KHÁM CHẤN THƯƠNG SỌ NÃO

NG S NÃO KÍN

CH N TH Ấ

ƯƠ

Ọ

Bs Nguy n Thanh Minh

ễ

B môn ngo i ạ

ộ

Vài nét v gi

i ph u

ề ả

ẫ

• Hành não: r i lo n nh p th , nu t, huy t ế ạ ố ở ố ị

ị

áp và nh p tim. ố ầ

• C u não: c u n i gi a não và thân não. ữ • Não gi a:đi u ch nh th giác và thính giác. ỉ ầ ề ữ ị

U

các thùy não

ở

Thuỳ trán

Thuỳ đ nhỉ

Thuỳ thái ngươ d

Thuỳ ch mẩ

C ch ch n th ơ ế ấ

ươ

ng s não ọ

IV. CAÙCH KHAÙM VAØ THEO DOÕI CTSN : 1. Nguyeân taéc chung :

-

(cid:9)

Phaûi khaùm toaøn dieän.

(cid:9) -

Khaùm theo thu­ töï öu tieân : tri giaùc, caùc daáu hieäu sinh toàn, caùc daáu hieäu thaàn kinh khu truù.

2. Khaùm tri giaùc: Theo doõi trong thang ñieåm Glasgow.

3. Khaùm caùc daáu hieäu sinh toàn :

(cid:9) -

Maïch, Huyeát aùp, Thaân nhieät, Hoâ haáp

4. Khaùm caùc daáu hieäu thaàn kinh khu truù:

(cid:9) -

Giaõn ñoàng töû

(cid:9) -

Lieät nöûa ngöôøi

5. Theo Doõi Moät Chaán Thöông Soï Naõo:

Theo doõi coù yù nghóa laø khaùm beänh nhaân nhieàu laàn, khaùm laàn sau so saùnh vôùi laàn tröôùc ñeå thaáy chieàu höôùng dieãn bieán cuûa caùc trieäu chöùng nhaèm xaùc ñònh :

 Beänh nhaân naøy coù caàn ñöôïc moå khoâng ?

 Neáu caàn moå thì moå vò trí naøo ?

KHÁM CH N TH

Ấ

ƯƠ

NG S NÃO Ọ

ạ

ơ ế ấ

: ng ế ả ỉ

1. Khám tình tr ng chung H i: - C ch ch n th ươ ỏ - Tình hình và di n ti n (kho ng t nh? ễ )

ỡ ấ ộ ọ ọ

ệ ắ ấ

ệ ệ

ấ ấ ả

2. Khám t ng quát: ổ - Quan sát h p s : D u hi u v sàn s + D u hi u kính râm ( m t g u trúc) + D u hi u b m máu sau tai ( Battle) ầ + Ch y máu náo tu tai – mũi ỷ + T máu màng nhĩ, rách ng tai ngoài ụ ố

ỡ ươ ặ

- V x ng m t: + Gãy Lefort: tìm đi m đau x ng m t, ể ươ ặ

i m t. ắ ắ ồ

cung gò má + Gãy b h c m t ắ ờ ố - Phù n quanh h c m t, l ố ề - Nghe: + H c m t: ti ng th i c a dò đ ng m ch- ố ổ ủ ế ắ ạ ộ

xoang hang

- Khám d u hi u ch n th ệ ấ ấ ươ ng c t s ng ộ ố

ấ ạ

ặ ố ạ ở

ở ậ ặ ị

3. D u hi u sinh t n: ồ ệ - M ch ch m d n ầ ậ - Huy t áp tăng d n ầ ế - Nhi t đ tăng d n ầ ệ ộ - Nh p th : nhanh ho c r i lo n, ở ị giai đo n n ng nh p th ch m ạ ( Theo Cushing)

4. D u hi u th n kinh ệ ầ - D u màng não: + ị

ng s não đ n tr ễ

ọ ị

i

ệ

ấ ấ b nh nhân b viêm màng não vì Ở ệ có v t th ế ế ươ ho c đã đi u tr không t t. ố ề ặ + B nh nhân b xu t huy t d ế ướ ấ ị ệ ng có d u màng màng nh n th ấ ườ não. Cho nh p vi n và xem có v ỡ ệ ậ d d ng m ch máu não. ạ ị ạ

ị

t ánh sáng.

ỉ ậ

Tr em có th mù v não 1-2 ngày sau ch n

­ Th n kinh th giác: + B nh nhân t nh: đ m ngón tay, th y c ấ ư ế ế ỏ

ể

ấ

ẩ

ọ

ng s não vùng ch m. + B nh nhân mê: xem đ ng t

ph n x v i

ầ ệ đ ng tay, nh n bi ộ ẻ th ươ ệ

ử ả

ạ ớ

ồ

: giãn đ ng t

ồ

ử

là d u hi u quan ệ

ấ

ánh sáng. ử

+ Đ ng t ồ tr ng.ọ

+ Xuáút huyãút thán naîo: Âäöng tæí co

nhoí hai bãn

+ Thoaït vë naîo: Âäöng tæí daîn to 2 bãn

khäng âaïp æïng aïnh saïng

ắ

ế

-Đáy m t: phù, xu t huy t võng m c ạ ấ - Dây VII: li

t VII ngo i biên hay không?

ệ

ạ

ể

ậ

t: 6

ầ

ố

5. Khám tri giác: thang đi m Glasgow nhiên: 4 + M m t t ở ắ ự + M m t khi g i : 3 ọ ở ắ + M m t v i kích thích đau: 2 ở ắ ớ + Không:1 - V n đ ng: ộ + Theo yêu c u: t + Ph n ng khi kích thích đau:

ả ứ

* Chính xác: 5 * Không chính xác: 4 chi: 3 chi: 2

+ G p t ậ ứ + Du i t ỗ ứ + Không: 1

ẫ

ế

- L i nói: ờ t: 5 i: t + Tr l ả ờ ố i nh m l n: 4 + Tr l ầ ả ờ + Nói các ch vô nghĩa: 3 ữ + Nói không thành ti ng: 2 + Không: 1

6.Khám v n đ ng ậ ộ

• N u b nh nhân h p tác: đánh giá ợ

ệ ế s c c , TLC. ứ ơ

• Không h p tác: Xem đáp ng t ứ ợ ứ

chi v i kích thích đau. t n a ng ệ ữ

ớ • Y u li ế ệ ự

ệ ẽ ử ộ

i: Quan sát khi ườ b nh nhân giãy d a, kháng c tay ụ t s c đ ng ít chân bên y u li ế ho c không c đ ng. ử ộ ặ

ả

ấ

ấ ng g p ặ ở ẻ t ậ tr em b ị

nhãn c u th máu t • Khám c m giác. ả • Khám ph n x . ạ • D u hi u ti u não: d u rung gi ệ ể ườ ầ h sau ụ ố

ươ

ng s nh h ẻ ả

ưở

ng đ n m t ho c nhi u ch c ặ

ứ

ế

ề

ộ

Tuỳ vào v trí t n th ổ ị năng c a c th ủ ơ ể

C N LÂM SÀNG

Ậ

ọ ẳ

1. X quang s th ng nghiêng. 2. Ch p c t l p (XN c b n trong

ụ ắ ớ

ơ ả

ng s , sàn s . ọ ng gi a. ữ

CTSN) .ụ - Máu t - Phù não. - Khí n i s . ộ ọ - V x ọ ỡ ươ - C u trúc đ ấ ườ 1. Ch p c t s ng ụ ộ ố 2. Ngoài ra: MRI, SA thóp, M ch não

ạ

đ :ít dùng

ồ

Ch p c t l p não (Ch p CT não)

ụ ắ ớ

ụ

GAÕY

XÖÔNG

* Nöùt soï daïng ñöôøng (hay gaëp nhaát) ; ñöôøng saùng, maát lieân tuïc ôû baûn soï

* Luùn soï

* Daõn khôùp soï

* Vôõ vuïn vaø vôõ phöùc taïp

Gaõy luùn soï thaùi döông ñænh

Máu t

ngoài màng c ng

ụ

ứ

MÁU T D I MÀNG C NG Ụ ƯỚ Ứ

Cat scan.

Máu t

i màng c ng

d ụ ướ

ứ

Tuï maùu döôùi maøng cöùng maõn

After removing all blood clot, brain swelling is not yet reduced.

XUAÁT HUY EÁT KHOANG DÖÔÙI NHEÄN

Taêng ñaäm ñoä caùc khe, raõnh naõo

EDH

XUAÁT HUYEÁT TRONG NAÕO THAÁT

(Intraventricular hemorrhage)