Kỹ thuật trồng Ca Cao
Kỹ thuật trồng Ca Cao
I. Nguồn gốc và tình hình sản xuất
- Cây ca co ở Việt Nam Cây Ca cao (Theobroma cacao L.) có nguồn gốc của
cây ca cao ở lưu vực sông Amazon, Nam Mỹ. Từ đây, ca cao phát triển sang
các nước khác ở vùng Trung và Nam Mỹ.
- Ở Việt Nam, tính đến tháng 05 năm 2010 diện tích cây ca cao trên cả nước
khoảng 12.300ha, phần lớn trồng xen trong các vườn dừa, vườn cây ăn trái ở
Đồng bằng sông Cửu Long; trồng trong các vườn cây công nghiệp ở vùng
Đông Nam Bộ và Tây Nguyên. Theo Hiệp hội cà phê – ca cao Việt Nam,
hiện nhu cầu chế biến và tiêu thụ ca cao của thế giới tăng từ 3-4%/năm
(tương đương 100.000-120.000 tấn).
- Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho phép các cơ quan
chuyên ngành tiến hành xây dựng quy hoạch trồng ca cao trên cả nước, phấn
đấu đến năm 2015 đạt 60.000ha và đến năm 2020 đạt 80.000ha, trong đó có
60.000ha kinh doanh, đạt năng suất bình quân 18 tạ/ha, sản lượng khô
108.000 tấn, hạt ca cao xuất khẩu đạt 86.000 tấn/năm và kim ngạch xuất
khẩu đạt 100-120 triệu USD/ năm.
II. Đặc điểm chung và yêu cầu ngoại cảnh- Cây ca cao thích hợp với khí
hậu nhiệt đới nóng ẩm mưa nhiều. Thích hợp với nhiệt độ trung bình 25 độ
C, độ ẩm 85%, lượng mưa bình quân trên 1.500 mm/năm. Ca cao là cây ưa
ánh sáng tán xạ (50 – 60% cường độ ánh sáng tự nhiên) nên thích hợp trồng
dưới tán cây ăn trái hoặc cây che bóng.- Cây ca cao thích hợp với nhiều loại
đất khác nhau: đất đỏ, đất xám, đất phù sa cổ, song thích hợp nhất với đất có
thành phần cơ giới trung bình đến nhẹ, pH từ 5,5 – 5,8, tầng canh tác dày 1 –
1,5 m, dễ thoát nước, có khả năng giữ nước cao, giàu chất hữu cơ. Tuy nhiên
bằng biện pháp canh tác (bón vôi, bón phân hữu cơ…) có thể giúp cây ca
cao đạt năng suất cao trên vùng đất kém mầu mỡ.1. Nhu cầu dinh dưỡng
của cây ca cao- Cây ca cao là cây hút nhiều dinh dưỡng, trong đó kali cao
nhất. Ngoài dinh dưỡng đa lượng, ca cao có nhu cầu khá cao về trung, vi
lượng. Nhu cầu dinh dưỡng của cây tăng theo tuổi cây và mức năng suất. Ca
cao thu bói có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn cây kiến thiết cơ bản và cây
trong vườn ươm. Ca cao kinh doanh có nhu cầu dinh dưỡng cao hơn so với
ca cao mới thu bói.- Theo Ebon (1987), lượng phân trong hai năm đầu tiên
được khuyến cáo theo như sau:
2. Triệu chứng thiếu hụt dinh dưỡng ở cây ca cao
- Thiếu đạm: lá có màu xanh vàng hay xanh nõn chuối. Thiếu nặng lá rụng
nhiều, năng suất giảm. Hiện tượng thiếu đạm thường xảy ra trên đất nghèo
dinh dưỡng và bón không đủ lượng đạm cây cần.
- Thiếu lân: lá chuyển màu xỉn, mép lá non ửng đỏ, thiếu nặng lá rụng và
cành chết.
- Thiếu kali: Mép lá chuyển màu vàng cam sau tới màu xám nâu và khô, lá
rụng nhiều.
- Thiếu magiê: phần thịt lá bị vàng và lan dần từ gân chính ra mép lá.
- Thiếu canxi: lá héo vàng từ rìa lá sau lan vào gân chính.
- Thiếu kẽm: các lá và chồi đầu cành không phát triển tốt (rụt đọt), lá không
thể nở lớn. Hiện tượng thiếu kẽm cũng khá phổ biến trên các vùng ca cao
nổi tiếng của thế giới.
III. Kỹ thuật trồng và chăm soc cây ca cao
1. Kỹ thuật trồng ca cao
Thời vụ trồng ca cao: tùy theo điều kiện thời tiết khí hậu mà chọn cho phù
hợp, tốt nhất nên trồng vào đầu mùa mưa. Trên đất tốt mật độ trồng 3x3m,
trên đất kém mầu mỡ khoảng cánh trồng 3×2,5m. Trước khi trồng chuẩn bị
hố có kích thước 50x50x50cm, khi đào hố, lớp đất mặt và đất sâu để riêng.
Tốt nhất nên chuẩn bị hố trồng trước 2 tuần. Đất trồng ca cao cần chọn loại
đất có tầng canh tác dầy, có mực nước ngầm sâu và có thể thoát nước tốt,
tránh nước đọng khi mưa. Làm đất kỹ, đảm bảo đất tơi xốp. Sau khi đào hố
theo mật độ cần thiết cần bón lót phân chuồng hoai, vôi bột, phân lân (super
lân, lân nung chảy), phân hữu cơ sinh học HVP 401 H hoặc HVP 401 B, kết
hợp xử lý mối bằng thuốc Confidor hay Admire với nồng độ 0,1-0,2% phun
đều dưới hố và thành hố vài ngày trước khi trồng. Khi trồng ca cao cần moi
đất ở giữa hố, đặt bầu và dùng dao sắc rạch bầu, tránh làm vỡ bầu. Ca cao là
cây không chịu được nước đọng nên khi trồng phải đặt mặt bầu ngang với
mặt đất. Sau trồng 1 tháng cần phun thuốc trừ mối lần 2 bằng thuốc
Confidor hay Admire. Nên phun thuốc xung quanh hố và toàn bộ cây.
2. Bón phân cho cây ca cao
Qui trình bón phân cho cây ca cao: Cây ca cao cần được cung cấp đầy đủ
các nguyên tố đa, trung và vi lượng. Thiếu hoặc thừa một trong những yếu tố
này đều ảnh hưởng tới sự sinh trưởng và phát triển không bình thường của
cây.
* Bón phân cho ca cao trong vườn ươm
- Bón lót 50 kg phân hữu cơ sinh học HVP 401 H hoặc HVP 401 B cho mỗi
1000 m2 liếp ương hoặc 2 m3 đất làm bầu trước khi gieo hạt.
- Bón thúc bằng cách hòa tan 20-30 gam phân NPK-20-20-15 trong 10 lít
nước, tưới định kỳ 2-3 tuần/lần. Phun phân bón lá HVP 1601.WP 30.10.10
định kỳ 7-10 ngày/lần.
* Bón phân cho ca cao kiến thiết cơ bản
- Bón lót cho mỗi hố 7 – 10 kg phân chuồng hoai + 0,5 kg vôi bột và 0,5 kg
phân lân (super lân, lân nung chảy) + 2kg phân hữu cơ sinh học HVP 401 H
hoặc HVP 401 B + 200g HVP Oganic/cây trước trồng 10-15 ngày.
- Bón thúc: Ca cao kiến thiết cơ bản cần nhiều đạm, lân, một ít kali và trung
vi lượng để cây phát triển bộ rễ, thân lá. Phân bón cho cây ca cao trong giai
đoạn kiến thiết cơ bản là các loại phân NPK-20-20-15 hoặc 16-16-8, lượng
bón tuỳ theo tuổi cây như sau:
+ Năm thứ nhất: 0,2-0,3kg/cây.
+ Năm thứ hai: 0,5-0,6kg/cây.
+ Năm thứ ba: 0,6-0,8kg/cây. Lượng phân này chia làm 4 đợt vào đầu, giữa,
cuối mùa mưa và 1 lần trong mùa khô. Cần phun các chế phẩm phân bón lá
để giúp cây ca cao phục hồi nhanh ngay sau khi trồng và phát triển tôt để rút
ngắn thời gian kiến thiết cơ bản.
- Có thể sử dụng các sản phẩm phân bón lá HVP theo quy trình như sau: Sau
khi trồng 7 ngày tưới gốc 1 lần HVP 6-6-4 K-HUMAT kích thích ra rễ mạnh
đễ hấp thu nhiều dinh dưỡng. Kết hợp sử dụng HVP 1601 WP (21-21-21)
phun lên lá định kỳ 7 ngày/1 lần.
* Bón phân cho cây ca cao kinh doanh:
- Phân hữu cơ: Bón cho mỗi cây 7 – 10 kg phân chuồng hoai + 0,5 kg phân
lân (super lân, lân nung chảy) + 2 kg phân hữu cơ sinh học HVP 401 B +
100g HVP Oganic/cây lượng phân trên chia làm hai lần bón đầu và cuối mùa
mưa.
- Vôi bột: bón 300-400 kg/ha/năm, rải tung đều khắp mặt đất, tiếp xúc với
đất càng nhiều càng tốt, không cần lấp đất.
- Phân hóa học: Lượng phân bón cho cây ca cao trong thời kỳ kinh doanh
như sau: phân trộn NPK gồm phân Urê, Super lân, KCl với tỉ lệ 1 – 3 – 2
(dạng phân thương mại) với lượng bón từ 1,5 – 2kg/cây/năm + lượng phân
trên chia ra bón làm 3 lần vào đầu, giữa và cuối mùa mưa. Do đặc điểm bộ
rễ cây ca cao ăn nông (80% rễ tập trung ở tầng 0-30 cm) nên cần bón phân
trong lớp đất mặt. Bón phân bằng cách theo đường chiếu của vành tán rồi
vùi lấp để giảm bớt thất thoát do bay hơi, rửa trôi.
- Phân bón lá: do đặc điểm ra hoa kết quả xen kẽ liên tục quanh năm của cây
ca cao nên cây cần được bổ sung dinh dưỡng kịp thời để hạn chế hiện tượng
héo trái non do sinh lý. Sau khi cây ra hoa rộ và đậu trái non xong sử dụng
HVP – 1001.S ( 6.20.20) phun lên lá 2 lần cách nhau 14 ngày/lân. Xen kẽ
giữa hai lần phun HVP – 1001.S ( 6.20.20) ta sữ dụng HVP Giàu Canxi +
Giàu Bo + Giàu Lân + Giàu Manhê để chống rụng trái non. Sau đó sử dụng
HVP 6.30.30 – SIÊU TO HẠT phun định kỳ 10 ngày 1 lần đến khi thu
hoạch trái.
3. Kỹ thuật tưới nước
Nguồn nước tưới có thể từ sông hồ hay nước giếng không bị nhiễm mặn hay
phèn. Tưới theo hàng hay tưới từng cây nhưng không nên tưới giữa lúc trời
nắng gắt. Khi cây còn nhỏ tránh để vòi nước phun thẳng vào cây vì có thể
gây đổ ngã. Nên tưới bằng hệ thống tưới nhỏ giọt: tưới nhỏ giọt nước thấm
từ từ vào đất, đi ngay vào hệ thống rễ, không phí nước vào vùng không có sự
sinh trưởng.
4. Kỹ thuật tủ gốc cho cây ca cao
Tủ gốc là biện pháp tốt để giữ ẩm độ đất ổn định, duy trì sự hoạt động hữu
hiệu của tầng rễ ngang sát mặt đất, giảm số lần tưới và tránh cỏ mọc vào
mùa khô. Vào mùa mưa lớp hữu cơ phủ gốc làm hạn chế đất văng do mưa
rơi, hạn chế sự phát tán mầm bệnh nằm trong đất. Khi lớp phủ hoai mục sẽ
trở thành nguồn dinh dưỡng cho cây và cải tạo lý tính đất theo hướng có lợi.
5. Kỹ thuật tỉa cành tạo tán
Nguyên lý chung của việc tỉa cành tạo tán là:
- Điều chỉnh cây phát triển cân đối, cành vươn đều mọi hướng để nhận được
ánh sáng nhiều nhất.
- Tán lá phải tỏa kín không gian dành riêng cho từng cây và không có những