TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
KHOA TIỂU HỌC – MẦM NON
----------
NGUYỄN THỊ LY
GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH LỚP 3
TRONG DẠY HỌC MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI.
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
KHOA TIỂU HỌC – MẦM NON
----------
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
KHOA TIỂU HỌC – MẦM NON
----------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Tên đề tài: GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH
LỚP 3 TRONG DẠY HỌC MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI.
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Ly
MSSV: 2119010516
CHUYÊN NGÀNH: GIÁO DỤC TIỂU HỌC
KHÓA 2019 - 2023
Cán bộ hướng dẫn
Th.S Dương Thị Thu Thảo
MSCB: 1136
Quảng Nam, tháng 5 năm 2023
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................... 2
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu .......................................................................... 2
3.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................... 2
3.2. Khách thể nghiên cứu ........................................................................................... 2
4. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................... 2
5. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 3
5.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận ........................................................................... 3
5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ............................................................... 3
6. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ....................................................................................... 3
7. Đóng góp của đề tài ................................................................................................. 5
8. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 5
9. Cấu trúc của đề tài ................................................................................................... 5
PHẦN NỘI DUNG ...................................................................................................... 6
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO
HỌC SINH LỚP 3 TRONG DẠY HỌC MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI. ................... 6
1.1. Một số vấn đề lý luận về môi trường và giáo dục môi trường ................................ 6
1.1.1. Môi trường ......................................................................................................... 6
1.1.2. Giáo dục môi trường .......................................................................................... 9
1.1.3. Các phương pháp và kĩ thuật dạy học vận dụng trong bài học tích hợp GDMT 13
1.1.4. Chương trình môn Tự nhiên và Xã hội lớp 3 .................................................... 22
1.1.5. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh lớp 3 .......................................................... 25
1.2. Thực trạng giáo dục môi trường trong dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 3 .... 27
1.2.1. Mục đích điều tra ............................................................................................. 27
1.2.2. Đối tượng điều tra ............................................................................................ 27
1.2.3. Nội dung điều tra ............................................................................................. 28
1.2.4. Phương pháp điều tra ....................................................................................... 28
1.2.5. Kết quả điều tra ................................................................................................ 30
1.2.6. Đánh giá chung về thực trạng GDMT trong dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 3 ... 39
Tiểu kết chương 1 ...................................................................................................... 41
CHƯƠNG 2: GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH LỚP 3 TRONG DẠY
HỌC MÔN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI ........................................................................ 42
2.1. Nguyên tắc giáo dục môi trường trong dạy học môn tự nhiên và Xã hội lớp 3..... 42
2.1.1. Nguyên tắc đảm bảo nội dung, yêu cầu cần đạt của bài học .............................. 42
2.1.2. Nguyên tắc phát huy tính tích cực và hứng thú học tập của học sinh ................ 42
2.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính vừa sức ..................................................................... 42
2.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ................................................................... 43
2.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và khả thi ................................................... 43
2.2. Xây dựng kế hoạch giáo dục môi trường vận dụng trong dạy học môn Tự nhiên và
Xã hội lớp 3 ............................................................................................................... 44
2.3. Quy trình thiết kế hoạt động tích hợp GDMT trong dạy học môn TN – XH lớp 3. ... 48
2.4.1. Thiết kế hoạt động tích hợp GDMT chủ đề gia đình ......................................... 49
2.4.2. Thiết kế hoạt động tích hợp GDMT chủ đề trường học. ................................... 51
2.4.3. Thiết kế hoạt động tích hợp GDMT chủ đề cộng đồng địa phương ................... 54
2.4.4. Thiết kế hoạt động tích hợp GDMT chủ đề thực vật và động vật ...................... 56
2.4.5. Thiết kế hoạt động tích hợp GDMT chủ đề con người và sức khỏe .................. 57
2.4.6. Thiết kế hoạt động tích hợp GDMT chủ đề trái đất và bầu trời ......................... 58
2.5. Thiết kế kế hoạch bài dạy tích hợp giáo dục môi trường ..................................... 60
2.5.1 Minh họa kế hoạch bài dạy tích hợp GDMT ở mức độ toàn phần ...................... 60
2.5.2. Minh họa kế hoạch bài dạy tích hợp GDMT ở mức độ bộ phận ........................ 72
2.5.3. Minh họa kế hoạch bài dạy tích hợp GDMT ở mức độ liên hệ.......................... 77
Tiểu kết chương 2 ...................................................................................................... 82
CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ............................................................... 83
3.1. Mô tả thực nghiệm sư phạm ................................................................................ 83
3.2. Tổ chức thực nghiệm sư phạm ............................................................................ 84
3.3. Kết luận và kết quả thực nghiệm ......................................................................... 88
Tiểu kết chương 3 ...................................................................................................... 90
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................................... 91
1. Kết luận ................................................................................................................. 91
2. Kiến nghị ............................................................................................................... 92
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................... 93
PHỤ LỤC .................................................................................................................. P1
PHỤ LỤC 1 ............................................................................................................... P1
PHỤ LỤC 2 ............................................................................................................... P4
PHỤ LỤC 3 ............................................................................................................... P6
PHỤ LỤC 4 ............................................................................................................. P21
PHỤ LỤC 5 ............................................................................................................. P30
PHỤ LỤC 6 ............................................................................................................. P38
PHỤ LỤC 7 ............................................................................................................. P39
PHỤ LỤC 8 ............................................................................................................. P40
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành bài khóa luận này, tôi đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp
đỡ, học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ các thầy cô giáo ở trường Đại học cũng như ở
trường Tiểu học và bạn bè.
Lời đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cô giáo – ThS. Dương Thị
Thu Thảo, cô là người trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ và luôn tạo điều kiện thuận lợi cho
tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành khóa luận.
Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến toàn thể giảng viên khoa Tiểu học
– Mầm non trường Đại học Quảng Nam đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành khóa luận
tốt nghiệp với đề tài: “Giáo dục môi trường cho học sinh lớp 3 trong dạy học môn Tự
nhiên và Xã hội”.
Tôi xin kính trọng và gửi lời biết ơn đến quý thầy cô giáo, Ban Giám hiệu nhà
trường, các em học sinh trường Tiểu học Kim Đồng, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng
Nam đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình khảo sát để hoàn thành khóa luận tốt
nghiệp này.
Cuối cùng tôi xin bày tỏ lời tri ân sâu sắc đến ba mẹ và những người thân trong
gia đình đã luôn quan tâm, yêu thương và tạo mọi điều kiện cho tôi học tập. Cảm ơn
những người bạn đã góp ý, trao đổi và động viên tôi trong quá trình nghiên cứu.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài, song
những thiếu sót trong khóa luận là không thể tránh khỏi. Chính vì vậy, những lời nhận
xét và góp ý của quý thầy cô và các bạn tôi sẽ tiếp thu và hoàn thiện, rất mong nhận
được nhiều sự đóng góp ý kiến từ quý thầy cô, bạn bè. Tôi xin chân thành cảm ơn!
Quảng Nam, tháng 5 năm 2023
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Ly