Đ bài: Ngh lu n xã h i v vi c gi gìn b n s c văn hoá qua truy n ng n M tề ị ậ ộ ề ệ ữ ả ắ ệ ắ ộ
ng i Hà N i c a Nguy n Kh iườ ộ ủ ễ ả
Bài làm
Ch ng th m cũng th hoa nhàiẳ ơ ể
D u không thanh l ch cũng ng i Tràng Anầ ị ườ
(Ca dao)
Vâng, câu ca dao y đã khái quát nh ng nét thanh l ch c a con ng i m nh đt ngàn nămấ ữ ị ủ ườ ả ấ
văn hi n. Có l , chính nh ng nét đp đó đã đ l i trong lòng m i ng i con c a m nhế ẽ ữ ẹ ể ạ ỗ ườ ủ ả
đt này th t nhi u hoài ni m. Là nhà văn sinh ra đt kinh kì, Nguy n Kh i đã th hi nấ ậ ề ệ ở ấ ễ ả ể ệ
s tinh t nh y c m c a mình tr c nh ng nét văn hóa r t riêng c a Hà N i qua truy nự ế ạ ả ủ ướ ữ ấ ủ ộ ệ
ng n "M t ng i Hà N i đc rút t t p “Hà N i trong m t tôi". Tác ph m không chắ ộ ườ ộ ượ ừ ậ ộ ắ ẩ ỉ
th hi n s nâng niu, trân tr ng nh ng v đp văn hoá c a mi n đt này, không ch là sể ệ ự ọ ữ ẻ ẹ ủ ề ấ ỉ ự
xót xa cho s mai m t c a nh ng giá tr văn hoá, mà quan tr ng h n là c tác ph m đã đự ộ ủ ữ ị ọ ơ ả ẩ ể
l i cho m i chúng ta th t nhi u suy ng m v vi c gi gìn b n s c văn hoá trong cu cạ ỗ ậ ề ẫ ề ệ ữ ả ắ ộ
s ng hôm nay.ố
Có th nói, “M t ng i Hà N i" là m t truy n ng n thành công c a Nguy n Kh i. Tácể ộ ườ ộ ộ ệ ắ ủ ễ ả
ph m xoay quanh nhân v t chính là bà Hi n trong m i quan h v i s bi n đi c a th iẩ ậ ề ố ệ ớ ự ế ố ủ ờ
cu c. Nh ng nét đp tinh túy nh t c a ng i Tràng An d ng nh đã đc h i t nhânộ ữ ẹ ấ ủ ườ ườ ư ượ ộ ụ ở
v t này. M t trong nh ng nét đc s c c a tác ph m là ch tác gi không đi sâu vàoậ ộ ữ ặ ắ ủ ẩ ở ỗ ả
nh ng s ki n l n, ng c l i ông dùng ngòi bút c a mình vào nh ng đi u h t s c bìnhữ ự ệ ớ ượ ạ ủ ữ ề ế ứ
th ng, gi n d h ng ngày c a cu c s ng nh ng qua đó v n làm n i b t đc nh ng nétườ ả ị ằ ủ ộ ố ư ẫ ổ ậ ượ ữ
tính cách đc đáo c a nhân v t. Nh ng nét đp trong suy nghĩ c a bà Hi n đc th hi nộ ủ ậ ữ ẹ ủ ề ượ ể ệ
tr c tiên qua cái cách mà bà ch n ch ng là m t ông giáo ti u h c h t s c bình th ngướ ọ ồ ộ ể ọ ế ứ ườ
"khi n c Hà N i ph i kinh ng c", cái quy t đnh d ng sinh con tu i b n m i, tráiế ả ộ ả ạ ế ị ừ ở ổ ố ươ
hoàn toàn v i quan ni m "Tr i sinh voi, tr i sinh c " c a xã h i ta lúc bây gi ,… Là m tớ ệ ờ ờ ỏ ủ ộ ờ ộ
ng i ph n nh ng bà luôn ch đng, t tin vi c qu n lý gia đình b i bà ý th c r t rõườ ụ ữ ư ủ ộ ự ệ ả ở ứ ấ
vai trò quan tr ng c a m t ng i v , ng i m : "ng i đàn bà mà không là n i t ng thìọ ủ ộ ườ ợ ườ ẹ ườ ộ ướ
cái gia đình y ch ra sao". Không nh ng th , là m t ng i m , bà u n n n con t cáiấ ả ữ ế ộ ườ ẹ ố ắ ừ
nh nh t nh ng i ăn, chuy n c m bát, c m đũa, múc canh,… R i khi hai đa con trai l nỏ ấ ư ồ ệ ầ ầ ồ ứ ầ
l t xin ra chi n tr ng, ng i m y "cũng đau đn mà b ng lòng" vì không mu n conượ ế ườ ườ ẹ ấ ớ ằ ố
s ng bám vào s hi sinh c a b n bè. bà ng i ta v n th y sáng lên m t ni m tin mãnhố ự ủ ạ Ở ườ ẫ ấ ộ ề
li t vào v đp tr ng t n vĩnh c u c a Hà N i: "M i th h đu có m t th i vàng sonệ ẻ ẹ ườ ồ ử ủ ộ ỗ ế ệ ề ộ ờ
c a h . Hà N i thì không th . Th i nào nó cũng đp, m t v đp riêng cho m i l a tu i".ủ ọ ộ ế ờ ẹ ộ ẻ ẹ ỗ ứ ổ
Có th nói cái c t cách c a Hà N i còn đc th hi n r t rõ trong cách ng x nhân v tể ố ủ ộ ượ ể ệ ấ ứ ử ậ
này. Đó là s linh ho t đy b n lĩnh tr c nh ng đi thay c a cu c s ng, trong b t cự ạ ầ ả ướ ữ ổ ủ ộ ố ấ ứ
hoàn c nh nào v n luôn dám s ng là mình, th ng th n, chân thành, giàu lòng t tr ngả ẫ ố ẳ ắ ự ọ
nh ng cũng h t s c khéo léo, thông minh. Con ng i y v n luôn gi gìn nh ng nét đcư ế ứ ườ ấ ẫ ữ ữ ặ
tr ng trong l i s ng c a ng i Hà N i l cái quý phái, sang tr ng, l ch lãm c a ng i Hàư ố ố ủ ườ ộ ộ ọ ị ủ ườ
Thành t cách ăn m c bài trí nhà c a, t cái c m nh n h t s c tinh t "tr i rét, m a rây lừ ặ ử ừ ả ậ ế ứ ế ờ ư ả
l t dù đ làm m áo ch không làm t" đn cái cách lau chùi bát hoa thu rong ngàyướ ủ ẩ ứ ướ ế ỳ
giáp T t m t cách h t s c t mi,… đã cho th y nét đp văn hoá tr ng t n vĩnh c u m tế ộ ế ứ ỉ ấ ẹ ườ ồ ử ở ộ
ng i Hà N i h t s c bình d n i m nh đt văn hi n này. Trong nhân v t bà Hi n v a cóườ ộ ế ứ ị ơ ả ấ ế ậ ề ừ
m t Hà N i trí tu , hi n đi, th c th i l i v a t n t i m t Hà N i đài các kiêu sa, cộ ộ ệ ệ ạ ứ ờ ạ ừ ồ ạ ộ ộ ổ
kính, v i chi u sâu văn hoá. Dù đã có tu i, bà Hi n v n là "h t b i vàng c a Hà N i".ớ ề ổ ề ẫ ạ ụ ủ ộ
Th nh ng câu chuy n c a Nguy n Kh i đâu ch dành cho con ng i c a Hà N i mà cònế ư ệ ủ ễ ả ỉ ườ ủ ộ
h ng đn t t c nh ng ng i Vi t Nam nói chung đ g i đn thông đi p v ý th c giướ ế ấ ả ữ ườ ệ ể ử ế ệ ề ứ ữ
gìn b n s c văn hoá c a dân t c. Văn hoá có th m t cách đn gi n là t t c nh ng giáả ắ ủ ộ ể ộ ơ ả ấ ả ữ
tr , nh ng nét đp v v t ch t và tinh th n c a xã h i, ch ng nào con ng i còn t n t iị ữ ẹ ề ậ ấ ầ ủ ộ ừ ườ ồ ạ
thì văn hoá cũng s v n còn. Dù b t k th i đi nào thì văn hoá cũng đóng vai trò h tẽ ẫ ở ấ ỳ ờ ạ ế
s c quan tr ng. B n s c văn hoá là nh ng đc đi m riêng c a m i dân t c, góp ph nứ ọ ả ắ ữ ặ ể ủ ỗ ộ ầ
không nh vào vi c hình thành nên m t qu c gia đc l p. Và có l cũng không ph i vô cỏ ệ ộ ố ộ ậ ẽ ả ớ
mà Nguy n Trãi khi x a đã nh c đn truy n th ng văn hoá c a dân t c ngay sau khi tễ ư ắ ế ề ố ủ ộ ư
t ng nhân nghĩa ph n m đu c a "áng thiên c hùng văn" Đi cáo bình Ngô:ưở ở ầ ở ầ ủ ổ ạ
Vi c nhân nghĩa c t yên dânệ ố ở
Quân đi u ph t tr c lo tr b oế ạ ướ ừ ạ
Nh n c Đi Vi t ta t tr cư ướ ạ ệ ừ ướ
V n x ng n n văn hi n đã lâuố ư ề ế
M i dân t c c n ph i có m t n n văn hoá riêng cũng gi ng nh m i cá nhân trong cu cỗ ộ ầ ả ộ ề ố ư ỗ ộ
đi ph i có cá tính riêng đ làm nên cái "tôi" c a chính mình phân bi t mình v i ng iờ ả ể ủ ệ ớ ườ
khác. M t đt n c làm sao có th t n t i b n v ng khi mà nh c đn nó, ng i ta ch ngộ ấ ướ ể ồ ạ ề ữ ắ ế ườ ẳ
có c gì đ nh , ch ng có gì đ nói Văn hóa là m t trong nh ng y u t quan tr ng nh tớ ể ớ ẳ ể ộ ữ ế ố ọ ấ
làm nên truy n th ng c a m t dân t c. Nh ng giá tr văn hoá phi v t th cũng ph n nàoề ố ủ ộ ộ ữ ị ậ ể ầ
ph n ánh tâm t , tình c m, suy nghĩ, tâm h n con ng i. Văn hoá Vi t gi n d nh ng cóả ư ả ồ ườ ệ ả ị ư
chi u sâu và có b n s c riêng, con ng i Vi t Nam bình d , h t s c tinh t nh ng cũng vôề ả ắ ườ ệ ị ế ứ ế ư
cùng anh dũng, kiên c ng. Chính truy n th ng văn hoá t o nên c i ngu n, g c r choườ ề ố ạ ộ ồ ố ễ
dân t c, t đó hình thành nên con ng i Vi t Nam lòng t hào, t tôn dân t c, m t ni mộ ừ ở ườ ệ ự ự ộ ộ ề
tin mãnh li t vào t ng lai. Tôi ch t nghĩ đn hình nh cây si đn Ng c S n màệ ươ ợ ế ả ở ề ọ ơ
Nguy n Kh i đã t ng nh c đn trong "M t ng i Hà N i". Gió bão có th th làmễ ả ừ ắ ế ộ ườ ộ ể ế
nghiêng c tán, b t c r nh ng qua bao phong ba bão táp, bao bi n c thăng tr m c aả ậ ả ễ ư ế ố ầ ủ
l ch s , nó l i h i sinh, tr l c non. Văn hoá góp ph n làm nên cái "vàng son" cho quá kh ,ị ử ạ ồ ổ ộ ầ ứ
còn quá kh góp ph n hun đúc nên nh ng ph m ch t t t đp c a con ng i b i văn hoáứ ầ ữ ẩ ấ ố ẹ ủ ườ ở
th ng h ng con ng i ta đn nh ng giá tr đp đ c a cu c s ng, h ng con ng i taườ ướ ườ ế ữ ị ẹ ẽ ủ ộ ố ướ ườ
đn cái chân, thi n, m , làm cho con ng i s ng t t h n. Bên c nh đó, nh ng công trìnhế ệ ỹ ườ ố ố ơ ạ ữ
ki n trúc, nh ng danh lam th ng c nh, di tích l ch s ,… không ch cho th y nh ng nét vănế ữ ắ ả ị ử ỉ ấ ữ
hóa r t riêng c a đt n c Vi t Nam mà còn đóng góp không nh vào vi c qu ng bá hìnhấ ủ ấ ướ ệ ỏ ệ ả
nh c a Vi t Nam đn b n bè th gi i. Ch a k đn doanh thu không nh cho ngành d chả ủ ệ ế ạ ế ớ ư ể ế ỏ ị
v t du l ch n i đa và qu c t t vi c qu ng bá hình nh đó, v th c a Vi t Nam ch cụ ừ ị ộ ị ố ế ừ ệ ả ả ị ế ủ ệ ắ
ch n s đc c i thi n, đc nâng cao trên tr ng qu c t , r t nhi u c h i m ra choắ ẽ ượ ả ệ ượ ườ ố ế ấ ề ơ ộ ở
vi c giao l u c v m t kinh t , chính tr ph c v cho s phát tri n c a đt n c, vì thệ ư ả ề ặ ế ị ụ ụ ự ể ủ ấ ướ ế
n u chúng ta không có ý th c gi gìn b n s c văn hoá c a chính dân t c mình thì t chúngế ứ ữ ả ắ ủ ộ ự
ta s làm m t đi v th riêng c a mình, s b hoà tan trong nh ng n n văn hoá khác trênẽ ấ ị ế ủ ẽ ị ữ ề
th gi i. Có nh ng th khi đã m t đi ta v n có th l y l i đc nh ng có nh ng đi u nêuế ớ ữ ứ ấ ẫ ể ấ ạ ượ ư ữ ề
không níu gi thì nó s tu t kh i tay ta mãi mãi.ữ ẽ ộ ỏ
Trong b i c nh xã h i hi n nay, có r t nhi u thu n l i khi chúng ta m c a, giao l u v iố ả ộ ệ ấ ề ậ ợ ở ử ư ớ
các n c trên th gi i, m ra nhi u c h i đ qu ng bá cho văn hóa Vi t Nam v i b n bèướ ế ớ ở ề ơ ộ ể ả ệ ớ ạ
qu c t nh ng n u nh chúng ta không có ý th c gi b n s c văn hoá dân t c thì s làmố ế ư ế ư ứ ữ ả ắ ộ ẽ
m t d n đi nh ng giá tr văn hoá đc đáo. Làm sao đ hoà nh p mà không hoà tan là m tấ ầ ữ ị ộ ể ậ ộ
v n đ không đn gi n không ph i là không th làm đc n u nh m i ng i chúng taấ ể ơ ả ả ể ượ ế ư ỗ ườ
đu có ý th c gi gìn nh ng nét đp văn hoá c a dân t c mình, đc bi t là th h tr nay.ề ứ ữ ữ ẹ ủ ộ ặ ệ ế ệ ẻ
M i ng i hãy t trau d i cho mình v n hi u bi t v văn hoá dân t c làm sao đ b n bèỗ ườ ự ồ ố ể ế ề ộ ể ạ
qu c t hi u và yêu thích văn hóa c a đt n c chúng ta cũng là m t cách đ gi gìn b nố ế ể ủ ấ ướ ộ ể ữ ả
s c văn hoá b i ai đó đã t ng nói r ng: cho đi cũng là cái còn l i mãi mãi". Vi c gi gìnắ ở ừ ằ ạ ệ ữ
truy n th ng văn hoá ph i b t đu t vi c gi gìn truy n th ng c a m i gia đình, m i đaề ố ả ắ ầ ừ ệ ữ ề ố ủ ỗ ỗ ị
ph ng, vùng mi n c th . Và m i nét đc s c trong văn hoá c a h n năm m i dân t cươ ề ụ ể ỗ ặ ắ ủ ơ ươ ộ
s làm nên m t n n văn hoá Vi t Nam đa d ng, đm đà b n s c. M i ng i dân ph i tẽ ộ ề ệ ạ ậ ả ắ ỗ ườ ả ự
có ý th c b o v nh ng giá tr văn hoá v t th và phi v t th c a vùng mi n mình, c aứ ả ệ ữ ị ậ ể ậ ể ủ ề ủ
đt n c mình. Nhà n c c n có nh ng bi n pháp thích đáng đi v i nh ng hành vi gâyấ ướ ướ ầ ữ ệ ố ớ ữ
tác đng x u đn văn hoá, song song v i nh ng chính sách h p lý đ trùng tu, b o t nộ ấ ế ớ ữ ợ ể ả ồ
nh ng di tích, danh lam và gi gìn nh ng giá tr văn hoá phi v t th . Có th nói, vi c giữ ữ ữ ị ậ ể ể ệ ữ
gìn nh ng giá tr văn hoá không ph i là trách nhi m c a riêng ai mà c n có s tham giaữ ị ả ệ ủ ầ ự
c a t t c m i ng i, không ph i b ng kh u hi u, b ng l i nói mà nh ng vi c làm h tủ ấ ả ọ ườ ả ằ ẩ ệ ằ ờ ữ ệ ế
s c c th .ứ ụ ể
Không ph i lúc nào chúng ta cũng có th gi gìn đc nh ng giá tr văn hóa c a mình b iả ể ữ ượ ữ ị ủ ở
l cu c s ng cũng có nh ng bi n c (chi n tranh, thiên tai,…) có th làm cho nh ng côngẽ ộ ố ữ ế ố ế ể ữ
trình văn hoá b xu ng c p nghiêm tr ng. Tuy nhiên, chúng ta v n đang h ng ngày cị ố ấ ọ ẫ ằ ố
g ng tìm m i cách đ có th gi gìn đc ph c Hà N i, chùa M t C t,… Vi t Namắ ọ ể ể ữ ượ ố ổ ộ ộ ộ ệ
vinh d đc UNESCO công nh n m t s công trình văn hoá v t th và phi v t th là diự ượ ậ ộ ố ậ ể ậ ể
s n văn hoá th gi i ch ng t s c g ng, n l c không ng ng c a chúng ta trong vi cả ế ớ ứ ỏ ự ố ắ ỗ ự ừ ủ ệ
phát huy nh ng giá tr văn hoá dân t c. Cu c s ng hi n đi h i h h n, con ng i ta b nữ ị ộ ộ ố ệ ạ ố ả ơ ườ ậ
r n h n, đi u ki n giao l u qu c t m r ng h n bao gi h t nh ng sâu th m trong m iộ ơ ề ệ ư ố ế ở ộ ơ ờ ế ư ẳ ỗ
chúng ta là m t tâm h n Vi t, m t c t cách Vi t. Tuy nhiên, gi gìn b n s c văn hoáộ ồ ệ ộ ố ệ ữ ả ắ
không có nghĩa là không có s giao l u, h c h i. M i n n văn hóa đu có nh ng thự ư ọ ỏ ỗ ề ề ữ ế
m nh riêng c a nó. Ti p thu m t cách h p lí có ch n l c s là đi u ki n đ làm giàu cóạ ủ ế ộ ợ ọ ọ ẽ ề ệ ể
thêm v n văn hoá c a dân t c. Ngoài ra, cũng chính t s giao l u y mà ta có th bi tố ủ ộ ừ ự ư ấ ế ế
đc đi m m nh đi m y u trong n n văn hoá c a mình, t đó có th phát huy nh ngượ ể ạ ể ế ề ủ ừ ể ữ
đi m m nh đng th i h c h i nh ng kinh nghi m đ có th kh c ph c nh ng ch cònể ạ ồ ờ ọ ỏ ữ ệ ể ể ắ ụ ữ ỗ
khi m khuy t.ế ế
Có th nói gi gìn b n s c văn hoá không ch có ý nghĩa v i c ng đng dân nhân lo i màể ữ ả ắ ỉ ớ ộ ồ ạ
còn r t ý nghĩa đi v i m i con ng i vì nh ng giá tr văn hóa đc th hi n trong n pấ ố ớ ỗ ườ ữ ị ượ ể ệ ế
s ng, n p nghĩ h ng ngày c a m i con ng i.ố ế ằ ủ ỗ ườ
C m n Nguy n Kh i v i "M t ng i Hà N i" b i l , v i truy n ng n ta nh n ra r ngả ơ ễ ả ớ ộ ườ ộ ở ẽ ớ ệ ắ ậ ằ
văn hoá là m t nét đp c a cu c s ng và dù có nh ng đi thay thì "n p s ng t t đp c aộ ẹ ủ ộ ố ữ ổ ế ố ố ẹ ủ
cha ông v n l ng l ch y trong cu c s ng t hôm nay".ẫ ặ ẽ ả ộ ố ồ ạ
Bài s 2ố
“Cái cao quý c a m t đt n c, c a m t dân t c là giá tr văn hóa…”(Ph m Văn Đng)ủ ộ ấ ướ ủ ộ ộ ở ị ạ ồ
N u ngh thu t là m t lo i văn hóa đc bi t, thì văn h c chính là g ng m t tiêu bi uế ệ ậ ộ ạ ặ ệ ọ ươ ặ ể
cho văn hóa tinh th n c a m i m t dân t c. Văn h c là n i k t tinh cho nh ng giá tr vănầ ủ ỗ ộ ộ ọ ơ ế ữ ị
hóa b n v ng c a dân t c, do đó nó có vai trò đc bi t quan tr ng đi v i vi c gi gìnề ữ ủ ộ ặ ệ ọ ố ớ ệ ữ
b n s c văn hóa dân t c trong quá trình qu c t hóa hi n nay.ả ắ ộ ố ế ệ
Trong xu th h i nh p và toàn c u hóa, s t n công t c a các lu ng văn hóa t bênế ộ ậ ầ ự ấ ồ ạ ủ ồ ừ
ngoài là đi u không th tránh kh i. Có th nh n th y nh p đi u s ng g p gáp, v i vàngề ể ỏ ể ậ ấ ị ệ ố ấ ộ
c a m t n n văn minh công nghi p đang có nguy c làm thay đi nh p đi u s ng ch mủ ộ ề ệ ơ ổ ị ệ ố ậ
rãi, khoan thai c a m t n n văn minh nông nghi p lâu đi, g n nh đã tr thành c t cáchủ ộ ề ệ ờ ầ ư ở ố
con ng i Vi t. S trang tr ng linh thiêng nh ng ch n th t trong tín ng ng ng iườ ệ ự ọ ở ữ ố ờ ự ưỡ ườ
Vi t (nh chùa chi n, đn mi u) đang b cái xô b , h n t p, cái tâm lý tr c l i th c d ngệ ư ề ề ế ị ồ ỗ ạ ụ ợ ự ụ
t n công. Nh ng trào l u văn hóa lai căng đang cu n hút gi i tr ch y theo nh ng giá trấ ữ ư ố ớ ẻ ạ ữ ị
