
Nhiếp ảnh cơ bản: Vận dụng tốc độ
chụp
Vận dụng tính tương đối đó vào trong nhiếp ảnh, bạn đọc có thể sử dụng tốc
độ chụp như một thứ công cụ vô cùng lợi hại để miêu tả lại mọi sự chuyển
động của vật thể theo ý mình. Biến một dòng thác đang tung bọt trắng xóa
thành những làn khói mỏng manh, hay khiến chúng vỡ vụn ra thành hàng
trăm nghìn giọt nước nhỏ… đều trở thành những việc hết sức đơn giản. Và
cụ thể hơn, ở bài viết này designs.vn sẽ hướng dẫn các bạn cách vận dụng
tốc độ chụp vào hai mục đích chụp chuyển động chính:
1. “Đóng băng” một chuyển động
“Đóng băng” một chuyển động, tức là khi ghi lại dưới dạng ảnh chụp, vật
thể đó dù đang di chuyển với tốc độ nhanh đến bao nhiêu đi chăng nữa cũng
trở thành bất động. Để làm được điều đó, tốc độ chụp phải nhanh bằng, hoặc
tốt hơn hết là nhanh hơn vận tốc của vật thể cần chụp.
- Các giá trị nhỏ hơn 1 giây, ví dụ 1/4s, 1/20s, 1/250s,… được ký hiệu
dưới
Cách hiển thị giá trị nhỏ hơn 1s (bên phải là thông số về độ mở ống kính)
trên màn hình máy ảnh.
- Các giá trị lớn hơn 1 giây, ví dụ 2s, 10s, 30s,… được ký hiệu dưới
dạng 2”, 10”, 30”…

Muốn đóng băng một chuyển động, trước tiên cần phải ước lượng được tốc
độ của chuyển động đó. Tiếp theo là xác định phương của chuyển động. Ví
dụ một người đang đi xe máy chạy ngang qua theo phương vuông góc với
hướng máy ảnh sẽ có tốc độ (xin lưu ý rằng khái niệm “tốc độ” ở đây – như
đã nói ở trên – chỉ mang tính tương đối) chuyển động nhanh hơn so với một
chiếc ô tô đang chạy theo hướng trực diện về phía máy ảnh. Từ đó, ta xác
định một tốc độ chụp sao phù hợp. “Giá trị phù hợp” ở đây có thể phải thử đi
thử lại nhiều lần cho tới khi bạn tự rút ra được kinh nghiệm cho bản thân
trong từng tình huống chụp cụ thể, chứ không có một “con số vàng” nào sẵn
trước.
Để điều chỉnh được tốc độ chụp trên máy ảnh ống kính rời, ta có thể sử
dụng chế độ chụp Ưu tiên tốc độ (Shutter-speed Priority). Chế độ này
thường được ký hiệu bởi chữ S, hoặc T, hoặc Tv.
Sử dụng các phím chức năng tùy theo từng máy (bạn đọc nên đọc hướng
dẫn sử dụng đi kèm với chiếc máy của mình bởi mỗi mẫu máy lại có một
thiết kế khác nhau) để điều chỉnh tốc độ.
Lấy nét vào chủ thể đang chuyển động và nhấn chụp. (*)
Với các máy du lịch không có chế độ tùy chỉnh tốc độ thủ công, các bạn có
thể sử dụng chế độ chụp Thể thao (Sport) hoặc chụp Trẻ em / Thú cưng
(Baby / Kid / Pet) để thay thế. Cũng giống như các chế độ chụp Chân dung,
Phong cảnh đã nói tới ở bài trước, các chế độ chụp này về bản chất được
máy thiết lập sẵn một tốc độ chụp tương đối cao, kèm theo các phương thức
tính toán về canh nét bám theo chủ thể (object tracking) (**) và sử dụng đèn
flash (***) để bắt đứng hình.
