ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC HỘI VÀ NHÂN VĂN
-------------------------------
ĐOÀN THANH THỦY
CHÍNH QUYỀN KENNEDY
CUỘC CHIẾN TRANH VIỆT NAM
(1960 1963)
Chuyên ngành: Lịch sử thế giới
Mã số: 60 22 50
LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ
Người hướng dẫn khoa học: PGS. Nguyễn Quốc ng
Hà Nội – 2009
1
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ............................................................................. ………..3
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................... 3
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ...................................................................... 5
3. Đối tượng và phm vi nghiên cứu ......................................................... 15
4. Nguồn tư liệu và phương pháp nghiên cứu .......................................... 15
5. Đóng góp của luận n .......................................................................... 17
6. Cấu trúc của luận văn ........................................................................... 18
CHƢƠNG 1. NHÌN LẠI SỰ DÍNH LÍU CỦA MỸ ĐỐI VỚI VIỆT NAM TỪ
NĂM 1950 ĐẾN NĂM 1959. ..................................................... 19
1.1. Bối cảnh quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai............................ 19
1.2. Sự dính u ca Mỹ vào Việt Nam từ năm 1950 đến năm 1959 ........ 22
1.2.1. Ý đồ chiến lược của Mỹ đối với Việt Nam. .................................... 22
1.2.2. Sự dính líu của Mỹ vào Việt Nam từ năm 1950 đến tháng 7 -
1954 ................................................................................................ 24
1.2.3. Sự dính líu của Mỹ vào Việt Nam từ tháng 7- 1954 đến năm
1959. ............................................................................................... 33
CHƢƠNG 2. CHÍNH QUYỀN KENNEDY CUỘC CHIẾN TRANH VIỆT
NAM (1960 1963). .................................................................. 45
2.1. Vài nét về tình hình thế giới đầu những năm 60. .............................. 45
2.2. Chính quyền Kennedy và chiến lược toàn cầu của Mỹ .................... 50
2.2.1. Kennedy trúng cử Tổng thống và nội các chính quyền Kennedy. .. 50
2.2.2. Chiến lược toàn cầu của Mỹ trong giai đoạn Kennedy cầm quyền 54
2.2.3. Chiến lược quân sự toàn cầu “Phản ứng linh hoạt” ..................... 60
2.3. Chính quyền Kennedy và cuộc chiến tranh Việt Nam. .................... 66
2.3.1. Tình hình Nam Việt Nam khi Kennedy lên nắm chính quyền. ........ 66
2.3.2. Chính sách của chính quyền Kennedy đối với Việt Nam ............... 72
2
2.3.3. Quá trình thực hiện đường lối và các chính sách của chính quyền
Kennedy ở Việt Nam. ...................................................................... 81
CHƢƠNG 3. “Ở VIỆT NAM, CHÚNG TA ĐANG TRONG MỘT ĐƢỜNG
HẦM CHƢA THẤY LỐI RA…” (KENNEDY) SỰ PHÁ
SẢN NẶNG NỀ CỦA CHÍNH QUYỀN KENNEDY TRONG
CUỘC CHIẾN TRANH VIỆT NAM. ...................................... 104
3.1. Những thất bại ca chính quyền Kennedy trong cuộc chiến tranh
Việt Nam. ............................................................................................ 104
3.2. Nguyên nhân: .................................................................................... 109
3.2.1. Cuộc kháng chiến kiên cường của nhân dân miền Nam dưới s
lãnh đạo của Đảng và Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt
Nam. ............................................................................................. 109
3.2.2. Phong trào nhân dân thế giới phản đối cuộc chiến tranh xâm
lược Việt Nam của đế quốc Mỹ. .................................................... 113
3.2.3. Mâu thuẫn giữa giới cầm quyền Mỹ với Nam Việt Nam và trong
nội bộ chính quyền Sài Gòn. ......................................................... 120
KẾT LUẬN ......................................................................... ……..127
3
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nƣớc Mỹ từ khi thành lập tới nay mi n hai thế kỉ, nhƣng kể tkhi
trở thành siêu cƣờng thế giới vào cuối những m 40 của thế kXX, Mluôn
tìm cách giữ vai tm chủ hoàn cầu. c nhà nh đạo nƣớc Mkế tục
nhau luôn coi mọi khu vực trên nh tinh này đều liên quan đến li ích an
ninh quốc gia Mỹ. Vì vy, các tng thng đều những điều chỉnh trong
chiến lƣợc toàn cầu chiến lƣợc quân sự toàn cầu để thực hiện những mục
tiêu và tham vọng của Mỹ đối vi các nƣớc và các khu vực trên thế giới.
Sau Chiến tranh thế gii thứ hai, dựa trên ƣu thế có một nền kinh tế
mnh nhất lực lƣợng vƣợt trội về mọi mặt, chiến lƣợc toàn cầu” vi âm
mƣu thống tr thế giới đã đƣợc giới cầm quyền Mỹ đề ra. Giới cầm quyền M
cho rằng sau Chiến tranh thế giới thứ hai sẽ là thời đại của Mỹ, thời đại
Mỹ thể dùng sức mnh để buộc các dân tộc khác phải khuất phục. Trong
c đó, sự lớn mạnh của hệ thống hi chủ nghĩa và phong trào giải phóng
dân tộc làm cho M c nƣớc bản chủ nghĩa lo ngi. Mtự n cho
mình s mệnh lãnh đạo “thế giới tdo”, đƣa ra chính sách thực lực”, âm
mƣu dựa vào thế mạnh” để khuất phục c dân tộc khác. Mthành lập các
khối quân sự, xây dng hàng ngàn n cứ hải, lục, không quân trải khắp mi
nơi trên thế giới nhằm bao y, ca mũi nhọn vào Liên các ớc
hội chủ nghĩa. Mặt khác Mỹ đã phát động ng chục cuộc chiến tranh m
lƣợc để chống lại phong trào cách mng thực hiện mƣu đồ nh trƣng,
thống trị thế giới, tiêu biểu cuộc chiến tranh xâm lƣợc thực dân kiểu mới
Việt Nam từ m 1960 đến 1963.
Tháng 7 - 1954, Hiệp định Geneva về việc lập lại hòa bình Đông
Dƣơng đã đƣợc kết, nhƣng Mỹ và chính quyền Ngô Đình Diệm đã ngang
4
nhiên phá hoại hiệp định nhằm biến miền Nam Việt Nam thành thuộc địa kiểu
mi và căn cứ quân sự của Mỹ.
Từ năm 1960, phong trào đấu tranh đòi M- Diệm thi hành Hiệp định
Geneva, chống đàn áp, khủng bố của nhân dân miền Nam phát triển mạnh với
đỉnh cao phong trào Đồng khởi. Chiến c Chiến tranh đơn phƣơng” của
Mỹ ở miền Nam Việt Nam psản hoàn toàn. Sự thành lập Mặt trận dân tộc
gii phóng min Nam Việt Nam” Quân gii phóng miền Nam” đánh dấu
mt sự chuyển biến mi trong phong trào cách mạng.
Trong bối cảnh đó, Kennedy n làm Tổng thống Mđã đề ra chiến
lƣợc quân sự “Phn ng linh hoạt” thay cho chiến lƣợc Trả đũa ào ạt” của
chính quyền Eisenhower. Miền Nam Việt Nam trở thành nơi thực hiện t
đim chiến lƣợc Chiến tranh đặc biệt” của M. Kế hoạch Staley Taylor
đƣợc vạch ra nhằm bình định miền Nam trong ng 18 tháng bằng việc s
dụng chủ yếu quân lực Việt Nam cộng hòa đƣợc trang bị bằng vũ khiện đại
cùng sự chỉ đạo của các “cố vấn” quân sự M.
Những chính sách mi của chính quyền Kennedy tiếp tục làm cho nƣớc
Mỹ dính líu u n vào cuộc chiến tranh Việt Nam. m hiểu vcuộc chiến
tranh Việt Nam trong khoảng thời gian Kennedy cầm quyền, đặc biệt là tìm hiểu
v phía Mỹ - Dim nhiều vấn đ cần quan tâm và làm rõ. Chính quyền
Kennedy đã thi nh những chính ch mới trong cuộc chiến tranh Việt Nam?
nhằm mục đích ? Tại sao chính quyền Ngô Đình Dim đi ngƣợc lại vi lợi ích
của đông đảo quần chúng nhân dân miền Nam lại thtồn tại trong một thi
gian dài (1954 1963)? Để hà hơi tiếp sức cho chế độ i Gòn, Mỹ đã phải dốc
vào đây bao nhiêu tiền của, công sức trong cuộc “Chiến tranh đặc biệt(1960
1963)? Tuy vậy, trong nội bMỹ - Diệm tồn tại những mâu thuẫn không th
giải quyết mà đến cuối năm 1963, Mỹ quyết định “thay ngựa giữa ng”, loại bỏ