1
ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

Thuyết minh:
TÌM HIỂU THANG MÁY TẢI KHÁCH
Giáo viên hướng dẫn: Ths. Nguyễn Văn Thạnh
Sinh viên thực hiện: PHẠM GIA HUY MSSV:1611319
Ngày 7 tháng 7 năm 2020
2
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THANG MÁY
1.1. GIỚI THIỆU THANG MÁY:
Thang máy là thiết bị vận tải dùng để chở người và hàng hóa theo phương thẳng
đứng hoặc nghiêng 1 góc nhỏ hơn 15 độ so với phương thẳng đứng theo một chiều
tuyến tính đã định sẵn.
Thang máy và máy nâng được sử dụng rộng rãi trong nhiều hoàn cảnh làm việc
khác nhau: Trong các tòa nhà cao tầng (công ty, bệnh viện, khách sạn, trung cư, đài
quan sát); các công trường xây dựng, hầm mỏ, kho xưởng hàng hóa, siêu thị…
Sự ra đời của thang máy đã thay thế cho sức lực con người, giúp tiết kiệm thời
gian và mang lại năng suất đáng kể trong công việc.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã quy định đối với các tòa nhà trên 6 tầng trở lên
phải được trang bị thang máy để đảo bảo cho việc di chuyển được thuận lợi, tiết kiệm
thời gian, công sức, tăng năng suất lao động. Giá trị của thang máy trang bị cho công
trình so với tổng giá thành công trình chiếm khoảng 6% đến 7% là hợp lý. Đối với
những công trihf đặc biệt như bệnh viện, nhà máy, khách sạn… tuy sô tầng có thể nhỏ
hơn 6 nhưng vẫn phải được trang bị thang máy.
Hiện nay, thang máy gia đình cũng là một sản phẩm giành được nhiều sự quan
tâm đặc biệt đối với những người gặp khó khăn khi di chuyển, hay những gia đình có
cơ sở làm việc tại nhà, ở trên các tầng cao…
Thang máy, đặc biệt là thang máy chở người là thiết bị vận chuyển đòi hỏi tính
an toàn nghiêm ngặt, nó liên quan trực tiếp đến tài sản và tính mạng con người. Vì
vậy, yêu cầu chung đối với thang máy khi thiết kế, chế tạo, lắp đặt, vận hành, sử dung,
sửa chữa phải tuân thủ một cách nghiêm ngặt các yêu cầu về kỹ thuật an toàn được
quy định trong các tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm.
1.2. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA THANG MÁY
Thế hệ Thang máy đầu tiên của thế giới
Thang máy đầu tiên được chế tạo dưới triều đại vua Louis XV, ở Versailles năm
1743 và chỉ để cho vua dùng. Thang máy này được xây ở ngoài, trong sân nhà? để cho
3
vị quốc vương này có thể từ phòng ông ở tầng lầu 1 và lầu 2 để gặp người yêu là bà
DE Châteauroux. Kỹ thuật này dựa trên sự đối trọng (contre-poids) nên việc sử dụng ít
tốn sức lực
Thang máy hiện đại ngày nay
Cuối thế kỷ 19 trên thế giới mới chỉ có một vài hãng thang máy ra đời
như OTIS, SCHINDLER. Chiếc thang máy đã được chế tạo và đưa vào sử dụng của
hãng thang máy OTIS năm 1853. Đến năm 1874 hãng thang máy SCHINDLER cũng
đã chế tạo thành công những thang máy khác. Lúc đầu bộ tời kéo chỉ có một tốc độ,
cabin có kết cấu đơn giản, cửa tầng đóng bằng tay, tốc độ di chuyển của cabin thấp.
đầu thế kỷ 20 có nhiều hãng thang máy khác ra đời
như: KONE, MITSUBISHI, NIPPON ELEVATOR; THYSSEN, SABIEM..... đã chế
tạo các loại thang máy có tốc độ cao, tiện nghi trong cabin tốt hơn và êm hơn.
Sang thế kỉ 20 có nhiều hãng thang máy khác ra đời như Kone của Phần Lan;
Nippon, Mitsubishi, Hitachi của Nhật
Bản; ThyssenKrupp của Đức, Sabiem của Italia; LG, Hyundai của Hàn Quốc…..Các
thang máy này đã được thiết kế, thử nghiệm nên hoạt động êm và dừng tầng chính xác
hơn. Cho tới những năm 1975 thang máy trên thế giới đã đạt tới tốc độ 400m/ phút,
những thang máy lớn với tải trọng lên tới 25 tấn đã được chế tạo thành công.Thời gian
này xuất hiện nhiều hãng thang máy nữa ra đời.Các sản phẩm phục vụ ngành thang
máy cũng bắt đầu cải tiến, thang cuốn, băng chuyền lần lượt xuất hiện.
Vào đầu những năm 1970 thang máy đã chế tạo đạt tới tốc độ 450 m/ph những
thang máy chở hàng đã có tải trọng nâng tới 30 tấn đồng thời cũng trong khoảng thời
gian này đã có những thang máy thuỷ lực ra đời. Sau một khoảng thời gian rất ngắn
với tiến bộ của các ngành khoa học khác tốc độ của thang máy đã đạt tới 600 m/ph.
Vào những năm 1980 đã xuất hiện hệ thống điều khiển động cơ bằng phương
pháp biến đổi điện áp và tần số VVVF. Thành tựu này cho phép thang máy hoạt động
êm dịu hơn, tiết kiệm được khoảng 40% công suất động cơ. đồng thời cũng vào những
năm này đã xuất hiện loại thang máy dùng động cơ điện cảm ứng tuyến tính. đầu
những năm 1990. trên thế giới đã chế tạo được những thang máy có tính năng kỹ thuật
đặc biệt khác.
(trích nguồn: Wikipedia.org _ thư viện bách khoa toàn thư mở)
4
1.3. PHÂN LOẠI THANG MÁY:
1.3.1. Phân loại theo chức năng:
- Hiện nay tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng, thang máy được phân làm 6 loại
(TCVN 7628-1:2007)
- Loại 1 (class 1): thang máy được thiết kế để chở người
Thường thấy ở trong các khách sạn, công sở, nhà nghỉ, khu trung cư, trường
học,…
- Loại 2 (class 2): thang máy được thiết kế để chở người có tính đến vận chuyển
hàng hóa
Loại này thường dùng ở các siêu thị, mall, khu triễn lãm, bảo tàng…
- Loại 3 (class 3): thang máy được thiết kế cho mục đích chăm sóc sức khỏe, bao
gồm: thang máy bệnh viện và thang máy trong khu điều dưỡng
Loại này chuyên dùng trong các bệnh viện, các khu điều dưỡng… Đặc điểm của
nó là kích thước thông thủy cabin phải đủ lớn để chứa cáng hoặc giường bệnh nhân
cùng với bác sĩ, nhân viên, và các dụng cụ cấp cứu đi kèm. HIện nay trên thế giới đã
sản xuất theo cùng tiêu chuẩn kích thước và tải trọng cho loại thang máy này.
- Loại 4 (class 4): thang máy được thiết kế chủ yếu cho vận chuyển hàng hóa có
tính đến người đi kèm
Loại này thường dùng trong các nhà máy, công xưởng, kho… cũng có thể thấy
trong một số khách sạn, hoặc khu mua sắm nhưng chủ yếu dùng để vận chuyển hàng
hóa và nhân viên.
- Loại 5 (class 5): thang máy phục vụ (Mỹ: thang máy chở thức ăn)
Chuyên dùng để chở vật liệu, thức ăn trong nhà hàng, khách sạn, nhà ăn tập
thẻ… Đặc điểm của loại này là chỉ có điều khiển ở ngoài cabin và không dùng để vận
chuyển con người.
- Loại 6 (class 6): thang máy được thiết kế đặc biệt cho các lòa nhà có mật độ
giao thông cao, có tốc độ từ 2,5 m/s trở lên.
Một số loại như: thang máy trên xe cứu hỏa, thang máy ở các xưởng sửa chữa
sản xuất ô tô…
1.3.2. Phân loại theo hệ thống dẫn động cabin
5
a. Thang máy dẫn động điện
Dẫn động cabin lên xuống bằng việc sử dụng động cơ điện truyền động tới puly
ma sát hoặc tang cuốn cáp.
Nhờ cabin được treo bằng tang cuốn cáp mà hành trình lên xuống không bị hạn
chế, và việc sử dụng động cơ dẫn động điện giúp cho thang máy có thể di chuyển được
với tốc độ cao. Nhờ đó, loại này thường được sử dụng ở các công trình cao tầng như:
trường học, công ty, khách sạn, nhà hàng…
Tùy theo mục đích thiêt kế, mang máy dẫn động điện được chia làm hai loại nhỏ:
- Thang máy có bộ tời đặt phía dưới giếng thang
Thang máy có bộ tời đặt phía trên giếng thang
Hình 1.1
Hình 1.2