BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
VŨ HỮU HÒA
PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ỦY BAN
NHÂN DÂN PHƯỜNG - TỪ THỰC TIỄN
THÀNH PHỐ TAM ĐIỆP, TỈNH NINH BÌNH
Chuyên ngành: Luật Hiến Pháp và Luật Hành chính
Mã số: 60340102
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
HÀ NỘI - 2017
Công trình được hoàn thành tại:
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Người hướng dẫn khoa học:.TS. PHAN VĂN HÙNG
Phản biện 1: ...…………..........................................…………………….
………………………………………………………………..
Phản biện 2: .............................................……………………………….
………………………………………………………………..
Luận văn được bảo vệ tại: Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp......... Nhà ....... Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành
chính Quốc gia
Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa – TP Hà Nội
Thời gian: vào hồi giờ tháng năm 2017
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong Hiến pháp năm 2013, chính quyền nhà nước được chia thành bốn cấp: trung
ương, cấp tỉnh, cấp quân, huyện và cấp xã, phường. Chính quyền phường là cấp thấp nhất
trong các cấp chính quyền được tổ chức tại các đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn.
Nó có một vị trí đặc biệt trong các cấp chính quyền. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói:
“Cấp xã là gần gũi nhân dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được việc thì
mọi việc đều xong xuôi”(Hồ Chí Minh toàn tập: Tập 5, NXB CTQG, H.2002, trang 371).
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khoá IX) về đổi mới và nâng cao chất lượng
hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn, xác định: “Các cơ sở xã, phường, thị trấn là
nơi tuyệt đại bộ phận nhân dân cư trú, sinh sống. Hệ thống chính trị ở cơ sở có vai trò
rất quan trọng trong việc tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tăng cường đại đoàn kết toàn dân, phát huy chủ quyền
dân chủ của nhân dân, huy động mọi khả năng phát triển kinh tế-xã hội, tổ chức cuộc sống
của cộng đồng dân cư”.Về phương diện lý luận cũng như thực tiễn, hiệu quả và sức mạnh
của nhà nước không chỉ phụ thuộc vào cách thức tổ chức quyền lực ở trung ương mà còn
lại phụ thuộc rất nhiều vào cách thức tổ chức, thực thi quyền lực ở cơ sở. Chính quyền
phường phải trong sạch, đủ năng lực để đảm nhận vị trí luôn là cầu nối giữa Đảng, Nhà
nước với Nhân dân, là nơi trực tiếp thực hiện và đưa chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống
Xuất phát từ tình hình thực tiễn đó, tôi xin được lựa chọn đề tài: “Pháp luật về
hoạt động của Ủy ban nhân phường – từ thực tiễn thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh
Bình” làm đề tài luận văn thạc sỹ của mình, để qua đó nghiên cứu và đưa ra được một số
giải pháp khắc phục những hạn chế trong hoạt động của Uỷ ban nhân dân phường hiện
nay.
2.Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
- Nhóm thứ nhất gồm các công trình nghiên cứu về hoạt động của bộ máy nhà
nước và của chính quyền địa phương, trong đó đề cập tới chính quyền xã dưới giác độ là
một bộ phận cấu thành của bộ máy nhà nước nói chung, của chính quyền địa phương nói
riêng. Có thể kể đến một số công trình như cuốn: “Về cải cách bộ máy nhà nước”,
Trường Hành chính quốc gia, Nxb Sự thật, 1991; Cuốn “Thể chế hành chính và tổ chức
hành chính nhà nước”, Ban Tổ chức Cán bộ Chính phủ, Nxb Sự thật, 1992; Cuốn “Tổ
chức chính quyền nhà nước ở địa phương – Lịch sử và hiện tại” của PGS.TS Nguyễn
Đăng Dung, Nxb Đồng Nai, 1997; Cuốn “Cải cách chính quyền địa phương – Lý luận và
thực tiễn” của tác giả Tô Tử Hạ - Nguyễn Hữu Tri – PTS Nguyễn Hữu Đức đồng chủ
biên, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998; Chuyên đề “Tổ chức và hoạt động của chính
quyền địa phương” của TS Nguyễn Đăng Dung, Tạp chí Thông tin khoa học pháp lý –
2
Bộ Tư pháp, 2001; Cuốn “Đổi mới nội dung hoạt động các cấp chính quyền địa phương
trong kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế” do Nguyễn Ký, TS.Nguyễn Hữu
Đức, ThS.Đinh Xuân Hà đồng chủ biên, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006,…
Các chuyên đề, công trình trên đã đề cập, nghiên cứu về bộ máy nhà nước nói
chung và chính quyền cấp xã nói riêng. Tuy nhiên, các chuyên đề, công trình này chưa đi
sâu vào nghiên cứu chuyên biệt về hoạt động của Uỷ ban nhân dân phường.
- Nhóm thứ hai gồm các công trình nghiên cứu về chính quyền cấp xã. Thuộc nhóm
này có các công trình như: Luận án Phó tiến sĩ của Trần Nho Thìn về “Đổi mới tổ chức và
hoạt động của UBND xã”; Bài viết “Chính quyền cơ sở ở nông thôn hiện nay” của TS.Lê
Minh Thông, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 3 năm 2001; Đề tài nghiên cứu khoa học cấp
Bộ “Tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương cơ sở các nước ASEAN”, Học viện
Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2002; Bài “Đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền
cấp xã, phường” của TS.Thái Vĩnh Thắng. Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 4/2003; Đề tài
nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Xây dựng và kiện toàn tổ chức chính quyền cơ sở (xã) trong
điều kiện cải cách hành chính” của Vụ Chính quyền địa phương Bộ Nội Vụ, 2005, Đổi
mới tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp cơ sở ở nước ta hiện nay qua ví dụ tỉnh Hà
Nam của tác giả Nguyễn Thị Ngọc Diễm năm 2011, Đổi mới tổ chức và hoạt động của
chính quyền xã trên địa bàn Hà Nội trong giai đoạn hiện nay của tác giả Nguyễn Thị
Minh Phương năm 2011 … Nhóm này gồm những bài viết, công trình nghiên cứu về chính
quyền cấp xã, cũng đã tập trung phân tích, đưa ra một số giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt
động của chính quyền cấp xã.
Tuy vậy, cho đến nay, chưa có một công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện
chuyên biệt về hoạt động Uỷ ban nhân dân phường ở thành phố Tam điệp tỉnh Ninh Bình.
Luận văn là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách toàn diện và chuyên biệt
về “Pháp luật về hoạt động của Ủy ban nhân phường – từ thực tiễn thành phố Tam Điệp
tỉnh Ninh Bình” dưới góc độ Luật học. Với kết quả nghiên cứu của Luận văn, hy vọng sẽ
đóng góp được những nội dung có giá trị thực tiễn với hoạt động của bộ máy nhà nước
nói chung, của chính quyền phường nói riêng.
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1.Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn của pháp luật về hoạt
động Uỷ ban nhân phường.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về không gian: địa bàn thành phố Tam Điệp tỉnh Ninh Bình
Về thời gian: từ năm 2011 – đến nay
4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
4.1.Mục đích nghiên cứu
3
Luận văn hướng tới mục đích đề ra những giải pháp hoàn thiện về hoạt động Uỷ
ban nhân dân phường từ thực tiễn thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình.
4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về hoạt động của Uỷ ban nhân dân phường.
Xác định những yếu tố ảnh hưởng về hoạt động của Uỷ ban nhân dân phường.
- Trình bày, phân tích thực trạng hoạt động Ủy ban nhân dân phường ở thành phố
Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình. Tiếp đó, nghiên cứu, đánh giá các mặt đạt được, hạn chế và
nguyên nhân của thực trạng đó.
- Đề xuất, kiến nghị một số giải pháp, biện pháp nhằm hoàn thiện hoạt động
của Uỷ ban nhân dân phường từ thực tiễn thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận nghiên cứu
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy
vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác-Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, chủ trương,
chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam về đổi mới bộ máy nhà nước, đổi mới hoạt
động của chính quyền địa phương nói chung, chính quyền cấp xã, phường nói riêng.
5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
Luận văn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể, bao gồm: phân tích,
tổng hợp, so sánh, đánh giá, nghiên cứu tài liệu...
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Kết quả nghiên cứu của luận văn sẽ là những bổ sung cần thiết và quan trọng vào
lý thuyết quản lý công, góp phần làm sáng tỏ những quan điểm của Đảng và Nhà nước ta
về đổi mới hoạt động của Uỷ ban nhân dân phường.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận
văn se đươc thiêt kê lam 3 chương. Cu thê như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận của pháp luật về hoa
t đô ng cua Uỷ ban nhân dân
phường.
Chương 2: Thực trạng pháp luật về hoạt động của Uỷ ban nhân dân phương ở
thanh phô Tam Điệp tỉnh Ninh Bình.
Chương 3: Nhu cầu, giải pháp hoàn thiện pháp luật về hoạt động của Uỷ ban
nhân dân phường từ thực tiễn thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình
