Mọt đậu MEXICO - Dịch hại kiểm dịch
thực vật nhóm I của Việt Nam
Mọt Mexico là một trong những dịch hại kiểm dịch thực vật nguy hiểm thuộc nhóm I của
Việt Nam. Chúng gây hại chủ yếu trên họ đậu đỗ ở cả giai đoạn trước và sau thu hoạch.
Để giúp các chủ vật thể, cơ quan chức năng liên quan nắm được thông tin về loài mọt
này, Chi cục BVTV Phú Thọ giới thiệu một số thông tin liên quan như sau:
Mọt đậu Mexico - Tên khoa học: Zabrotes subfasciatus (Boheman)
Lớp: Insecta (Côn trùng); Bộ: Coleoptera (Cánh cứng); Họ: Bruchidae
Synonyms: (tên gọi khác)
Zabrotes pectoralis (Sharp)
Spermophagus subfasciatus Boheman
Spermophagus musculus Boheman
Spermophagus pectoralis Sharp
Spermophagus semifasciatus Boheman
1. Ký chủ chính: Chủ yếu trên đậu tây, đậu ngự; Ngoài ra còn hại trên: Đậu Hà Lan, đậu
Đũa, Đậu ván và nhiều loại đậu khác,...
(Ảnh sưu tầm trên mạng)
2. Phân bố:
Chưa có ở Việt Nam (là đối tượng thuộc diện KDTV nhóm I của Việt Nam)
Z. subfasciatus có nguồn gốc và là dịch hại quan trọng ở vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới
Trung và Nam Mỹ, đặc biệt có mặt ở Trung và Đông Phi, Madagascar, vùng Địa Trung
Hải, Ấn Độ. Theo Bảo tàng sinh học của London, loài này phân bố ở:
Châu Á: Ấn Độ, Israel, Lebanon, Myanmar.
Châu Phi: Ethiopia, Ghana, Kenya, Madagascar, Malawi, Mauritius, Nigeria, Nam Phi,
Tanzania, Uganda.
Tây Bán cầu: Argentina, Brazil, Cuba, Ecuador, Guatemala, Jamaica, Mexico, Nicaragua,
Panama, Peru, USA (Minnesota, Texas), Venezuela.
3. Đặc điểm hình thái
Trứng: hình bán cầu, trong suốt, màu trắng, lồi ở đỉnh, kích thước: 0,5 x 0,4 mm
(Balachowsky, 1962).
(Trứng đẻ trên bề mặt hạt)
Sâu non: thường đục bên trong hạt. Màu trắng, hơi cong, đầu có một đôi mắt đơn, không
có chân, nhiều nếp nhăn, cơ thể dài 2,73 - 3,02 mm, rộng nhất 1,33 - 1,53 mm (Arora,
1978).
Nhộng: dạng nhộng trần, nằm bên trong hạt, màu trắng kem, dài 3,0 mm. Cuối bụng có
vài lông cứng ngắn. Có lỗ thở trên đốt ngực và đốt bụng từ đốt 1 đến đốt 6.
Trưởng thành: dài 1,8-2,8 mm, thân hình bầu dục tròn, màu đen, con cái lớn hơn con
đực. Trên mảnh lưng ngực phủ nhiều lông màu vàng, 2 bờ bên và bờ trước cong hình bán
cầu. Con cái có nhiều đốm lông màu trắng rải rác trên mảnh lưng ngực. Chiều dài của
cánh cứng bằng chiều ngang của hai cánh, con cái có đám lông màu trắng chạy ngang
chính giữa cánh. Mặt bụng phủ lông màu trắng xám, chính giữa mặt bụng của ngực sau
lõm vào trên phủ lông màu trắng.