zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

SKKN: Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản

Chia sẻ: Trần Thị Ta | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:74

Báo xấu

118
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: “Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm nhằm từng bước thay đổi phương pháp dạy học để phát triển các năng lực của học sinh đáp ứng các yêu cầu của đời sông thực tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: SKKN: Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản

“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” I. LƠI GI ̀ ƠI THIÊU ́ ̣ Ngày nay, tri thức thay đổi và bị lạc hậu nhanh chóng do đó việc phát huy năng lực người học có ý nghĩa quan trọng trong việc chuẩn bị cho con người có khả năng học tập suốt đời để đáp ứng yêu cầu của xã hội. Phương pháp dạy học mang tính thụ động và ít chú ý đến khả năng ứng dụng sẽ tạo ra sản phẩm giáo dục là những con người mang tính thụ động, hạn chế khả năng sáng tạo và năng động. Vì vậy, dạy học phát triển năng lực học sinh đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của đời sống xã hội là đòi hỏi cấp bách. Khái niệm năng lực người học cũng ngày càng được mở rộng. Năng lực của học sinh là một cấu trúc động, có tính mở, đa thành tố, đa tầng bậc, hàm chứa trong nó không chỉ là kiến thức, kỹ năng mà cả niềm tin, giá trị, trách nhiệm xã hội… thể hiện ở tính sẵn sàng hành động của các em trong môi trường học tập phổ thông và những điều kiện thực tế đang thay đổi của xã hội. Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh có thể tiến hành trên cơ sở đổi mới các phương pháp dạy học truyền thống, đồng thời kết hợp các pháp dạy học hiện đại, áp dụng nhiều kĩ thuật tổ chức hoạt động học tích cực vào dạy học như kỹ thuật mảnh ghép, kỹ thuật khăn trải bàn, bàn tay nặn bột,... sẽ làm học sinh phát triển tốt các năng lực của bản thân, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của xã hội. Trong những năm gần đây, khái niệm dạy học phát triển năng lực được đề cập đến rất nhiều trong nền giáo dục của các quốc gia. Có nhiều nước phát triển đã đi tiên phong trong quá trình áp dụng dạy học phát triển năng lực vào hệ thống giáo dục của họ. Tuy nhiên, việc áp dụng lý thuyết này vào thực tiễn dạy học ở nước ta nói chung và ở đơn vị công tác của tác giả còn nhiều hạn chế. Chương trình Địa lí 12 Ban cơ bản giúp học sinh có được những kiến thức, kĩ năng cơ bản nhất phục vụ chương trình thi THPT Quốc gia. Do vậy, trong quá trình học đòi hỏi học sinh không chỉ phát triển năng lực chuyên môn mà còn phát triển các năng lực và phẩm chất khác. Chủ đề thiên nhiên phân hóa đa dạng là nội dung quan trọng trong chương trình Địa lí 12, bên cạnh việc yêu cầu học sinh nắm chắc kiến thức, chủ đề này cũng đòi hỏi học sinh phải rèn luyện các kĩ năng như tính toán, phân tích bảng số liệu, sử dụng Atlat Địa lí Việt 1
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” Nam,.... Qua học tập, tìm hiểu chủ đề giúp học sinh tôn trọng các quy luật tự nhiên, có ý thức bảo vệ tự nhiên, thêm yêu quê hương đất nước. ̀ ̀ “Đổi mới phương pháp Xuất phát từ những yêu cầu trên, tôi chon đê tai: ̣ dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” làm đê tai sáng ki ̀ ̀ ến kinh nghiệm nhăm t ̀ ừng bươc thay đ ́ ổi phương pháp dạy học để phát triển các năng lực của học sinh đáp ứng các yêu cầu của đời sông thực tế. II. TÊN SANG KIÊN: ́ ́ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM CHÚ TRỌNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH TRONG PHẦN ĐỊA LÍ TỰ NHIÊN – ĐỊA LÍ 12 – BAN CƠ BẢN. III. TAC GIA SANG KIÊN ́ ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̣ Ho va tên: Nguyên Thi Bich Nguyêt ̃ ̣ ̉ ương THPT Pham Công Binh Đia chi: Tr ̀ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ Sô điên thoai: 0977.155.262 Email: bichnguyetpcb@gmail.com IV. CHU ĐÂU T ̉ ̀ Ư TAO RA SANG KIÊN: ̣ ́ ̣ ́ ̣ ́ Nguyên Thi Bich Nguyêt ̃ V. LINH V ̃ ỰC AP DUNG SANG KIÊN ́ ̣ ́ ́ 1. Linh v ̃ ực ap dung sang kiên: ́ ̣ ́ ́ Địa lí 12 2. Vân đê sang kiên giai quyêt: ́ ̀ ́ ́ ̉ ́ Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản VI. THỜI GIAN AP DUNG SANG KIÊN: ́ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ́ Hoc ki I Năm hoc 2019 2020 VII. MÔ TA BAN CHÂT SANG KIÊN ̉ ̉ ́ ́ ́ 2
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” PHÂN M ̀ Ở ĐÂU ̀ 1. Muc đich ̣ ́ Xác định được các năng lực và phẩm chất cần có của học sinh trong thời đại mới từ đó xác định hướng dạy học thích hợp. Tìm ra các phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực học sinh trong giang ̉ ̣ day môn Địa lí tai tr ̣ ương THPT A. ̀ Kiểm chứng các phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực học sinh trong ̉ ̣ giang day môn Địa lí tai tr ̣ ương THPT A. ̀ ́ ̣ Giup hoc sinh co cach th ́ ́ ưc tiêp thu khôi l ́ ́ ́ ượng tri thức không lô va gia tăng nhanh ̉ ̀ ̀ ̉ ̣ ồng thời phát triển các năng lực thiết yếu của học sinh đáp ứng yêu cua nhân loai đ cầu của xã hội. ́ phát huy khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh. Giup ̣ ̣ Giup ren luyên cho hoc sinh ky năng ́ ̀ ̃ thu thập, chọn lọc, xử lí các thông tin, biết vận dụng các kiến thức học được vào giai quyêt các tình hu ̉ ́ ống của đời sống thực tế. 2. Nhiêm vu nghiên c ̣ ̣ ưu ́ ́ ̣ Xac đinh các phương pháp tối ưu trong dạy học phát triển năng lực người học. Xác định được các năng lực và phẩm chất cần có của học sinh trong thời đại mới từ đó xác định hướng dạy học thích hợp. Tìm hiểu phương pháp và kỹ thuật tổ chức hoạt động học theo hướng phát triển năng lực người học. ̣ Soan giao án theo h ́ ướng đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực học sinh trong giang day môn Đ ̉ ̣ ịa lí tai tr ̣ ương THPT A. ̀ ́ ̣ Ap dung giao án th ́ ực nghiệm vao giang day th ̀ ̉ ̣ ực tê va đanh gia kêt qua thu đ ́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ược. 3. Đôi t ́ ượng nghiên cưu va khach thê nghiên c ́ ̀ ́ ̉ ứu 3.1. Đôi t ́ ượng nghiên cưu: ́ 3
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” ̣ Hoc sinh khôi 12 tr ́ ương THPT A ̀ Lơp th ́ ực nghiêm: 12A1 ̣ Lơp đôi ch ́ ́ ứng: 12A4 3.2. Khach thê nghiên c ́ ̉ ưu: ́ Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản 4. Pham vi nghiên c ̣ ưu ́ ́ ̣ ̣ ̉ ́ 2 Ban cơ ban̉ . ̣ trong chương trình Địa li 1 Ap dung cho viêc giang day Nghiên cưu trong hoc sinh khôi 12 tr ́ ̣ ́ ường THPT A. 5. Phương phap nghiên c ́ ưu ́ 5.1. Phương phap thu thâp tai liêu ́ ̣ ̀ ̣ Phương phap nay đ ́ ̀ ược thực hiên nhăm nghiên c ̣ ̀ ưu cac tai liêu li luân va cac ́ ́ ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ tai liêu khac liên quan nh ́ ư: đổi mới phương pháp dạy học là gì? Dạy học theo định hướng phát triển năng lực khác gì với dạy học truyền thống? Phương pháp dạy học và kĩ thuật dạy học nào giúp phát triển năng lực người học?... Ngoai ra, ̀ ́ ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ co cac tai liêu tham khao khac phuc vu cho thiêt kê tiên trinh day hoc. ́ ́ ́ ́ ̀ 5.2. Phương phap th ́ ực nghiêm s ̣ ư pham ̣ Tiên hanh th ́ ̀ ực nghiêm tai l ̣ ̣ ơp 12A1 tr ́ ương THPT A. ̀ Phương phap th ́ ực nghiêm s ̣ ư pham đ ̣ ược vân dung hiêu qua nhăm đanh gia tinh ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̉ kha thi cua sáng kiến kinh nghiệm tại lớp thực nghiệm 12A4 trường THPT A 5.3. Phương phap điêu tra xa hôi hoc ́ ̀ ̃ ̣ ̣ ́ ượng điêu tra la hoc sinh khôi 12 tr Đôi t ̀ ̀ ̣ ́ ường THPT A. ̀ ̀ ̉ ́ ực tiêp, phat phiêu nhân xet, phi Điêu tra băng phong vân tr ́ ́ ́ ̣ ́ ếu hoạt động nhóm, ̀ ̉ ́ ạt động hoc c bai kiêm tra sau cac ho ̣ ủa học sinh. Phân tich kêt qua đê thây đ ́ ́ ̉ ̉ ́ ược ̉ ̉ ̀ ̀ ̀ ự ung hô cua hoc sinh đôi v tinh kha thi cua đê tai va s ́ ̉ ̣ ̉ ̣ ́ ơi viêc đ ́ ̣ ổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản. 4
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” PHẦN NÔI DUNG ̣ CHƯƠNG I: CƠ SỞ LI LUÂN ́ ̣ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC NHẰM CHÚ TRỌNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH 1. Tổng quan về dạy học phát triển năng lực học sinh 1.1.Các khái niệm cơ bản 1.1.1. Năng lực Năng lực là một phạm trù từng được bàn đến trong mọi lĩnh vực của cuộc sống xã hội. “Năng lực là khả năng thực hiện thành công hoạt động trong một bối cảnh nhất định nhờ sự huy động tổng hợp các kiến thức, kĩ năng và các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú, niềm tin, ý chí… năng lực của cá nhân được đánh giá qua phương thức và khả năng hoạt động của cá nhân đó khi giải quyết các vấn đề của cuộc sống”. Năng lực là một thuộc tính tâm lý phức hợp, là điểm hội tụ của nhiều yếu tố như tri thức, k ỹ năng, kỹ xảo, kinh nghiệm, sự sẵn sàng hành động và trách nhiệm. Như vậy, năng lực không mang tính chung chung mà khi nói đến năng lực, bao giờ người ta cũng nói về một lĩnh vực cụ thể nào đó như năng lực toán học của hoạt động học tập hay nghiên cứu toán học, năng lực hoạt động chính trị của hoạt động chính trị, năng lực dạy học của hoạt động giảng dạy… Năng lực của học sinh là một cấu trúc động, có tính mở, đa thành tố, đa tầng bậc, hàm chứa trong nó không chỉ là kiến thức, kỹ năng mà cả niềm tin, giá trị, trách nhiệm xã hội… thể hiện ở tính sẵn sàng hành động của các em trong môi trường học tập phổ thông và những điều kiện thực tế đang thay đổi của xã hội. 5
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” 1.1.2. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực Dạy học theo định hướng phát triển năng lực là khả năng thực hiện có trách nhiệm và hiệu quả các hành động, giải quyết các nhiệm vụ, các vấn đề trong những tình huống khác khau trên cơ sở hiểu biết, kỹ xảo và kinh nghiệm cũng như sự sẵn sàng hành động. Năng lực người học cần đạt là cơ sở để xác định các mục tiêu, nội dung, hoạt động, phương pháp dạy học mà người dạy cần phải căn cứ vào đó để tiến hành các hoạt động giảng dạy và giáo dục (lấy người học làm trung tâm). Trong quá trình dạy học theo định hướng phát triển năng lực cần năm rõ: Năng lực là sự kết hợp tri thức, kĩ năng và thái độ. Mục tiêu bài học được cụ thể hóa thông qua các năng lực được hình thành. Nội dung kết hợp với hoạt động cơ bản nhằm hình thành nên năng lực trong mỗi một môn học. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực là mô hình dạy học nhằm phát triển tối đa năng lực của người học, trong đó, người học tự mình hoàn thành nhiệm vụ nhận thức dưới sự tổ chức, hướng dẫn của người dạy. Quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học trên nguyên lý: học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội. 1.2. Năng lực và phẩm chất học sinh cần đạt được theo chương trình giáo dục tổng thể Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể đã công bố mục tiêu giáo dục học sinh phổ thông cần rèn luyện tốt 5 phẩm chất và 10 năng lực sau: 5 phẩm chất chủ yếu là yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. 10 năng lực cốt lõi gồm: + Những năng lực chung, được tất cả các môn học và hoạt động giáo dục góp phần hình thành, phát triển: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. + Những năng lực chuyên môn, được hình thành, phát triển chủ yếu thông qua một số môn học và hoạt động giáo dục nhất định: năng lực ngôn ngữ, tính toán, tìm hiểu tự nhiên và xã hội, công nghệ, tin học, thẩm mỹ, thể chất 6
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” Bên cạnh việc hình thành, phát triển các năng lực cốt lõi, chương trình GDPT còn góp phần phát hiện, bồi dưỡng năng lực đặc biệt (năng khiếu) của học sinh. Sơ đồ 5 phẩm chất và 10 năng lực của học sinh cần đạt được 1.3. Đặc điểm dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh Đặc điểm quan trọng nhất của dạy học phát triển năng lực là đo được “năng lực” của học sinh hơn là thời gian học tập và cấp lớp. Học sinh thể hiện sự tiến bộ bằng cách chứng minh năng lực của mình, điều đó có nghĩa là chúng phải chứng minh mức độ làm chủ/nắm vững kiến thức và kỹ năng (được gọi là năng lực) trong một môn học cụ thể, cho dù mất bao lâu. Mặc dù các mô hình học truyền thống vẫn có thể đo lường được năng lực, nhưng chúng phải dựa vào thời gian, các môn học được sắp xếp theo cấp lớp vào từng kì học, năm học. Vì vậy, trong khi hầu hết các trường học truyền thống đều cố định thời gian học tập (theo năm học) thì dạy học phát triển năng lực lại cho phép chúng ta giữ nguyên việc học và để thời gian thay đổi học. Dạy học dựa trên phát triển năng lực tốt hơn cho phép mọi học sinh học tập, nghiên cứu theo tốc độ của riêng của chúng. Mỗi học sinh là một cá thể độc lập với sự khác biệt về năng lực, trình độ, sở thích, nhu cầu và nền tảng xuất thân. Dạy học phát triển năng lực thừa nhận thực tế này và tìm ra được những cách tiếp cận phù hợp với mỗi học sinh. Không giống như phương pháp “một cỡ vừa cho tất cả” một chiếc áo tất cả đều mặc vừa, nó cho phép học sinh được áp dụng những gì đã học, 7
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” thông qua sự gắn kết giữa bài học và cuộc sống. Điều này cũng giúp học sinh thích ứng với những thay đổi của cuộc sống trong tương lai. Đối với một số học sinh, dạy học phát triển năng lực cho phép đẩy nhanh tốc độ hoàn thành chương trình học, tiết kiệm thời gian và công sức của việc học tập. 2. Tổng quan về đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh 2. 1. Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực của học sinh Phương pháp dạy học theo quan điểm phát triển năng lực không chỉ chú ý tích cực hoá học sinh về hoạt động trí tuệ mà còn chú ý rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề gắn với những tình huống của cuộc sống và nghề nghiệp, đồng thời gắn hoạt động trí tuệ với hoạt động thực hành, thực tiễn. Tăng cường việc học tập trong nhóm, đổi mới quan hệ giáo viên – học sinh theo hướng cộng tác có ý nghĩa quan trọng nhằm phát triển năng lực xã hội. Bên cạnh việc học tập những tri thức và kỹ năng riêng lẻ của các môn học chuyên môn cần bổ sung các chủ đề học tập phức hợp nhằm phát triển năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp. Những định hướng chung, tổng quát về đổi mới phương pháp dạy học các môn học thuộc chương trình giáo dục định hướng phát triển năng lực là: Phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động của người học, hình thành và phát triển năng lực tự học (sử dụng sách giáo khoa, nghe, ghi chép, tìm kiếm thông tin,...), trên cơ sở đó trau dồi các phẩm chất linh hoạt, độc lập, sáng tạo của tư duy. Có thể chọn lựa một cách linh hoạt các phương pháp chung và phương pháp đặc thù của môn học để thực hiện. Tuy nhiên dù sử dụng bất kỳ phương pháp nào cũng phải đảm bảo được nguyên tắc “Học sinh tự mình hoàn thành nhiệm vụ nhận thức với sự tổ chức, hướng dẫn của giáo viên”. Việc sử dụng phương pháp dạy học gắn chặt với các hình thức tổ chức dạy học. Tuỳ theo mục tiêu, nội dung, đối tượng và điều kiện cụ thể mà có những hình thức tổ chức thích hợp như học cá nhân, học nhóm; học trong lớp, học ở ngoài lớp... Cần chuẩn bị tốt về phương pháp đối với các giờ thực hành để đảm bảo yêu cầu rèn luyện kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, nâng cao hứng thú cho người học. 8
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” Cần sử dụng đủ và hiệu quả các thiết bị dạy học môn học tối thiểu đã qui định. Có thể sử dụng các đồ dùng dạy học tự làm nếu xét thấy cần thiết với nội dung học và phù hợp với đối tượng học sinh. Tích cực vận dụng công nghệ thông tin trong dạy học. Việc đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên được thể hiện qua bốn đặc trưng cơ bản sau: 2.1.1. Dạy học thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt động học tập Dạy học thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt động học tập giúp học sinh tự khám phá những điều chưa biết chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức được sắp đặt sẵn. Theo tinh thần này, giáo viên là người tổ chức và chỉ đạo học sinh tiến hành các hoạt động học tập như nhớ lại kiến thức cũ, phát hiện kiến thức mới, vận dụng sáng tạo kiến thức đã biết vào các tình huống học tập hoặc tình huống thực tiễn,... 2.1.2. Chú trọng rèn luyện cho học sinh những tri thức phương pháp Các tri thức phương pháp thường là những quy tắc, quy trình, phương thức hành động, tuy nhiên cũng cần coi trọng cả các phương pháp có tính chất dự đoán, giả định (ví dụ: các bước cân bằng phương trình phản ứng hóa học, phương pháp giải bài tập toán học,...). Cần rèn luyện cho học sinh các thao tác tư duy như phân tích, tổng hợp, đặc biệt hoá, khái quát hoá, tương tự, quy lạ về quen… để dần hình thành và phát triển tiềm năng sáng tạo của họ. 2.1.3. Tăng cường phối hợp học tập cá thể với học tập hợp tác theo phương châm “tạo điều kiện cho học sinh nghĩ nhiều hơn, làm nhiều hơn và thảo luận nhiều hơn”. Điều đó có nghĩa, mỗi học sinh vừa cố gắng tự lực một cách độc lập, vừa hợp tác chặt chẽ với nhau trong quá trình tiếp cận, phát hiện và tìm tòi kiến thức mới. Lớp học trở thành môi trường giao tiếp thầy – trò và trò – trò nhằm vận dụng sự hiểu biết và kinh nghiệm của từng cá nhân, của tập thể trong giải quyết các nhiệm vụ học tập chung. 2.1.4. Chú trọng đánh giá kết quả học tập theo mục tiêu bài học trong suốt tiến trình dạy học thông qua hệ thống câu hỏi, bài tập (đánh giá lớp học). Chú trọng phát triển kỹ năng tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau của học sinh với nhiều hình thức như theo lời giải/đáp án mẫu, theo hướng dẫn, hoặc tự xác 9
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” định tiêu chí để có thể phê phán, tìm được nguyên nhân và nêu cách sửa chữa các sai sót. 2.2. Một số biện pháp đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực người học 2.2.1. Cải tiến các phương pháp dạy học truyền thống Các phương pháp dạy học truyền thống như thuyết trình, đàm thoại, luyện tập luôn là những phương pháp quan trọng trong dạy học. Đổi mới phương pháp dạy học không có nghĩa là loại bỏ các phương pháp dạy học truyền thống quen thuộc mà cần bắt đầu bằng việc cải tiến để nâng cao hiệu quả và hạn chế nhược điểm của chúng. Để nâng cao hiệu quả của các phương pháp dạy học này người giáo viên trước hết cần nắm vững những yêu cầu và sử dụng thành thạo các kỹ thuật của chúng trong việc chuẩn bị cũng như tiến hành bài lên lớp, chẳng hạn như kỹ thuật mở bài, kỹ thuật trình bày, giải thích trong khi thuyết trình, kỹ thuật đặt các câu hỏi và xử lý các câu trả lời trong đàm thoại, hay kỹ thuật làm mẫu trong luyện tập. Tuy nhiên, các phương pháp dạy học truyền thống có những hạn chế tất yếu, vì thế bên cạnh các phương pháp dạy học truyền thống cần kết hợp sử dụng các phương pháp dạy học mới, đặc biệt là những phương pháp và kỹ thuật dạy học phát huy tính tích cực và sáng tạo của học sinh. Chẳng hạn có thể tăng cường tính tích cực nhận thức của học sinh trong thuyết trình, đàm thoại theo quan điểm dạy học giải quyết vấn đề. 2.2.2. Kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học Không có một phương pháp dạy học toàn năng phù hợp với mọi mục tiêu và nội dung dạy học. Mỗi phương pháp và hình thức dạy học có những ưu, nhựơc điểm và giới hạn sử dụng riêng. Vì vậy việc phối hợp đa dạng các phương pháp và hình thức dạy học trong toàn bộ quá trình dạy học là phương hướng quan trọng để phát huy tính tích cực và nâng cao chất lượng dạy học. Dạy học toàn lớp, dạy học nhóm, nhóm đôi và dạy học cá thể là những hình thức xã hội của dạy học cần kết hợp với nhau, mỗi một hình thức có những chức năng riêng. Tình trạng độc tôn của dạy học toàn lớp và sự lạm dụng phương pháp thuyết trình cần được khắc phục, đặc biệt thông qua làm việc nhóm. Trong thực tiễn dạy học ở trường trung học hiện nay, nhiều giáo viên đã cải tiến bài lên lớp theo hướng kết hợp thuyết trình của giáo viên với hình thức 10
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” làm việc nhóm, góp phần tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh. Tuy nhiên hình thức làm việc nhóm rất đa dạng, không chỉ giới hạn ở việc giải quyết các nhiệm vụ học tập nhỏ xen kẽ trong bài thuyết trình, mà còn có những hình thức làm việc nhóm giải quyết những nhiệm vụ phức hợp, có thể chiếm một hoặc nhiều tiết học, sử dụng những phương pháp chuyên biệt như phương pháp đóng vai, nghiên cứu trường hợp, dự án. Mặt khác, việc bổ sung dạy học toàn lớp bằng làm việc nhóm xen kẽ trong một tiết học mới chỉ cho thấy rõ việc tích cực hoá “bên ngoài” của học sinh. Muốn đảm bảo việc tích cực hoá “bên trong” cần chú ý đến mặt bên trong của phương pháp dạy học, vận dụng dạy học giải quyết vấn đề và các phương pháp dạy học tích cực khác. 2.2.3. Vận dụng dạy học giải quyết vấn đề Dạy học giải quyết vấn đề (dạy học nêu vấn đề, dạy học nhận biết và giải quyết vấn đề) là quan điểm dạy học nhằm phát triển năng lực tư duy, khả năng nhận biết và giải quyết vấn đề. Học sinh được đặt trong một tình huống có vấn đề, đó là tình huống chứa đựng mâu thuẫn nhận thức, thông qua việc giải quyết vấn đề, giúp học sinh lĩnh hội tri thức, kỹ năng và phương pháp nhận thức. Dạy học giải quyết vấn đề là con đường cơ bản để phát huy tính tích cực nhận thức của học sinh, có thể áp dụng trong nhiều hình thức dạy học với những mức độ tự lực khác nhau của học sinh. ́ ́ ̀ ̉ Câu truc qua trinh giai quyêt vân đê: ́ ́ ́ ̀ 1. NHÂN BIÊT VÂN ĐÊ ̣ ́ ́ ̀ Phân tich tinh huông ́ ̀ ́ Nhân biêt vân đê ̣ ́ ́ ̀ Trinh bay vân đê ̀ ̀ ́ ̀ 2. TIM CAC PH ̀ ́ ƯƠNG AN GIAI QUYÊT ́ ̉ ́ So sanh v ́ ơi cac nhiêm vu đa giai quyêt ́ ́ ̣ ̣ ̃ ̉ ́ Tim cac cach giai quy êt m ̀ ́ ́ ̉ ́ ới Hê thông hoa, săp xêp cac ph ̣ ́ ́ ́ ́ ́ ương an giai quyêt ́ ̉ ́ 11
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” 3. QUYÊT ĐINH PH ́ ̣ ƯƠNG AN ́ Phân tich ph ́ ương an ́ Đanh gia cac ph ́ ́ ́ ương an ́ Quyêt đinh ́ Vận dụng dạy học theo các tình huống gắn với thực tiễn là con đường quan trọng để gắn việc đào tạo trong nhà trường với thực tiễn đời sống, góp phần khắc phục tình trạng giáo dục hàn lâm, xa rời thực tiễn hiện nay của nhà trường phổ thông. Các tình huống có vấn đề là những tình huống khoa học chuyên môn, cũng có thể là những tình huống gắn với thực tiễn. Trong thực tiễn dạy học hi ện nay, dạy học giải quyết vấn đề thường chú ý đến những vấn đề khoa học chuyên môn mà ít chú ý hơn đến các vấn đề gắn với thực tiễn. Tuy nhiên nếu chỉ chú trọng việc giải quyết các vấn đề nhận thức trong khoa học chuyên môn thì học sinh vẫn chưa được chuẩn bị tốt cho việc giải quyết các tình huống thực tiễn. Vì vậy bên cạnh dạy học giải quyết vấn đề, lý luận dạy học còn xây dựng quan điểm dạy học theo tình huống. 2.2.4. Vận dụng dạy học theo tình huống Dạy học theo tình huống là một quan điểm dạy học, trong đó việc dạy học được tổ chức theo một chủ đề phức hợp gắn với các tình huống thực tiễn cuộc sống và nghề nghiệp. Quá trình học tập được tổ chức trong một môi trường học 12
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” tập tạo điều kiện cho học sinh kiến tạo tri thức theo cá nhân và trong mối tương tác xã hội của việc học tập. Các chủ đề dạy học phức hợp là những chủ đề có nội dung liên quan đến nhiều môn học hoặc lĩnh vực tri thức khác nhau, gắn với thực tiễn. Trong nhà trường, các môn học được phân theo các môn khoa học chuyên môn, còn cuộc sống thì luôn diễn ra trong những mối quan hệ phức hợp. Vì vậy sử dụng các chủ đề dạy học phức hợp góp phần khắc phục tình trạng xa rời thực tiễn của các môn khoa học chuyên môn, rèn luyện cho học sinh năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp, liên môn. Phương pháp nghiên cứu trường hợp là một phương pháp dạy học điển hình của dạy học theo tình huống, trong đó học sinh tự lực giải quyết một tình huống điển hình, gắn với thực tiễn thông qua làm việc nhóm. Tuy nhiên, nếu các tình huống được đưa vào dạy học là những tình huống mô phỏng lại, thì chưa phải tình huống thực. Nếu chỉ giải quyết các vấn đề trong phòng học lý thuyết thì học sinh cũng chưa có hoạt động thực tiễn thực sự, chưa có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. 2.2.5. Vận dụng dạy học định hướng hành động Dạy học định hướng hành động là quan điểm dạy học nhằm làm cho hoạt động trí óc và hoạt động chân tay kết hợp chặt chẽ với nhau. Trong quá trình học tập, học sinh thực hiện các nhiệm vụ học tập và hoàn thành các sản phẩm hành động, có sự kết hợp linh hoạt giữa hoạt động trí tuệ và hoạt động tay chân. Đây là một quan điểm dạy học tích cực hoá và tiếp cận toàn thể. Vận dụng dạy học định hướng hành động có ý nghĩa quan trong cho việc thực hiện nguyên lý giáo dục kết hợp lý thuyết với thực tiễn, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội. Dạy học theo dự án là một hình thức điển hình của dạy học định hướng hành động, trong đó học sinh tự lực thực hiện trong nhóm một nhiệm vụ học tập phức hợp, gắn với các vấn đề thực tiễn, kết hợp lý thuyết và thực hành, có tạo ra các sản phẩm có thể công bố. Trong dạy học theo dự án có thể vận dụng nhiều lý thuyết và quan điểm dạy học hiện đại như lý thuyết kiến tạo, dạy học định hướng học sinh, dạy học hợp tác, dạy học tích hợp, dạy học khám phá, sáng tạo, dạy học theo tình huống và dạy học định hướng hành động. 2.2.6. Tăng cường sử dụng phương tiện dạy học và công nghệ thông tin hợp lý hỗ trợ dạy học 13
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” Phương tiện dạy học có vai trò quan trọng trong việc đổi mới phương pháp dạy học, nhằm tăng cường tính trực quan và thí nghiệm, thực hành trong dạy học. Việc sử dụng các phương tiện dạy học cần phù hợp với mối quan hệ giữa phương tiện dạy học và phương pháp dạy học. Hiện nay, việc trang bị các phương tiện dạy học mới cho các trường phổ thông từng bước được tăng cường. Tuy nhiên các phương tiện dạy học tự làm của giáo viên luôn có ý nghĩa quan trọng, cần được phát huy. Đa phương tiện và công nghệ thông tin vừa là nội dung dạy học vừa là phương tiện dạy học trong dạy học hiện đại. Đa phương tiện và công nghệ thông tin có nhiều khả năng ứng dụng trong dạy học. Bên cạnh việc sử dụng đa phương tiện như một phương tiện trình diễn, cần tăng cường sử dụng các phần mềm dạy học cũng như các phương pháp dạy học sử dụng mạng điện tử (E Learning). Phương tiện dạy học mới cũng hỗ trợ việc tìm ra và sử dụng các phương pháp dạy học mới. Webquest là một ví dụ về phương pháp dạy học mới với phương tiện mới là dạy học sử dụng mạng điện tử, trong đó học sinh khám phá tri thức trên mạng một cách có định hướng. ̣ ̣ ̣ *) Day hoc kham pha trên mang (WebQuest) ́ ́ ́ ̣ WebQuest la môt ph Khai niêm: ̀ ̣ ương phap day hoc, trong đo hoc sinh t ́ ̣ ̣ ́ ̣ ự lực thực hiên trong nhom môt nhiêm vu vê môt chu đê ph ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̉ ̀ ức hợp, găn v ́ ới tinh huông ̀ ́ thực tiên. Nh ̃ ưng thông tin c ̃ ơ ban vê chu đê đ ̉ ̀ ̉ ̀ ược truy câp ṭ ừ những trang liên kêt́ ̣ (Internetlinks) do giao viên chon loc t ́ ̣ ư tr ̀ ươc. Viêc hoc tâp theo đinh h ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ương nghiên ́ cưu va kham pha, kêt qua hoc tâp đ ́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ược hoc sinh trinh bay va đanh gia. WebQuest la ̣ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ̀ ̣ môt ph ương phap day hoc m ́ ̣ ̣ ơi, đ ́ ược xây dựng trên cơ sở phương tiên day hoc ̣ ̣ ̣ mơi la công nghê thông tin va Internet. WebQuest la môt dang đăc biêt cua viêc day ́ ̀ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ử dung truy câp mang Internet. hoc s ̣ ̣ ̣ Quy trinh thiêt kê WebQuest ̀ ́ ́ Chon chu đề ̣ ̉ Xac đinh muc đich ́ ̣ ̣ ́ 14
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” Tim nguôn tai liêu ̀ ̀ ̀ ̣ Đanh gia thiêt kê ́ ́ ́ ́ Xac đinh nhiêm vu ́ ̣ ̣ ̣ Thiêt kê tiên trinh ́ ́ ́ ̀ Trinh bay trang Web ̀ ̀ Thực hiên WebQuest ̣ Đanh gia, s ́ ́ ửa chưã 2.2.7 Sử dụng phương pháp bản đồ tư duy kích thích hoạt động và chức năng của bộ não. a. Bản đồ tư duy (Mindmap) là gì: Bản đồ tư duy còn gọi là Sơ đồ tư duy, Lược đồ tư duy là hình thức ghi chép sử dụng màu sắc, hình ảnh để mở rộng và đào sâu các ý tưởng. Bản đồ tư duy là một kĩ thuật hình họa với sự kết hợp giữa từ ngữ, hình ảnh, đường nét, màu sắc phù hợp với cấu trúc, hoạt động và chức năng của bộ não Bản đồ tư duy có 4 đặc điểm chính:  Đối tượng quan tâm được kết tinh thành một hình ảnh trung tâm  Từ hình ảnh trung tâm, những chủ để chính của đối phương toả rộng thành các nhánh  Các nhánh đều cấu thành từ một hình ảnh chủ đạo, hay từ khoá trên một dòng liên kết. những vấn đề phụ cũng được biểu thị bởi các nhánh gắn kết với những nhánh có thứ bậc cao hơn.  Các nhánh tạo thành một cấu trúc nút liên hệ nhau. 15
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” Đây là một kĩ thuật để nâng cao cách ghi chép. Bằng cách dùng giản đồ ý, tổng thể của vấn đề được chỉ ra dưới dạng một hình trong đó các đối tượng thì liên hệ với nhau bằng các đường nối. Với cách thức đó, các dữ liệu được ghi nhớ và nhìn nhận dễ dàng và nhanh chóng hơn. Thay vì dùng chữ viết để miêu tả một chiều biểu thị toàn bộ cấu trúc chi tiết của một đối tượng bằng hình ảnh hai chiều. Nó chỉ ra dạng thức của đối tượng, sự quan hệ hỗ tương giữa các khái niệm (hay ý) có liên quan và cách liên hệ giữa chúng với nhau bên trong của một vấn đề lớn. Các loại sơ đồ: Sơ đồ cấu trúc: là loại sơ đồ thể hiện các thành phần, yếu tố trong một chỉnh thể và mối quan hệ giữa chúng. Sơ đồ quá trình: là loại sơ đồ thể hiện vị trí các thành phần, các yếu tố và mối quan hệ của chúng trong quá trình vận động. *Sơ đồ địa đồ học: là loại sơ đồ biểu hiện mối quan hệ về mặt không gian của các sự vậthiện tượng địa lí trên lược đồ, bản đồ. *Sơ đồ logic: là loại sơ đồ biểu hiện mối quan hệ về nội dung bên trong của các sự vậthiện tượng địa lí. b. Ưu điểm So với các cách thức ghi chép truyền thống thì phương pháp giản đồ ý có những điểm vượt trội như sau: Ý chính sẽ ở trung tâm và được xác định rõ ràng. Quan hệ hỗ tương giữa mỗi ý được chỉ ra tường tận. Ý càng quan trọng thì sẽ nằm vị trí càng gần với ý chính. Liên hệ giữa các khái niệm then chốt sẽ được tiếp nhận lập tức bằng thị giác. Ôn tập và ghi nhớ sẽ hiệu quả và nhanh hơn. Thêm thông tin (ý) dễ dàng hơn bằng cách vẽ chèn thêm vào giản đồ. Mỗi giản đồ sẽ phân biệt nhau tạo sự dễ dàng cho việc gợi nhớ. Các ý mới có thể được đặt vào đúng vị trí trên hình một cách dễ dàng, bất chấp thứ tự của sự trình bày, tạo điều kiện cho việc thay đổi một cách nhanh chóng và linh hoạt cho việc ghi nhớ. Có thể tận dụng hỗ trợ của các phần mềm trên máy tính. 16
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” c. Cấu trúc chung Một bản đồ tư duy của một bài viết có cấu trúc chung như sau: Phương pháp này giúp người học thiết kế được một dàn ý chi tiết cho bài viết, xây dựng những luận điểm nhờ đó thấy rõ mối quan hệ giữa chúng. Cũng bởi đặc tính hấp dẫn, bắt mắt và dễ hiểu, người học sẽ thấy hưng phấn hơn khi nhìn vào mind maps tác phẩm của riêng họ. Điều này cũng thôi thúc người học phải làm cách nào cho tác phẩm đó trông không chỉ đẹp mà còn phải lôgic cũng giống như lập một dàn ý mạch lạc, chặt chẽ. Trước khi lên lớp, giáo viên cần chuẩn bị sẵn các các mẫu có sơ đồ tư duy. Tuy nhiên sơ đồ này chỉ bao gồm chủ đề chính và một, hai gợi ý. Giáo viên yêu cầu học sinh làm theo nhóm, và điền thêm các ý khác. Hoặc, giáo viên có thể vẽ khung ra bảng. Nhưng hay hơn hết là giáo viên phát cho các nhóm các khổ giấy trắng, đưa ra chủ đề cho các em, và yêu cầu các nhóm tự vẽ bản đồ tư duy của chính mình. Trong tiết học viết, việc ứng dụng sơ đồ tư duy có thể theo các bước sau: Bước 1 Chọn chủ đề: Chủ đề bài viết thường có trong sách. Tuy nhiên, từ phần, nếu có thể giáo viên giúp học sinh thu hẹp đề tài. Bước 2 Ghi chép: Sau khi đã có một chủ đề, giáo viên yêu cầu học sinh tự suy ngẫm và nghĩ ra các ý tưởng về nội dung chủ đề. Học sinh sẽ ghi chép lại các từ/ ý cần thiết và bắt đầu lập ra bản đồ tư duy. Giáo viên cho học sinh một mẫu sẵn ở lớp trước, học sinh chép lại mẫu và về nhà làm theo, đồng thời hoàn thiện 17
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” Bước 3 Nhận xét: Giáo viên tập hợp các sơ đồ tư duy lên bảng, càng nhiều càng tốt. Sau đó, giáo viên bổ sung các ý kiến, chữa lỗi và loại bỏ những luận điểm thừa. Bước 4 Triển khai sơ đồ tư duy và viết: Giáo viên yêu cầu học sinh viết dựa theo sơ đồ của nhóm d. Yêu cầu của việc xây dựng bản đồ tư duy: Tính khoa học: nội dung sơ đồ phải bám sát nội dung của bài học, các mối quan hệ phải là bản chất, khách quan chứ không phải do người xây dựng sắp đặt. Tính sư phạm, tư tưởng: sơ đồ phải có tính khái quát hóa cao, qua sơ đồ học sinh có thể nhận thấy ngay các mối quan hệ khách quan, biện chứng. Tính mĩ thuật: bố cục của sơ đồ phải hợp lí, cân đối, nổi bật trọng tâm và các nhóm kiến thức. e. Phương thức tiến hành *) Cá nhân: Viết hay vẽ đề tài của đối tượng xuống giữa trang giấy và vẽ một vòng bao bọc nó. Việc sử dụng màu sẽ nâng cao chất lượng và vận tốc ghi nhớ. Nếu viết chữ thì hãy cô đọng nó thành một từ khóa chính. Đối với mỗi ý quan trọng, vẽ một đường (hay một đường có mũi tên ở đầu tùy theo quan hệ từ đối tượng trung tâm đối với ý phụ bên ngoài) đường phân nhánh xuất phát từ hình trung tâm và nối với một ý phụ. Từ mỗi ý quan trọng, lại vẽ các phân nhánh mới các ý phụ bổ sung cho ý đó. Từ các ý phụ này lại, mở ra các phân nhánh chi tiết cho mỗi ý. Tiếp tục vẽ hình phân nhánh các ý cho đến khi đạt được giản đồ chi tiết nhất (hình rễ cây mà gốc chính là đề tài đang làm việc). Lưu ý: Khi tiến hành một giản đồ ý nên: Sử dụng hình ảnh minh hoạ nếu có thể thay cho chữ viết cho mỗi ý. Mỗi ý, nếu không thể dùng hình phải rút xuống tối đa thành một từ khóa ngắn gọn. Tư tưởng nên được để tự do tối đa. Bạn có thể nảy sinh ý tưởng nhanh hơn là khi viết ra. 18
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” *) Nhóm nghiên cứu Một nhóm có thể làm việc chung và lập nên 1 giản đồ ý bởi các bước sau: Mỗi cá nhân vẽ các giản đồ ý về những gì đã biết được về đối tượng. Kết hợp với các cá nhân để thành lập một giản đồ ý chung về các yếu tố đã biết. Quyết định xem nên nghiên cứu và học tập những gì dựa vào cái giản đồ này của nhóm. Mỗi người tự nghiên cứu thêm về đề tài, tùy theo yêu cầu mà tất cả chú tâm vào cùng 1 lãnh vực để đào sâu thêm hay chia ra mỗi người 1 lãnh vực để đẩy nhanh hơn quá trình làm việc. Mỗi người tự hoàn tất trở lại giản đồ ý của mình. Kết hợp lần nữa để tạo thành giản đồ ý của cả nhóm. f. Cách sử dụng sơ đồ Giáo viên có thể sử dụng sơ đồ tư duy để ôn tập nội dung bài học và kiểm tra kiến thức của học sinh. Giáo viên dựa vào chính sơ đồ để soạn ra các tình huống dạy học cũng như các thao tác, phương pháp dạy; lúc này sơ đồ chính là mục đích phương tiện truyền đạt của giáo viên và lĩnh hội kiến thức của học sinh. Trong khi sử dụng giáo viên phải hình thành rõ mạch chính, mạch nhánh của sơ đồ, mối quan hệ nhân qủa, mối quan hệ tác động hoặc sự liên kết các đơn vị kiến thức trên sơ đồ. 2.2.8. Sử dụng các kỹ thuật dạy học phát huy tính tích cực và sáng tạo Kỹ thuật dạy học là những cách thức hành động của của giáo viên và học sinh trong các tình huống hành động nhỏ nhằm thực hiện và điều khiển quá trình dạy học. Các kỹ thuật dạy học là những đơn vị nhỏ nhất của phương pháp dạy học. Có những kỹ thuật dạy học chung, có những kỹ thuật đặc thù của từng phương pháp dạy học, ví dụ kỹ thuật đặt câu hỏi trong đàm thoại. Ngày nay người ta chú trọng phát triển và sử dụng các kỹ thuật dạy học phát huy tính tích cực, sáng tạo của người học như “động não”, “tia chớp”, 3 lần 3, KWL, kĩ thuật thu nhận thông tin phản hồi... Môt sô ki thuât day hoc tich c ̣ ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ́ ực hiện nay 19
“Đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú trọng phát triển năng lực học sinh trong phần Địa lí tự nhiên – Địa lí 12 – Ban cơ bản” ̃ ̣ *) Ki thuât KWL ( K: Know Nhưng điêu đa biêt; W: Want to know Nh ̃ ̀ ̃ ́ ưng ̃ điêu muôn biêt; L: Learned Nh ̀ ́ ́ ưng điêu đa hoc đ ̃ ̀ ̃ ̣ ược) ́ ̣ Ki thuât KWL la bang liên hê cac kiên th Khai niêm: ̃ ̣ ̀ ̉ ̣ ́ ́ ức liên quan đên bai hoc, ́ ̀ ̣ ́ ức muôn biêt va cac kiên th cac kiên th ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ức hoc đ ̣ ược sau bai hoc. ̀ ̣ Cach tiên hanh: ́ ́ ̀ Sau khi giơi thiêu bai hoc, giao viên phat phiêu KWL cho hoc sinh: ́ ̣ ̀ ̣ ́ ́ ́ ̣ ̀ ̣ Tên bai hoc:........................................................................................................... ̣ Tên hoc sinh:.......................................................................Lơp:.......................... ́ K W L Nhưng điêu đa biêt ̃ ̀ ̃ ́ Nhưng điêu muôn biêt ̃ ̀ ́ ́ Nhưng ̃ .........................................i .............. ...................................... ̀ ̃ ̣ ược êu đa hoc đ ......................................... ...................................... ......................................... ........................................ ...................................... ........................................... ......................................... ....................................... ........................................ ........................................ ....................................... .......................... ......................................... . ̣ *) Ki thuât 5W1H ̃ ́ ̣ Ki thuât 5W1H th Khai niêm: ̃ ̣ ương dung cho cac tr ̀ ̀ ́ ương h ̀ ợp khi cân thêm y ̀ ́ tưởng mơi hoăc xem xet nhiêu khia canh cua vân đê, chon l ́ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ựa y t ́ ưởng đê phat ̉ ́ ̉ triên. Cach th ́ ực hiên: ̣ ̉ ́ ́ ̣ ́ ̀ ̃ ự đăt cho minh nh Đê tom tăt môt vân đê , ta hay t ̣ ̀ ững câu hoi nh ̉ ư: WHAT: Cai gi? ́ ̀ WHERE: Ở đâu? WHEN: Khi nao? ̀ ̣ WHY: Tai sao? HOW: Như thê nao? ́ ̀ 20

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.