Thành cổ Athens – Hy Lạp
Ng
ọn đồi Arcopolis
-
Đ
ỉnh núi thi
êng c
ủa
Athens - là m
ột trong những địa danh quan
trọng nhất của thành phố này. Nơi đây là m
ột
trung tâm c
ủa nền văn minh cổ Hy Lạp trong
thời đại của Perikless, lưu gi
ữ nhiều kiệt tác
kiến trúc.
Ng
ọn đồi này có người ở từ thời kỳ Đồ đá mới. Nhiều thế kỷ sau đó, nơi đây vừa l
à
nơi thực hiện các nghi lễ cúng tế, vừa là nơi cư trú của ngư
ời dân. Những công
trình quý như tượng và bình bằng đá, đồng và đất sét cho thấy, thành ph
ố do nữ
thần Athena bảo trợ này được xây dựng từ thời kỳ Archaic (650-480 BC).
Trong giai đoạn Cổ điển (450-330 BC), 3 ngôi đền Parthenon (thờ tư
ợng thần
Athena của Fidias - Athena Parthenos), Erechtheion (th
ờ nữ thần Athene bảo hộ
thành phố) và đền Nike (thờ nữ thần chiến thắng Nike, người tùy tùng của
Athena)
được xây dựng lại từ đống đổ nát của thời kỳ trước đó.
Các công trình ở Acropolis là đại diện tiêu biểu cho từng giai đoạn huy hoàng c
ủa
thành phố Athens trong lịch sử. Nơi đây cũng từng có thời kỳ chịu ảnh hư
ởng của
đạo Cơ đốc, sự thống trị của triều đình Franks và đ
ế chế Thổ Nhĩ Kỳ. Sau khi
Athens được giải thoát khỏi ách thống trị Thổ, phục hưng và b
ảo tồn những di tích
cổ này là một trong những nhiệm vụ hàng đầu của nhà nước Hy Lạp.
Đền Parthenon, công trình quan trọng và nổi tiếng nhất của n
ền văn minh Hy Lạp
c
ổ đại n
ày, là nơi th
ờ Athena, nữ thần bảo hộ của th
ành ph
ố. Đền đ
ư
ợc xây dựng từ
năm 447 đến 438 BC. Các tác phẩm điêu khắc được ho
àn thành vào năm 432 BC.
Perikles, chính trị gia nổi tiếng của Athens là người khởi xướng xây dựng. Tổ
ng
công trình sư là nhà điêu khắc nổi tiếng Pheidias, và các kiến trúc s
ư chính là
Iktinos, Kallikrates. Ngôi đền này chỉ dùng đá hoa cương tr
ắng lấy từ đỉnh
Pentelicus gần Athens và có nhiều cột trụ. Trong nội điện có một bức tư
ợng nữ
thần Athena bằng ngà và vàng, do Fidias chế tác.
Hai bên tường của ngôi đền đư
ợc minh họa bằng các chi tiết thần thoại. Phía đông,
bên trên cửa lớn là cảnh Athena chào đời. Còn ở phía tây là c
ảnh cuộc chiến giữa
Athena và thần Poseidon tranh giành đặt tên cho Athens.
Ngư
ời Thổ Nhĩ Kỳ dùng đền Parthenon làm kho chứa thuốc súng, c
òn quân
Venice, dưới sự chỉ huy của đô đốc Morosini đã vây hãm thành phố n
ày vào năm
1687. Một quả đạn đã rơi trúng đền Parthenon, gây nổ lớn và phá h
ủy gần hết công
trình này.
Thảm họa đối với ngôi đền thiêng tiếp tục xảy ra vào đ
ầu thế kỷ 19, khi Đại sứ
Anh tại Constantinople, Huân tước Elgin, ra lệnh chuyển một số lư
ợng lớn các tác
phẩm điêu khắc như trụ gạch, trán tường về Anh và bán cho Bảo tàng qu
ốc gia
nước này. Hiện nay, những tác phẩm này vẫn được trưng bày tại bảo tàng.
Một công trình tiêu biểu nhất là đền Erechtheion được xây dựng v
ào năm 420 BC,
theo phong cách kiến trúc Ionic. Công trình này có cổng lớn ở phía Bắc v
à mái
vòm Caryatids n
ổi tiếng ở phía nam. Đền chính đ
ư
ợc chia l
àm hai
ph
ần, thờ hai vị
thần của Attica là Athena và Poseidon. Trong đ
ền có một cột trụ bằng gạch, minh
họa bằng hình ảnh thần bảo hộ Poseidon chào đời.
