BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH
***********
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH: CHÍNH TRỊ HỌC
TÊN ĐỀ TÀI: THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TÔN GIÁO Ở XÃ HY CƯƠNG, THÀNH PHỐ VIỆT TRÌ, TỈNH PHÚ THỌ
: 2019 - 2023 : 1905CTHA012 : Chính trị học : 1905CTHA
Người hướng dẫn : TS. Đỗ Thu Hường Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ TRÀ MY Khóa Mã sinh viên Chuyên ngành Lớp
HÀ NỘI – 2023
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện khóa luận tốt nghiệp, tôi nhận được sự giúp đỡ
của các thầy cô trong khoa, nơi tôi gắn bó học tập, nghiên cứu trong suốt bốn
năm qua. Đặc biệt, để hoàn thành đề tài này tôi được sự hướng dẫn của giảng
viên TS. Đỗ Thu Hường. Rất mong được nhận những góp ý từ quý thầy cô, để
khóa luận tốt nghiệp được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tác giả
Nguyễn Thị Trà My
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng đề tài nghiên cứu về “Thực hiện chính sách tôn
giáo ở xã Hy Cương thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ” là công trình nghiên
cứu của tôi. Tôi xin chịu trách nhiệm về những điều được viết trong đề tài của
mình.
Hà Nội, ngày 10 tháng 05 năm 2023
Tác giả
Nguyễn Thị Trà My
MỤC LỤC
I. PHẦN MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5
6. Ý nghĩa của đề tài 5
7. Giả thiết của đề tài 5
8. Kết cấu của đề tài 5
Chương I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÔN GIÁO VÀ THỰC HIỆN CHÍNH 7 SÁCH TÔN GIÁO
1.1. Một số khái niệm 7
1.1.1. Khái niệm tôn giáo 7
1.1.2. Khái niệm chính sách tôn giáo 8
1.1.3. Khái niệm về chức sắc tôn giáo 9
1.1.4. Khái niệm thực hiện chính sách tôn giáo 9
1.2. Quy trình triển khai thực hiện chính sách tôn giáo 10
1.2.1. Các yêu cầu cơ bản của chính sách tôn giáo 10
1.2.2. Một số khâu triển khai thực hiện chính sách tôn giáo 11
1.2.3. Vai trò của thực hiện chính sách tôn giáo 12
1.3. Quan điểm,chính sách về tôn giáo của Đảng và Nhà nước Việt Nam13
1.3.1. Quan điểm của Đảng và chính sách của Nhà nước về tôn giáo 13
1.3.2. Nội dung cơ bản về chính sách tôn giáo ở Việt Nam 15
Tiểu kết chương 1 16
Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TÔN GIÁO Ở XÃ 17 HY CƯƠNG, THÀNH PHỐ VIỆT TRÌ, TỈNH PHÚ THỌ
2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu 17
2.1.1. Khái quát chung về đời sống, kinh tế, xã hội của người dân xã Hy
Cương 17
2.1.2. Tình hình về tôn giáo ở xã Hy Cương địa bàn thành phố Việt Trì,
tỉnh Phú Thọ 18
2.2. Thực trạng thực hiện chính sách tôn giáo tại xã Hy Cương 19
2.2.1. Chủ trương của tỉnh Phú Thọ về thực hiện chính sách tôn giáo 19
2.2.2. Ban hành các văn bản, chính sách để chỉ đạo, triển khai và quản lý
thực hiện hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng trên địa bàn xã Hy Cương 20
2.2.3. Tình hình đảm bảo các điều kiện cho thi hành pháp luật 23
2.2.4. Thực trạng tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về tín
ngưỡng, tôn giáo 24
2.2.5. Tình hình thực hiện Luật về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn xã Hy
Cương 25
2.3. Kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân 27
2.3.1. Kết quả đạt được và nguyên nhân 27
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân 31
3.1. Những vấn đề đặt ra và phương hướng trong quá trình thực hiện chính
sách tôn giáo ở xã Hy Cương 34
3.1.1. Những vấn đề đặt ra 34
3.1.2. Phương hướng thực hiện chính sách tôn giáo trên địa bàn xã Hy
Cương 36
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả của việc thực hiện
chính sách tôn giáo trên địa bàn xã Hy Cương 37
3.2.1. Xây dựng, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác tôn
giáo 37
3.2.2. Nâng cao hiệu quả trong công tác vận động chức sắc, tín đồ tôn
giáo 39
3.2.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về
tôn giáo cho cán bộ cơ sở và chức sắc, tín đồ, đồng bào theo đạo 40
3.2.4. Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính trong
quản lý nhà nước về tôn giáo 41
3.2.5. Một số kiến nghị, đề xuất khác 42
Tiểu kết chương 3 44
KẾT LUẬN 45
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 46
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Chữ nguyên gốc Chữ Tiếng Việt
CNH Công nghiệp hóa
HĐH Hiện đại hóa
KT - XH Kinh tế - xã hội
Mặt trận Tổ Quốc MTTQ Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam
QCDC Quy chế Dân chủ
UBND Ủy ban Nhân Dân
HĐND Hội đồng Nhân Dân
XHCN Chủ nghĩa xã hội
TR. Trang
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Việt Nam là Quốc gia đa tôn giáo số lượng người theo tôn giáo khá đông
đảo và phần lớn chức sắc, tín đồ tôn giáo có tinh thần yêu nước, luôn một lòng
sẵn sàng đồng hành cùng Dân tộc trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh dựng
nước và giữ nước đồng thời đã có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng và
bảo vệ Tổ Quốc xã hội chủ nghĩa.
Bên cạnh đó thì trong từng thời kỳ lịch sử, có lúc, có nơi do nhiều nguyên
nhân khách quan và chủ quan có một số ít tôn giáo đã bị kẻ xấu lôi kéo, kích
động gây mất trật tự xã hội, ảnh hưởng đến An ninh Quốc gia. Do vậy, công tác
phổ biến, tuyên truyền nội dung các chính sách về tôn giáo đến tín đồ Tôn giáo
nói riêng và toàn bộ người dân nói chung giúp cho họ ổn định về tư tưởng chăm
lo làm ăn hướng tới xã hội ổn định, kinh tế mới phát triển. Từ đó HĐND và chức
sắc Tôn giáo cũng an tâm thực hiện đúng trách nhiệm nghĩa vụ và quyền lợi của
một công dân Việt Nam. Đảng và Nhà nước luôn quan tâm về vấn đề Tôn giáo
trong suốt quá trình xây dựng Đất nước và phát triển xã hội. Điều đó được khẳng
định trong Hiến pháp năm 2013 và Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016. Chính
sự phát triển của của các tôn giáo trong giai đoạn hiện nay đã chứng minh sự
đúng đắn của đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước về tôn giáo.
Triển khai thực hiện Chính sách Tôn giáo của Đảng và Nhà nước tại xã
Hy Cương, thành phố Việt Trì đã đạt những kết quả đáng ghi nhận. Quyền tự do
Tín ngưỡng, Tôn giáo của người dân được đảm bảo; tuyệt đại đa số các tín đồ,
chức sắc Tôn giáo tích cực tham gia phát triển kinh tế xã hội, giữ gìn an ninh trật
tự xã hội, đóng góp công sức vào sự nghiệp xây dựng và phát triển Đất nước.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được đáng ghi nhận tình hình hoạt động
tôn giáo ở xã Hy Cương còn hạn chế một số “tà đạo”, tổ chức tự xưng vẫn còn
diễn biến phức tạp gây mất ổn định an ninh trật tự tại một số địa bàn. Tình trạng
1
khiếu kiện, tranh chấp tại các cơ sở có nguồn gốc tôn giáo tiếp tục diễn ra và trở
thành hiện tượng phức tạp trong hầu hết các tôn giáo. Những hạn chế, bất cập
trong việc tổ chức thực hiện chính sách tôn giáo từ tuyên truyền chính sách, từ
khâu kiểm tra đến tổng kết, đánh giá kết quả không kịp thời đầy đủ… Bên cạnh
đó, một số bộ phận cán bộ Đảng viên nhận thức về Chủ trương, Chính sách của
Đảng, Nhà nước đối với Tôn giáo còn hạn chế. Đặc biệt cán bộ làm công tác tín
ngưỡng, tôn giáo ở xã Hy Cương chưa được đào tạo bài bản về chuyên môn,
nghiệp vụ, còn thiếu kinh nghiệm công tác nên còn thiếu chủ động, lúng túng
trong công tác tham mưu dẫn đến những hạn chế trong công tác thực hiện chính
sách tín ngưỡng, tôn giáo xuất phát từ thực tiễn trên cho nên tôi lựa chọn đề tài
“Thực hiện chính sách tôn giáo ở xã Hy Cương thành phố Việt Trì tỉnh Phú
Thọ” nhằm tìm ra phương hướng và giải pháp để thực hiện hiệu quả chính sách
tôn giáo ở địa phương.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Tôn giáo không chỉ là một loại hình tác động vào tinh thần của mỗi con
người xong nó cũng là cơ sở để định hình văn hóa trong những thời kì khác nhau.
Trước đây, khi khoa học chưa phát triển chưa có công trình nghiên cứu về vấn
đề này, trong hiện đại ngày nay, chính sách tôn giáo là công cụ để thực hiện các
chính sách phát triển trong đó có việc đề thực hiện chính sách Tôn giáo đã trở
thành sứ mệnh trong hoạt động nghiên cứu và thực tiễn của một số chuyên gia,
nhà nghiên cứu và các nhà hoạt động xã hội, có rất nhiều công trình nghiên cứu
về tôn giáo, chính sách tôn giáo và thực hiện chính sách tôn giáo như:
Nguyễn Hồng Dương (2012) “Quan điểm Đường lối của Đảng về tôn giáo
và những vấn đề tôn giáo ở Việt Nam hiện nay”. Trong công trình này tác giả đã
nghiên cứu quan điểm, đường lối của Đảng về tôn giáo đồng thời tổng kết kinh
nghiệm thực tiễn giải quyết vấn đề của Công giáo.
Văn Tất Thu (2016), Năng lực thực hiện chính sách công những vấn đề lý
luận và thực tiễn.
2
Nguyễn Hồng Dương (2014), “Tiếp tục đổi mới chính sách về tôn giáo ở
Việt Nam hiện nay - Những vấn đề lý luận cơ bản; Nhà nước, Tôn giáo, Pháp
luật”, Nxb Lý luận chính trị; Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
“Chính sách, Pháp luật về Tôn giáo, tín ngưỡng của Việt Nam: 25 năm
nhìn lại”, Nxb Lý luận chính trị; Nguyễn Thanh Xuân (chủ biên, 2015), Tôn giáo
và chính sách tôn giáo ở Việt Nam, Nxb Tôn giáo, v.v...
“Công trình Chính sách, pháp luật về tôn giáo, tín ngưỡng của Việt Nam”:
25 năm nhìn lại của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh là cuốn kỷ yếu
hội thảo với gần 40 bài viết của các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý đề cập đến
quan điểm, Đường lối, Chính sách, Pháp luật tôn giáo của Đảng, Nhà nước, nhất
là Chính sách, Pháp luật được đề cập trong các văn bản Quy phạm pháp luật hiện
hành. Công trình giúp cho tác giả có được cái nhìn về quá trình xây dựng chính
sách, pháp luật về tôn giáo trong 25 năm qua, đồng thời còn giúp tác giả luận văn
nhìn nhận những chính sách tôn giáo cụ thể như chính sách đối với xây dựng
công trình tôn giáo, chính sách công nhận tổ chức tôn giáo, chính sách tôn giáo
trong lĩnh vực từ thiện, an sinh xã hội, v.v..
Công trình “Nhà nước, Tôn giáo, Pháp luật” của Đỗ Quang Hưng (2014)
là một tài liệu tham khảo quý giá. Công trình gồm có các phần: 1. Quan hệ Nhà
nước và giáo hội; 2. Tôn giáo; 3. Luật pháp và tôn giáo. Nội dung có ý nghĩa mà
luận văn có thể tham khảo từ công trình này không hẳn là nội dung về đời sống
tôn giáo, về mối quan hệ giữa nhà nước với tôn giáo ở Việt Nam hiện nay mà
chính là ở chỗ tác giả công trình đã đưa ra cách tiếp cận hướng đến một chính
sách công về tôn giáo.
Những công trình trên đặt ra nhiều vấn đề về nghiên cứu khoa học, quan
điểm chính sách về Tôn giáo của Đảng và Nhà nước trong từng giai đoạn. Tuy
nhiên, chưa có một nghiên cứu toàn diện hệ thống quan điểm chính sách Tôn
giáo của Đảng và Nhà nước phối hợp với quá trình thực hiện chính sách tôn giáo
tại tỉnh Phú Thọ trong thực tiễn hiện nay. Đề tài kế thừa những thành quả mà các
3
công trình nêu trên làm rõ cụ thể hóa một số quan điểm chính sách Tôn giáo của
Đảng và Nhà nước trên địa bàn.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở phân tích tình hình thực hiện chính sách tôn giáo xã Hy Cương,
Thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, chỉ rõ những kết quả, thành tựu đạt được từ
công tác thực hiện Chính sách. Qua đó, đề tài khóa luận đề xuất một số giải pháp,
kiến nghị thông qua những hạn chế của công tác; nhằm hoàn thiện và nâng cao
hiệu quả thực hiện chính sách tôn giáo ở xã Hy Cương trong thời điểm hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Khái quát, tổng hợp, phân tích vấn đề lý luận về thực hiện chính sách
Tôn giáo.
- Phân tích tình hình, thực trạng và nguyên nhân thực hiện chính sách Tôn
giáo trên địa bàn xã Hy Cương, Thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
- Đề xuất một số phương hướng, giải pháp chính nhằm hoàn thiện nâng
cao hiệu quả công tác thực hiện chính sách tôn giáo ở xã Hy Cương, Thành phố
Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu của khóa luận là: thực hiện chính sách tôn giáo tại xã Hy
Cương, Thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
4.2. Phạm vi nghiên cứu:
- Phạm vi nội dung: Tập trung nghiên cứu thực trạng thực hiện Chính sách
Tôn giáo ở xã Hy Cương, Thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ nhất là những thành
tựu, hạn chế của công tác này.
- Phạm vi thời gian: từ năm 2018 cho đến nay (Từ 01/01/2018 luật Tín
ngưỡng, Tôn giáo có hiệu lực).
- Phạm vi không gian: địa bàn ở xã Hy Cương, Thành phố Việt Trì, tỉnh
4
Phú Thọ.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp luận:
Đề tài thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy
vật lịch sử.
* Phương pháp cụ thể:
- Sử dụng các phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, trừu tượng hóa để nghiên
cứu về thực hiện chính sách tôn giáo.
- Sử dụng các phân tích, tổng hợp, thống kê, điều tra, khảo sát, chuyên gia
để nghiên cứu việc thực hiện chính sách.
- Sử dụng các phương pháp phân tích, điều tra, phương pháp chuyên gia
nhằm nghiên cứu các giải pháp hoàn thiện.
6. Ý nghĩa của đề tài
Đối với tác giả khi thực hiện khóa luận này, nhằm mục đích phân tích
những lý luận về công tác thực hiện chính sách tôn giáo. Đưa ra những giải pháp
nâng cao nhận thức, hiểu biết về tín ngưỡng, tôn tiáo thông qua việc thực hiện
chính sách. Làm căn cứ, góp phần bổ sung, hoàn thiện những vấn đề lý luận về
thực hiện chính sách Tôn giáo ở địa bàn xã Hy Cương.
7. Giả thiết của đề tài
Nếu đề tài đưa ra được các giải pháp, mục tiêu, nhiệm vụ trong thực hiện chính sách tôn giáo tại xã Hy Cương một cách toàn diện, đồng bộ mang tính khoa học thực tiễn thì đề tài sẽ góp phần kiến tạo các giá trị trong văn hoá, tôn giáo tín ngưỡng hướng tới hài hoà trong tôn giáo với nâng cao chính sách và môi quan hệ trong quản lý nhà nước về tôn giáo.
8. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo. Nội dung khóa
luận gồm 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về tôn giáo và thực hiện chính sách Tôn giáo.
Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách tôn giáo ở xã Hy Cương,
5
thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
Chương 3: Giải pháp nâng cao trong việc thực hiện chính sách tôn giáo
ở xã Hy Cương, tỉnh Phú Thọ.
6
Chương I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÔN GIÁO VÀ THỰC HIỆN
CHÍNH SÁCH TÔN GIÁO
1.1. Một số khái niệm
1.1.1. Khái niệm tôn giáo
Theo như quá trình nghiên cứu của tác giả hiện nay, có khoảng trên dưới
250 định nghĩa về tôn giáo khác nhau, tuy nhiên, phụ thuộc vào cách tiếp cận
người, cộng đồng, quốc gia mà khái niệm tôn giáo được hiểu theo những nghĩa
khác nhau.
Theo Từ điển Tiếng Việt, “Tôn giáo là một hình thái ý thức xã hội hình
thành nhờ vào lòng tin và sùng bái thượng đế, thần linh”. [19, tr.239]
Theo Từ điển Tiếng Anh, tôn giáo (n) (religion) [30]: “Là có nghĩa là sự
tồn tại của một quyền lực bên ngoài mà con người phải tuân theo; cảm giác mộ
đạo và tuân theo quyền lực đó”.
Nghĩa của từ tôn giáo cũng được nhắc tới một cách không thường xuyên
vào thời kì Hy Lạp cổ đại, “Threskeia”: Có nghĩa là sợ hãi đến mức sùng bái.
cho tới khi tiếng latinh dịch thành tôn giáo.
Theo quan điểm của C. Mác – Ănghen có viết về quan điểm của mình đối
với tôn giáo trích từ tác phẩm “Góp phần phê phán Triết học pháp quyền” của
Hêghen: “Sự nghèo nàn của tôn giáo vừa là biểu hiện của sự nghèo nàn hiện
thực, vừa là sự phản kháng chống lại sự nghèo nàn hiện thực ấy. Tôn giáo là
thuốc phiện của Nhân dân”. [4, tr.239]
Theo Pháp lệnh Tín ngưỡng số 21/2004/PL-UBTVQH 11, ngày 18 tháng
06 năm 2004 về tín ngưỡng, tôn giáo tại khoản 3 Điều 3: “Cộng đồng người cùng
chung một tín ngưỡng, có hệ thống giáo lý, giáo luật, giáo lễ và tổ chức ổn
định”.[16]
Theo khoản 5 Điều 2 Luật tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016 định nghĩa: “Tôn
giáo là niềm tin của con người tồn tại với hệ thống quan niệm và hoạt động bao
gồm đối tượng tôn thờ, giáo lý, giáo luật, lễ nghi và tổ chức”. [13]
7
Từ các quan điểm trên, tác giả đưa ra khái niệm tổng quan về tôn giáo như
sau: “Tôn giáo là hệ thống những quan điểm tín ngưỡng, sự tôn thờ, sùng bái đối
với các thực thể vô hình hoặc hữu hình nhưng lại có tính siêu nhiên hoặc lực
lượng siêu nhiên sử dụng để quyết định vào ý thức, niềm tin và điều khiển con
người thực hành các nghi lễ, bày tỏ sự sùng bái, tuân theo nguyên tắc một cách
phi lý trí hoặc cực đoan nhằm phục vụ đạt quyền lực hoặc giúp đỡ tinh thần, con
người, chủ thể bị áp bức trong xã hội”.
1.1.2. Khái niệm chính sách tôn giáo
Chính sách là chương trình hành động do một nhà nước hoặc người được
trao quyền lực giải quyết các vấn đề trong xã hội nhằm thực hiện mang lại lợi
ích mục tiêu và nhiệm vụ cho người dân, nhóm người, cộng đồng, dân tộc hoặc
quốc gia, không chỉ mang lại lợi ích mà còn mang lại sự phát triển đồng đều về
vật chất và tinh thần. Chính sách tôn giáo là một trong số chính sách mang lại sự
phát triển đồng đều đó, đặc biệt giá trị tinh thần.
Chính sách tôn giáo thuộc loại chính sách xã hội là quá trình sử dụng
quyền lực Nhà nước và quy phạm pháp luật nhằm tác động điều chỉnh, hướng
dẫn các quá trình và hành vi tôn giáo của các cá nhân, tổ chức tôn giáo theo mục
tiêu cụ thể của chủ thể quản lý đưa ra nhằm diễn ra phù hợp với Pháp luật. Ngoài
ra, quá trình chấp hành các quy định cụ thể, thực hiện các hoạt động phát triển,
tuân thủ Hiến pháp và Pháp luật cũng chính là đang thực hiện các chính sách tôn
giáo. Trong quá trình thực hiện mọi kết quả đạt được chính là nguồn để điều
chỉnh sao cho phù hợp với chủ thể quản lý [27]
Theo hướng đó, chính sách tôn giáo trong đề tài này được nhìn nhận là
một chính sách công của Nhà nước; được hoạch định với những nội dung cụ thể,
thực thi bằng những công cụ, biện pháp nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân
cũng như ổn định trật tự xã hội.
Nội dung của chính sách tôn giáo: công nhận tổ chức tôn giáo, các hoạt
động liên quan đến tổ chức tôn giáo như thành lập, chia tách, phong chức phong
8
phẩm; việc đào tạo chức sắc, nhà tu hành, về tài sản tôn giáo, việc xây dựng, sửa
chữa nơi thờ tự, các hoạt động xã hội, từ thiện nhân đạo của chức sắc, nhà tu
hành và tổ chức tôn giáo, quan hệ quốc tế của tổ chức Tôn giáo, về quản lý và
thẩm quyền quản lý cụ thể.
1.1.3. Khái niệm về chức sắc tôn giáo
- Chức sắc: Theo đại từ điển Tiếng Việt, do Nguyễn Văn Ý chủ biên,
Nhà xuất bản Văn hoá - Thông tin, ấn hành năm 1998 thì: “Chức sắc là người
có chức vị trong một số tôn giáo”.
Trong Từ điển Hán – Việt của Đào Duy Anh biên soạn, Nhà xuất bản
Khoa học xã hội, phát hành năm 1996 định nghĩa: “Chức sắc là chức – phẩm”.
Như vậy, chức sắc gồm có chức vị và phẩm hàm. Trên cơ sở đó, trước đây
chúng ta nhìn nhận: Chức sắc tôn giáo trước hết là những nhà tu hành tôn
giáo và có chức vị, phẩm hàm do tổ chức giáo hội tôn giáo phong hoặc suy
tôn, suy cử.
Theo Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016 thì chức sắc được quy định tại Khoản
8 Điều 2 Luật tín ngưỡng, tôn giáo 2016 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018), theo
đó:
Chức sắc là tín đồ được tổ chức tôn giáo phong phẩm hoặc suy cử để giữ
phẩm vị trong tổ chức.
1.1.4. Khái niệm thực hiện chính sách tôn giáo
Thực hiện chính sách tôn giáo: “Là toàn bộ quá trình chuyển hóa ý chí của
chủ thể chính sách thành hiện thực với các đối tượng quản lý nhằm đạt mục tiêu
nhất định và hiện thực hóa các chính sách để đưa chính sách vào cuộc sống”.
[11; Tr. 1-12]
Với việc thực hiện chính sách tôn giáo không chỉ là các quyết định được
đưa hoạt động quản lý và phát triển vào trong thực tiễn mà phải có sự hướng dẫn
của các cơ quan nhà nước, chuyên môn về tôn giáo.
Như vậy, thực hiện chính sách tôn giáo đó chính là quá trình sử dụng quyền
9
lực Nhà nước, công cụ pháp luật để chủ thể chính sách điều chỉnh, hướng dẫn
đối tượng chính sách trong các hoạt động Tôn giáo nhằm đạt được các mục tiêu
cụ thể đặt ra trong lĩnh vực tôn giáo.
Từ các quan điểm trên, tác giả nhận định thực hiện chính sách tôn giáo là:
“Nhằm bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người dân, ngay từ Hiến
pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (năm 1946) và các bản Hiến
pháp của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam sau này đều luôn khẳng
định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo là một trong các quyền cơ bản của con
người. Hiến pháp 2013 quy định:
1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo
một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước Pháp luật.
2. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.
3. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín
ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật”.
1.2. Quy trình triển khai thực hiện chính sách tôn giáo
1.2.1. Các yêu cầu cơ bản của chính sách tôn giáo
1. Tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và pháp luật về tôn giáo
trên địa bàn xã.
2. Quyết định những vấn đề về tôn giáo và thực hiện chính sách tôn giáo
của xã trong phạm vi được phân quyền, phân cấp theo quy định của Luật tổ chức
chính quyền địa phương năm 2015 và quy định khác của pháp luật có liên quan.
3. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan hành chính nhà nước cấp
trên ủy quyền.
4. Chịu trách nhiệm trước chính quyền địa phương cấp huyện về kết quả
thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương ở xã.
10
5. Quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp nhằm phát huy quyền
làm chủ của Nhân dân, huy động các nguồn lực xã hội để xây dựng và phát triển
kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn xã.
1.2.2. Một số khâu triển khai thực hiện chính sách tôn giáo
Để thực hiện tốt chính sách tôn giáo, phải thực hiện qua các quy trình triển
khai thực hiện chính sách tôn giáo, không chỉ thực hiện bởi cơ quan nhà nước
mà còn tới từ các đối tượng thụ hưởng chính sách về tôn giáo sao cho đạt hiệu
quả nhất như sau: [28]
Thứ nhất, xây dựng và ban hành văn bản, chương trình, dự án thực hiện
chính sách tôn giáo. chính sách tôn giáo, với tư cách là sản phẩm của quá trình
ra quyết định, thường hướng đến mục tiêu và hướng đến giải pháp để giải quyết
các vấn đề tôn giáo. Vì vậy, để thực hiện chính sách tôn giáo, người thực hiện
chính sách tôn giáo theo quyền hạn thì phải ban hành các văn bản, chương trình,
dự án để cụ thể hóa mục đích, mục tiêu và giải pháp cho từng giai đoạn, thời kỳ,
từng tôn giáo cụ thể.
Thứ hai, tổ chức thực hiện và áp dụng văn bản dưới luật, chương trình
hành động và dự án thực hiện chính sách tôn giáo. Sau khi các chính sách tôn
giáo được ban hành và phê duyệt, các chủ thể được giao trách nhiệm tổ chức thực
hiện, triển khai chính sách tôn giáo. Nội dung tổ chức thực hiện, triển khai chính
sách tôn giáo gồm những nội dung sau:
- Xây dựng kế hoạch tổ chức thi hành thực hiện chính sách hoặc lập kế
hoạch thực hiện chính sách tôn giáo.
- Tuyên truyền, phổ biến nội dung chính sách tôn giáo.
- Tập huấn chính sách, bồi dưỡng những kiến thức và kỹ năng cần thiết để
triển khai chính sách tôn giáo.
- Bảo đảm đầy đủ cơ sở vật chất, nguồn lực kinh tế của tổ chức bộ máy và
nguồn nhân lực để triển khai thực hiện chính sách tôn giáo.
- Chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách tôn giáo.
11
Thứ ba, sơ kết, tổng kết thực hiện chính sách tôn giáo. Định kỳ các chủ
thể thực hiện chính sách tôn giáo tiến hành sơ kết, tổng kết kết quả thực hiện.
Việc sơ kết, tổng kết thực hiện chính sách tôn giáo được tiến hành theo trình tự
từ dưới lên trên.
1.2.3. Vai trò của thực hiện chính sách tôn giáo
Việc thực hiện chính sách tôn giáo là một khâu rất quan trọng trong chu
trình chính sách công, bởi sự thành công của nó phụ thuộc vào kết quả thực hiện.
Vì vậy, thực hiện chính sách tôn giáo là khâu thực hiện mục tiêu của chính sách
tôn giáo. Vai trò của tổ chức thực thi chính sách trong chu trình chính sách tôn
giáo thể hiện ở các khía cạnh sau:
Thứ nhất, từng bước thực hiện hóa mục tiêu của chính sách tôn giáo. Các
mục tiêu, mục đích ban hành có thể đạt được thể hiện qua quá trình thực hiện
chính sách tôn giáo; vì thực hiện chính sách tôn giáo bao gồm các hoạt động có
tổ chức được các cơ quan quản lý Nhà nước và các tổ chức tôn giáo, tín đồ, người
dân thực hiện hướng tới đạt được các mục tiêu và mục đích đã tuyên bố trong
chính sách tôn giáo.
Thứ hai, khẳng định tính đúng đắn của tôn giáo và chính sách tôn giáo là
ý chí của chủ thể chính sách được thực hiện cùng với đối tượng quản lý nhằm
đạt được những mục tiêu nhất định. Cơ quan thực hiện chính sách tôn giáo là
trung tâm kết nối các khâu trong quá trình thực hiện chính sách để tạo thành một
hệ thống. Điều rất quan trọng là phải có chính sách tôn giáo đúng đắn. Việc hoạch
định chính sách đúng, nhưng nếu không thực thi nó, nó sẽ trở nên vô nghĩa, vô
giá trị và ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đã xây dựng và ban hành. Việc thực
thi chính sách không phù hợp, nhất là những chính sách nhạy cảm như chính
sách tôn giáo sẽ dẫn đến sự mất lòng tin của công chúng đối với chính quyền,
nghiêm trọng hơn là sự phản đối của công chúng đối với chính quyền. Càng nguy
hiểm hơn khi các thế lực thù địch nhân cơ hội kích động đồng bào có đạo xuyên
tạc, chống phá Đảng, Nhà nước. Điều này rất bất lợi cho điều kiện Chính trị - Xã
12
hội, gây khó khăn, bất ổn cho công tác quản lý nhà nước và có thể gây tổn hại
đến uy tín của Việt Nam trên trường Quốc tế.
Thứ ba, thực hiện chính sách tôn giáo giúp cho các cơ quan quản lý Nhà
nước thấy được những bất cập, hạn chế của chính sách tôn giáo trong thực tiễn
đời sống từ đó mới xây dựng được chính sách phù hợp, đúng với thực tế, phù
hợp với nguyện vọng, mong ước của tín đồ cũng như sự hòa hợp giữa tôn giáo
và chính sách đúng với đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà
nước. Trong quá trình xây dựng và thực hiện chính sách tôn giáo sẽ phát sinh
những tình huống trong thực tiễn mà chính sách chưa đề cập, không lường trước
được vì mọi sự vật đều có thể thay đổi theo thời gian. Các nhà hoạch định chính
sách chưa nghĩ tới vì thực chất vấn đề này nó rất rộng mở, đến giai đoạn tổ chức
trong quá trình thực hiện mới phát hiện ra. Từ lý thuyết đến thực tiễn, kết quả
thực hiện chính sách là thước đo, là cơ sở đánh giá một cách chính xác và khách
quan chất lượng và hiệu quả của chính sách tôn giáo.
1.3. Quan điểm, chính sách về tôn giáo của Đảng và Nhà nước Việt
Nam
1.3.1. Quan điểm của Đảng và chính sách của Nhà nước về tôn giáo
Trong văn kiện của Đảng và Nhà nước ta tại đại hội XIII Đại hội Đảng đã
đề cập đến vấn đề tôn giáo một cách toàn diện và chi tiết, Đảng ta có nhiều nội
dung bổ sung và tiếp thu từ những người có uy tín trong tôn giáo quan điểm nhất
quán được Đảng và Nhà nước ta trình bày là: [12]
Một là: xác định tôn giáo, tín ngưỡng là nhu cầu tinh thần của một bộ phận
quần chúng nhân dân. Tôn giáo sẽ tồn tại cùng dân tộc trong quá trình xây dựng
chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Tôn trọng và đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn
giáo; tự do không tín ngưỡng, tôn giáo của Nhân dân theo quy định của pháp
luật.
13
Hai là: chủ động phòng ngừa, kiên quyết đấu tranh với hành vi xâm phạm
tự do tín ngưỡng, tôn giáo và tự do không tín ngưỡng, tôn giáo, cũng như hoạt
động lợi dụng, sử dụng tín ngưỡng, tôn giáo để mê hoặc, chia rẽ, phá hoại khối
đại đoàn kết dân tộc, phá hoại sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc.
Ba là: tôn trọng, phát huy các giá trị đạo đức, văn hóa tốt đẹp của tôn giáo.
Bốn là: công tác tôn giáo là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Bản
chất của công tác tôn giáo là công tác vận động quần chúng; bởi vì, quần chúng
cách mạng có một bộ phận không nhỏ theo các tôn giáo và có tín ngưỡng. Do
vậy, phải động viên các chức sắc, tín đồ sống tốt đời đẹp đạo, tham gia đóng góp
tích cực cho khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo, xây dựng và bảo vệ Tổ
Quốc.
Năm là: quan tâm tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo sinh hoạt theo
Hiến chương, Điều lệ của mình đã được Nhà nước công nhận.
Sáu là: tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về tín ngưỡng,
tôn giáo phù hợp với đường lối, quan điểm của Đảng trong giai đoạn mới. Đồng
thời, phải xây dựng được tổ chức và lực lượng làm công tác tôn giáo nói chung
và quản lý Nhà nước về tôn giáo nói riêng ở các cấp đáp ứng được nhu cầu cách
mạng và tình hình mới.
Quyền con người và quyền tự do tôn giáo ngày càng được đảm bảo chắc
chắn ở Việt Nam, tôn giáo phát triển nhanh cả về số tín đồ và nơi thờ tự. Nếu
như năm 2006 cả nước chỉ có 06 tôn giáo đăng ký và 16 tổ chức tôn giáo được
công nhận thì đến nay đã công nhận 38 tổ chức của 16 tôn giáo (số liệu đến ngày
06/06/2020). Cả nước có khoảng 25 triệu tín đồ, hơn 110.000 chức sắc (tính đến
cuối năm 2019). Các cơ sở tôn giáo được xây dựng ngày càng khang trang, nhiều
công trình phúc lợi công cộng đã đóng góp phần quan trọng vào sự phát triển của
công tác xã hội. Được sự giúp đỡ của chính quyền địa phương các cấp, các cơ sở
đào tạo tổ chức các cấp tôn giáo như cao đẳng phật học, cao đẳng thần học công 14
giáo, cao đẳng tôn giáo, trung cấp tôn giáo đều được mở ra. Nhà nước tạo điều
kiện thuận lợi cho công việc trong ấn, phát hành ấn tôn giáo. Nhìn chung, đời
sống tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam những năm qua là rất đa dạng và phong
phú. [29]
1.3.2. Nội dung cơ bản về chính sách tôn giáo ở Việt Nam
Chính sách tôn giáo Nhà nước ta được thể hiện trong hệ thống các văn bản
đã tập trung thể chế hóa quan điểm qua một số khía cạnh thông qua Luật Tín
ngưỡng tôn giáo 2016 sau:
- Các tôn giáo ở Việt Nam được hoạt động tự do trong khuôn khổ của Hiến
pháp và Pháp luật Nhà nước Việt Nam. Điều này cũng giống như ở các Quốc gia
khác và phù hợp với thông lệ Quốc tế. Không có một tổ chức, cá nhân nào ở bất
kỳ một quốc gia nào lại được tự do hoạt động ngoài vòng Pháp luật của Quốc gia
đó.
- Các tôn giáo ở Việt Nam được Nhà nước Việt Nam quan tâm, tạo điều
kiện đáp ứng những nhu cầu tôn giáo cơ bản là: tự do sinh hoạt tôn giáo; được
bảo hộ nơi thờ tự; xây mới nơi thờ tự; có trường đào tạo giáo sĩ, cho đi đào tạo ở
nước ngoài; có kinh sách ấn phẩm tôn giáo; được giao lưu quốc tế.
- Một tôn giáo ở Việt Nam muốn hoạt động hợp pháp phải đáp ứng đủ các
tiêu chí cơ bản: có tín đồ tự nguyện tin theo; có giáo sĩ hướng dẫn việc đạo; có
tôn chỉ mục đích hoạt động không trái với pháp luật Nhà nước; có hệ thống giáo
lý, giáo luật phù hợp; có nơi thờ tự đảm bảo vệ sinh, an toàn; không hoạt động
mê tín dị đoan làm tổn hại đến tinh thần, vật chất, sức khoẻ của tín đồ và làm ảnh
hưởng đến những quyền cơ bản của người khác và phải đăng ký hoạt động với
Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Đó là đối với tổ chức tôn giáo, còn tín đồ thì
hoàn toàn tự do sinh hoạt tín ngưỡng tại gia đình và nơi thờ tự hợp pháp.
15
- Nhà nước Việt Nam chỉ quan tâm đến tư cách, phẩm chất công dân của
những người lãnh đạo các Tôn giáo, không can thiệp vào trình độ tôn giáo của
những người đó.
- Không xử tử, giam giữ, quản chế bất kỳ một nhân vật tôn giáo nào vì lý
do tôn giáo. Mọi công dân đều bình đẳng trước Pháp luật. Nhà nước Việt Nam
xử lý bằng Pháp luật đối với bất kỳ một công dân Việt Nam nào vi phạm Pháp
luật, bất kể người đó theo tôn giáo hay không theo tôn giáo và xử lý bằng Pháp
luật mọi hành vi lợi dụng tôn giáo, mạo danh tôn giáo để gây rối trật tự xã hội,
phương hại đến an ninh Quốc gia, tổn hại tinh thần, vật chất, sức khoẻ của Công
dân.
- Các tôn giáo ở Việt Nam được Nhà nước khuyến khích tham gia các hoạt
động giáo dục, từ thiện, nhân đạo theo sự hướng dẫn của các cơ quan chuyên
môn.
- Các tổ chức, cá nhân tôn giáo được tạo điều kiện thuận lợi để giao lưu
quốc tế, được đi đào tạo ở nước ngoài.[13]
Tiểu kết chương 1
Qua chương 1, tác giả đã nghiên cứu, phân tích cơ sở lý luận về thực hiện
chính sách tôn giáo, từ đó đưa ra góc nhìn về quá trình sử dụng quyền lực Nhà
nước, công cụ Pháp luật để chủ thể chính sách điều chỉnh, hướng dẫn đối tượng
chính sách trong các hoạt động tôn giáo nhằm đạt được các mục tiêu đã đặt ra
trong lĩnh vực tôn giáo. Nội dung của chương 1 sẽ là tiền đề để thực hiện các nội
dung kế tiếp trong chương 2.
16
Chương 2. THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TÔN GIÁO Ở
XÃ HY CƯƠNG, THÀNH PHỐ VIỆT TRÌ, TỈNH PHÚ THỌ
2.1. Khái quát về địa bàn nghiên cứu
2.1.1. Khái quát chung về đời sống, kinh tế, xã hội của người dân xã Hy
Cương
Theo Báo cáo kinh tế năm 2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư Tổng Cục
thống kê tại văn bản số 14/BC-TCTK ngày 29/01/2023 về báo cáo tình hình kinh
tế - xã hội 2023. Cho biết tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2022 ước tính tăng
7.98% so với năm 2021; trong đó, khu vực II (công nghiệp và xây dựng) tăng
mạnh nhất so với các khu vực khác là 11.91%, khu vực III (dịch vụ) tăng 6.83%;
khu vực I (nông, lâm nghiệp và thủy sản) tăng 3.53%. [22]
Về kinh tế, toàn xã có tỷ trọng cơ cấu kinh tế nghiêng về khu vực I trong
đó nông nghiệp và lâm nghiệp là chủ yếu, qua khảo sát xã Hy Cương là xã thuần
nông bởi đa số diện tích là đất nông nghiệp chưa chuyển đổi. Sản xuất nông, lâm
nghiệp và thuỷ sản năm 2022 trên địa bàn diễn ra trong điều kiện thời tiết thuận
lợi, dẫn đến nền kinh tế xã tăng trưởng nông nghiệp đạt khá. Sản xuất công
nghiệp phục hồi mạnh mẽ, tiếp tục đóng vai trò chủ đạo trong tăng trưởng kinh
tế, dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát tốt, hoạt động Thương mại, dịch vụ trên
địa bàn tỉnh tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ, đồng thời xây dựng kế hoạch phát
triển nông nghiệp đô thị giai đoạn 2020 - 2025 và đăng ký dự án hỗ trợ khuyến
công năm 2025. Bên cạnh đó, thành phố cũng đã có các biện pháp nhằm khuyến
khích tăng diện tích, công tác kiểm tra, giám sát trong chăn nuôi được thực hiện
nghiêm ngặt; tăng cường phòng, chống bệnh dại, dịch cúm gia cầm và các chủng
virus cúm lây truyền sang người được chủ động triển khai. Từ đó, nâng cao hiệu
quả chăn nuôi cả về số lượng và chất lượng.
Đến nay, tổng thu nhập của xã Hy Cương đã tăng cao hơn so với năm
trước nhờ vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế sang khu vực III trong những năm gần
17
đây, điều này dẫn đến các sơ sở dịch vụ lưu trú, bán lẻ, thủ công truyền thống,
tiểu thủ công nghiệp,... phát triển vượt bậc so với những năm trước. Diện tích và
sản lượng nông nghiệp đã thu hẹp chứng tỏ cơ cấu kinh tế của xã đã có sự chuyển
dịch từ khu vực I sang khu vực III. Đặc biệt khu vực II tăng trưởng chậm về xây
dựng nhưng cơ sở hạ tầng được đầu tư mạnh mẽ, biểu hiện như các đợt trùng tu
từ năm 2019, nhà thờ Tiên Kiên, chùa Am Đường; phát triển đô thị, thành phố
đã triển khai năm Trật tự văn minh đô thị 2023, xây dựng Đề án văn minh văn
hóa, đề án xây dựng thành phố Việt Trì trở thành Thành phố lễ hội về với cội
nguồn Dân tộc Việt Nam gắn với bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích lịch sử
Đền Hùng giai đoạn 2020 – 2025... Có thể nhận thấy, xã Hy Cương đã tập trung
tăng cường phát triển các loại hình dịch vụ, như văn hóa lễ hội, du lịch tâm linh
làm nâng cao mức sống của người dân tại địa bàn, đồng thời góp phần không
nhỏ vào Ngân sách Nhà nước của Tỉnh.[13]
Dân số trẻ đông, nguồn lao động dồi dào, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu tại
chỗ và hợp tác trong lao động đặc biệt là lao động đối với nguồn đầu tư nước
ngoài. Đây chính là nguồn lực quan trọng để phát triển công nghiệp hiện đại và
du lịch. Những yếu tố trên là điều kiện thuận lợi để địa bàn giao lưu phát triển
kinh tế, du lịch với các tỉnh, thành phố trong nước và Quốc tế. Đồng thời, đó
cũng là điều kiện thuận lợi để phát triển nguồn nhân lực du lịch, đưa du lịch trở
thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành phố.
2.1.2. Tình hình về tôn giáo ở xã Hy Cương địa bàn thành phố Việt Trì,
tỉnh Phú Thọ
Hiện nay, toàn xã ngoài 02 loại hình tôn giáo được Nhà nước cho phép
hoạt động đó là đạo Công giáo và Phật giáo, ngoài ra còn có các tôn giáo khác
nhưng chiếm số lượng ít. Giáo dân và cơ sở thờ tự không phổ biến, hai tôn giáo
chính có tổng cộng có 34 chùa, 14 nhà thờ, 16 nhà sư đang trụ trì, kiêm trụ trì và
3 linh mục phố xứ. Một số khu dân cư nằm sát về hướng trung tâm thành phố
thường tập trung nhiều giáo dân là tôn giáo toàn tòng chủ đạo là công giáo còn
18
các khu vực như tại khu 15 tác giả sinh sống lại chủ yếu là phật giáo, công giáo
chiếm số lượng ít.[13]
Hoạt động tôn giáo thực hiện theo Luật tín ngưỡng, tôn giáo và chương
trình đăng ký hàng năm của tổ chức tôn giáo. Hiện nay, trên địa bàn xã có 170
cơ sở tín ngưỡng như đình, đền, miếu, nhà thờ họ, điện thờ, trong đó có 50 cơ sở
tín ngưỡng có ban quản lý; 18 di tích cấp tỉnh, 12 di tích cấp Quốc gia. Các hoạt
động tín ngưỡng phổ biến lâu đời như: thờ cúng tổ tiên, thờ vua Hùng, anh hùng
có công với quê hương, đất nước và các lễ hội truyền thống tiêu biểu: Lễ hội Trò
Trảm Tứ Xã, Lễ hội Rước chúa gái, Lễ hội Cướp cầu đánh phết,.. [12]
Nhìn chung, các hoạt động tôn giáo đảm bảo theo quy định của Pháp luật.
Nhân dân có đạo sống hòa thuận, đoàn kết, chấp hành tốt chủ trương chính sách
của Đảng và Pháp luật của Nhà nước, quy định của Địa phương.
2.2. Thực trạng thực hiện chính sách tôn giáo tại xã Hy Cương
2.2.1. Chủ trương của tỉnh Phú Thọ về thực hiện chính sách tôn giáo
Nhìn chung, về chính sách tôn giáo ở tỉnh Phú Thọ được tỉnh, Ủy ban nhân
dân, Ủy ban nhân dân các huyện, xã, Mặt trận Tổ Quốc, các Đoàn thể phối hợp
thực hiện cụ thể hóa sao cho phù hợp với đặc điểm của địa phương.
Thực hiện Quyết định số 414/QĐ-TTg ngày 12/04/2019 của Thủ tướng
Chính phủ về phê duyệt Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin hỗ
trợ đồng bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo An ninh trật
tự vùng đồng bào dân tộc thiểu số Việt Nam giai đoạn 2019-2025”; đồng thời,
đào tạo cán bộ ứng dụng CNTT vào công tác thực hiện Chính sách tôn giáo trong
việc quảng bá tuyên truyền văn hóa tôn giáo qua các phương tiện truyền thông:
Cổng thông tin du lịch tỉnh Phú Thọ, Sở văn hóa thông tin du lịch.., thông qua
các fanpage mạng xã hội.
Thực hiện theo hướng dẫn số 43-HD/BTGTW ngày 01/09/2017 của Ban
Tuyên giáo Trung ương, bao gồm 4 chuyên đề tương ứng với 4 nội dung:[26]
Tôn giáo trong đời sống xã hội; tình hình tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam; Chính
19
sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước ta; Đảng viên với tín ngưỡng, tôn giáo.
Tăng cường công tác vận động quần chúng trong việc giải quyết các vấn
đề tôn giáo, chủ động phối hợp với các sở, ngành chức năng giải quyết kịp thời
các vấn đề tôn giáo và hướng dẫn các tổ chức tôn giáo hoạt động đúng quy định
của Pháp lệnh tín ngưỡng, tôn giáo, Nghị định của Chính phủ. Tiếp tục hướng
dẫn các địa phương đăng ký sinh hoạt đạo Tin lành, đạo Công giáo trên địa bàn
tỉnh. Phối hợp với các ngành chức năng và các địa phương tăng cường công tác
kiểm tra, quản lý chặt chẽ các hoạt động tôn giáo trên địa bàn tỉnh. Phối hợp với
các ngành chức năng và địa phương tăng cường kiểm tra, quản lý chặt chẽ các
hoạt động tôn giáo trên địa bàn. Đồng thời, giải quyết các vấn đề về tôn giáo;
làm tốt công tác kiểm tra việc thực hiện pháp luật về tôn giáo, xử lý kịp thời các
hoạt động tôn giáo trên địa bàn tỉnh, phân loại, đề xuất biện pháp, giải quyết các
vụ việc khó khăn liên quan đến các tôn giáo, làm tốt cơ chế dịch vụ một cửa -
lĩnh vực tôn giáo, tổ chức các lớp bồi dưỡng cán bộ tôn giáo cấp huyện và cơ sở.
Như vậy, tỉnh Phú Thọ đã cụ thể hóa quan điểm, chính sách bằng những
Nghị quyết, Chỉ thị; vì thế, đã kịp thời cung cấp cơ sở pháp lý để giải quyết các
vấn đề tôn giáo trên địa bàn tỉnh, đáp ứng nhu cầu chính Đảng của Nhân dân về
tín ngưỡng, tôn giáo; đồng thời, giải quyết kịp thời những vấn đề nảy sinh liên
quan đến tín ngưỡng, tôn giáo.
2.2.2. Ban hành các văn bản, chính sách để chỉ đạo, triển khai và quản
lý thực hiện hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng trên địa bàn xã Hy Cương
Cấp ủy, chính quyền địa phương các tổ chức cấp thực hiện Luật Tín
ngưỡng, tôn giáo năm 2016 [13] và Nghị định số 162/2017/NĐ-CP ngày 30 tháng
12 năm 2017 [19]. Theo các văn bản hướng dẫn áp dụng luật, công tác quản lý
Tôn giáo bằng luật của Nhà nước đã đi vào cuộc sống, đảm bảo các hoạt động
tôn giáo thuần túy, được đông đảo tín đồ đồng tình hưởng ứng. Tích cực tham
gia bắt chước, xây dựng và xã hội kinh tế. Thúc đẩy sự phát triển của địa phương
và góp phần xây dựng đất nước. Trên cơ sở các nội dung đã nêu cụ thể trong các
20
văn bản quy phạm về tín ngưỡng, tôn giáo đã tạo điều kiện cho việc ban hành
các văn bản khác về chính sách tôn giáo. UBND xã Hy Cương luôn đảm bảo tính
thống nhất, đồng bộ và có tính khả thi cao, thường xuyên phối hợp với Ban Tôn
giáo (Sở Nội vụ), phòng VH-TT trên địa bàn xã trong các công tác thực hiện
chính sách và bảo tồn giá trị văn hóa, di tích lịch sử và tổ chức quản lý hoạt động
xây dựng, trùng tu, các cơ sở tôn giáo.
Thực hiện Quyết định số 219/QĐ-TTg ngày 21/02/2019 của Thủ tướng
Chính phủ về việc phê duyệt Đề án hỗ trợ thông tin, tuyên truyền về dân tộc, tôn
giáo và Quyết định số 670/QĐ-BTTTT ngày 12/04/2022 của Bộ TT&TT về việc
ban hành Kế hoạch phổ biến, giáo dục Pháp luật về dân tộc, tôn giáo cho các
phóng viên, biên tập viên báo đài, các kênh thông tin, Bộ TT&TT phối hợp với
Ban Tôn giáo của UBND xã Hy Cương tuyên truyền các giá trị văn hóa, tôn giáo,
tín ngưỡng, bản sắc văn hóa dân tộc, truyền thống lịch sử dân tộc; quan điểm,
đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với dân tộc, giá trị
của tôn giáo đối với đời sống xã hội. Qua đó góp phần bù đắp, nâng cao nhận
thức đúng đắn của xã hội về những bước đi đầu của dân tộc, niềm tin về Tôn giáo
và chính sách, pháp luật. Bảo vệ và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa truyền
thống của dân tộc Việt Nam; tăng cường đoàn kết dân tộc, tôn giáo nhằm thực
hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
UBND xã Hy Cương thường xuyên quan tâm và kịp thời chỉ đạo tuyên
truyền, hướng dẫn thực hiện các nội dung của Luật, Nghị định đối với Ban hộ
tựu các chùa, Ban trị sự đình, các chức sắc, chúc việc, phật tử và đồng bào công
giáo thông qua hội nghị tổng kết công tác phật giáo. Hội nghị lồng ghép và trên
hệ thống quy định hoạt động của ban văn hóa các làng, ban quản lý di tích, ban
trị sự đình. Bên cạnh đó, tình hình tôn giáo của những năm gần đây vẫn có một
số vấn đề cần quan tâm gồm: hiện tượng hiến tặng, chuyển nhượng đất đai cho
cơ sở tôn giáo; xây dựng trái pháp luật tại cơ sở tôn giáo; đặt tượng trái phép trên
thửa đất không được sử dụng vào mục đích tôn giáo.
21
Thực hiện Kế hoạch số 1235/KH-HĐGDQP&AN ngày 31/03/2021 của
Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh xã Hy Cương về bồi dưỡng kiến thức
Quốc phòng và An ninh cho chức sắc tôn giáo, nhà tu hành các tôn giáo trên địa
bàn tỉnh năm 2021 với mong muốn các chức sắc tôn giáo, nhà tu hành tiếp tục
nghiên cứu nắm vững đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của
Nhà nước về chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo, tín ngưỡng về nhiệm vụ
Quốc phòng- An ninh. Thực hiện tốt hơn nữa công tác vận động quần chúng
Nhân dân, tín đồ, đạo hữu, Giáo dân, Phật tử trên địa bàn thực hiện tốt đường lối,
quan điểm của Đảng, chính sách Pháp luật của Nhà nước, thực hiện đúng mục
tiêu sống tốt đời, đẹp đạo.
Năm 2022 Sở Nội Vụ đã mở lớp bồi dưỡng kiến thức về tôn giáo cho cán
bộ làm công tác tôn giáo cho 1650 cán bộ và cán bộ quản lý nhà nước về công
tác, trong đó có các cán bộ xã Hy Cương tham gia. Để nhằm tăng cường trách
nhiệm của các sở, ban, ngành, địa phương trong thực hiện chính sách tôn giáo.
Công văn số 1255/UBND-NV của UBND xã Hy Cương Về việc Báo cáo tình
hình hoạt động tín ngưỡng tôn giáo và công tác quản lý Nhà nước đối với tín
ngưỡng trên địa bàn xã Hy Cương. [14]
Ban tôn giáo đã xây dựng và ký kết chương trình phối hợp với các tổ chức
hội, đoàn thể như: Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu Chiến binh,
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố; Ban Dân vận Thành ủy. Theo
hướng dẫn của Ban Dân tộc và Tôn giáo, UBND xã Hy Cương đã tổ chức gặp
mặt toàn bộ Đảng viên có đạo để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và xóa bỏ tâm lý
mặc cảm, để từ đó giúp các Đảng viên có đạo nâng cao ý thức và tinh thần trách
nhiệm; tích cực vận động gia đình tin đồ các tôn giáo thực hiện tốt Đường lối,
Chính sách của Đảng, Pháp luật của Nhà nước góp phần bảo đảm An ninh chính
trị, trật tự an toàn xã hội ở Địa phương. Tổ chức gặp mặt Đảng viên có đạo cũng
nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành về công tác tôn giáo; giúp cấp
ủy, chính quyền cơ sở tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý và phát huy vai trò
22
lãnh đạo của Đảng viên có đạo trong công tác tôn giáo.
2.2.3. Tình hình đảm bảo các điều kiện cho thi hành pháp luật
Năm 2021 và 06 tháng đầu năm 2022, trên địa bàn không có hoạt động
đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung; không tổ chức các cuộc lễ ngoài cơ sở tôn
giáo, thăm viếng và tuyên truyền, giảng đạo. Chưa có dấu hiệu hoạt động của các
tôn giáo lạ trên địa bàn.
Các hoạt động nhân đạo, từ thiện của các tổ chức, cá nhân tôn giáo trên
địa bàn đã được các cơ quan chức năng hướng dẫn thực hiện kịp thời. Vào dịp lễ
tết, Ngày vì người nghèo, … chức sắc các Phật giáo đang trụ trì tại một số chùa
trên địa bàn đăng ký với chính quyền địa phương tổ chức tặng quà cho các đối
tượng là gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo, …
Vấn đề về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các cơ sở tín
ngưỡng, tôn giáo luôn được các cơ quan UBND xã Hy Cương quan tâm kịp thời.
Hiện nay có 43/48 cơ sở tín ngưỡng tôn giáo trên địa bàn được cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất, 14 công trình tín ngưỡng tôn giáo đã và đang được trùng
tu, sửa chữa xây dựng lại. [12]
Việc giải quyết các nguyện vọng của các tổ chức, chức sắc tôn giáo, tín
đồ, phật tử trên địa bàn được xem xét kịp thời, đúng quy định, do đó không có
khiếu nại, tố cáo liên quan đến tín ngưỡng tôn giáo.
Có thể thấy việc sắp xếp, bố trí các vị trí công tác, cán bộ phụ trách thực
hiện chính sách tôn giáo chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về nhiệm vụ hiện nay của
địa phương, do các hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng ngày càng phong phú, phát
triển mạnh mẽ hội nhập nhanh với thời cuộc thì công tác quản lý Nhà nước về
tôn giáo sẽ thu hẹp vì các cán bộ phụ trách công tác tôn giáo hầu hết chưa có
trình độ chuyên môn cao, chưa gắn liền tôn giáo với đương đại, kỹ năng trong
công tác thực hiện chính sách còn chậm, chưa hiệu quả. Trong khi các chức sắc,
nhà tu hành các tôn giáo được đào tạo chính quy, chặt chẽ bởi hệ thống của chính
tôn giáo đó, nguồn nhân lực cho thi hành pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo ở địa
23
phương còn thiếu.
Hằng năm, UBND xã Hy Cương được sự hỗ trợ giải ngân từ thành phố bố
trí khoản kinh phí để các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng nhân các ngày lễ lớn và đặc
biệt đối với Tết cổ truyền của dân tộc được tổ chức thực hiện một cách long
trọng, ngoài nguồn kinh phí dành cho các hoạt động thì kinh phí đảm bảo an
ninh, trật tự đối với các hoạt động quá lớn, đặc biệt là cử các đội an ninh để nhằm
đảm bảo lễ hội lớn diễn ra an toàn như Hội phết Hiền Quan. Một số, chỉ tập trung
chủ yếu vào các hoạt động văn hóa cổ truyền Dân tộc như ngày Giỗ Tổ Hùng
Vương, Lễ hội Đền Mẫu Âu Cơ, Lễ hội truyền thống Phú Thọ, Hội phết Hiền
Quan,… khiến kinh phí cho các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng trên địa bàn được sử
dụng ít và hạn chế hơn. Chính vì vậy, hoạt động quản lý nhà nước về tôn giáo
chỉ ở mức được sử dụng thường niên của xã. Cơ sở vật chất cho thi hành pháp
luật về tôn giáo thực hiện như các bộ phận chuyên môn khác.
2.2.4. Thực trạng tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về tín
ngưỡng, tôn giáo
Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về tín ngưỡng, tôn
giáo được thực hiện kịp thời, nghiêm túc, chặt chẽ. Cấp ủy, chính quyền Địa
phương đều xác định công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và
Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo là trách nhiệm của cả hệ thống Chính trị, là
nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng. Xã Hy Cương đã tổ chức cho Cán bộ đi
nghe hướng dẫn thực hiện Luật tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số
162/2017/NĐ-CP, ngày 30/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều
và biện pháp thi hành Luật tín ngưỡng, tôn giáo của tỉnh và thành phố [19] đồng
thời, cũng mở lớp phổ biến, quán triệt tuyên truyền chủ trương, chính sách, các
Nghị quyết của Đảng và Nhà nước về công tác tôn giáo cho chức sắc, nhà tu
hành, tín đồ các Tôn giáo và Nhân dân từ đó giúp họ hiểu rõ quyền và nghĩa vụ
công dân; hoạt động tôn giáo tuân thủ đúng quy định của Pháp luật.
Ở địa bàn xã Hy Cương đã quán triệt, phổ biến, tuyên truyền luật, Nghị
24
định, Chỉ thị được thực hiện với nhiều hình thức khác nhau như: Tổ chức hội
nghị tuyên truyền miệng, thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua các
cuộc thi tìm hiểu Pháp luật, các buổi báo cáo chuyên đề, lồng ghép các buổi sinh
hoạt tôn giáo, ngày lễ của tôn giáo (lễ Phật đản, lễ Giáng sinh, lễ Phục sinh), đài
phát thanh của xã và thôn, các trạng mạng xã hội… góp phần nâng cao ý thức,
trách nhiệm, hiệu quả trong công tác quản lí nhà nước về tôn giáo của cấp ủy
Đảng, Chính quyền Mặt trận, đoàn thể và các ngành liên quan; tạo sự chuyển
biến tích cực trong nhận thức của đội ngũ chức sắc, tín đồ các tôn giáo; việc giải
quyết nhu cầu tôn giáo được kịp thời, tình hình An ninh Chính trị trên lĩnh vực
tôn giáo từ tỉnh đến cơ sở ngày càng được ổn định. Tín đồ các tôn giáo tích cực
tham gia hoạt động xã hội, đồng bào các tôn giáo yên tâm, tin tưởng vào sự lãnh
đạo của Đảng và Nhà nước, gần gũi hơn với Chính quyền, góp phần ổn định An
ninh Chính trị, trật tự an toàn xã hội.
2.2.5. Tình hình thực hiện Luật về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn xã
Hy Cương
Nhìn chung, việc thực hiện Luật tín ngưỡng, tôn giáo [13] trên địa bàn xã
Hy Cương trong những năm gần đây đạt các thành tựu cơ bản và đạt được các
kết quả tốt.
Về đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung: tăng đều trong năm 2019, 2020
đặc biệt đến 2022 số lượng đăng ký vẫn giữ nguyên cho dù dịch bệnh diễn biến
phức tạp, nhờ có sự hướng dẫn của các cán bộ UBND xã kịp thời hướng dẫn các
hoạt động sinh hoạt. Việc đăng ký sinh hoạt tôn giáo được thực hiện nghiêm túc,
theo đúng chương trình, nội dung đã đăng ký.[13]
Về hướng dẫn và chấp thuận đề nghị tổ chức các cuộc lễ ngoài cơ sở tôn
giáo: hàng năm, chỉ có vào dịp Thương binh – Liệt sỹ (27/07), ban hộ tự Chùa
Am Đường và Hội đồng Giáo xứ xã Hy cương có đăng ký làm lễ cầu siêu cho
các Anh Hùng Liệt sỹ tại Nghĩa trang liệt sỹ xã vào tối ngày 25 và 26/07; hàng
năm, và đã được UBND xã chấp thuận. Ngoài ra, các cơ sở tôn giáo không có
25
các hoạt động nào ngoài cơ sở tôn giáo. Việc thăm viếng các cơ sở tôn giáo khác
hoàn toàn do các cá nhân tự tổ chức đi, các cơ sở tôn giáo không tổ chức.
Về công tác quản lý các hoạt động nhân đạo, từ thiện: hoạt động nhân đạo
từ thiện của các tổ chức tôn giáo trên địa bàn xã luôn được quan tâm. Vào những
dịp lễ tết, ngày Thương binh liệt sỹ 27/07, ngày vì người nghèo các tổ chức tôn
giáo luôn báo cáo Chính quyền địa phương và đăng ký tặng quà cho các đối
tượng là gia đình chính sách, các hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn.
Về đất đai, xây dựng liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo: hiện trạng, sử
dụng đất tại các cơ sở thờ tự đều tăng diện tích đất so với thực trạng trên bản đồ
hiện nay đang quản lý, do vậy việc làm thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất cho các cơ sở thờ tự, tôn giáo còn chậm.
Công tác xây dựng liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo được chính quyền
tin địa phương quan tâm. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn cơ sở tôn giáo vẫn tự
ý xây dựng các công trình phụ trợ vì mục đích tôn giáo khi chưa xin phép và
chưa được cấp có thẩm quyền cho phép. Điển hình như Nhà thờ Xóm Bướm xây
dựng nhà khách trong khuôn viên nhà thờ và một số giáo dân thuộc họ giáo Xóm
Bướm đặt tượng Đức Mẹ trên thửa đất không được sử dụng vì mục đích tôn giáo.
Việc xử lý vấn đề trên liên quan đến lĩnh vực tôn giáo, đây là lĩnh vực
nhạy cảm; vì vậy, UBND xã không ra quyết định xử lý vi phạm hành chính, mà
chỉ báo cáo TT Đảng ủy và UBND huyện xin ý kiến chỉ đạo và hướng dẫn các
cơ sở tôn giáo hoàn chỉnh hồ sơ đề nghị cấp có thẩm quyền chấp thuận.
Riêng công trình đặt tượng Đức Mẹ trên thửa đất không được sử dụng vào
mục đích tôn giáo do một số hộ dân thuộc giáo họ Xóm Bướm tự ý đặt, UBND
xã cũng đã phối hợp với các cấp có thẩm quyền làm tốt công tác vận động, thuyết
phục giáo họ xóm Bướm di chuyển tượng về khuôn viên nhà thờ Xóm Bướm
đảm bảo đúng quy định.
Về các nội dung khác liên quan đến hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo: quá
trình theo dõi, giám sát các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn cho thấy,
26
các cơ sở tôn giáo đều được hoạt động theo nội dung đã đăng ký. Trên địa bàn
xã chưa phát hiện các tôn giáo lạ nào vào hoạt động và truyền đạo trái phép.
Việc quản lý thùng công đức được Ban khánh tiết các cơ sở tín ngưỡng
thờ tự thực hiện nghiêm ngặt, chìa khoá tay ba (chìa khoá thùng công đức được
giao cho Trưởng ban khánh tiết, kế toán và thủ quỹ quản lý). Quá trình mở hòm
công đức được thực hiện công khai, dân chủ.
2.3. Kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân
2.3.1. Kết quả đạt được và nguyên nhân
Đối với các thành tựu và kết quả đạt được trong các công tác thực hiện
chính sách tôn giáo tại xã Hy Cương, nhìn chung đều tích cực đặc biệt là từ phía
người dân, giáo dân, đối tượng thụ hưởng chính sách tôn giáo. Về phía cơ quan
nhà nước các kết quả được nhận thấy chính là kết quả tích cực từ phía đối tượng
chính sách đạt được trong những năm qua.
Đặc biệt đối với một số việc thực hiện chính sách đến từ cơ quan thẩm
quyền như:
Về Chủ trương của tỉnh Phú Thọ về thực hiện chính sách tôn giáo, thực
hiện Quyết định số 219/QĐ-TTg ngày 21/02/2019 của Thủ tướng Chính phủ về
việc phê duyệt Đề án hỗ trợ thông tin, tuyên truyền về dân tộc, tôn giáo và Quyết
định số 670/QĐ - BTTTT ngày 12/04/2022 của Bộ TT&TT của UBND xã Hy
Cương tuyên truyền các giá trị văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, quan điểm, đường
lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước với xã hội. Qua đó, góp phần
bù đắp, nâng cao nhận thức đúng về bước khởi đầu của xã hội về dân tộc; niềm
tin về dân tộc, tôn giáo và chính sách, pháp luật; tín ngưỡng tôn giáo. Năm 2022
Sở Nội vụ đã mở lớp bồi dưỡng kiến thức về tôn giáo cho cán bộ làm công tác
tôn giáo cho 1650 cán bộ và cán bộ quản lý nhà nước về công tác, trong đó có
các cán bộ xã Hy Cương tham gia.
Về Ban hành các văn bản, chính sách để chỉ đạo, triển khai và quản lý thực
hiện hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng trên địa bàn xã Hy Cương, việc cấp giấy
27
chứng nhận quyền sử dụng đất cho các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo đã được quan
tâm. Đã có 43/48 cơ sở tín ngưỡng tôn giáo trên địa bàn được cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất, 14 công trình tín ngưỡng tôn giáo đã và đang được trùng
tu, sửa chữa xây dựng lại.
Công trình tượng Đức Mẹ thuộc đạo Công giáo Giáo xứ Tiên Kiên đã đặt
tượng trên thửa đất được quyên góp của giáo dân thuộc giáo xứ; tuy nhiên, phần
đất lại không được sử dụng vào mục đích tôn giáo theo quy định của pháp luật
đây được coi là hành vi vi phạm tự ý đặt tượng, đài lên diện tích đất không được
quy chuẩn bởi cơ quan có thẩm quyền nhà nước. Đến cuối tháng 11/2022 đại
diện UBND xã cũng đã phối hợp với các cấp có thẩm quyền làm tốt công tác vận
động, thuyết phục giáo họ xóm Bướm di chuyển tượng về khuân viên nhà thờ
Xóm Bướm đảm bảo đúng quy định và hỗ trợ về pháp lý, thủ tục văn bản nhằm
hợp thức hóa phần địa giới quyên góp vào đất của giáo xứ.
Về thực trạng tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về tín ngưỡng,
tôn giáo, ở địa bàn xã Hy Cương đã quán triệt, phổ biến, tuyên truyền Luật, Nghị
định, Chỉ thị được thực hiện với nhiều hình thức khác nhau như: tổ chức hội nghị
tuyên truyền, lồng ghép các buổi sinh hoạt tôn giáo, ngày lễ của tôn giáo (lễ Phật
đản, lễ Giáng sinh, Phục sinh), đài phát thanh của xã và các trang mạng xã hội…
Công tác thông tin tuyên truyền về bảo tồn, phát huy giá trị Tín ngưỡng thờ cúng
Hùng Vương và Hát Xoan được đẩy mạnh ở tất cả các loại hình như: kênh đối
ngoại Văn hóa Việt VTC10 - Netviet của Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC,
cổng giao tiếp điện tử tỉnh, báo Phú Thọ, Đài Phát thanh – Truyền hình Phú Thọ,
tạp chí Văn nghệ Đất Tổ, tạp chí Di sản văn hóa Đất Tổ,…
Đối với truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, thờ cúng tổ tiên công tác
tuyên truyền đạt được nhiều thành tựu lớn trong năm 2023. Lễ hội đền Hùng là
công tác tuyên truyền đạt những kết quả tốt nhất nhờ vào sự tuyên truyền về lễ
hội trong bối cảnh tình hình mới, thu hút nhiều du khách các phương đến tham
gia lễ và hội, so với thời điểm dịch bệnh diễn biến phức tạp trong năm 2021, lễ
28
hội đền Hùng chỉ diễn ra phần lễ thì năm nay đã đưa công tác tuyên truyền cả lễ
và hội thu hút ~6 triệu lượt khách trong 5 ngày nghỉ lễ 2023, trung bình với
khoảng 2 triệu lượt du khách mỗi ngày, không chỉ công tác tuyên truyền thu hút
nguồn du lịch mà công tác tuyên truyền ý nghĩa lịch sử, văn hóa kèm với đó thể
hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước trong vấn đề thực hiện chính sách cũng
như truyền đạt những thành tựu lịch sử mới chính là nguồn chủ đạo thu hút khách
du lịch cũng như người dân trên cả nước trong năm 2023.
So với công tác tuyên truyền năm 2021 mặc dù khách du lịch và người
dâng lễ chỉ được tham gia phần lễ của ngày giỗ Tổ nhưng công tác tuyên truyền
trong mảng thực hiện pháp luật và chính sách có phần tích cực hơn so với 2023.
Điều này cho thấy thực hiện chính sách cần phải nỗ lực hơn kèm với công tác
tuyên truyền, du lịch và dâng hương trong ngày này.
Về tình hình thực hiện Luật về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn xã Hy
Cương, hoạt động tôn giáo được thực hiện theo Luật tín ngưỡng, tôn giáo và
chương trình đăng ký hàng năm của các tổ chức tôn giáo trên địa bàn xã có:
- 01 Chùa (Chùa Am Đường) thờ Phật và 04 đền, 01 lăng hài hòa đều là
di tích lịch sử văn hóa đặc biệt quan trọng của quốc gia nhìn chung hoạt động
thực hiện Luật về tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn đúng quy định pháp luật, cơ
bản ổn định và thuần túy.
- 01 nhà thờ Xóm Bướm đều thực hiện tốt các chủ trương đường lối của
Đảng tổ chức hoạt động tuyên truyền sinh hoạt tôn giáo theo chương trình đăng
ký hàng năm và chưa có dấu hiệu hoạt động tôn giáo lạ trên địa bàn.
Công tác tuyên truyền, bồi dưỡng pháp luật cho chức sắc, chức việc tôn
giáo: thực hiện kế hoạch của xã trong 02 năm vừa qua chủ yếu tuyên truyền, phổ
biến chính sách pháp luật về tôn giáo cho chức sắc, chức việc và tín đồ tôn giáo
150 hội nghị chuyên đề với hơn 10 nghìn người tham gia và tuyên truyền dưới
các hình thức khác nhau ngoài ra trên trang thông tin điện tử của UBND xã Hy
Cương. Tiếp nhận và cấp phát: 150 bản tin Tư pháp tỉnh Phú Thọ, gần 200 cuốn
29
sách pháp luật tới xã, thị trấn…
Thực hiện Luật tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số 162/2017/NĐ-CP
ngày 30/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi
hành Luật tín ngưỡng, tôn giáo [19], đã nâng cao nhận thức của Cán bộ, Công
chức và viên chức và người dân xã Hy Cương đã cải thiện.
Xã Hy Cương tiếp tục triển khai Kế hoạch 1380/KH-BVHTTDL năm
2023 về tổ chức tuyên truyền Giỗ tổ Hùng Vương - Lễ hội đền Hùng năm 2023
và Lễ kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản
văn hóa phi vật thể. “Mục đích làm nổi bật ý nghĩa lịch sử của Giỗ tổ Hùng
Vương - Lễ hội đền Hùng năm 2023 và Lễ kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước
2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể”: [16]
Các hoạt động, sự kiện tuyên truyền; tập trung tuyên truyền về ý nghĩa,
mục đích, quy mô và những điểm mới của việc tổ chức Lễ hội Hùng Vương - Lễ
hội Miếu Hùng Vương năm 2023 và kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước của
UNESCO về bảo vệ di sản năm 2003.
- Tuyên truyền kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị
Văn hóa toàn quốc năm 2021, chuyển biến về nhận thức, hành động và kết quả
thực hiện của các cấp ủy, chính quyền, doanh nghiệp và nhân dân; công tác quản
lý, bảo tồn di sản và kết quả các hoạt động phát huy giá trị di sản văn hóa.
- Lan tỏa tình cảm, phản ánh năm tâm tư, nguyện vọng của công chúng về
ngày tưởng niệm Hùng Vương - Lễ hội Hùng Vương năm 2023 và kỷ niệm 20
năm thực hiện Công ước UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể 2003,
sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân
tộc ta”.
Đồng thời, xác định công tác tôn giáo là trách nhiệm của cả hệ thống chính
trị do Đảng lãnh đạo, ngay khi có Luật tín ngưỡng, tôn giáo được ban hành xã
Hy Cương đã tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết của cấp ủy các cấp về công
tác tôn giáo, gắn với phổ biến Luật tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định
30
162/2017/NĐ-CP về hướng dẫn luật tín ngưỡng, tôn giáo và các văn bản có liên
quan đến công tác tôn giáo (như Chỉ thị số 01/2005/CT-TTg, ngày 04/02/2005,
của Thủ tướng Chính phủ, “Về một số công tác đối với đạo Tin lành”; Chỉ thị số
1940/CT-TTg, ngày 31/12/2008, của Thủ tướng Chính phủ, “Về nhà đất liên
quan đến tôn giáo”…).
Về phía người dân, trong hoạt động tôn giáo luôn luôn hưởng ứng tham
gia vào mọi hoạt động, phong trào của xã, đặc biệt là được xử lý kịp thời các
nguyện vọng của các tổ chức, chức sắc tôn giáo, phật tử xem xét, xử lý kịp thời,
đúng quy định, do đó, không có khiếu nại, tố cáo liên quan đến tín ngưỡng tôn
giáo. Đồng thời nhờ quan tâm của các Cán bộ UBND xã đối với người dân xã
Hy Cương tham gia tích cực cuộc vận động “Chung tay xây dựng nông thôn mới,
đồng bào Công giáo trong xã đã nâng cao tinh thần đoàn kết, sáng tạo trong sản
xuất, phát triển kinh tế giúp nhau xóa đói, giảm nghèo. Sự di chuyển bức tượng
Xóm Bướm đại đa số người dân đồng tình với biện pháp xử lý của cơ quan chức
năng, các giáo dân đồng tình ủng hộ với các chính sách về đất đai có lợi cho giáo
xứ. Song song đó, chuyên đề vận động nông thôn mới ở xã càng chuyển biến rõ
rệt. Nhân dân xã Hy Cương luôn tích cực ủng hộ quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, quỹ
"Vì người nghèo", khuyến học, khuyến tài.
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân
Nhận thức về tôn giáo và chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và
Nhà nước về tôn giáo trong một bộ phận cán bộ chủ chốt của cấp ủy, Chính
quyền cơ sở còn hạn chế. Một số ít cấp Đảng ủy, chính quyền ở cơ sở còn biểu
hiện cứng nhắc, mặc cảm đối với tôn giáo. Cấp xã, phường, thị trấn: từ cuối năm
2021, tỉnh đã bố trí cán Bộ Nội vụ cấp xã do phó chủ tịch UBND cấp xã kiêm
nhiệm, nhưng cần một thời gian dài để tiếp cận công việc, hiện nay nhiều nơi cán
bộ Phòng Nội vụ còn chưa qua bồi dưỡng hoặc tập huấn công tác tôn giáo.
31
Công tác nắm tình hình và phản ánh tình hình hoạt động tôn giáo của một
số cấp ủy, chính quyền còn chậm, chưa thường xuyên và kịp thời. Công tác thực
hiện chính sách tôn giáo của một số chính quyền cơ sở còn lỏng lẻo, chưa sâu
sát.
Công tác chính sách về đất đai có liên quan đến tôn giáo ở một số nơi còn
hạn chế. Việc xây dựng, sửa chữa cơ sở thờ tự và đặt các biểu tượng tôn giáo
chưa có sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan có liên quan từ việc cấp giấy phép,
thanh tra, kiểm tra việc xây dựng.
Bên cạnh đó, một số quy định tại Luật Tín ngưỡng, tôn giáo chưa có biện
pháp cụ thể dẫn tới quá trình thực hiện Chính sách còn thiếu thống nhất, chưa có
hiệu quả trên thực tiễn, gây lúng túng cho các Cơ quan, tổ chức, cá nhân khi áp
dụng, như điều kiện đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung của người nước ngoài
cư trú hợp pháp tại Việt Nam; thay đổi người đại diện, thay đổi địa điểm sinh
hoạt tôn giáo tập trung của người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam. Bộ
máy cán bộ, Công chức làm công tác thực hiện Chính sách tôn giáo chưa đồng
bộ, còn bất cập. Cơ quan thực hiện Chính sách tôn giáo cấp thành phố (Sở Nội
vụ, Ban Tôn giáo) và cấp quận (Phòng Nội vụ) còn bị động trong công tác tham
mưu cho Ủy ban Nhân dân cùng cấp xem xét giải quyết các yêu cầu tôn giáo.
Hay việc đình chỉ toàn bộ hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo, tổ chức
tôn giáo trực thuộc, cơ sở đào tạo tôn giáo (đây là một trong những trường hợp
dẫn đến giải thể các tổ chức được quy định tại Điều 31 và Điều 42 của Luật tín
ngưỡng, tôn giáo); [18] phục hồi hoạt động tôn giáo cho tổ chức tôn giáo, tổ chức
tôn giáo trực thuộc; phục hồi hoạt động của cơ sở đào tạo tôn giáo. Trong đại
dịch COVID-19 vừa qua, một số hình thức hoạt động tôn giáo mới xuất hiện,
như sinh hoạt tôn giáo, tổ chức các hoạt động tôn giáo bằng hình thức trực tuyến
đã phát sinh nhưng chưa có quy định điều chỉnh và biện pháp để quản lý cho phù
hợp.
32
Một số cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo do chưa làm thủ tục hiến tặng, chưa
thực hiện việc chia tách, chuyển mục đích sử dụng đất nên chưa được cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất.
Sự phối hợp giữa chính quyền, MTTQ và các đoàn thể có lúc còn thiếu
chặt chẽ.
Việc tuyên truyền phổ biến những văn bản của Đảng, Nhà nước về tôn
giáo nhất là Luật tín ngưỡng, tôn giáo còn chưa sâu, công tác tuyên truyền có lúc
có nơi chưa được hiệu quả và công tác phối hợp giữa các ngành đoàn thể nhiều
khi chưa đồng bộ, có lúc chưa chặt chẽ.
Những hạn chế trên là do thực tế hoạt động tôn giáo rất đa dạng, phức tạp,
nhạy cảm, thường xuyên phát sinh những vấn đề mới, trong khi hệ thống pháp
luật về tôn giáo đang trong quá trình hoàn thiện nên chưa bao quát hết được mọi
nội dung hoạt động tôn giáo.
Việc đầu tư, quan tâm giải quyết cho thực hiện chính sách tôn giáo chưa
tương xứng với nhiệm vụ được giao. Vẫn còn rất nhiều bất cập về tổ chức bộ
máy. Sự phối hợp của các cơ quan làm công tác thực hiện chính sách tôn giáo có
lúc thiếu đồng bộ, chặt chẽ. Năng lực thực hiện chính sách tôn giáo của cán bộ,
công chức chưa đáp ứng yêu cầu.
Năng lực tham mưu, đề xuất của cán bộ phụ trách công tác tôn giáo tại cơ
sở còn hạn chế, chưa kịp thời dẫn đến việc nắm bắt tình hình còn chậm; công
chức kiêm nhiệm công tác tôn giáo yếu về chuyên môn, chưa đáp ứng với yêu
cầu công việc; chưa có chế độ, Chính sách đối với cán bộ, công chức kiêm nhiệm
công tác tôn giáo.
Sự phối hợp giữa cấp ủy, chính quyền, mặt trận và các đoàn thể ở khu đôi
lúc còn thiếu chặt chẽ nên việc giải quyết một số vấn đề phát sinh nhiều lúc còn
lúng túng.
33
Tiểu kết chương 2
Trong chương 2, từ việc khái quát những đặc điểm tình hình kinh tế, văn
hóa, xã hội có ảnh hưởng tới thực hiện chính sách tôn giáo, khóa luận đã phân
tích rõ những thành tựu, hạn chế, đồng thời chỉ ra nguyên nhân của thành tựu và
hạn chế trong thực hiện chính sách tôn giáo hiện nay.
34
Chương 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO TRONG VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH
SÁCH TÔN GIÁO Ở XÃ HY CƯƠNG, TỈNH PHÚ THỌ
3.1. Những vấn đề đặt ra và phương hướng trong quá trình thực hiện
chính sách tôn giáo ở xã Hy Cương
3.1.1. Những vấn đề đặt ra
Có thể nhận thấy việc thực hiện chính sách tôn giáo ở xã Hy Cương từ
năm 2018 đến nay đã đạt đuợc̛ những kết quả nhất định. Xã đã tạo điều kiện tối ưu để Phật giáo và Công giáo hoạt động một cách thuận lợi, công tác quản lý nhà
nước về tổ chức và hoạt động tôn giáo cũng có nhiều chuyển biến tích cực đáng
kể, từng bước đưa hoạt động tôn giáo đi vào nề nếp theo đúng khuôn khổ và quy
định của Pháp luật. Nhu cầu tín ngưỡng của mọi giáo dân, tín đồ, chức sắc ngày
càng được đáp ứng và đảm bảo. Tuy nhiên, bên cạnh đó trong quá trình thực hiện
chính sách tôn giáo tại xã đã và đang đặt ra một số vấn đề như sau:
* Về phía chính quyền xã
Thứ nhất, Việc thực hiện quan điểm, chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà
nước trên địa bàn xã cần có sự phối hợp hơn nữa giữa các cấp, các ngành trong
hệ thống Chính trị; do đó, cần có những quy định của Pháp luật làm nền tảng cho
sự phối hợp này để tạo ra sự đồng bộ và thống nhất trong các cấp các ngành của
hệ thống Chính trị.
Hiện nay, trên địa bàn xã vẫn tồn tại một số bộ phận Cán bộ, Đảng viên,
chức sắc, tín đồ và Nhân dân chưa nhận thức đầy đủ, thậm chí đôi khi còn mang
tư tưởng định kiến. Dẫn đến đối với cán bộ thì việc kiểm tra, nắm bắt tình hình
hoạt động tôn giáo trên địa bàn, đặc biệt có những giai đoạn xuất hiện những
hiện tượng tôn giáo mới còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, chính quyền cơ sở, tổ
chức, cá nhân trong hệ thống chính trị trực tiếp thực hiện nhiệm vụ quản lý hoạt
động tôn giáo cũng cần phải am hiểu về tôn giáo và các Chủ trương, Chính sách
35
của Đảng, Pháp luật của Nhà nước để giải quyết kịp thời các yêu cầu chính đáng
của tín đồ và đồng bào có đạo theo quy định của Pháp luật. còn chức sắc, tín đồ
và Nhân dân thì vẫn tham gia các hoạt động mê tín dị đoan gắn liền với sinh hoạt
tôn giáo trên địa bàn gây ảnh hưởng đến An ninh trật tự trên địa bàn xã.
Thứ hai, Hiện nay, đối với cấp xã chưa có cán bộ chuyên trách về công tác
tôn giáo mà chỉ có cán bộ phòng Văn hóa kiêm nhiệm dẫn đến cán bộ kiêm nhiệm
do trái về chuyên môn đào tạo, chưa được bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp
vụ dẫn đến sự hiểu biết về tôn giáo, về chức sắc tôn giáo và thực tiễn công tác
tôn giáo đa số chưa ngang tầm, thiếu tính hệ thống, thiếu kinh nghiệm trong công
tác tôn giáo.
Thứ ba, việc tuyên truyền những Quan điểm, Chủ trương, Chính sách của
Đảng và Nhà nước về Tôn giáo tại địa bàn xã còn chưa được thường xuyên, chưa
có sự quan tâm đúng mực dẫn đến một số cán bộ cấp Đảng ủy, Chính quyền chưa
nhận thức đúng vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác tư tưởng, vận động
chức sắc, tín đồ trong quản lý các hoạt động tôn giáo, dẫn đến việc tuyên truyền
các Chủ trương, Chính sách của Đảng và Nhà nước ta về tôn giáo còn mang tính
hình thức, chưa sâu, chưa sát đối tượng, chưa phù hợp với đặc điểm tâm lý, trình
độ dân trí đối với chức sắc, tín đồ và nhân dân trên địa bàn xã Hy Cương.
Thứ tư, trong công tác đấu tranh chống các hủ tục, mê tín dị đoan gắn liền
với sinh hoạt tôn giáo, các thủ đoạn lợi dụng tôn giáo, đã bộc lộ hạn chế về trình
độ chuyên môn của cán bộ kiêm nhiệm làm công tác tôn giáo; đồng thời, sự thiếu
quan tâm của Cấp ủy, Chính quyền xã dẫn một số hoạt động tôn giáo trái phép
đang diễn ra ở địa bàn xã gắn với ý đồ Chính trị phản động một số phần tử lợi
dụng tôn giáo dân sinh hoạt đạo bất hợp pháp, gây rối, chia rẽ tôn giáo này với
tôn giáo khác, giữa các đồng bào theo đạo và không theo đạo nhằm chia rẽ khối
đại đoàn kết trong nhân dân và gây mất ổn định chính trị
* Về phía các tôn giáo ở xã Hy Cương
Một số chức sắc, trụ trì lợi dụng nơi thờ tự để hành nghề mê tín, dị đoan
36
buôn thần, bán thánh liên quan đến sinh hoạt tôn giáo, việc tổ chức sinh hoạt tôn
giáo, in ấn lưu hành kinh thánh, lấn chiếm đất đai, xây dựng sửa chữa các cơ sở
thờ tự của một số chùa, nhà thờ trên địa bàn không theo quy định của Pháp luật,
chưa được chính quyền cấp phép.
Thực trạng là chức sắc, tín đồ các tôn giáo không biết đến nội dung Luật
tín ngưỡng, tôn giáo, Nghị định 162/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều
và biện pháp thi hành Luật tín ngưỡng, tôn giáo. Các chức sắc tôn giáo cũng
không xem trọng việc tuyên truyền cho các tín đồ của mình về các văn bản trên.
3.1.2. Phương hướng thực hiện chính sách tôn giáo trên địa bàn xã Hy
Cương
Thực hiện Công văn số 1255/ UBND- NV của xã Hy Cương ngày 09 tháng
11 năm 2022 về việc báo cáo tình hình tín ngưỡng và công tác Quản lý Nhà nước
đối với tín ngưỡng trên địa bàn. [14]
- Tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức Đảng, chính quyền, MTTQ các
đoàn thể Nhân dân vững mạnh toàn diện, đặc biệt những khu có đồng bào Công
giáo. Vận động tổ chức công giáo chấp hành tốt chủ trương đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước và của địa phương.
- Chỉ đạo chính quyền tăng cường quản lý Nhà nước đối với hoạt động tôn
giáo trên địa bàn. Nắm bắt tình hình cơ cấu tổ chức, hoạt động công giáo, phật
giáo, các tà đạo trên địa bàn, quản lý theo dõi chặt chẽ việc xây dựng sửa chữa
nâng cấp các cơ sở tôn giáo.
- Chỉ đạo MTTQ các đoàn thể Nhân dân tăng cường công tác vận động
đồng bào có đạo tham gia các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa
phương, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các hoạt động Nhân
đạo từ thiện, thực hiện tốt phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới.
Tập hợp thu hút đoàn viên, hội viên tôn giáo tham gia sinh hoạt các tổ chức chính
trị xã hội.
- Chỉ đạo Chính quyền chủ động gặp gỡ trao đổi với các chức sắc, chức
37
việc tôn giáo, nắm chắc và chỉ đạo các tôn giáo hoạt động đúng Pháp luật. Vận
động đồng bào tôn giáo tham gia các chương trình sản xuất kinh doanh giỏi, giúp
nhau xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt chính sách dân số KHHGĐ, hạn chế sinh
con thứ ba. Thực hiện tốt nghĩa vụ công dân ở địa phương.
- Về phía Giáo xứ cần lập Ban Mục vụ di dân. Người di dân cũng có nhu
cầu được tư vấn về luật lệ và quyền lợi lao động, nâng cao tay nghề, học ngoại
ngữ, bồi thêm kiến thức để họ nhanh chóng hoà nhập vào xã hội và môi trường
đang sống. Giáo hội có thể lập ra những chương trình dạy nghề, dạy kỹ năng
mềm, kỹ năng sống, dạy ngoại ngữ, giới thiệu việc làm để giúp những người
di dân, đặc biệt các bạn trẻ thăng tiến bản thân và đóng góp tốt hơn cho xã hội.
Kịp thời giải quyết các kiến nghị, đề nghị chính đáng của các tôn giáo, đồng bào
công giáo theo quy định Pháp luật.
- Người di dân cũng cần được tư vấn về đời sống tinh thần, Tôn Giáo, giúp họ vượt qua khủng hoảng trong cuộc sống. Cần quan tâm đặc biệt đến khía cạnh gia đình của những người di dân. Tình trạng chia cắt xa nhà của họ dễ làm quan hệ gia đình của họ tổn thương. Cần giúp đỡ họ, để tránh tình trạng đổ vỡ gia đình khi gặp quá nhiều áp lực trong cuộc sống. - Hội nhập văn hóa địa phương, là dùng chính văn hóa đó truyền tải loại bỏ những gì là mê tín, nhưng những cử chỉ biết ơn, hiếu thảo Tôn kính, các giá trị tinh thần phù hợp với Đức tin. Sự hội nhập này đòi hỏi một mặt, Giáo hội vẫn phải giữ nguyên các tín điều và những gì là thiết yếu của Phật giáo, Công giáo, nhưng mặt khác, vẫn có thể gần gũi một cách tối đa với các tập tục và nền giáo dục của các dân tộc.
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả của việc thực
hiện chính sách tôn giáo trên địa bàn xã Hy Cương
3.2.1. Xây dựng, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác tôn
giáo
- Thứ nhất, về chuyên môn hóa đội ngũ về công tác tôn giáo. Để chuyên
môn hóa cán bộ công chức, viên chức phụ trách công tác tôn giáo tại xã Hy
Cương, cần phải lựa chọn nguồn nhân lực hợp lý. Ưu tiên cán bộ là người có
38
bằng cấp, năng lực đã qua kiêm nghiệm phụ trách về lĩnh vực tôn giáo như: quản
lý, vận động, tham mưu và có kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực tôn giáo vẫn
còn tình trạng kiêm nghiệm chồng chéo nhiệm vụ, ví dụ như cán bộ chuyên trách
về quản lý văn hóa ở xã kiêm nghiệm luôn về quản lý chính sách tôn giáo nên
việc xử lý các vấn đề này còn kém do thiếu chuyên môn. Vì vậy phải rà soát đội
ngũ Cán bộ có năng lực phụ trách công tác tôn giáo của xã nhưng phải căn cứ
vào các văn bản quy định hướng dẫn để bố trí cán bộ đúng chuyên môn phụ trách
lĩnh vực tôn giáo.
Tiếp đến, đối với cán bộ chưa có kinh nghiệm trong công tác tôn giáo nói
chung, sẽ được UBND xã chọn lọc, đề cử tham gia đến các lớp bồi dưỡng chính
trị, cơ sở bồi dưỡng về văn hóa tín ngưỡng tôn giáo nhằm học hỏi, thêm kinh
nghiệm trong việc phụ trách công tác tôn giáo. Các cán bộ được cử đi học tập
cần được hỗ trợ thêm các khoản ưu đãi cho cán bộ trong quá trình đi học, đặc
biệt đề cử các cán bộ vị trí việc làm tốt trong cơ quan nhà nước.
- Thứ hai, đề cử các cán bộ công chức, viên chức có năng lực chuyên môn
tại các phòng ban khác trong UBND cấp xã, thành phố, tỉnh tham gia phối hợp
các chức năng có liên quan trong quá trình quản lý nhà nước về tôn giáo. Một số
lĩnh vực đặc thù có liên quan cần có sự hướng dẫn của các cấp cao như vấn đề
về cấp giấy chứng nhận cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo đạt đủ điều kiện hoạt động;
cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo theo
đúng quy định pháp luật. Ngoài các cán bộ được cử để học tập về quản lý, thực
hiện chính sách thì còn đề nghị với các cơ sở bồi dưỡng chuyên môn hóa các
quản lý cán bộ thực hiện chính sách đối với 02 tôn giáo phật giáo và công giáo.
Quan trọng phải gắn liền với các giá trị văn hóa truyền thông dân tộc.
Thứ ba, kiến nghị với Sở Nội vụ tăng cường công tác tập huấn cho cán bộ
làm công tác tôn giáo, đặc biệt là vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin vào xây
dựng chính sách văn bản, phổ biến, tuyên truyền về chính sách tôn giáo đến chức
sắc, tín đồ và Nhân dân. Ưu tiên cán bộ có năng lực CNTT cao, đã qua công tác
39
tôn giáo vào quản lý, thực hiện chính sách tôn giáo. Không chỉ xác định cán bộ
nào làm công tác tôn giáo mà còn xác định các cán bộ có năng lực ứng dụng
CNTT, cán bộ có bằng cấp cao về CNTT phối hợp với các cán bộ chuyên trách
để cùng thực hiện sử dụng CNTT về quản lý thực hiệc hiện chính sách tôn giáo.
Thứ tư, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các tổ chức trong hệ thống
chính trị cấp xã trong công tác quản lý hoạt động của các cơ sở tín ngưỡng, tôn
giáo, hoạt động tôn giáo của các chức sắc, nhà tu hành trên địa bàn.
Sở dĩ, cần xem trọng vấn đề này là vì hiện nay vấn đề tôn giáo có ảnh
hưởng đến hầu hết các mặt, các lĩnh vực của đời sống xã hội. Vì thế, để có quan
điểm toàn diện và giải quyết hợp lý, hợp tình, đúng chủ trương chính sách, đúng
pháp luật, hầu hết các vấn đề lớn, quan trọng liên quan đến lĩnh vực tôn giáo trên
địa bàn xã.
3.2.2. Nâng cao hiệu quả trong công tác vận động chức sắc, tín đồ tôn
giáo
Tiếp tục, tuyên truyền việc thực hiện Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và các văn
bản có liên quan về tín ngưỡng, tôn giáo đảm bảo việc thi hành đúng Pháp luật..
Xem xét, bố trí cán bộ chuyên môn phụ trách lĩnh vực tôn giáo đúng quy định;
phối hợp chặt chẽ với MTTQ và các đoàn thể, kịp thời nắm bắt tình hình hoạt
động tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn để có phương án xử lý ngay khi có vấn đề
phát sinh.
Tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức Đảng, Chính quyền, MTTQ các
đoàn thể nhân dân vững mạnh toàn diện, đặc biệt những khu có đồng bào Công
giáo. Vận động tổ chức công giáo chấp hành tốt chủ trương đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước và của Địa phương.
Nắm bắt tình hình cơ cấu tổ chức, hoạt động Công giáo, Phật giáo, các tà
đạo trên địa bàn, quản lý theo dõi chặt chẽ việc xây dựng sửa chữa nâng cấp các
cơ sở tôn giáo.
40
Phối hợp với MTTQ các đoàn thể Nhân dân tăng cường công tác vận động
đồng bào có đạo tham gia các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa
phương, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các hoạt động nhân
đạo từ thiện, thực hiện tốt phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới.
Tập hợp thu hút đoàn viên, hội viên tôn giáo tham gia sinh hoạt các tổ chức Chính
trị - xã hội.
Bên cạnh đó, chính quyền chủ động gặp gỡ trao đổi với các chức sắc, chức
việc tôn giáo, nắm chắc và chỉ đạo các tôn giáo hoạt động đúng Pháp luật. Vận
động đồng bào tôn giáo tham gia các chương trình sản xuất kinh doanh giỏi, giúp
nhau xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt chính sách dân số KHHGĐ, hạn chế sinh
con thứ ba. Thực hiện tốt nghĩa vụ công dân ở địa phương. Đồng thời, giải quyết
các kịp thời kiến nghị, đề nghị chính đáng của các tôn giáo đồng bào công giáo
theo quy định Pháp luật.
Tiếp tục triển khai thực hiện Luật tín ngưỡng tôn giáo và Nghị định
162/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật tín
ngưỡng, tôn giáo, thực hiện tăng cường các nguồn lực xã hội để bảo tồn, trùng
tu tôn tạo, xây dựng mới và tổ chức hoạt động ở các nơi thờ tự, di tích lịch sử,
tâm linh gắn với phát triển du lịch dịch vụ. Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu
nước, vận động các chức sắc chức việc tham gia tích cực vào công tác xây dựng
Đảng, Chính quyền, tham gia vào hệ thống Chính trị các cấp; quan tâm phát triển
Đảng viên là người có đạo trong quần chúng tôn giáo… [19]
3.2.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về
tôn giáo cho cán bộ cơ sở và chức sắc, tín đồ, đồng bào theo đạo
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền quan điểm, chủ trương của Đảng đã được
thể hiện trong Chỉ thị số 18/CT-TW ngày 10/01/2018 của Bộ Chính trị về tiếp
tục thực hiện Nghị quyết số 25/NQ-TW về công tác tôn giáo trong tình hình mới.
Triển khai Chương trình hành động của Bộ Nội vụ thực hiện Nghị quyết Đại hội
XIII của Đảng liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo. Thực hiện tốt công tác tuyên
41
truyền, phổ biến, giáo dục Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định số
162/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín
ngưỡng, tôn giáo; các luật chuyên ngành liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo góp
phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, công chức,
chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ các tôn giáo và người dân trong giai đoạn
mới.[19]
Để góp phần nâng cao hiểu biết Pháp luật về tôn giáo cho cán bộ cơ sở và
đồng bào theo đạo tại xã Hy Cương hàng năm, Ban Tôn giáo thành phố đã chủ
động xây dựng kế hoạch chi tiết phổ biến giáo dục pháp luật cho đội ngũ cán bộ
làm công tác tôn giáo, công chức và chức sắc, tín đồ, chức vụ trong các tổ chức
Tôn giáo. Chú trọng đổi mới nội dung, nâng cao chất lượng công tác tuyên
truyền, giáo dục Chính sách pháp luật thông qua nhiều hình thức như: biên soạn,
xuất bản sách phổ thông khoa giáo, giáo dục luật tôn giáo...; tổ chức cán bộ làm
công tác Tôn giáo trong hệ thống chính trị, tôn giáo, cán bộ lãnh đạo đạo chính
trị, quan tổ chức việc làm, nhà tu hành, tín đồ tôn giáo... Phối hợp phổ biến luật,
phân phối hợp sản xuất các bộ phim, phóng sự của đài truyền hình quốc gia.
Nhằm tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước ta hướng tới bạn bè quốc tế và người Việt Nam ở nước ngoài.
3.2.4. Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính trong
quản lý nhà nước về tôn giáo
Thứ nhất, tiếp tục tăng cường công tác chỉ đạo hệ thống chính trị có sự
thống nhất trong nhận thức, quan điểm về các chủ trương, chính sách của Đảng
và pháp luật của Nhà nước đối với tôn giáo, từ đó tạo được sự đồng thuận, đồng
bộ trong triển khai, quản lý của các cấp trong hệ thống chính trị đối với các tôn
giáo tại địa phương.
Thứ hai, tăng cường củng cố, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, nhất là
lực lượng cốt cán trong vùng đồng bào có đạo, đẩy mạnh công tác củng cố kiện
toàn đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo nhất là ở các vùng trọng điểm, theo
42
hướng ổn định, đảm bảo tiêu chuẩn về năng lực, đạo đức, nhiệt tình và có trình
độ chuyên môn liên quan đến tôn giáo.
Thứ ba, tiếp tục chủ động đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các
Chính sách, Chủ trương, quy định Pháp luật về tôn giáo cho đội ngũ cán bộ, công
chức làm công tác tôn giáo và chức sắc, chức việc của các tổ chức tôn giáo.
Thứ tư, không ngừng nâng cao chất lượng công tác phối hợp giữa các ban,
ngành, đoàn thể và chính quyền các cấp trong công tác tôn giáo, trong quá trình
xử lý công việc.
Thứ năm, quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tôn giáo hợp
pháp sinh hoạt theo đúng Hiến chương, Điều lệ của Giáo hội, đảm bảo cho các
tôn giáo trên địa bàn thành phố diễn ra thuần túy, bình thường và trong khuôn
khổ Pháp luật.
Triển khai dịch vụ công trực tuyến cải cách hành chính mức độ 4, cơ chế
“một cửa” trong tiếp công dân, xử lý kiến nghị, báo cáo kiến nghị, đoàn thể, tôn
giáo kiến nghị, phản ánh. Tiếp nhận, xử lý và giải quyết kịp thời, hiệu quả các
khiếu kiện của quần chúng nhân dân về vi phạm tôn giáo. Tăng cường thanh tra
đặc biệt, kiểm tra việc thực hiện Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, nhất là đối với những
trường hợp khó khăn, kịp thời vận động, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của
các tổ chức, cá nhân tôn giáo.
Thứ sáu, muốn công tác cải cách hành chính trong cải cách hành chính về
nhà nước đạt hiệu quả cao, không bỏ qua ứng dụng CNTT vào công tác cải cách
hành chính. Với điều kiện về trang thiết bị tại xã cho thấy còn nhiều hạn chế,
chính vì thế thay đổi về trang thiết bị chính là ứng dụng CNTT trong cải cách
hành chính. Kiến nghị với Sở Thông tin truyền thông tỉnh Phú Thọ trong đấu
thầu mua bán các thiết bị CNTT như: máy tính có hiệu suất cao, các máy in hiện
đại và bộ nhớ xử lý,... bám sát vào số lượng công dân là đối tượng sinh hoạt tôn
giáo có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây nên cần phải ứng dụng
CNTT vào quản lý sinh hoạt tôn giáo đồng thời thay thế các trang thiết bị lỗi thời
43
tồn đọng, không còn phù hợp trong công tác quản lý văn hóa tôn giáo.
3.2.5. Một số kiến nghị, đề xuất khác
Để đảm bảo tình hình tôn giáo giáo trong thời gian đến được ổn định, đề
nghị Thành ủy, UBND thành phố tiếp tục quan tâm, tiếp tục chỉ đạo thực hiện
một số nội dung sau:
Một là, thống nhất nhận thức và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ
thống chính trị trong công tác tôn giáo, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Ban tôn giáo
tỉnh Phú Thọ có trách nhiệm xây dựng kế hoạch phát triển, tổ chức điều hành
mọi hoạt động.
Hai là, coi trọng công tác vận động quần chúng, tôn trọng đức tin và vấn
đề sinh hoạt tôn giáo hợp pháp của công dân, như: tổ chức chương trình đào tạo
đúng đường hướng của Giáo hội, Phật giáo. Trong việc truy tầm tri thức thánh
và trong việc gìn giữ truyền thống nhân văn Công giáo, việc học là việc tông đồ
chính. Để có hoàn tất cách tốt đẹp sứ mạng này các cán bộ UBND xã phối hợp
cùng các đơn vị khác phải phát huy tinh thần hy sinh và tình yêu lớn dành cho
Thiên Chúa và con người, cần biết “biến bàn học thành bàn thờ”, nơi học viên
dâng hiến con tim, trí tuệ và cả con người mình cho Thiên Chúa.
Ba là, UBND xã Hy Cương phải chủ động trong công tác thông tin, bao
gồm chủ động nắm và kịp thời trao đổi thông tin để thống nhất trong toàn hệ
thống Chính trị. Phát huy quyền chủ động sáng tạo của các cán bộ, hợp tác chặt
chẽ với những người có trách nhiệm trong việc thực hiện chính sách tôn giáo ở
xã cũng như trong các Hội dòng, Hiệp hội và Tu đoàn, Phật giáo hay các tổ chức
khác.
Bốn là, công tác đối với các hiện tượng tôn giáo mới, tôn giáo mới du nhập
cần thận trọng, làm thí điểm cho kết quả tốt mới thực hiện diện rộng, không chạy
theo số lượng và ấn định thời gian hoàn thành.
44
Năm là, đối với những trường hợp sinh hoạt đạo, truyền đạo trái pháp luật
thì phải kiên trì và sử dụng nhiều biện pháp đấu tranh ngăn chặn, xử lý kịp thời
đúng pháp luật thì sẽ có hiệu quả.
Sáu là, định kỳ sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm và tổ chức bồi dưỡng nâng
cao kiến thức chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác tôn giáo, nhất là
cán bộ cơ sở để đáp ứng yêu cầu công tác trong tình hình hiện nay.
45
Tiểu kết chương 3
Từ cơ sở phân tích thực trạng thực hiện Chính sách Tôn giáo ở xã Hy
Cương Thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ ở chương 2, đến chương 3, khóa luận
đưa ra một số khuyến nghị và một số giải pháp nhằm thúc đẩy việc nâng cao hiệu
quả thực hiện chính sách tôn giáo tại địa phương.
46
KẾT LUẬN
Nghiên cứu về thực hiện chính sách tôn giáo là một đề tài mang tính khoa
học và có tính thực tiễn. Đề tài đã phân tích, nghiên cứu chỉ ra những kết quả,
hạn chế từ chính sách thấy được mức độ ảnh hưởng của quyền lợi ích nghĩa vụ
đối với các chủ thể được hưởng lợi từ chính sách. Điều này chứng mình không
chỉ tác giả là người quan tâm tới chính sách mà đặc biệt là Đảng và Nhà nước
nói chung.
Kết quả nghiên cứu cho việc thực hiện chính sách tôn giáo có vai trò quan
trọng trong đời sống người dân xã Hy Cương. Sự tồn tại và phát triển chính sách
tôn giáo đã kéo theo sự thay đổi trong đời sống văn hóa, tín ngưỡng, tôn giáo của
người dân trên địa bàn. Quan trọng hơn từng chính sách được thực hiện trên địa
bàn, bao gồm chính sách tôn giáo là một trong những tiền để không chỉ ảnh
hưởng đến đời sống kinh tế của người dân mà còn làm cho đời sống tín ngưỡng
của người dân ngày càng phong phú và phát triển hơn.
Nhờ kiến thức đạt được trong quá trình học tập; bên cạnh đó, lại được quan
sát thực tế làm việc của các cán bộ trong UBND và tự bản thân tác giả đã thực
hiện chính sách tôn giáo trên thực tế nhờ việc học hỏi trong những năm theo học
tại Nhà trường được biết qua lý thuyết hướng cho tác giả có khả năng quan sát,
đánh giá và tìm ra những kinh nghiệm, bài học để vận dụng vào thực tế tại xã Hy
Cương. Mặc dù, còn nhiều hạn chế nhưng tác giả đã tự tìm ra những giải pháp
phù hợp nhất cho khóa luận của mình để hoàn thiện hơn vào công tác thực hiện
chính sách tôn giáo.
Khóa luận thực sự đã đem lại cho tác giả rất nhiều kiến thức bổ ích và kinh
nghiệm kiến tạo nên nền tảng giúp cho tác giả rất nhiều các hoạt động nghiên
cứu của mình sau này để vừa xây dựng và thực hiện chính sách đối với nơi sinh
sống của tác giả và với xã Hy Cương, đặc biệt mong muốn nhất được áp dụng
thành tựu này cho các phường, xã trên cả nước.
47
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Danh mục tài liệu là sách:
1. Vũ Kim Biên (1999), Văn hiến làng xã vùng đất Tổ Hùng Vương, NXB
Trung tâm UNESCO;
2. C. Mác và Ph Ăngghen, Toàn tập Tập 1, (1995), Nxb Chính trị Quốc
gia Hà Nội, Hà Nội;
3. C. Mác và Ph Ăngghen, Toàn tập Tập 1, (1995), Sđd;
4. C. Mác và Ph Ăngghen, Toàn tập Tập 19, (1995), Sđd;
5. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện đại hội toàn quốc lần thứ
XII, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật;
6. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện đại hội toàn quốc lần thứ
XIII, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật;
7. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XIII, Tập 2, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật, Sđd;
8. Lê Thanh Bình, Đỗ Thanh Hải, đồng chủ biên, (2012), Tôn giáo và
quan hệ quốc tế, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật;
9. Đỗ Quang Chính (2008), Hoà mình vào xã hội Việt Nam, Nxb. Tôn
giáo, Tr. 1-12;
10. Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016, Nxb. Chính trị Quốc gia Sự thật;
11. Hoàng Phê (2021), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Hồng Đức, Hà Nội;
Danh mục tài liệu là văn bản dưới luật:
12. Báo cáo của UBND xã Hy Cương số 46/BC-UBND, về “việc Thực
hiện Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2019 và 06 tháng đầu năm 2020”, Phú Thọ
ngày 20/10/2020;
13. Báo cáo của Ban Pháp chế số 14/BC - BPC, về “kết quả giám sát về
việc thực hiện Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022”,
Phú Thọ, ngày 25/11/2022;
14. Công văn số 1255/UBND-NV của UBND xã Hy Cương Về việc
48
“Báo cáo tình hình hoạt động tín ngưỡng tôn giáo và công tác quản lý Nhà nước
đối với tín ngưỡng trên địa bàn xã Hy Cương”, Phú Thọ, ngày 09/11/2018;
15. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Pháp lệnh số 21/2004/PL-
UBTVQH11, về “Tín ngưỡng, Tôn giáo’’, Hà Nội, ngày 18/06/2004;
16. Kế hoạch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch số 1380/KH-
BVHTTDL, về “Tổ chức tuyên truyền giỗ tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng
năm 2023 và lễ kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước 2003 của UNESCO về bảo
vệ Di sản Văn hóa phi vật thể”, Phú Thọ, ngày 12/04/2023;
17. Nghị quyết Trung Ương Đảng số 24/NQ-TW, về “Công tác Dân tộc”,
Hà Nội, ngày 12/03/2003;
18. Quyết định của Bộ Nội vụ, số 726/QĐ-BNV về Chương trình hành
động của Bộ Nội vụ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XIII, Hà Nội, ngày 11/06/2021;
19. Nghị định của Chính Phủ, số 162/2017/NĐ-CP, về Quy định chi tiết
một số điều và biện pháp thi hành Luật tín ngưỡng, tôn giáo của Tỉnh và thành
phố, Hà Nội, ngày 30/12/2017;
Trang web:
20. Vấn đề tôn giáo trong Văn kiện Đại hội lần thứ X của Đảng: cái đã có
và cái cần có, https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/, ngày truy cập 29/03/2023;
21. tỉnh Phú Thọ – Dịch vụ Công trực tuyến, https://phutho.gov.vn/, ngày
truy cập 21/03/2023;
22. Bộ Kế hoạch và Đầu tư về vấn đề Báo cáo Kinh tế (2023),
https://mpi.gov.vn/, ngày truy cập 29/03/2023;
23. Sở Nội vụ (2022), Báo cáo thực hiện chính sách tôn giáo của xã Hy
Cương, https://sonoivu.hanoi.gov.vn/, ngày truy cập 21/03/2023;
24. Sở Nội vụ (2021), Báo cáo kết quả giám sát về việc thực hiện Luật Tín
ngưỡng, tôn giáo năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022,
https://sonoivu.hanoi.gov.vn/, ngày truy cập 21/03/2023;
49
25. Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết số 25/NQ-TW ngày 12/03/2003
Về “công tác Tôn giáo”, https://dangcongsan.vn/, ngày truy cập 29/03/2023;
26. Đảng Cộng sản Việt Nam, hướng dẫn số 43-HD/BTGTW ngày
01/09/2017 của Ban Tuyên giáo Trung ương, https://dangcongsan.vn/, ngày truy
cập 29/03/2023;
27. Tìm hiểu chính sách tôn giáo dưới góc độ chính sách công trong xây
dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở nước ta hiện nay, http://tapchimattran.vn/,
ngày truy cập 29/03/2023;
28. Sở Nội vụ 2022, Những định hướng đối với công tác quản lý nhà nước
về tín ngưỡng, tôn giáo ở nước ta trong thời gian tới,
https://sonoivu.namdinh.gov.vn/, ngày truy cập 21/03/2023;
29. Phiếm Đình, Tạp chí quốc phòng toàn dân, Sự định kiến, áp đặt về tình
hình tôn giáo ở Việt Nam, http://tapchiqptd.vn/, ngày truy cập 11/07/2016.
Sách tham khảo:
30. Từ điển Anh – Việt (2007), Nxb Từ điển bách khoa.
50