướ ế   c tình hình đó, có thành viên trong t Tr i đã chán n n, bàn lùi không ti p ề ả ụ ổ ưở t c hoà gi    tr ng cho ằ ậ r ng n u gi   i quy t v  vi c này b ng pháp lu t s  r t khó khăn, lâu dài, th m chí ế ề ả ế   không có k t qu  vì hai bên đ u bám vào lý l i ti p  hoà gi ờ ổ  ọ ể ụ ế ướ ả c khi b t c h p đ  bàn cách gi i quy t tr ể ớ ọ ả   i hàng ch c l n ch a k  các l n g p g  riêng hoà gi i đã h p v i hai bên gia đình t ả ừ i cũng b  qua nh ng câu nói, hành đ ng không t ng gia đình. Các thành viên t    hoà gi ỗ ự ủ ổ  ọ ế ệ thi n chí c a hai bên gia đình khi h  đ n làm vi c. Sau nhi u c  g ng n  l c c a t ế ụ  ả ẻ ả i quy t v hoà gi ệ ệ ằ ị ớ ự   vi c b ng con đ i, đ i di n đ a chính xã, ớ ệ ạ   đ i di n hai dòng h  đã cùng nhau ra hi n tr i và cùng chung   xây, nâng c p bái cho các c  hai bên. Các s  vi c có liên quan đ n mê tín d  đoan cũng i th u tình đ t lý. T  đó đ n nay anh em c a hai bên gia đình đã đ   ứ ạ l ủ ầ ượ i vui v , hoà thu n v i nhau, m i s  vi c trong quá kh  cũng d n đ c lãng quên.

ộ ố ề ụ ệ ồ ả ư ể ấ Qua v  vi c tranh ch p m  m  trên, có th  rút ra m t s  đi u nh  sau:

ư ế ấ M t là, các v  vi c ch a đ n m c gi ố ạ ẫ ứ ả ư ế ừ t nh t. Vì nh  th , v a gi c v  vi c, l ả   i ữ

ụ ệ ả i là t ề i quy t đ ở ị ế ằ ả ấ ổ ả quy t b ng hoà gi ượ đ

ộ ế ằ c tình c m xóm gi ng lâu dài và không gây m t  n đ nh  ả ậ ơ i quy t b ng c  quan pháp lu t thì nên gi ế ượ ụ ệ i v n gi ư  khu dân c . ế ứ ị Hai là, khi hoà gi

ế   i thì ph i xác đ nh quy t tâm cao và h t s c kiên trì thuy t ượ ụ ả ậ ộ ế c nóng n y, v i vàng. ả ộ ph c, v n đ ng. Không đ