Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

I. Các số liệu ban đầu:

Bản đồ địa hình trên giấy tỷ lệ 1/25.000, với mô tả đầy đủ địa hình, địa vật của khu

vực sẽ xây dựng tuyến.

B

A

Hình 1 : Bản đồ địa hình thiết kế tuyến

Điểm đầu và cu ối tuyến thiết kế được giả định là hai điểm A và B cho tr ước trên

bản đồ địa hình (hình v ẽ trên). Vi ệc lựa chọn điểm đầu và cu ối tuyến là một công vi ệc

phức tạp đòi hỏi phải có t ầm nhìn bao quát cho c ả khu vực và ph ải xem xét đến sự ảnh

hưởng của tuyến đối với đời sống kinh tế - xã hội của khu vực đặt tuyến.

Với mục đích làm ví d ụ minh họa cho nên các thông số kỹ thuật của toàn tuyến

được trích dẫn lại từ một phương án thiết kế đã thực hiện (xem bảng dưới). Việc tính toán

để xác định các chỉ tiêu kỹ thuật này có thể xem trong giáo trình “Thiết kế đường”. Thông

thường, giá trị của các thông số này được tính toán dựa trên quy định trong tiêu chu ẩn kỹ

thuật (ví dụ: TCVN 4054-1998...) và các h ướng dẫn trong giáo trình “Thi ết kế đường”.

Chương trình Nova-TDN không h ỗ trợ việc xác định các thông s ố này, và do đó ta ph ải

1 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

tính toán th ủ công và trong khuôn kh ổ giáo trình này không nêu cách tính toán xác định

các chỉ tiêu kỹ thuật này.

Bảng tổng hợp các chỉ tiêu thiết kế tuyến

STT

Các chỉ tiêu

Đơn vị Trị số

1 60 Cấp hạng kỹ thuật

Làn 2 2 Số làn xe

m 3 7 Chiều rộng nền đường

m Chiều rộng mặt đường 4 12

Độ mở rộng trong đường cong bằng m 5 0.9

% 6 2 Độ dốc ngang mặt đường

% 8 3 Độ dốc ngang lề đường

9

Kết cấu mặt đường

- Lớp BTN hạt nhỏ m 5

- Lớp BTN hạt vừa m 5

- Lớp cấp phối đá dăm gia cố ximăng m 15

- Lớp cấp phối đá dăm m 35

m 10 95 Chiều dài đoạn nối siêu cao(min)

m 11 95 Chiều dài đường cong chuyển tiếp (min)

% 12 7 Độ dốc dọc tối đa

% 13 6 Siêu cao lớn nhất

14 Tầm nhìn

- Một chiều m 75

- Hai chiều m 150

- Vượt xe m 350

15 Bán kính đường cong bằng

- Rmin có isc = 6% m 125

- Rmin có isc = 4% m 250

- Không có siêu cao m 500

16

Bán kính đường cong đứng

- R lõm (min) m 1000

- R lồi (min) m 2500

2 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

II. Thiết lập các thông số ban đầu:

Thiết kế tuyến với Nova-TDN, tr ước hết ph ải thi ết lập các thông s ố trong môi

trường AutoCAD và của Nova-TDN sao cho nó phù h ợp với quá trình thi ết kế. Toàn bộ

các thi ết lập cho AutoCAD và Nova-TDN có trong tài li ệu hướng dẫn của các ch ương

trình này, ở đây chỉ nêu cách thức thiết lập cho một số các thông số chính hay dùng.

2.1. Hiển thị tiếng Việt

Chương trình Nova TDN chạy trên chương trình AutoCAD và nhiều câu lệnh hoặc

thông báo của Nova-TDN viết bằng tiếng Việt cho nên vi ệc thiết lập sao cho có th ể hiển

thị được tiếng Việt trong ch ương trình là th ực sự cần thiết. Hiển thị tiếng Việt ở đây bao

gồm những nội dung trong bản vẽ, trong hệ thống Menu và dòng lệnh của AutoCAD.

2.1.1. Hiển thị tiếng Việt trong trong hệ thống Menu của AutoCAD

Tại màn hình Desktop nh ấp chu ột phải lựa chọn Properties ﬁ Lựa ch ọn vị trí

và phông chữ.

Lựa chọn phông chữ

3 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 2.1 : Thiết lập tiếng Việt cho menu.

2.1.2. Hiển thị tiếng Việt trong dòng lệnh của AutoCAD

Một số câu lệnh trong chương trình Nova TDN yêu cầu người dùng nhập giá trị

hoặc lựa chọn đối tượng tại dòng Command vì vậy để tiện cho quá trình sử dụng ta cần

thể hiện tiếng Việt

Trình tự thực hiện: Tools ﬁ Preferences ﬁ Display ﬁ Fonts

Lựa chọn phông chữ cho dòng lệnh

Hình 2.2 : Thiết lập tiếng Việt cho dòng lệnh AutoCAD.

2.1.3. Hiển thị tiếng Việt trong bản vẽ của AutoCAD

Trong bản vẽ CAD có r ất nhiều vị trí ph ải thể hi ện tiếng Việt để giải thích cũng

như mô tả các vị trí, đặc điểm kết cấu…Để hiển thị tiếng Việt trong nội dung của bản vẽ

AutoCAD thì cần phải đưa vào trong bản vẽ phông chữ tiếng Việt hoặc hỗ trợ tiếng Việt.

Trình tự thực hiện: AutoCAD: Format ﬁ Text Style

4 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 2.3 : Thiết lập tiếng Việt cho bản vẽ AutoCAD.

2.2. Đơn vị đo và số chữ số phần thập phân

Vi ệc thiết lập này sẽ giúp cho quá trình thực hiện một số thao tác nhập số liệu

được thuận tiện đồng thời giúp việc trình bày bản vẽ hợp lý.

Trình tự thực hiện: Format ﬁ Units.

Hình 2.4 : Thiết lập đơn vị tính.

5 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

2.3. Khai báo ki ểu chữ trong chương trình Nova TDN

Kết quả của chương trình Nova-TDN là các b ản vẽ vì th ế việc lựa chọn phông ch ữ

thích hợp sẽ giúp cho bản vẽ rõ ràng và dễ đọc.

Trình tự thực hiện: AutoCAD: Format ﬁ Text Style.

Kiểu chữ và kiểu chữ số cho phần bình đồ.

Kiểu chữ phần Tiêu đề (Vnsimple) , ki ểu chữ Tên cọc (Vnsimple) và kiểu Chữ số

(Vnromanc) cho bản vẽ trắc dọc và trắc ngang.

Hình 2.5 : Khai báo kiểu chữ.

Hình 2.6 : Kiểu chữ vẽ trắc dọc, trắc ngang.

2.4. Khai báo mẫu bảng trắc dọc, trắc ngang.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Khai báo ﬁ Khai mẫu bảng trắc dọc và tr ắc

ngang ﬁ Đầu Trắc Dọc (hoặc Đầu Trắc Ngang).

6 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 2.7 : Khai báo bảng trắc dọc.

Hình 2.8 : Khai báo bảng trắc ngang.

2.5. Khai báo kích th ước các lớp áo đường.

Các lớp áo đường được tính toán, kiểm tra các điều kiện về cường độ cũng như ứng

suất... và lưu chúng lại dưới các Tên khuôn khác nhau để ti ện cho quá trình s ử dụng.

7 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Khuôn đường là kích th ước hình học các lớp đất, dùng trong thi công và tính toán kh ối

lượng đào đắp, khối lượng tùng loại vật liệu sử dụng cho phần mặt đường.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Khai báo ﬁ Khai báo các lớp áo đường.

Hình 2.9 : Khai báo lớp vật liệu khuôn đường.

Lưu ý: Khi thiết kế nâng cấp trên khuôn n ền cũ ta phải xác định chiều dầy cũng như các

lớp vật li ệu ph ải đào bỏ. Tu ỳ theo c ấp hạng đường thiết kế, mục đích sử dụng mà kích

thước gia cố lề có khác nhau.

2.6. Khai báo vét bùn, vét h ữu cơ và bề rộng đánh cấp.

Khi đắp qua nền đất yếu có chiều dầy không lớn hay lớp đất bề mặt đã bị phong

hóa tính chất cơ lý đã thay đổi thì ta phải đào bỏ lớp đất này. Trong tr ường hợp đắp trên

nền có độ dốc lớn hơn 30% thì ta ph ải đánh cấp tránh lớp đất mới trượt trên nền cũ. Khi

sử dụng ta phải khai báo là sử dụng cho hạng mục nào để tính khối lượng cho chính xác.

8 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 2.10 : Khai báo vét bùn, vét hữu cơ và đánh cấp.

2.7. Khai báo kích th ước hình học mặt cắt ngang tuyến.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Khai báo và thay đổi tuyến thiết kế ﬁ Sửa lại

các giá trị thiết kế.

Hình 2.11 : Khai báo kích thước hình học tuyến.

Khai báo kích thước hình học mặt cắt ngang tuyến thiết kế đó là mẫu trắc ngang sẽ

được dùng để tính toán siêu cao, di ện tích đào đắp sơ bộ và d ựng các đường mặt bằng

tuyến hay d ựng phối cảnh tuyến đường. Nó s ẽ được áp d ụng cho toàn tuy ến nếu ta s ử

dụng điều kiện mặc định trong quá trình sử dụng.

Khi thiết kế nhiều phương án tuyến với các thông số khác nhau thì ta có th ể thêm

bớt các ph ương án tuyến và lựa chọn phương án thi ết kế làm ph ương án hi ện hành. Tùy

theo mục đích thiết kế mặt cắt ngang đường trong đường cong mà ta lựa chọn giữ nguyên

dốc phần lưng lề đường, gi ữ nguyên d ốc lề bụng khi b ố trí siêu cao hay l ựa ch ọn gi ữ

nguyên dốc lề đường trong đoạn có bố trí siêu cao.

9 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

III. Xây dựng bản đồ địa hình trên máy tính

Số liệu ban đầu là ảnh của bản đồ địa hình đã được quét vào máy tính d ưới dạng

*.TIF (ho ặc là m ột định dạng ảnh nào đó). Ở đây sử dụng chương trình CAD Overlay

(chạy trên nền AutoCAD). Trong ví dụ này chỉ nêu những nội dung liên quan đến việc số

hóa bản đồ trên CAD Overlay.

Hình 3.1 : Bản đồ khu vực thiết kế (bản in trên giấy).

3.1. Đưa bản đồ đã chuyển sang dạng ảnh vào chương trình CAD Overlay.

Trong chương trình CAD Overlay:

Trình tự thực hiện: Image ﬁ Insert ﬁ Chọn file ảnh chứa bản đồ ﬁ Lựa chọn các

thông số phù hợp.

Các thông s ố phù hợp ở đây bao gồm: vị trí chèn ảnh, góc quay, t ỉ lệ đưa bản đồ

(khi tỉ lệ bản đồ được quét vào máy tính không đúng với tỉ lệ thiết kế), đơn vị của bản vẽ,

lựa chọn màu cho đối tượng bản vẽ.

10 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 3.2 : Đưa bản đồ khu vực vào CAD Overlay

Hình 3.3 : Thiết lập các thông số đầu vào

3.2 Vẽ các đường đồng mức trên bản đồ.

Lựa chọn chế độ vẽ đường đồng mức dựa vào các đường liên tục trên ảnh của bản

đồ đã quét vào máy tính.

11 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 3.4 : Lựa chọn chế độ vẽ đường đồng mức.

Chọn đường đồng mức muốn vẽ (lưu ý đường muốn vẽ phải liên tục và rõ nét, khi

cắt qua các đường khác phải để ý do chương trình dễ xác định không đúng đường ). Trong

quá trình sử dụng các đường đồng mức sẽ bị đứt gãy do trong quá trình quét cho nên các

nét không còn rõ nét, do đó ph ải nối chúng lại bằng lệnh của AutoCAD (Pedit). Các

đường Polyline này phải liên tục và không cắt qua các đường khác.

Sau khi tô xong các đường đồng mức có dạng như trên hình vẽ:

Hình 3.5 : Đường Polyline sau khi sử dụng chương trình.

3.3 Gán cao độ cho các đường đồng mức.

Trong chương trình Nova TDN

Trình tự th ực hi ện: Địa hình ﬁ Định ngh ĩa các đường đồng mức ﬁ Ch ọn

đường Polyline cần thiết lập cao độ ﬁ Nhập giá trị cao độ.

12 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 3.6 : Định nghĩa và gán cao độ đường đồng mức.

13 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

IV. Vạch đường tim tuyến trên bình đồ:

Đường tim tuy ến được xác định dựa vào các thông s ố kỹ thu ật chung cho toàn tuy ến và

điều kiện tự nhiên cụ thể của khu vực xây dựng tuyến. Trong Nova-TDN đường tim tuyến

được xác định như sau trên bản đồ số:

- Xác định các đỉnh đường cong bằng hay là các điểm đổi hướng tuyến, sau đó nối các

đỉnh này l ại bằng một đường Polyline của AutoCAD. Trong ví d ụ này, tuy ến có 6

điểm đổi hướng và đường tim tuyến được sơ bộ xác định như hình vẽ dưới:

Đ6

Đ5

Đ4

Đ3

Đ2

Đ1

Hình 4 : Xác định sơ bộ đường tim tuyến

- Thiết kế đường cong bằng cho các vị trí đổi hướng tuyến có góc ngo ặt đủ lớn. Thông

thường việc này luôn đi kèm với việc định ra các thông s ố liên quan đến đường cong

bằng (như siêu cao, mở rộng...)

14 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

V. Thiết kế mặt bằng tuyến:

Mặt bằng tuyến là hình chiếu bằng của toàn tuyến trên bản đồ địa hình, nó cho biết

phạm vi của tuyến đường trên mặt bằng.

5.1 Định nghĩa gốc tuyến.

Khai báo g ốc tuyến nhằm xác định vị trí đầu tiên của tuyến thiết kế (là điểm A),

việc này được thực hiện sau khi đã định ra các điểm đổi hướng tuyến và vạch tuyến trên

bản đồ số như ở trên.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Định nghĩa gốc tuyến .

Hình 5.1 : Xác định điểm gốc tuyến.

Có hai hình th ức lựa chon: Ch ọn điểm đặt gốc tuyến theo to ạ độ (X, Y) hay ch ỉ

định một điểm ngay trên đường tim tuyến mà ta định chọn làm gốc tuyến.

5.2 Định nghĩa đường tim tuyến hay các đường mặt bằng tuyến.

Đường mặt bằng tuyến là các đường thể hiện ranh giới mặt đường, lề đường cũng

như các đường đặc biệt khác.

Sau khi đã có gốc tuyến ta định nghĩa các đường mặt bằng tuyến bằng cách thực

hiện nh ư hình 5.2. Ch ọn đường cần định ngh ĩa thành tim tuy ến đường. Ngoài ra có th ể

định nghĩa các đường khác như mép phân cách, mép xe ch ạy và mép lề mà sau này có thể

dựa vào kho ảng cách gi ữa chúng để xác định rộng mặt, rộng phân cách và r ộng lề trong

quá trình thiết kế trắc ngang.

15 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 5.2 : Các đường mặt bằng tuyến.

Sau khi định nghĩa đường tim tuyến xong chương trình sẽ chuyển màu của đường

tim tuyến thành màu đỏ và gán cho nó theo thuộc tính của một layer riêng để quản lý.

5.3 Thiết kế đường cong bằng và bố trí siêu cao.

Trong ví d ụ này thiết kế 6 đường cong tại 6 đỉnh theo các giá trị đã tính toán và đối

chiếu với những quy định của quy trình TCVN 4054 - 1998.

Bảng liệt kê các thông số đường cong.

Góc chuyển hướng α° Đỉnh R (m) T (m) Isc Lnsc=Lcht P (m) K (m) D (m) Trái Phải

D1 24 0 11’47’’ 400 133.41 2 95 10.04 263.92 2.9

D2 360 6’48’’ 300 148.58 3 95 17.77 289.32 7.84

D3 17 500 123.63 0 95 6.5 245.91 1.35

0 17’38” 22 02 ’52” D4 95 8.47 248.92 2.24

D5 95 8.4 210.78 2.7

D6 400 125.58 2 260 32’12” 250 106.74 4 240 39’56” 300 113.32 3 95 8.36 224.14 2.5

16 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Trong ch ương trình Nova TDN.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Bố trí đường cong và siêu cao.

Hình 5.3 : Thiết kế đường cong bằng.

17 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Thiết kế đường cong

Tại dòng Command yêu c ầu lựa ch ọn 2 cánh tuy ến cần bố trí đường cong của

đường tim tuyến. Chương trình sẽ yêu cầu nhập các thông số của đường cong định bố trí,

như bán kính, loại đường cong cần bố trí, độ mở rộng khi vào trong đường cong, chiều dài

đoạn chuyển tiếp hay đoạn nối siêu cao, độ dốc siêu cao, ki ểu quay mặt cắt ngang đường

trong đường cong.

5.4 Cắm cọc trên tuyến.

Tr ước tiên ta ph ải định ra kho ảng cách c ắm cọc trên tuy ến thi ết kế. Tùy theo

nhiệm vụ thiết kế mà ta định ra kho ảng cách cắm cọc cho phù hợp. khoảng cách giữa các

cọc trong đoạn thẳng và trong đường cong không nhất thiết phải giống nhau.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Cọc trên tuyến ﬁ Phát sinh cọc.

18 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 5.4 : Cắm cọc trên tuyến.

Ch ương trình sẽ yêu cầu nhập vào khoảng cách giữa các cọc và cách cắm cọc

trong đường cong cũng như lựa chọn đoạn tuyến cần cắm cọc.

5.5 Chèn các cọc đặc biệt trên tuyến.

Sau khi đã cắm các cọc trên tuyến, chương trình Nova TDN không tự định nghĩa

các cọc đặc biệt như các cọc nối đầu NĐ, nối cuối NC trong đường cong chuyển tiếp, tiếp

19 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

đầu TĐ, tiếp cuối TC, cọc P trong đường cong tròn hay các c ọc khác phát sinh khi t ại vị

trí đó ta bố trí công trình đặc biệt: cầu (căn cứ vào số lượng mố trụ cầu), cống, …

Hình 5.5 : Chèn cọc trên tuyến thiết kế.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Cọc trên tuyến ﬁ Chèn cọc mới.

Đặt tên cho c ọc mà ta mu ốn chèn, sau đó lựa ch ọn vị trí mu ốn chèn cọc thông qua nút

lệnh hay khi đã thiết kế trắc dọc hoặc khi ta đã biết chính

xác lý trình của vị trí mà ta mu ốn đặt công trình thì có th ể gõ giá tr ị vào ô lý trình. Chèn

tất cả các cọc: NĐ, NC, TĐ, TC, P... các cọc vị trí cầu và cống ta chèn sau khi thi ết kế

trắc dọc.

5.6 Vẽ mặt bằng tuyến đường.

Sau khi thi ết kế xong tim tuyến đường (đường thẳng và đường cong) khi không có

phần thay đổi kích thước mặt cắt ngang tuyến thì ta vẽ các đường mặt bằng tuyến với các

giá trị thiết kế:

Trình t ự thực hiện: Bình đồ ﬁ Vẽ mặt bằng tuyến ﬁ Mặt bằng tuyến theo các

yếu tố cong và trắc ngang chuẩn.

Kích th ước hình học của mặt cắt ngang tuy ến được định nghĩa trong ph ần Thiết

lập các thông số ban đầu.

20 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 5.6 : Các đường cần thể hiện trên mặt bằng tuyến.

5.7 Điền các yếu tố cong.

Trình t ự thực hiện: Bình đồ ﬁ Vẽ mặt bằng tuyến ﬁ Điền yếu tố cong.

Bảng yếu tố cong

Cọc trên tuyến

Hình 5.7 : Điền yếu tố cong đoạn tuyến thiết kế.

21 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

5.8 Điền tên cọc trên tuyến đường.

Trình t ự thực hiện: Bình đồ ﬁ Vẽ mặt bằng tuyến ﬁ Điền tên cọc trên tuyến.

Hình 5.8 : Điền tên cọc trên đoạn tuyến thiết kế.

Sau l ựa chọn các giá trị thích hợp ta sẽ được các thông số sau:

5.9 Xuất bảng cắm cong.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Vẽ mặt bằng tuyến ﬁ Xuất bảng cắm cong.

Bảng tọa độ của đường cong và t ọa độ của các cọc là một yếu tố quan tr ọng để

định vị tuyến ngoài thực địa. Nova-TDN hỗ trợ tốt công đoạn này với việc tạo ra các bảng

một cách đơn giản và trình bày rõ ràng.

22 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 5.9 : Bảng toạ độ cắm cọc trong đường cong.

5.10 Xuất bảng yếu tố cong.

Trình tự thực hiện: Bình đồ ﬁ Vẽ mặt bằng tuyến ﬁ Bảng yếu tố cong.

Hình 5.10 : Các thông số trong đường cong.

23 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

VI. Thiết kế mặt cắt dọc tuyến:

Mặt cắt dọc tuy ến là m ặt cắt th ẳng đứng dọc theo tuy ến đường đã du ỗi th ẳng.

Thông thường tỷ lệ của bản vẽ theo chiều đứng lớn gấp 10 lần theo chiều dài. Trên bản vẽ

mặt cắt dọc bao giờ cũng thể hiện đường tự nhiên (đường đen) và đường thiết kế (đường

đỏ). Đường đen và đường đỏ thể hiện cao độ của mặt đất tự nhiên và thiết kế tại cùng một

vị trí, thông th ường vị trí này là tim đường, ngh ĩa là m ặt cắt dọc được th ực hi ện theo

đường tim tuyến. Khi cao độ tự nhiên trên tuy ến lớn thì ta thay đổi mức so sánh để tiện

trình bày bản vẽ (không thay đổi giá trị thiết kế).

6.1 Vẽ mặt trắc dọc tự nhiên.

Trình t ự thực hiện: TD-TN ﬁ Trắc dọc tự nhiên ﬁ Vẽ mặt trắc dọc tự nhiên.

24 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 6.1 : Trắc dọc tự nhiên tuyến thiết kế.

6.2 Thiết kế đường đỏ tuyến trên trắc dọc.

Đỉnh đổi dốc nên bám vào m ột cọc nào đó để tiện cho việc xác định trên thực địa

sau này. Trong trường hợp chưa có cọc ta phải cắm thêm cọc trên trắc dọc để thiết kế.

Thi ết kế đường đỏ tuyến phải theo các thông s ố kỹ thu ật đã tính toán như: cao độ

điểm thiết kế khống chế, độ dốc dọc tối đa, tối thiểu cho phép xe chạy hiệu quả trong khai

thác ứng với vận tốc thiết kế, bán kính max, min c ủa đường cong đứng lồi - lõm...Để đáp

ứng được những yêu cầu kỹ thu ật trên và gi ảm khối lượng trong thi công đòi hỏi người

thiết kế phải cân nhắc lựa chọn vị trí đỉnh đường cong.

Trình t ự thực hiện: TD-TN ﬁ Thiết kế trắc dọc ﬁ Thiết kế trắc dọc.

25 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 6.2 : Thiết kế theo cao độ tim đường.

6.3 Thiết kế đường cong đứng

Ch ương trình Nova TDN cho phép thi ết kế hai lo ại đường cong tròn ho ặc đường

cong Parabol, tuỳ theo yêu cầu thiết kế mà lựa chọn loại đường cong và điền các thông số

theo yêu cầu của chương trình.

Trình t ự thực hiện: TD-TN ﬁ Thiết kế trắc dọc ﬁ Đường cong đứng.

26 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 6.3 : Nhập thông số cho đường cong đứng.

Giá trị thiết kế của đường cong đứng lồi

Hình 6.3.1 : Thiết kế đường cong đứng.

6.4 Thay đổi mức so sánh.

Do cao độ tự nhiên của tuyến thiết kế là rất lớn, để bản vẽ trình bày trong khổ giấy

A1, ta phải thay đổi mức so sánh. Khi thay đổi các giá trị thiết kế không có gì thay đổi.

27 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Trình t ự thực hiện: TD-TN ﬁ Trắc dọc tự nhiên ﬁ Thay đổi mức so sánh.

Mức so sánh đã được thay đổi khi trình bày bản vẽ

Hình 6.4 : Thay đổi mức so sánh trên tuyến thiết kế.

Ch ương trình yêu cầu ta xác định vị trí điểm đầu, điểm cuối của đoạn tuyến mà ta

muốn thay đổi mức so sánh và nhập giá trị thay đổi.

Lưu ý: Chiều dương khi nhập là chiều hướng xuống dưới (ngược chiều trục Z của

hệ trục Auto Cad).

6.5 Điền mức so sánh.

Khi ta thay đổi mức so sánh thì ta phải điền giá trị thay đổi mức so sánh để người

đọc bản vẽ có thể biết giá trị cao độ tự nhiên hay cao độ thiết kế tại vị trí đó là bao nhiêu.

Trình t ự thực hiện: TD-TN ﬁ Trắc dọc tự nhiên ﬁ Điền mức so sánh.

Chương trình sẽ yêu cầu ta chọn điểm điền giá trị mức so sánh, thông thường ta hay chọn

ở ngay chân đường gióng trắc dọc ( vị trí thay đổi )

28 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Điền giá trị thay đổi mức so sánh

Hình 6.5 : Điền giá trị thay đổi mức so sánh.

6.6 Bố trí công trình nhân t ạo trên trắc dọc.

Sau khi thiết kế xong cơ bản trắc dọc thì cần phải thể hiện vị trí của các công trình

nhân tạo trên tuy ến lên bản vẽ trắc dọc (cầu, cống). Nội dung cần thể hiện bao gồm các

thông số kỹ thuật chủ yếu của công trình như: vị trí (lý trình), lo ại kết cấu, khẩu độ, chiều

dài...

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Thiết kế trắc dọc ﬁ Cống tròn (hay Cầu).

29 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Bố trí cống trên trắc dọc tuyến

Hình 6.6 : Công trình nhân tạo trên tuyến thiết kế.

Trong ví dụ này có các thông số kích thước, loại công trình sử dụng:

STT Lý trình Khẩu độ(m) Loại CT

1 KM 0+990.2 Cống tròn f =1.00(m)

2 KM 1+241.0 Cống tròn f =1.25(m)

3 KM 1+457.3 Cống tròn f =1.25(m)

4 KM 1+696.7 Cống tròn f =1.25(m)

5 KM 2+820.0 Cống tròn f =1.25(m)

6 KM 4+550.0 Cống tròn f =1.25(m)

7 KM 7+760.0 Cống tròn f =1.50(m)

8 KM 8+710.0 B=2.00(m) Cống bản

9 KM 10+330. B=2.00(m) Cống bản

10 KM 5+320.0 L=30.0(m) Cầu BTCT

11 Km 6+240.0 L=30.0(m) Cầu BTCT

Trên trắc dọc tại các lý trình này ta ch ọn lo ại công trình c ần bố trí, sau đó nh ập

chiều dài, đường kính, các cao độ thiết kế...

6.7 Điền giá trị cao độ thiết kế cho trắc dọc tuyến.

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Điền thiết kế.

30 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 6.7 : Các giá trị thiết kế trắc dọc.

Số liệu cho việc thiết kế các mặt cắt ngang sẽ được tự động tạo ra sau khi thiết kế

xong mặt cắt dọc. Thông thường đây là cao độ thiết kế tại vị trí tim mặt cắt ngang.

31 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

VII. Thiết kế mặt cắt ngang tuyến:

Mặt cắt ngang tuyến là mặt cắt thẳng đứng vuông góc với đường tim tuyến mà trên

đó thể hiện cấu tạo của mặt đường, lề đường, nền đường, rãnh d ọc và mái taluy. Trong

một số trường hợp còn có thêm cả cấu tạo của giải phân cách, cống ngầm...

Ngoài vi ệc xác định cấu tạo của tuyến, khi thiết kế mặt cắt ngang người ta còn tính

luôn các loại khối lượng vật liệu liên quan đến tuyến đường như khối lượng đào, đắp,...

Cần dựa vào quy định của tiêu chu ẩn kỹ thuật áp dụng để đưa ra cấu tạo cho mặt

cắt ngang đồng thời tính toán các loại khối lượng liên quan.

7.1 Vẽ trắc ngang tự nhiên.

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Trắc ngang tự nhiên ﬁ Vẽ trắc ngang tự nhiên.

32 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 7.1 : Trắc ngang tự nhiên.

7.2 Thiết kế trắc ngang.

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Thiết kế trắc ngang ﬁ Thiết kế trắc ngang.

33 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

34 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 7.2 : Trắc ngang thiết kế.

7.3 Áp các lớp áo đường.

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Thiết kế trắc ngang ﬁ Áp các lớp áo đường theo.

Nhập loại vật liệu, chiều dầy

35 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Khi các số liệu đã đúng thì chấp nhận khi đó chương trình sẽ cho ta kết quả như hình vẽ.

Khuôn nền đường Khuôn lề gia cố

Hình 7.3 : Các lớp vật liệu trên trắc ngang thiết kế.

7.4 Điền thiết kế trắc ngang.

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Thiết kế trắc ngang ﬁ Điền thiết kế trắc ngang.

Lựa chọn thông tin cần thể hiện trên trắc ngang. Cao độ đường đỏ trùng giá trị với

cao độ hoàn thiện, do vậy ta có thể loại bỏ bớt một đối tượng ra khỏi bản vẽ.

36 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 7.4 : Các giá trị trắc ngang thiết kế.

7.5 Vét bùn, vét h ữu cơ.

Ta lựa ch ọn chiều dài vét h ữu cơ từ điểm xa nh ất bên trái t ới điểm xa nh ất bên

phải để vét hữu cơ (hay vét bùn). Chi ều dày vét h ữu cơ hay vét bùn tùy thu ộc vào vị trí

cũng như lớp địa chất bên dưới.

37 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Lưu ý: Để chọn đúng vét hữu cơ hay vét bùn thì ta phải vào: Bình đồ ﬁ Khai

báo ﬁ Khai báo vét bùn và hữu cơ.

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Vét bùn và đánh cấp ﬁ Vét bùn và hữu cơ.

38 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 7.5 : Vét hữu cơ tại cọc thiết kế.

7.6 Đánh cấp.

Áp d ụng khi độ dốc lớn hơn 30% thì ta bắt buộc phải đánh cấp vào nền đường để

đảm bảo 2 lớp vật liệu không bị trượt .

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Vét bùn và đánh cấp ﬁ Đánh cấp.

Ta l ựa chọn chiều dài vét hữu cơ từ điểm xa nhất bên trái tới điểm xa nhất bên

phải để vét hữu cơ (hay vét bùn).

39 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

Hình 7.6 : Đánh cấp tại cọc thiết kế.

Lưu ý: Tại vị trí một trắc ngang có chiều dầy lớp đất yếu mỏng, ta lựa chọn đánh cấp thì

thôi vét hữu cơ vì khi đánh cấp thì chiều dày lớp đất bị đánh cấp cũng gần hết lớp đất yếu.

40 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com

Hướng dẫn sử dụng chương trình Nova TDN

Bộ môn Tự động hoá Thiết kế cầu đường - Trường Đại học Giao Thông Vận Tải

VIII. Tính toán và l ập bảng khối lượng:

ết khối lượng các cọc trong tuyến thiết kế nhằm đưa ra các dạng Tính toán chi ti khối lượng phục vụ cho công tác lập dự toán chi tiết công trình thiết kế.

8.1 Tính diện tích.

Trình tự thực hiện: TD-TN ﬁ Diện tích ﬁ Tính diện tích.

Hình 8.2 : Tính diện tích theo công thức.

ực hiện xong chương trình sẽ tự động tính cho ta diện tích theo công Sau khi th thức mà ta đã xây dựng trước đó. Nếu ta chưa xây dựng thì ta phải xây dựng công thức tính theo từng hạng mục công việc, để tiện khi lập dự toán sau này.

41 Nguyễn Hoàng Long – thedragongold@yahoo.com