HỌA SĨ TÔ DỰ CÂY ĐA MỸ THUẬT CẦN THƠ
Nhà giáo, Họa sĩ Tô Dự
Dù rất bận rộn do đang nhận ký họa truyện ngắn cho số báo xuân 2013 của Tạp chí
Văn nghệ Cần Thơ, nhưng nhà giáo, họa sỹ lão thành Tô Dự vẫn giành thời gian
tiếp chúng tôi trong căn nhà nhỏ rất tươm tất
của mình.
Năm 1947, ở quê hương xã Thường Thạnh, huyện Châu Thành, tỉnh Cần Thơ có
một người người thanh niên mới 17 tuổi đời đã thoát ly gia đình theo tiếng gọi non
sông, đứng lên đánh giặc Pháp giành lại độc lập tự do cho đất nước. Cũng năm
này, họa sĩ Tô Dự vinh dự được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam do có nhiều
thành tích xuất sắc.
Được tổ chức phân công, ông tham gia công tác thanh niên tại tỉnh đoàn rồi đoàn
thanh niên cứu quốc. Ông là một trong những thành lập và lãnh đạo trường trung
học Tiền Phong đóng tại căn cứ Bạc Liêu để huấn luyện và dạy bổ túc văn hóa cho
thanh niên. Năm 1950, ông được phân công làm phóng viên báo Nhân Dân miền
Nam do đồng chí Trần Bạch Đằng làm tổng biên tập, sau đó chuyển sang công tác
tại báo Cứu Quốc. Hiệp định Giơ-ne-vơ 1954 được ký kết ông tập kết ra Bắc được
phân công công tác tại báo Nhân Dân. Năm 1957, tổ chức cho ông theo học tại
trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội. Năm 1961, tốt nghiệp xong ông lại được cử đi
học ngành hội họa sơn dầu trường Đại học Mỹ Thuật Ki-Ép của Liên Xô cũ trong
thời gian 7 năm.
Ông nhớ lại: “Xa quê đi học nhưng lòng tôi luôn hướng về Tổ quốc hướng về miền
Nam ruột thịt và luôn mong có ngày về chiến đấu tại quê hương”. Niềm ước mơ
hóa thành sự thật, sau 5 năm giảng dạy tại trường Mỹ thuật Hà Nội, ông được lệnh
lên đường về Nam chiến đấu cho đến ngày miền Nam giải phóng 1975.
TÔ DỰ - Người đi mở cõi
Là người lính, ông luôn đau đáu và trăn trở với sự mất mát của chiến tranh, sự kiên
cường dũng cảm của quân dân cả nước. Vì vậy đại đa số các tác phẩm của ông
sáng tác thường mang dáng dấp và màu sắc chiến tranh, về sự hy sinh gian khổ
nhân dân, sự quyết liệt, khôn khéo quật cường của người lính cụ Hồ.
Họa sỹ Tô Dự tâm sự: “Tôi chọn đề tài lịch sử để giáo dục thế hệ trẻ về truyền
thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của người đi trước, muốn vậy tác phẩm phải
có kích thước lớn, nhiều nhân vật, nhiều sự kiện đan xen như các tác phẩm: Trận
đánh dinh xã Tây, Trận Tầm Vu…
Nhiều bức tranh do ông vẽ hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Nam bộ,
Bảo tàng Quân khu 9. Đặc biệt năm 2010, khi cả nước tổ chức đại lễ 1000 năm
Thăng Long – Hà Nội, họa sỹ Tô Dự vinh dự được lãnh đạo TP Cần Thơ phân
công vẽ ba bức tranh rất nổi tiếng tham gia triển lãm tại thủ đô với chủ đề Người
Xưa đi mở đất được người hâm mộ đánh giá rất cao bởi nét vẽ tài hoa, bố cục chặt
chẽ, sâu sắc, nội dung thâm thúy, gợi nhớ về cội nguồn dân tộc, tôn vinh, tri ân bậc
tiền hiền mở mang bờ cõi cho dân tộc Việt Nam.
Từ năm 1975 đến 1993, ông lần lượt công tác tại ty Văn hóa Thông tin Cần Thơ,
Hội Văn học Nghệ thuật Cần Thơ, Hội hữu nghị Việt – Xô. Tuy về hưu nhưng họa
sỹ Tô Dự giành nhiều thời gian giảng dạy mỹ thuật các trường trung học nghệ
thuật, cộng tác rất đắc lực cho Tạp chí Văn nghệ Cần Thơ về lĩnh vực mỹ thuật và
đóng góp nhiều ý kiến hay, kinh nghiệm quý cho sự nghiệp phát triển mỹ thuật
Cần Thơ. Nối nghiệp cha mình, họa sỹ Tô Hoài Nam hiện đang công tác tại trường
Đại học Mỹ Thuật TP Hồ Chí Minh đã và đang truyền đạt kiến thức cho biết bao
thế hệ sinh viên của ngành mỹ thuật.
Hoạ sỹ Tô Dự tâm sự “Theo nghề phải yêu nghề, quý nghề, phải có tâm trong sáng
và tấm lòng son thì mới tiến xa được”.
Mỗi ngày, người cộng sản kiên trung, người thầy giáo tận tâm 83 tuổi đời, 65 tuổi
Đảng vẫn trên chiếc xe máy “cha ly” cũ rong ruổi khắp nơi để tìm đề tài sáng tác,
trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp, truyền lửa cho lớp họa sỹ trẻ đầy nhiệt
huyết, yêu nghề, vững tay vẽ để toàn tâm toàn ý hướng về chân thiện mỹ trong
từng tác phẩm của mình. Ngọn lửa nhiệt huyết vẫn đang cháy rừng rực chưa dừng
lại trong lòng họa sỹ lão thành Tô Dự, người luôn nặng nợ với mỹ thuật Việt Nam
nói chung, mỹ thuật TP Cần Thơ nói riêng.
