
S tích cá heự
Ngày x a có m t nhà s tr tu i r t ngoan đ o. Sau h n ba m i nămư ộ ư ẻ ổ ấ ạ ơ ươ
kh công tu luy n, s thu c lòng t t c các kinh k nhà Ph t, l i gi iổ ệ ư ộ ấ ả ệ ậ ạ ỏ
thuy t pháp. V y mà lâu r i v n ch a đ c thành chính qu . Nhà sế ậ ồ ẫ ư ượ ả ư
b ng b o d : "Ph i đ n đ t Ph t m t phen m i có hy v ng thànhụ ả ạ ả ế ấ ậ ộ ớ ọ
Ph t". Nghĩ v y, s m i quy t chí tìm đ ng sang Tây Trúc. ậ ậ ư ớ ế ườ
Ð ng đi t n c nhà sang Tây Trúc ngày đó ch a có cách nào choườ ừ ướ ư
thu n l i. Vi c giao thông h u h t là b ng đ ng b , mà đi b thìậ ợ ệ ầ ế ằ ườ ộ ộ
th t là muôn vàn nguy hi m. Nh ng nhà s tr tu i qu quy t nh mậ ể ư ư ẻ ổ ả ế ằ
h ng tây ti n b c. ướ ế ướ
Cu c hành trình đã đ c năm m i ngày. Nhà s đã nhi u l n l cộ ượ ươ ư ề ầ ạ
đ ng và m y l n mê man vì s t rét, nh ng nh đ c s giúp đ nênườ ấ ầ ố ư ờ ượ ự ỡ
đ u qua kh i, và v n c ti p t c cu c hành trình. ề ỏ ẫ ứ ế ụ ộ
M t hôm, s đ n m t khu r ng thì tr i đã chi u. S c b c d nộ ư ế ộ ừ ờ ề ư ố ướ ồ
hòng tìm m t n i ngh vì trong ng i đã th y n rét. May sao gi aộ ơ ỉ ườ ấ ớ ữ
r ng sâu, s b ng th y m t ngôi nhà. Nghe ti ng g i c a, m t bà cừ ư ỗ ấ ộ ế ọ ử ộ ụ
già b c xu ng sân. S t ý đ nh c a mình là xin ngh nh m t đêm.ướ ố ư ỏ ị ủ ỉ ờ ộ
Nh ng bà c v a th y khách đã xua tay r i rít: ư ụ ừ ấ ố
- Ði mau lên! Mau lên! Con ta mà v thì không còn tính m ng. ề ạ
S đáp: ư
- Tôi bây gi th t là ki t s c, không th nào b c đ c b c n a.ờ ậ ệ ứ ể ướ ượ ướ ữ
N u không cho tôi nghĩ thì cũng đành n m li u tr c c a đây thôi. ế ằ ề ướ ử

Bà c b o: ụ ả
- Chao ôi! Con ta v n là ác Lai hay ăn th t ng i. C đi nhanh lên, bâyố ị ườ ố
gi nó s p v r i đó. ờ ắ ề ồ
Nh ng s đã v t tay n i, n m v t xu ng đ t. Hai đ u g i va vào nhauư ư ứ ả ằ ậ ố ấ ầ ố
chan chát. Bà c không bi t nói th nào n a, đành n m tay s lôi vàoụ ế ế ữ ắ ư
trong nhà, bà c b o s ph i c gi cho th t im l ng đ tránh cái ch tụ ả ư ả ố ữ ậ ặ ể ế
thê th m. Ðo n, bà c ch t c i ph lá r t kín đáo. ả ạ ụ ấ ủ ủ ấ
Tr i t i h n thì ác Lai v đ n nhà, tay xách m t con mang. H n d ngờ ố ẳ ề ế ộ ắ ừ
l i chân thang và kh t mũi mãi. H n b o: ạ ở ị ắ ả
- Có mùi th t m ị ẹ ạ
M h n đáp: ẹ ắ
- Thì ch là th t mày mang v đây là gì? ả ị ề
- Không ph i, th t ng i. Con bi t l m. Có th t ng i. ả ị ườ ế ắ ị ườ
Bà c ch a k p can thì h n đã qu ng con mang lên sàn r i ch y đi tìm.ụ ư ị ắ ẳ ồ ạ
Ch m y ch c, h n đã lôi đ c nhà s ng say nh ch t t d i h mả ấ ố ắ ượ ư ủ ư ế ừ ướ ầ
nhà mình.
Khi s t nh d y thì đã th y ác Lai đang c m m t mũi mác lăm lăm ư ỉ ậ ấ ầ ộ ở
tay. H n quát: ắ
- Mày đi đâu?

S nhìn k th y h n cũng không khác gì ng i th ng bèn t nh táoư ỹ ấ ắ ườ ườ ỉ
đáp:
- Tôi đi tìm Ph t. ậ
- Tìm đ làm gì? ể
S bây gi m i nói rõ m c đích c a mình. R i luôn mi ng, s gi ngư ờ ớ ụ ủ ồ ệ ư ả
gi i đ o t bi cho h n. S nói mãi, nói mãi, k bao nhiêu ngày gianả ạ ừ ắ ư ể
kh c a mình d c đ ng, là làm sao đ c nhìn m t đ c Ph t đổ ủ ọ ườ ượ ặ ứ ậ ể
đ c thành đ o. S nói khéo quá, đ n n i m con ác Lai đ u c mượ ạ ư ế ỗ ẹ ề ả
đ ng đ n r i n c m t. Th y h thành th t h i l i, s cho h bi t làộ ế ơ ướ ắ ấ ọ ậ ố ỗ ư ọ ế
h cũng s tr nên "vô sinh vô di t", s s ng sung s ng trên Ni tọ ẽ ở ệ ẽ ố ướ ế
Bàn, n u h kiên quy t b ác làm thi n. T nhiên mũi mác tay ácế ọ ế ỏ ệ ự ở
Lai r i xu ng sàn. Nh ng đ ng nhăn hung ác lúc nãy bây gi d u l i. ơ ố ữ ườ ờ ị ạ
Sáng hôm sau, khi s s p s a lên đ ng thì m con ác Lai vui v s pư ắ ử ườ ẹ ẻ ắ
s n l ng th c cho s . H l i ti n đ a s đi qua m t ng n núi đá.ẵ ươ ự ư ọ ạ ế ư ư ộ ọ
Khi s p t bi t, ác Lai h i: ắ ừ ệ ỏ
- Tôi bi t l y gì mà dâng Ph t đây? ế ấ ậ
S đáp: ư
- Tâm t c th Ph t, Ph t t c th tâm. Ch dâng t m lòng mình là đ . ứ ị ậ ậ ứ ị ỉ ấ ủ
S không ng ác Lai đã rút mũi mác nhanh nh c t, t r ch b ng mìnhư ờ ư ắ ự ạ ụ
lôi ra c m t m gan ru t đ a cho s và nói: ả ộ ớ ộ ư ư
- Nh hoà th ng đ a h dâng lên đ c Ph t. ờ ượ ư ộ ứ ậ

S l y làm b i r i quá. Ch vì ác Lai hi u nh m l i nói c a mình. Bâyư ấ ố ố ỉ ể ầ ờ ủ
gi bi t làm th nào đây. Cu i cùng s ta đành nhìn vào c p m t c aờ ế ế ố ư ặ ắ ủ
ác Lai g t đ u, nh n l i r i gói b lòng c a con ng i đáng th ngậ ầ ậ ờ ồ ộ ủ ườ ươ
đó l i và qu y qu lên đ ng. ạ ả ả ườ
S v a đi đ c m y ngày thì khu r ng r m ch m d t, bi n l raư ừ ượ ấ ừ ậ ấ ứ ể ộ
tr c m t mênh mông bát ngát. N c tr i m t v trông r t vui m t,ướ ặ ướ ờ ộ ẻ ấ ắ
nh ng trong b ng s thì ch ng vui chút nào. Món l v t c a Ð c Ph tư ụ ư ẳ ễ ậ ủ ứ ậ
đè n ng lên vai. N u ch có th thì không gì lo ng i cho l m. Kh m tặ ế ỉ ế ạ ắ ổ ộ
n i là mùi th i c a b lòng kia xông ra khó t . S đã b c nó ba t ngỗ ố ủ ộ ả ư ọ ầ
b n l p mà mùi th i v n n ng n c. S l m b m: ố ớ ố ẫ ồ ặ ư ẩ ẩ
- Nh th này thì các nhà quán d c đ ng còn ai dám ch a mình. ư ế ọ ườ ứ
Qua ngày hôm sau, không th ch u n i n a, s bèn v t b lòng ác laiể ị ổ ữ ư ứ ộ
xu ng bi n. ố ể
Nhà s đi mãi r i cũng đ n Tây Trúc. Nh ng khi ph ph c tr c Ph tư ồ ế ư ủ ụ ướ ậ
Ðài nói lên n i th c m c c a mình vì sao ch a đ c đ c đ o thì b ngỗ ắ ắ ủ ư ượ ắ ạ ỗ
nhiên trên đi n cao có ti ng v ng xu ng b o: ệ ế ọ ố ả
- Còn thi u m t v t n a m i thành chính qu . ế ộ ậ ữ ớ ả
S r t đ i kinh ng c, c ng c m t nhìn lên m t tí. Trên cao vòi v iư ấ ỗ ạ ố ướ ắ ộ ọ
s th y Ð c Ph t ng gi a toà sen sáng chói, sau l ng có bóng dángư ấ ứ ậ ự ữ ư
hai ng i t a h hai m con ác Lai. S b ng hi u h t: Ð c Ph t đã rõườ ự ồ ẹ ư ỗ ể ế ứ ậ
s thi u thành th c, thi u t n tâm c a mình r i, còn m con ác Laiự ế ự ế ậ ủ ồ ẹ
nay đã thành chính qu ch nh s ng đ o đ t ng t và chân thànhả ỉ ờ ự ộ ạ ộ ộ
trong phút ch c. S n m ph c v h i lâu, trong lòng h th n vô cùng. ố ư ằ ụ ị ồ ổ ẹ

Nhà s tr sau đó l i tr v ch n cũ tìm l i b lòng Tuy bi n mênhư ẻ ạ ở ề ố ạ ộ ể
mông và sâu kín, nh ng s cũng c l n h p đ mong th y l i món quàư ư ố ặ ụ ể ấ ạ
dâng Ph t mà ác lai g i cho mình. S nghĩ ch có làm th m i dámậ ử ư ỉ ế ớ
nhìn l i m con ác Lai và hy v ng g n gũi toà sen Ð c Ph t. S b iạ ẹ ọ ầ ứ ậ ư ơ
lên l n xu ng mãi. Sau đó s hoá làm loài cá mà ng i ta v n g i là cáặ ố ư ườ ẫ ọ
he cũng g i là cá n c hay có n i g i là cá ông s . Vì cho đ n ngàyọ ượ ơ ọ ư ế
nay dòng dõi loài cá đó còn nào con n y có cái đ u tr c nh đ u ôngấ ầ ọ ư ầ
s và v n làm vi c c a nhà s , nghĩa là chúng đi hàng đàn, c l nư ẫ ệ ủ ư ứ ặ
xu ng n i lên luôn, không ch u ngh . ố ổ ị ỉ
Nh ng ng i đánh cá còn nói loài cá he r t ghét nh ng ai trêu ch cữ ườ ấ ữ ọ
mình. Ai trêu ch c nghĩa là g i l i chuy n cũ c a t tiên chúng nó,ọ ợ ạ ệ ủ ổ
chúng nó s làm đ m thuy n rách l i. Trái l i, ai khen ng i, reo hòẽ ắ ề ướ ạ ợ
thì chúng s l n xu ng n i lên cho mà xem.ẽ ặ ố ổ