KỸ THUẬT THÂM CANH
LÚA CẠN
I. Kỹ thuật làm đất:
- Cày lật đất và làm nhỏ đất có tác dụng vùi thân lá cỏ xuống sâu và
đưa rễ cỏ dại lên trên mặt.
- Tuỳ từng loại đất mà chúng ta áp dụng các biện pháp làm đất thích
hợp.
II. Lượng hạt gieo và cách gieo:
- Lượng hạt gieo: đối với giống lúa cạn mới: LN93-1, LN93-2, LN93-4 ...
cần gieo từ 100 - 120 kg/ ha.
- Cách gieo: dùng bừa hoặc cào có răng cách nhau 20 cm rạch hàng,
gieo lúa đều trên hàng để tất cả các cây lúa đều có khả năng sinh trưởng và
phát triển như nhau (hốc cách hốc 10 - 15 cm, gieo 4 - 5 hạt/hốc). Lấp đất từ
3 - 5 cm.
- Thời điểm gieo: chỉ gieo khi đất có đủ độ ẩm cho hạt giống nẩy
mầm. Tuyệt đối không gieo hạt giống đón mưa (thường gieo vào tháng 5).
III. Bón phân:
- Lượng phân bón cho 1 ha như sau:
Loại
phân
Đất
xấu
(kg/ha)
Đất
tốt
(kg/ha)
-
Đạm urê
-
Supe lân
-
Cloruakali
200
250
80
100
150
50
Tuỳ điều kiện cụ thể mà có thể bổ sung thêm từ 2 - 3 tấn/ha
phân ủ hữu cơ vi sinh trong giai đoạn bón lót.
- Cách bón:
+ Bón lót: 100 % lân + 25 % urê
+ Bón thúc: chia 2 lần
Lần 1: 50 % urê + 50 % kali sau khi lúa mọc mầm 15 - 20 ngày.
Lần 2: 25 % urê + 50 % kali vào lúc 45 - 50 ngày sau khi lúa mọc
mầm với giống có thời gian sinh trưởng 90 - 100 ngày, 70 - 75 ngày sau khi
lúa mọc mầm với giống có thời gian sinh trưởng trên 120 ngày.
- Phương pháp bón: phân được trộn đều, rải theo hàng khi đất có đủ
điều kiện về độ ẩm để hoà tan phân vào đất, sau đó vun và lấp đất kín phân.
IV. Chăm sóc:
- Làm cỏ: Sau khi gieo và lấp đất, nếu đủ độ ẩm cho hạt giống nẩy
mầm, ngay ngày gieo hoặc sáng hôm sau có thể sử dụng thuốc trừ cỏ tiền
nẩy mầm Ronstas 25 EC với lượng 2 lít/ha, pha 40 cc / bình 8 lít để phun
cho 200 m2 thật đều sẽ đỡ công làm cỏ đợt 1. Làm cỏ sơ vào 25 - 30 ngày
sau khi lúa mọc mầm là đủ.
Trường hợp không sử dụng thuốc trừ cỏ, tiến hành làm cỏ, vun xới 2
lần kết hợp với 2 lần bón thúc.
- Phòng trừ sâu bệnh: các giống lúa cạn có khả năng kháng sâu bệnh
cao, nhưng cần chú ý thời vụ để tránh lúa trỗ lẻ loi trên nương rẫy.
Cần áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp:
+ Dùng giống chống bệnh.
+ Dọn sạch tàn dư cỏ dại trên nương rẫy.
+ Xử lý hạt giống bằng nước nóng đã pha 540 (3 sôi + 2 lạnh) trong 10
phút.
- Chống xói mòn: Các biện pháp để chống xói mòn bao gồm:
+ Biện pháp xây dựng nương định canh
+ Biện pháp nông nghiệp: bao gồm các biện pháp canh tác theo đường
đồng mức, cày bừa ngang dốc, bố trí thời vụ cây trồng, làm cỏ, bón phân,
luân canh tạo độ che phủ đất, không cày bừa, xới xáo, đốt dọn trắng trong
mùa mưa... biện pháp này có tác dụng tăng năng suất cây trồng 30 - 40 %, dễ
dàng được nông dân áp dụng.
+ Biện pháp lâm nghiệp: trồng rừng hoặc bảo vệ rừng non để mọc
thành rừng tái sinh, chống xói mòn, ngăn chặn dòng chảy và giữ ẩm cho cây
trồng.
V. Một số loại sâu, bệnh thường gặp ở lúa cạn:
1. Bệnh hại:
a) Bệnh đạo ôn: do nấm gây ra.