TNU Journal of Science and Technology
229(12): 86 - 92
http://jst.tnu.edu.vn 86 Email: jst@tnu.edu.vn
CURRENT STATUS OF STEAM EDUCATION APPLICATION IN
IMPLEMENTING THE EDUCATION PROGRAM FOR 4 5 YEAR OLD
CHILDREN IN SOME PRESCHOOLS IN LAO CAI CITY
La Thi Bich Ngoc*, Nguyen Phuong Thanh, Tran Thi Thuy Linh
TNU - Lao Cai Camplus
ARTICLE INFO
ABSTRACT
Received:
26/3/2024
STEAM education is gradually becoming one of the modern
educational methods, with important implications for the development
of children around the world, including Vietnamese children. At
preschools in Lao Cai city, STEAM education has been implemented in
different approaches towards the goal of comprehensive development
for children. Particular focus is placed on helping kids develop their
creative skills. The study's main objective is to assess how STEAM
education is now being used in the learning activities of 4 to 5-year-old
students at a few Lao Cai city preschools. The study included a
combination of quantitative and qualitative methodologies to survey 39
preschool teachers and 18 administrators who have been teaching
kindergarten courses for children ages 4 and 5. The study's findings
accurately depict the state of STEAM education for kindergarten
students aged 4 to 5 at certain preschools in Lao Cai city.
Revised:
08/8/2024
Published:
08/8/2024
KEYWORDS
STEAM Education
Kindergarten
Preschool education
STEAM
Preschool children 4-5 years old
THC TRNG NG DNG GIÁO DC STEAM TRONG THC HIN
CHƯƠNG TNH GIÁO DỤC TR 4 5 TUI MT S TRƯNG MM NON
TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PH LÀO CAI
La Th Bích Ngc*, Nguyễn Phương Thanh, Trần Th Thùy Linh
Phân hiệu Đại hc Thái Nguyên ti tnh Lào Cai
THÔNG TIN BÀI BÁO
Ngày nhn bài:
26/3/2024
Ngày hoàn thin:
08/8/2024
Ngày đăng:
08/8/2024
T KHÓA
Giáo dc STEAM
Tr mu giáo
Giáo dc mm non
STEAM
Tr mu giáo 4 5 tui
DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.9973
* Corresponding author. Email: ngocltb@tnu.edu.vn
TNU Journal of Science and Technology
229(12): 86 - 92
http://jst.tnu.edu.vn 87 Email: jst@tnu.edu.vn
1. Gii thiu
Vi s phát trin mnh m ca khoa hc - công ngh, cùng vi s chuyển đổi toàn cầu hóa,
năng duy sáng to ch động tr tnh mt kĩ năng thiết yếu đ đápng vi cuc sng hin đi [1],
[2]. Nhm trang b cho mi cá nhân nhng kĩ năng thiết yếu đáp ứng vi yêu cầu theo xu hướng phát
trin ca cuc ch mạng hóa 4.0, trong vài m trở lại đây, các chương trình go dục tiên tiến
không ngừng được cp nht và áp dng o chương trình giáo dục quc dân. Vic áp dng giáo dc
STEAM cho tr mm non mt d đin hình cho s ci tiến go dc trên thế gii ti Vit
Nam. STEAM là go dc tích hp gia 5 ch đề: Khoa hc (Science), Công ngh (Technology), Kĩ
thut (Engineering), Ngh thut (Arts) Toán học (Mathematics) đưc phát trin t tiếp cn
STEM, STEAM kế tha mc tiêu phát triển năng lực khoa hc cho tr và s b sung cu phn giáo
dc v ngh thut giúp tr phát triển đồng thi ng lực sáng tạo [3], [4]. Phương pháp này được
đánh giá cao trên thế gii nh nh cht tích hp, giúp tr áp dng kiến thức đa lĩnh vực, đa kĩ ng
để đưa ra hướng gii quyết sáng to cho tình hung phc tạp. Theo xu hướng mới hơn, có thể hiu
giáo dục STEM/STEAM theo hướng tích hp, bao gm các hot động dy và hc khi các n hc
đưc tích hp có mc đích. Khi lập kế hoạch cho chương trình giảng dy tích hp, một lĩnh vực có
th trng tâm bản ni bật hơn hẳn so vi nhng yếu t khác hoc tt c th đưc lp kế
hoạch đ đưc xut hin ngang bằng nhau trong chương trình [5]. một hướng nghiên cu khác,
các nhà nghiên cu cho rng phép cng đơn giản không th đ để nói lên mi liên kết gia STEAM
S, T, E, A, M bi giáo dc STEM/ STEAM ngoài i v c lĩnh vực đơn lẻ, còn nhắc đến
bi cnh thc tin trong quá trình hc tp, s giao thoa, lồng ghép, tương tác của các lĩnh vực cũng
như giá trị ct lõi ca giáo dc STEM/STEAM mang li. Trong các nghiên cu ca các tác gi
Bybee (2013), English (2016), Martin Paez et al. (2019), Yilkim (2016), Perignat (2019), giáo
dục STEM/ STEAM thay vì được định nghĩa bằng mt khái nim chun thì các tác gi li s dng
các đặc điểm, đặc trưng để nêu nên ni hàm ca giáo dc STEM/STEAM [6], [7].
Nghiên cu v giáo dc STEAM trong dy hc cp hc mm non đã được nhiu nhà khoa hc
quan tâm đều cho rng giáo dc STEAM cho tr mm non là tiền đề cn thiết giúp tr chun b
những năng cần thiết cho c hot động STEAM các bc hc tiếp theo. c gi Hoàng Th
Phương với nghiên cu “Đặc trưng của giáo dc STEAM cho tr mm non Kh năng tích hp vào
chương trình GDMN” đã phân tích khả năng tiếp cnc thành t STEAM ca tr mm non, ch
thc phi hp c thành t này trong hot động ca tr những lưu ý khi thiết kế các hot động
giáo dc tr mm non [8]. Tác gi Trn Viết Nhi, Nguyn Tun Vĩnh, Nguyn Th Bích Tho trong
i viết “Bồi ỡng năng lực giáo dc STEAM cho giáo viên mầm non” đã đề xut ni dung và hình
thc bồi dưỡng năng lực STEAM cho giáo viên mm non [9]. c gi Đặng Út Phưng Hoàng
Quý Tnh [10] đã đưa ra nhng cách thc c th nhm nâng cao năng lực nhn biết v giáo dc
STEAM cho giáo viên mm non. Nghiên cu ca các tác gi đề cập đến h thng lí lun, ni dung,
phương pháp tổ chc hot đng hc tp da theo định hướng giáo dc STEAM nhm phát triển năng
lc cho hc sinh. Tuy nhn, ngi vic nghiên cu h thng luận thì cũng cần thêm nhng
nghiên cu sâu hơn về thc trng ng dng hoạt động này để đề xut các gii pháp kh thi trong sut
quá trình thc hin. Bài báo trình bày kết qu kho sát thc trng giáo dc STEAM trong hoạt đng
hc ca tr 4 - 5 tui mt s trưng mm non trên địa bàn thành ph Lào Cai nhằm đánh giá kịp
thi v vic ng dng mô hình giáo dục này trong giai đoạn hiện nay và làm sở khoa hc trong
vic t chức, hướng dn mt cách toàn din, chất ợng hơn trong các giai đon tiếp theo.
2. Phương pháp nghiên cứu
Bài viết s dụng phương pháp nghiên cu luận như s dụng phương pháp phân tích, so
sánh, tng hp các tài liệu. Phương pháp nghiên cu thc tin gồm phương pháp điều tra bng
phiếu hỏi (Anket); phương pháp chuyên gia; phương pháp phỏng vấn; phương pháp quan sát. Kết
qu khảo sát được phân tích bng phn mềm IBM SPSS 20.0, thang đánh giá đim trung bình
(ĐTB): Hoàn toàn không tt: 1,0-1,49; Chưa tốt 1,5-2,49; Trung bình: 2,50-3,49; Tương đối tt:
3,50-4,49; Tt: 4,5-5,0.
TNU Journal of Science and Technology
229(12): 86 - 92
http://jst.tnu.edu.vn 88 Email: jst@tnu.edu.vn
3. Kết qu và bàn lun
3.1. Mt s vấn đề cơ bản v giáo dc STEAM
3.1.1. Mt s khái niệm cơ bản
“Giáo dục STEAM quá trình giáo dc s tích hp kiến thức, năng của hai hay nhiu
lĩnh vực khoa hc, công ngh, thuật, toán hc, ngh thut mt cách hài hòa theo mt d án/ch
đề chung gn vi thc tin, phù hp vi nhn thc, nhu cu, hng tcủa người học và hướng
đến phát trin những năng lực cn thiết cho cuc sng thc của người học” [11].
“Hoạt động STEAM các hoạt động tương tác tích hợp giữa các lĩnh vực khoa hc, công
ngh, k thut, ngh thut toán hc” [11]. Mc tiêu khuyến khích s sáng tạo, duy phản
biện năng thực hành thông qua vic áp dng kiến thc t nhiều lĩnh vực để gii quyết vn
đề thc tế. Hoạt động STEAM không đặt nng yếu t v mục đích, yêu cu cần đạt, hoạt động
hướng đến yếu t chơi vui vẻ, hào hng qua tri nghim, thí nghim. Các yếu t STEAM hin
din khp mọi nơi, mọi hoạt động trong chế độ sinh hot hàng ngày ca tr, do đó hoạt động
STEAM th linh hoạt đa dạng, th áp dụng trong vui chơi, trong hoạt động góc, trong
hoạt động ngoài tri, hoạt động ngoi khoá, mt phn trong hoạt động hc hay bt c thi gian,
hoạt động nào trong chế độ sinh hot ti trưng mm non.
Giáo dc STEAM không k vng tr sau này tr thành nhng nhà toán hc, nhà khoa học,
sư, những kĩ thuật viên hay họa mà xây dng cho trnhững kĩ năng có thể s dụng được để
hoạt động phát trin trong thời đại công ngh 4.0 ngày nay, đó chính năng STEAM.
năng STEAM được hiu là s tích hp, lng ghép hài hòa t 5 nhóm kĩ năng: năng khoa học,
kĩ năng công nghệ, kĩ năng kĩ thuật, kĩ năng nghệ thuật, kĩ năng toán học. Như vậy, có th hiểu kĩ
năng STEAM về bn chất được hiu trang b cho người hc những kĩ năng cần thiết liên quan
đến các lĩnh vực khoa hc, công nghệ, thuật, ngh thut toán học. Các năng này phải
được tích hp, lng ghép và b tr cho nhau, giúp tr không ch hiu biết v nguyên lí mà còn
th thc hành và tạo ra được nhng sn phm trong cuc sng hàng ngày
“Hoạt động giáo dc STEAM trong giáo dc tr mm non là hoạt đng giáo dục được t chc
mục đích, kế hoch của giáo viên đến tr da trên s tích hp kiến thức, năng của t ít
nhất hai lĩnh vực khoa hc, công nghệ, thuật, toán hc, ngh thut mt cách hài hòa theo mt
d án/ ch đề chung gn vi thc tin, phù hp vi nhn thc, nhu cu hng thú ca tr nhm
thc hin mc tiêu giáo dc mm non và phát triển kĩ năng cần thiết trong cuc sống” [11].
3.1.2. Giáo dc STEAM trong hoạt động hc ca tr mu giáo
Vic lp kế hoch ng dng giáo dục STEAM vào chương trình giáo dục cho tr mu giáo 4 -
5 tui gồm các bước STEAM sau: Tìm hiu vấn đề; Khám phá gii pháp; Tho lun, lên kế
hoch hoạt động; Thiết kế; Chế to theo thiết kế; Đánh giá trình bày vào chương trình giáo
dc mm non theo các ngày trong tun mt cách linh hot, phù hp với đặc điểm, tình thc tế ti
nhà trường. Mi d án STEAM th được thc hin trong 1 tun. Giáo viên th áp dng
trình t trên để thc hin các d án khác phù hp vi ch đề nhánh ca tun.
Phương pháp tổ chc giáo dc STEAM trong hoạt động hc ca tr mu giáo:
- Phương pháp dy hc nêu vn đề: Là phương pháp trong đó GV tạo ra nhngnh hung có vn
đề, điều khin tr phát hin vn đề, hoạt động t giác, ch cc, ch đng, sáng tạo để gii quyết vn
đề và thông qua đó chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng đạt đưc nhng mc đích học tp khác.
- Phương pháp dạy hc tìm tòi khám phá theo hình 5E: Da trên thuyết kiến to
(constructivism) ca quá trình học, theo đó trẻ xây dng các kiến thc mi da trên các kiến thc
hoc tri nghiệm đã biết trước đó [12].
- Phương pháp dạy hc da trên thiết kế: Trong hc tp qua thiết kế, tr được giáo viên trình
bày mt vấn đề xác thc cu trúc lng lẻo, nhưng thay xây dựng mt gii pháp mang tính
nhn thc, tr cn phi thiết kế/nghĩ ra một sn phm giúp gii quyết vấn đề. Điều này đòi hỏi tr
phi làm việc để tr li các câu hi hoc gii quyết các vấn đề. Nhng vấn đề này thường được
TNU Journal of Science and Technology
229(12): 86 - 92
http://jst.tnu.edu.vn 89 Email: jst@tnu.edu.vn
rút ra t cộng đồng xung quanh tr, tr thường hội xác định mt vấn đề nh c th
tr mun tp trung vào. Hc tp qua thiết kế được da trên nn tng ca vic học đi đôi với hành.
không liên quan ti vic lp li hoc to ra mô hình ca một cái đã sẵn; thay vào đó,
hướng ti nhng giải pháp khai do tr xây dựng để gii quyết nhng vấn đề đã được gii
quyết bi những người khác trước đó.
- Phương pháp dy hc d án: Tr em đưc hp tác cùng nhau gii quyết vấn đề thc tin.
Dy hc d án chú trọng đến quá trình hoạt động để phát triển tư duy hơn là tạo ra sn phm.
Kĩ năng STEAM mong đợi đối vi tr mẫu giáo: Được đánh giá thông qua quá trình phát triển
ca tr gồm các năng: Giao tiếp hiu qu; Xây dng kiến thc; S dng công nghệ; duy
thiết kế; Làm vic nhóm; T hoàn thin.
3.2. Thc trng giáo dc STEAM cho tr mu giáo 4 - 5 tui mt s trường mm non trên
địa bàn thành ph Lào Cai
3.2.1. Khách th nghiên cu
Khách th nghiên cu: 170 tr mu giáo 4 - 5 tui (41 tr 4 5 tuổi trường mm non T Phi;
81 tr 4 5 tuổi trường mm non Bắc Cường; 48 tr 4 5 tuổi trường mầm non Đồng Tuyn), 39
giáo viên mm non dy lp mu giáo 4 5 tui và 18 cán b qun thuộc 3 trường mm non
trên địa bàn thành ph Lào Cai gồm: Trường mm non T Phời, trường mầm non Đồng Tuyn,
trưng mm non Bắc Cường. Thi gian kho sát t tháng 10/2023 đến 12/2023.
3.2.2. Kết qu kho sát
- năng xây dng kế hoch giáo dc STEAM ca giáo viên cho tr mu giáo 4 5 tui
trường mm non
Qua kho sát đa số giáo viên đều cho rng vic xây dng kế hoch tích hợp các bưc trong hot
động STEAM vào chương trình GDMN là cần thiết và phù hp. Phn lớn giáo viên đã chủ động áp
dụng các bước y dng kế hoch vào hoạt động hc theo gi ý, tuy nhiên đây vn ni dung
mi n khi áp dng giáo vn còn gp nhiều khó khăn trong khi thực hin th hin TBC = 3,17.
Quan sát vào bng 1 chúng ta th thy giáo viên gặp khó khăn c 1: Tìm hiu vấn đề o
chương trình GDMN bước 3 Tho lun lên kế hoch hot động vào chương trình giáo dục
mm non vi ĐTB đều là 2,67 đạt mức trung bình. Đi tìm hiểu v nguyên nhân ca nhng hn chế
trên, mt s ý kiến cho rng kiến thc cp nht v STEAM trong hoạt động hc cho tr mm non
ca giáo viên còn hn chế, chưa đủu rng nên vic tìm hiu vấn đề đ dn dt vào các hoạt động
học còn chưa sâu sắc, trong quá tnh dy học còn lúng túng chưa thật s tin. Ngoài ra còn mt s
nguyên nhân đến t điu kin kch quan, N.T.H (Trường mm non T Phi) chia s Do n
thiếu trang thiết b để t chc dy học STEAM; phương pháp, hình thức kiểm tra đánh giá chưa phù
hp; hc sinh vùng cao nên còn hn chế v mt nhn thc khiến cho giáo viên còn dè chng khi lên
kế hoch hot động vào chương trình giáo dục mm non, nhiu giáo viên còn lúng túng trong quá
trình lp kế hoch”. Hay như Cô Đ.T.H.T (Tng mm non Bc Cường) cho biết: “Lớp học n
40 tr, din tích lp hp do đó việc lên kế hoch, thiết kế các hot động hc STEAM phải đưc tính
rt sao cho tất c các tr đều được tham gia vào hot động hc, nhiu khi chúng tôi n phi t
chc ngoài tri đểc con không gian rộng hơn để hoạt động km p”.
Bng 1. Kĩ năng xây dng kế hoch giáo dc STEAM theo các bước ca giáo viên
cho tr mu giáo 4 5 tui trường mm non
Ni dung
ĐTB
ĐLC
Mức độ
Tích hợp bước 1: Tìm hiu vấn đề vào chương trình GDMN
2,67
0,90
Trung bình
Tích hợp bước 2: Khám phá và giải pháp vào chương trình GDMN
3,00
1,00
Trung bình
Tích hp c 3: Tho lun và lên kế hoch hoạt động vào chương trình GDMN
2,67
0,90
Trung bình
Tích hợp bước 4: Thiết kế vào chương trình GDMN
3,00
1,00
Trung bình
Tích hợp bước 5: Chế to theo thiết kế vào chương trình GDMN
4,00
0,78
Tương đối tt
Tích hp ớc 6: Đánh giá và trình bày vào chương trình GDMN
3,67
0,87
Tương đối tt
Trung bình chung (TBC)
3,17
1,51
Trung bình
TNU Journal of Science and Technology
229(12): 86 - 92
http://jst.tnu.edu.vn 90 Email: jst@tnu.edu.vn
Kết qu kho sát ti bng 1 đã cho thấy nhng hn chế trong vic xây dng kế hoch giáo dc
STEAM theo các bước ca giáo viên cho tr mu giáo 4 5 tui trường mm non nguyên
nhân của nó. Do đó, trong giai đoạn thc hin tiếp theo, rt cn s tích cc ca GV mm non
trong vic hc hỏi nâng cao trình đ chuyên môn, t hc, t bồi dưỡng; ch động cp nht kiến
thc mi; sáng to trong t chc hoạt động; hoàn thin dần các kĩ năng cá nhân.
- ng dụng các phương pháp tổ chc giáo dc STEAM trong hoạt động hc cho tr mu giáo
4 - 5 tui.
Quan sát vào bng 2 th thấy năng ng dụng các phương pháp t chc STEAM trong
hoạt động hc cho tr mu giáo 4 5 tuổi còn chưa có s đồng đều. Phương pháp dạy hc da
trên vấn đề dy hc da trên thiết kế được giáo viên đánh giá thấp nhất ĐTB = 3,0, ngoài ra
phương pháp dạy học tìm tòi khám phá theo hình 5E cũng đạt mức độ trung bình, đây 3
phương pháp tương đối khó nhiu yếu t mi nên vic ng dụng c phương pháp này
trong dy học STEAM đối vi giáo viên còn nhiu lúng túng. Tuy nhiên có th thy phương pháp
dy hc d án lại được đa số giáo viên la chn cm thy phù hp nht vi vic dy hc
STEAM cho tr mm non 4 5 tuổi (ĐTB = 4,2). Theo giáo viên đây là phương pháp đưc thc
hin ch yếu và rt phù hp trong hoạt động STEAM trưng mm non.
Bng 2. Kĩ năngng dụng các phương pháp tổ chc giáo dc STEAM
trong hot đng hc cho tr mu giáo 4 5
Ni dung
ĐTB
ĐLC
Mức độ
Dy hc da trên vấn đề
3,0
0,37
Trung bình
Dy hc tìm tòi khám phá theo mô hình 5E
3,3
1,12
Trung bình
Dy hc da trên thiết kế
3,0
0,37
Trung bình
Dy hc d án
4,2
1,03
Tương đối tt
TBC
3.49
0.87
Trung bình
Theo kho sát ti sao vic s dụng các phương pháp trên lại không đồng đều, chúng tôi phng
vn mt s giáo viên đưc biết, giáo viên ch yếu t tìm hiểu thông qua các phương tin
thông tin đại chúng đặc bit là trên Internet ri v áp dng vào các hoạt động hc STEAM; chính
vy dẫn đến thc trng khi áp dụng các phương pháp này giáo viên rất lúng túng, giáo viên
chưa nhiều kinh nghim nên vic phi hợp các phương pháp trên các hoạt động học còn chưa
linh hoạt đồng thi cũng chưa được hài lòng lm v kết qu thc hin ca mình.
Trao đổi vn đ này vi cô H.T.T (Hiệu trưởng trường mm non Bắc Cường) cho biết: Vic tp
hun v giáo dc STEAM ch mới được tp hun ch yếu trên giáo viên ct cán các tờng, đa s
giáo viên chưa đưc tp hun mt cách bài bản, chuyên sâu chưa có thời gian c giáo viên đi học
tp, bồi ỡng trao đổi kinh nghim v giáo dc STEAM dẫn đến còn nhiu hn chế trong quá
trình thc hin. Tôi hi vng trong thi gian tới các đơn vị chc ng và nhà trường s t chc tp
hun, hưng dn, cung cp, bi dưng kiến thc một cách đầy đủ cho tt c giáo viên mầm non”.
- Thc trạng kĩ năng STEAM ca tr mu giáo 4 5 tui trong hoạt động hc
Bng 3. Kĩ năng STEAM cho trẻ mu giáo 4 5 tui trong hot động hc
Ni dung
ĐTB
ĐLC
Mức độ
1. Tìm hiu vấn đề: Giao tiếp hiu qu; xây dng kiến thc
2,69
0,87
Trung bình
2. Khám phá và gii pháp: Giao tiếp hiu qu;y dng kiến thc; s dng ng ngh
2,67
0,89
Trung bình
3. Tho lun, lên kế hoch hot động: Tư duy thiết kế; làm vic nhóm
3,45
0,56
Trung bình
4. Thiết kế
3,29
0,77
Trung bình
5. Chế to theo thiết kế: Xây dng kiến thc, t hoàn thin, làm vic nhóm
2,97
0,96
Trung bình
6. Đánh giá và trình bày: Xây dựng kiến thc; t hoàn thin; giao tiếp hiu qu
2,68
0,87
Trung bình
TBC
2,94
0,89
Trung bình
Theo kết qu khảo sát năng STEAM ca tr đạt được trong hoạt động học được tiến hành
thông qua quan sát hoạt động ca tr cán b qun , giáo viên mm non chúng tôi ghi nhn
được, vic thc hiện các năng của tr thông qua 6 bước thc hiện quy trình STEAM, các
năng dạt được ca tr mức trung bình (ĐTB = 2,94) trong đó th thấy bước 1 tìm hiu vn