www.thuvienhoclieu.com
M ĐU V SÓNG C , PH NG TRÌNH SÓNG C (P1)Ở Ầ Ề Ơ ƯƠ Ơ
(TÀI LI U BÀI GI NG)Ệ Ả
I. ĐI C NG SÓNG C H CẠ ƯƠ Ơ Ọ
1. Sóng c - Đnh nghĩa - phân lo iơ ị ạ
+) Sóng c : ơlà nh ng dao đng lan truy n Trong môi tr ng.ữ ộ ề ườ
+) Khi sóng c truy n đi ch có pha dao đng c a các ph n t v t ch t lan truy n còn các ph n tơ ề ỉ ộ ủ ầ ử ậ ấ ề ầ ử
v t ch t thì dao đng xung quanh v trí cân b ng c đnh.ậ ấ ộ ị ằ ố ị
+) Sóng ngang: là sóng Trong đó các ph n t c a môi tr ng dao đng theo ph ng vuông gócầ ử ủ ườ ộ ươ
v i ph ng truy n sóng. Ví d : sóng trên m t n c, sóng trên s i dây cao su.ớ ươ ề ụ ặ ướ ợ
+) Sóng d c: ọlà sóng Trong đó các ph n t c a môi tr ng dao đng theo ph ng trùng v iầ ử ủ ườ ộ ươ ớ
ph ng truy n sóng. Ví d : sóng âm, sóng trên m t lò xo.ươ ề ụ ộ
2. Các đc tr ng c a m t sóng hình sinặ ư ủ ộ
+) Biên đ c a sóng Aộ ủ : là biên đ dao đng c a m t ph n t c a môi tr ng có sóng truy n qua.ộ ộ ủ ộ ầ ử ủ ườ ề
+) Chu k sóng Tỳ: là chu k dao đng c a m t ph n t c a môi tr ng sóng truy n qua.ỳ ộ ủ ộ ầ ử ủ ườ ề
+) T n s ƒ: ầ ố là đi l ng ngh ch đo c a chu k sóng: ƒ = ạ ượ ị ả ủ ỳ
+) T c đ ố ộ truy n sóng ềv: là t c đ lan truy n dao đng Trong môi tr ng.ố ộ ề ộ ườ
+) B c sóng ướ λ: là qu ng đng mà sóng truy n đc Trong m t chu k . = vT = λ λả ườ ề ượ ộ ỳ
+) B c sóng cũng là kho ng cách gi a hai đi m g n nhau nh t trên ph ng truy n sóng daoλướ ả ữ ể ầ ấ ươ ề
đng cùng pha.ộ
+) Kho ng cách gi a hai đi m g n nhau nh t trên ph ng truy n sóng mà dao đng ng c phaả ữ ể ầ ấ ươ ề ộ ượ
là .
+) Kho ng cách gi a hai đi m g n nhau nh t trên ph ng truy n sóng mà dao đng vuông pha là .ả ữ ể ầ ấ ươ ề ộ
+) Kho ng cách gi a hai đi m b t k trên ph ng truy n sóng mà dao đng cùng pha là: k .λả ữ ể ấ ỳ ươ ề ộ
+) Kho ng cách gi a hai đi m b t k trên ph ng truy n sóng mà dao đng ng c pha là: (2k+1).ả ữ ể ấ ỳ ươ ề ộ ượ
* Chú ý
- Quá trình truy n sóng là m t quá trình truy n pha dao đng, khi sóng lan truy n thì các đnh sóngề ộ ề ộ ề ỉ
di chuy n còn các ph n t v t ch t môi tr ng mà sóng truy n qua thì v n dao đng xung quanh vể ầ ử ậ ấ ườ ề ẫ ộ ị
trí cân b ng c a chúng.ằ ủ
- Khi quan sát đc n đnh sóng thì khi đó sóng lan truy n đc quãng đng b ng (n – 1)ượ ỉ ề ượ ườ ằ λ, t ngượ
ng h t quãng th i gian là ứ ế ờ ∆t = (n – 1)T.
Ví d 1.ụ M t ng i ng i b bi n quan sát th y kho ng cách gi a hai ng n sóng liên ti p b ng 10ộ ườ ồ ở ờ ể ấ ả ữ ọ ế ằ
m. Ngoài ra ng iườ
đó đm đc 20 ng n sóng đi qua tr c m t Trong 76 (s).ế ượ ọ ướ ặ
a) Tính chu k dao đng c a n c bi n. ỳ ộ ủ ướ ể
b) Tính v n t c truy n c a n c bi n.ậ ố ề ủ ướ ể
Tr n Văn H u - - Tr ng THPT U Minh Th ng - Kiên Giangầ ậ ườ ượ Trang - 1 –
www.thuvienhoclieu.com
