S Tích Núi Ngũ Hànhự
Truy n dân gianệ
Ngày x a, có m t ông c già s ng m t thân m t mình trongư ộ ụ ố ộ ộ
m t túp l u con trên bãi bi n v ng. Nh ng ng i dân g n đóộ ề ể ắ ữ ườ ầ
không bi t ông c đ n đ y làm gì và đ n t lúc nào.ế ụ ế ấ ế ừ
M t hôm, t nhiên ngoài bi n kh i có m t vùng sóng gió n iộ ự ể ơ ộ ổ
lên d d i làm b u tr i t i m t. H i lâu có m t con giao longữ ộ ầ ờ ố ị ồ ộ
r t l n ngoi vào b , tr n lên đ t li n. Giao long qu n qu iấ ớ ờ ườ ấ ề ằ ạ
trên bãi cát làm v t đ t thành t ng đ ng ngo n ngoèo. Gióẹ ấ ừ ườ ằ
th i ào ào, b i cát mù m t. Gian l u c a ông già g n đó xemổ ụ ị ề ủ ầ
ch ng mu n đ . Cu i cùng m t ti ng gào r ng lên, r i m từ ố ổ ố ộ ế ố ồ ộ
cái tr ng l n trong b ng giao long xu t hi n bên c nh nhà c aứ ớ ụ ấ ệ ạ ủ
ông già. Đ xong, giao long l i tr n xu ng bi n đi m t.ẻ ạ ườ ố ể ấ
M t lát sau l i đ n l t m t con rùa vàng to l n cũng t ngoàiộ ạ ế ượ ộ ớ ừ
kh i ti n vào. Rùa vàng đào đ t chôn tr ng vào bãi cát. Đo n,ơ ế ấ ứ ạ
rùa bò đ n tr c m t ông lão b o r ng:ế ướ ặ ả ằ
- Ta là th n Kim Quy. Ta mu n ng i ph i h t s c b o hầ ố ươ ả ế ứ ả ộ
gi t máu này c a Long Quân!ọ ủ
Ông già tr l i:ả ờ
- S c cùng tài t n nh tôi thì làm sao mà b o h đ c.ứ ậ ư ả ộ ượ
Rùa li n trao cho ông già m t cái móng và nói:ề ộ
- Ng i hãy c m l y cái này, bao gi có vi c gì khó khăn nguyươ ầ ấ ờ ệ
c p thì đ t nó vào tai, ta s giúp ngay, không lo gì c .ấ ặ ẽ ả
- Đ c, tôi s xin h t s c.ượ ẽ ế ứ
M t hôm t đ ng xa ti n đ n m t chi c xe trâu, trên có m yộ ừ ằ ế ế ộ ế ấ
tên lính hung d . Ông già ho ng h t lo s vì chi c xe c nh mữ ả ố ợ ế ứ ằ
đúng h ng tr ng mà lao t i. Ông đ ng d y khoát tay làm d uướ ứ ớ ứ ậ ấ
cho xe ch y đi ng khác mà không đ c. Ông v i đ t móngạ ả ượ ộ ặ
rùa vào tai. T nhiên có m t ti ng nói nh đ l t vào tai ông:ự ộ ế ỏ ủ ọ
"N m xu ng! N m xu ng!". Ông v a ph ph c thì hóa ngayằ ố ằ ố ừ ủ ụ
m t con h l n. B n lính trên xe ho ng h t đánh xe quay trộ ổ ớ ọ ả ố ở
l i.ạ
Sau đó, ông c tháo gian nhà c a mình đ a t i d ng lên cheụ ủ ư ớ ự
cho tr ng th n. Nh ng ông không ng r ng tr ng th n c m iứ ầ ư ờ ằ ứ ầ ứ ỗ
ngày m t l n mãi. Tho t tiên nó làm n i cát lên. R i ngày m t,ộ ớ ạ ổ ồ ộ
ngày hai nó r d n cát ra và nhô lên kh i m t đ t. M i l nẽ ầ ỏ ặ ấ ỗ ầ
nh th thì c già l i hì h c xúc cát l p l i. Nh ng vô ích vìư ế ụ ạ ụ ấ ạ ư
ch ngày mai ngày kia nó đã nhô cao h n, đ n n i đ i c gianỉ ơ ế ỗ ộ ả
nhà c a ông c lên tr i.ủ ụ ờ
Tr ng càng ngày càng l n làm cho ông c th y s c c a mìnhứ ớ ụ ấ ứ ủ
bé l i. Tuy nhiên, ông v n h t lòng vì tr ng th n. Ông đi ch tạ ẫ ế ứ ầ ặ
cây, ch t lá v che cho kín tr ng.ặ ề ứ
Nh ng cây lá cũng không che n i n a vì tr ng ngày m t phìnhư ổ ữ ứ ộ
to ra. Không nh ng nó nhô cao lên tr i mà còn n c b r ng.ữ ờ ở ả ề ộ
M u v tr ng xanh đ tím vàng lóng lánh nh m t hòn ng cầ ỏ ứ ỏ ư ộ ọ
kh ng l .ổ ồ
M t hôm, gian l u c a ông c b nh ng tên vô l i đ t cháy.ộ ề ủ ụ ị ữ ạ ố
Ông c c u c u v i móng rùa. T nhiên trong lòng tr ng hi nụ ầ ứ ớ ự ứ ệ
ra m t cái hang đá có đ gi ng chi u s n sàng. Ông già v aộ ủ ườ ế ẵ ừ
đ t mình xu ng là ng thi p ngay.ặ ố ủ ế
Gi a lúc đó thì m t cô gái bé t trong lòng tr ng ra đ i bênữ ộ ừ ứ ờ
c nh gi ng c a ông già. S a m ch đá trong hang ch y raạ ườ ủ ữ ở ạ ả
nuôi cô gái bé l n lên nh th i. Nh ng tuy ông già ng mà côớ ư ổ ư ủ
gái cũng không cô qu nh. Hàng ngày có nh ng con kh hái hoaạ ữ ỉ
qu đ n cho cô ăn, có nh ng con chim cu tha bông đ n d t choả ế ữ ế ệ
cô m c.ặ
Ông già ng m t gi c t nh d y l y làm kinh ng c khi th yủ ộ ấ ỉ ậ ấ ạ ấ
m t thi u n xinh đ p ng i bên c nh mình. Cô gái reo lên: -ộ ế ữ ẹ ồ ạ
"M i lăm năm nay con ngày ngày l ng nghe h i th đ u đ nườ ắ ơ ở ề ặ
c a cha. Nay cha đã d y, con vui m ng bi t m y".ủ ậ ừ ế ấ
Ông già ng ngác nhìn tr ng th n b y gi đã thành m t hònơ ứ ầ ấ ờ ộ
núi đá to l n, c cây đã r m r p, chim chóc thú v t đã đ n sinhớ ỏ ậ ạ ậ ế
ho t nh n nh p. Móng rùa v n còn đ u gi ng. Ông v iạ ộ ị ẫ ở ầ ườ ộ
c m l y đ vào tai. Móng rùa mách đ ng cho ông già và côầ ấ ể ườ
gái ra kh i hang và cho bi t ph i làm nh ng vi c gì.ỏ ế ả ữ ệ
T đây ông già l i có thêm ch c trách d y d săn sóc cô gáiừ ạ ứ ạ ỗ
c a Long Quân. Trong khi đó, chim chóc và thú r ng đ n qu nủ ừ ế ấ
quýt bên c nh hai ng i. B n m c đ ng cũng không quên luiạ ườ ọ ụ ồ
t i làm quen v i b n h .ớ ớ ọ ọ
M t hôm có m t đ i quân không hi u t đâu l i, m t mũiộ ộ ộ ể ừ ạ ặ
hung ác, g m tu t sáng lòe, đ n b vây chi m l y hòn núiươ ố ế ổ ế ấ
m i. B n chúng xô t i đ nh b t c tr l n già đi, nh ng móngớ ọ ớ ị ắ ả ẻ ẫ ư
rùa đã làm cho chúng ch t không k p ngáp. C m t vòng l aế ị ả ộ ử
r t dày ùn ùn b c lên vây l y chúng và ch ng cho m t tên nàoấ ố ấ ẳ ộ
ch y thoát.ạ
Th y núi và ng i b ng d ng xu t hi n đ a ph ng mình,ấ ườ ỗ ư ấ ệ ở ị ươ
nhân dân quanh vùng cho là m t s l ch a t ng có. Tin là tiênộ ự ạ ư ừ
xu ng tr n c u dân, h đ n g p cô gái và ông già đ xinố ầ ứ ọ ế ặ ể
thu c và c u kh n m i vi c. Th y h c n dùng thu c, cô gáiố ầ ẩ ọ ệ ấ ọ ầ ố
l y nh ng m nh đá có m u xanh, đ sáng, bu c l i v i nhauấ ữ ả ầ ỏ ộ ạ ớ
r i ném ra chung quanh ch ng i. Trên m t đ t b ng m c lênồ ỗ ồ ặ ấ ỗ ọ
m t loài cây có hoa năm cánh dùng đ ch a b nh s t rét r tộ ể ữ ệ ố ấ
hi u nghi m. Ng i ta đua nhau đi hái hoa đó v ch a b nh.ệ ệ ườ ề ữ ệ
H g i là hoa T quý. Ti ng đ n th i m i ngày m t r ng. Aiọ ọ ứ ế ồ ổ ỗ ộ ộ
ai cũng nh c đ n nàng tiên bé nh v i m t t m lòng trìu m n.ắ ế ỏ ớ ộ ấ ế
Sau đó ch ng bao lâu, nhà vua nghe tin có nàng tiên xinh đ p,ẳ ẹ
bèn sai quan quân mang l v t đ n c u hôn cho hoàng t . Khiễ ậ ế ầ ử
s gi đ n thì trông th y m t già m t tr đang đánh c "gánh"ứ ả ế ấ ộ ộ ẻ ờ
trên t ng đá l n. S gi b c vào đ trình l v t và qu c th .ả ớ ứ ả ướ ệ ễ ậ ố ư
Gi a khi ông c già lúng túng ch a bi t nên x trí th nào thìữ ụ ư ế ử ế
rùa vàng đã t d i bi n hi n lên báo tin cho ông bi t là Longừ ướ ể ệ ế
Quân đã b ng lòng g . T đây núi v ng ng i tiên. Cô gái tằ ả ừ ắ ườ ừ
bi t cha nuôi lên ki u đi theo s gi , có m y trăm quân sĩ theoệ ệ ứ ả ấ
h u. Còn ông già tr móng l i cho rùa th n r i c i lên l ngầ ả ạ ầ ồ ưỡ ư
rùa đi bi t.ệ
Ngày nay hòn núi đá y v n hãy còn. Nó là hòn núi đ p nh tấ ẫ ẹ ấ
n i lên b bi n Qu ng Nam. Ng i ta g i nó là núi Ngũổ ở ờ ể ả ườ ọ
Hành. phía tây núi có sông Vĩnh Đi n ch y ra c a Hàn.ở ệ ả ử
Ng i ta b o sông đó cũng nh sông C m L , sông Hàn đ uườ ả ư ẩ ệ ề
do bà v Long Quân vô tình làm ra trong khi qu n qu i c .ợ ằ ạ ở ữ