Sự sinh sản ở lưỡng
(Amphibia)
1. Sự sai khác đực và cái
Skhác biệt giữa con đực và con cái
thcđịnh hoặc chỉ tạm thời vào
mùa sinh sản, phổ biến là v kích
thước. Con cái vì phải mang trứng
nên c lớn hơn con đực, biệt
một số loài ếch núi (Rana kuhli, R.
spinosa) con đực lớn hơn con cái.
Một số ít loài có s sai khác về mặt
hình thái: Loài Rana catesbeiana
màng nhĩ to hơn con cái, một số ếch
đực sống Nam Mỹ bàn chân
trước to hơn so với ếch cái, loài k
giông đầu dẹp (Hydromantes
platycephalus) sống dưới nước, thiếu
phổi thở bằng da, th đực trên
xương hàm những răng mọc chìa
ra ngoài để kích thích thể cái trong
khi giao phối. Ðối với các lưỡng
gọi cái trong mùa sinh sản (ếch, nhái
... ) thì phần cổ thể đực hai túi
thanh âm thông với xoang miệng
tác dụng như quan cộng hưởng để
làm tăng cường độ tiếng kêu ...
nhiều loài lưỡng sự khai khác
rệt về hình thái chthể hiện trong thời
k sinh dục n màu sắc, vết chai
sừng, mào: Vào mùa sinh dục con đực
màu sc sặc sỡ gọi bộ áo cưới.
Chẳng hạn cóc Tam Ðảo đực
bụng màu da cam đhơn cóc cái,
cóc nhà đực cổ họng màu đgạch.
K giông (Triturus) vào mùa sinh sản
lưng màu da chứa nhiều mạch
máu, ếch ng châu Phi đực phát triển
hai bên sườn đùi nhng nếp da
mng như lông nhiều mạch máu
nhỏ. Một vài bphận thuận lợi cho sự
giao phối cũng xuất hiện con đực:
Gốc ngón cái của chân trước, hoặc
trên ống tay của con đực (ếch, nhái)
mấu da a sừng gọi là chai sinh
dục, ngực của ếch gai đực (Rana
spinosa) có nhiều mấu gai hơn c
thường.
Sxuất hiện nhng đặc điểm sinh dục
thcấp tạm thời gắn liền với sự tiết
các kích thích t (hormon) của tinh
hoàn thđực vào mùa sinh sản. Sự
xuất hiện "báo cưới" là dấu hiệu lựa
chọn của đối tượng giao phối tránh sự
nhầm lẫn. Ngoài ra màu sắc rực rỡ
của bộ áo cưới, hình thù đặc biệt của
con đực có tác dụng kích thích con cái
đẻ trứng. Mào da tn lưng kỳ giông,
hoặc những nếp da mỏng hai bên
sườn đùi của ếch lông châu Phi có
nhiều mạch máu làm tăng việc
hấp qua da để thích nghi với yêu cầu
trao đổi chất cao trong mùa sinh dục.
Vết chai sinh dục tác dụng như cái
mấu làm cho động tác ôm thể cái
khi ghép đôi được chặt chẽ hơn. Cắt
bchai sinh dục thể đực dẫn đến
khi ghép đôi do thiếu s kích thích
của chai đó mà cá thể cái tưởng lầm là
mt cá thể cái khác.
nhiều loài lưỡng cư, mặc dù con
đực và con cái những sự khác biệt
nhất định nhưng vẫn xảy ra sự nhầm
lẫn đáng tiếc. Do đó tiếng kêu của con
đực là một "khẩu lệnh" trong khi đó
thcái chỉ phát ra những tiếng kêu
nhỏ và rời rạc.