NHA CHU LÀ GÌ?
Là khái niệm trong chuyên nghành nha khoa bao hàm toàn bộ các cấu
trúc giải phẫu vi thể quanh răng từ ngoài vào trong bao gồm: Lợi quanh
chân răng, túi lợi tạo bởi lợi và cổ răng, xương ổ răng bao quanh thân
răng-nằm dưới lợi, hệ thống dây chằng quanh răng có tác dụng neo giữ
chắc chắn răng vào xương ổ răng do cấu tạo của mỗi sợi dây chằng là một
đầu được vùi sâu vào xương ổ răng, một đầu còn lại đi tới liên kết chặt
chẽ với bề mặt chân răng. Khi các thành phần này bị viêm và tổn thương
về mặt cấu trúc thì răng sẽ mất độ vững chắc bởi mất dần các thành phần
neo giữ răng trên xương hàm Nha là răng, chu là chu vi xung quanh răng.
Nha chu là tổ chức xung quanh răng, có chức năng chống đỡ, giữ răng
trong xương hàm. Một răng lành mạnh thường được giữ trong xương hàm
bởi: xương ổ răng, dây chằng và nướu răng. Nướu ôm sát lấy răng để che
chở các mô dễ nhạy cảm bên dưới ngăn ngừa không cho vi khuẩn xâm
nhập làm hại răng. Nướu tốt là nền tảng cho hàm răng tốt
Bệnh nha chu là gì?
Bệnh nha chu là bệnh của các tổ chức xung quanh răng với tình trạng
viêm nhiễm mạn tính ở mô lợi, xương ổ răng và mô nha chu nâng đỡ của
răng. Biểu hiện thường thấy là nướu viêm đỏ, dễ chảy máu, chảy mủ, tiêu
xương ổ răng, răng lung lay, và cuối cùng là mất răng. Có thể nói phần
lớn các trường hợp mất răng ở người trưởng thành là do bệnh nha chu gây
nên.
Nguyên nhân gây bệnh nha nhu?
Nguyên nhân chính gây bệnh nha chu là sự phát triển của vi khuẩn trong
mảng bám răng. Thoạt đầu các mảng thức ăn bám dọc theo cổ răng, khe
răng, túi lợi. Vi khuẩn được nuôi dưỡng và cư trú tích tụ trong các mảng
bám này tiết ra một số chất trên răng sẽ hình thành một màng trong suốt
thúc đẩy thức ăn bám thêm vào Nếu không chải răng hoặc chải răng
không đúng cách để loại trừ màng này, nó sẽ tích tụ gọi là mảng bám
răng, Theo thời gian, mảng bám răng bị vôi hóa (cứng dần) thành vôi
răng (còn gọi là cao răng).
Nguyên nhân gây bệnh nha nhu chính là các vi khuẩn hiện diện trong
mảng bám răng. Sự tích tụ số lượng các vi khuẩn trong mảng bám răng,
lượng vi khuẩn ngày càng tăng là yếu tố khởi phát bệnh nha chu. Có hai
loại mảng bám: mảng bám trên nướu và mảng bám dưới nướu. Thành
phần chính trong mảng bám là vi khuẩn.
Nếu không được loại bỏ thì mảng bám sẽ bị khoáng hoá dẫn đến việc
hình thành vôi răng (cao răng ). Và chính bề mặt thô nhám của vôi răng là
nơi lý tưởng cho sự tích tụ thêm nhiều vi khuẩn và khả năng gây bệnh
viêm lợi ngày càng cao hơn. Chính vì vậy mà trong điều trị bệnh nha chu
ngoài các kỹ thuật điều trị chuyên biệt thì vấn đề vệ sinh răng miệng được
xem như là vấn đề quan trọng hàng. Các độc tố do vi khuẩn tạo ra xâm
nhập mô nướu, gây viêm. Chúng cũng phá hủy các mô nâng đỡ răng
chính là hệ thống dây chằng quanh răng khiến nướu dần tách ra khỏi bề
mặt cổ răng.
Bệnh sẽ tiến triển rất nhanh nếu cơ thể có một bệnh toàn thân nào đó làm
giảm sức đề kháng của cơ thể và ngược lại sẽ âm thầm tiến triển xen kẽ
những đợt cấp và mạn tính trên người khỏe mạnh làm cho người bệnh
chủ quan, không điều trị triệt để làm cho bệnh đi đến giai đoạn cuối mới
được điều trị, kết quả đạt được rất thấp
Tuy nhiên ngoài vai trò vi khuẩn thì tổng trạng của bệnh nhân cũng là yếu
tố không kém phần quan trọng. Các yếu tố nguy cơ và làm tăng nặng tình
trạng nha chu bao gồm:
- Chế độ dinh dưỡng và bảo vệ sức khỏe răng miệng không tốt.
- Tâm lý căng thẳng (làm giảm sức đề kháng của cơ thể).
- Hút thuốc lá, bị tiểu đường.
- Các bệnh tác hại đến hệ thống miễn dịch như bệnh bạch cầu, nhiễm
HIV/AIDS.
TRIỆU CHỨNG.
Bệnh có 8 triệu chứng:
- Chảy máu nướu khi chải răng.
- Nướu sưng đỏ, dễ chảy máu.
- Vôi răng đóng ở cổ răng.
- Hơi thở hôi.
- Ấn vào nướu thấy mủ chảy ra.
- Có cảm giác không bình thường khi nhai.
- Răng lung lay.
- Răng di chuyển và thưa ra
Bệnh thường diễn biến qua 2 giai đoạn: viêm nướu và viêm nha chu.
VIÊM NƯỚU ( LỢI )
Nếu nướu bị viêm, ta sẽ thấy một hoặc nhiều dấu hiệu sau:
- Nướu đổi màu so với bình thường (hoặc đỏ thẫm, hoặc tím thẫm).
- Nướu sưng lớn hơn bình thường, sưng đỏ, phù nề mất lấm tấm da cam
- Dễ dàng chảy máu khi chải răng hoặc khi thăm khám
- Trường hợp nặng có thể chảy máu tự phát.
- Đôi khi tự thấy hôi miệng
VIÊM NHA CHU
Nếu không điều trị tình trạng viêm lợi kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng phá
hủy mô và gây viêm nha chu. Có nhiều thể bệnh viêm nha chu khác nhau
nhưng thường biểu hiện qua các dấu hiệu như mất bám dính của lợi vào
cổ răng, thành lập túi viêm mủ trong vùng mô quanh răng nha, sưng đau
có tính chất tái phát lặp đi, lặp lại, chảy mủ , tiêu xương ổ răng, chấn
thương thứ phát, răng lệch lạc, lung lay và cuối cùng là mất răng. Ở giai
đoạn này việc điều trị trở nên khó khăn hơn do khả năng hồi phục của mô
nha chu và xương nâng đỡ quanh răng kém. Điều trị bao gồm việc cạo
vôi, cạo láng gốc răng, kháng sinh liệu pháp và cần thiết kết hợp điều trị
phẫu thuật.