M C L C
MỤC LỤC .............................................. 1
Chương 1 Phép biện chứng về mối liên hệ phổ biến ...... 3
1.1 S ra đi c a phép bi n ch ng .......................................................................................... 3
1.2 Nguyên lí v m i liên h ph bi n ế ....................................................................................... 4
Chương 2 Mối liên hệ giữa tăng trưởng kinh tế và bảo
vệ môi trường ở Việt Nam .............................. 8
2.1 M i liên h bi n ch ng gi a tăng tr ng kinh t và b o v môi tr ng ưở ế ườ ............................. 8
2.2 Môi tr ng đang b hu ho i do các chính sách tăng tr ng kinh t Vi t Nam ườ ưở ế .............. 9
2.3 H u qu c a ô nhi m môi tr ng ườ .................................................................................... 16
2.4 Gi i pháp gi i quy t v n đ ế .............................................................................................. 16
Lời kết ............................................. 19
i liệu tham khảo .................................. 20
L I M ĐU
Chúng ta đang s ng trong m t m ng l i s s ng r ng l n. Gi ng nh ướ ư
m t m ng nh n, càng có nhi u m i liên h thì m ng l i càng b n v ng. ướ
Chúng ta đã bi t t t c nh ng m i liên k t trong s s ng s không t n t iế ế
và phát tri n đc n u không đc h tr b i môi tr ng. V i t c đ phá ượ ế ượ ườ
ho i môi tr ng nh hi n nay c a con ng i, môi tr ng c a chúng ta ườ ư ườ ườ
đang d n b suy thoái, m i liên k t c a các m ng l i s s ng đang d n ế ướ
b phá v . S tăng tr ng kinh t ngày càng nhanh, m t m t nó nâng cao ưở ế
đi s ng c a ng i dân nh ng m t khác nó đang gây m t s c ép m nh ườ ư
m lên môi tr ng t nhiên. Cũng nh các n c đang phát tri n khác, đ ườ ư ướ
có nh ng k t qu v kinh t trong giai đo n tr c m t, chúng ta ph i tr ế ế ướ
giá là m t đi ss b n v ng c a các ngu n tài nguyên v lâu dài. M t th p
k phát tri n nhanh chóng vi t nam đã d n đn s gia tăng ô nhi m đt, ế
không khí, n c và quan tr ng h n là gia tăng m c tiêu th , phân hoá gi uướ ơ ư
nghèo… m ng l i đang d n m t đi s c m nh c a nó. Chính vì v y tôi ướ ư
quy t ch n đ tài này đ nghiên c u.ế
Nghiên c u "Phép bi n ch ng v m i liên h ph bi n và v n d ng ế
phân tích m i liên h gi a tăng tr ng kinh t v i b o v môi ưở ế
tr ng sinh thái Vi t Nam"ườ . Tôi mu n góp m t ph n công s c nh bé
c a mình vào vi c tìm ki m con đng phát tri n c a vi t nam trong ế ườ
nh ng năm t i nh m đa vi t nam tr thành m t n c phát tri n trong ư ướ
khu v c và trên th gi i. Hoàn thành ti u lu n này tôi đã gia tăng đc tri ế ượ
th c cũng nh hi u bi t v các v n đ c p thi t c a Vi t Nam. ư ế ế
2
Ch ng 1 ươ Phép bi n ch ng v m i liên h ph bi n ế
1.1 S ra đi c a phép bi n ch ng
Tri t h c ra đi t th i c đi đánh d u s ra đi c a phép bi n ch ng.ế
Tr i qua hàng ngàn năm t n t i và phát tri n có ph n vinh có suy vong.
Kh i đu là phép bi n ch ng t phát c đi, th hi n rõ nét trong thuy t ế
âm - d ng” c a Trung Qu c, đăc bi t là trong nhi u h c thuy t c a Hiươ ế
L p c đi. Đn kho ng th k 17 n a đu th k 18, ph ng pháp siêu ế ế ế ươ
hình th ng tr trong t duy tri t h c mà đi di n là Đêcact ông đc ư ế ơ ượ
coi là linh h n c a ph ng pháp siêu hình. Trong kho ng n a sau th k ươ ế
18 đu th k 19 đây là th i k t ng k t các l ch s tri t h c nhân lo i và ế ế ế
hình thành h th ng l n đó là ph ng pháp bi n ch ng duy tâm mà đi ươ
di n là Hêgen ông đc coi là ti n đ c a ph ng pháp bi n ch ng duy ượ ươ
v t sau này. Ngày nay phép bi n ch ng đã đt đn trình đ cao nh t đó là ế
phép bi n ch ng duy vât. Phép bi n ch ng duy v t đc t o thành t m t ượ
lo t nh ng ph m trù, nh ng nguyên lý, nh ng quy lu t đc khái quát t ư
hi n th c phù h p v i hi n th c. Cho nên nó ph n ánh đúng s liên h , s
v n đng và s phát tri n c a t nhiên, xã h i và t duy. Nh v y nó đã ư
kh c ph c đc nh ng h n ch v n có c a phép bi n ch ng t phát c ượ ế
đi cho r ng th gi i là m t ch nh th th ng nh t, gi a các b ph n c a ế
nó có m i liên h qua l i, thâm nh p vào nhau, tác đng và ch u nh
h ng l n nhau, th gi i và các b ph n c u thành th gi i y khôngưở ế ế
ng ng v n đng và phát tri n. Tuy nhiên s h n ch c a ph ng pháp ế ươ
bi n ch ng này là tuy nó cho chúng ta th y m t b c tranh v s tác đng
qua l i, s v n đng và phát tri n nh ng ch a làm rõ đc cái gì đang liên ư ư ượ
3
h cũng nh nh ng quy lu t n i t i c a s v n đng và phát tri n. H n ư ơ
n a phép bi n ch ng duy v t còn s a đc sai l m c a phép bi n ch ng ượ
duy tâm khách quan th i c đi mà đi bi u là Hêgen - đi di n l i l c
c a phép bi n ch ng. Hêgen cho r ng s phát tri n bi n ch ng c a th ế
gi i bên ngoài ch là s sao chép l i s t v n đng c a “ý ni m tuy t đi
”mà thôi. Phép bi n ch ng duy v t đã ch ng minh r ng : nh ng ý ni m
trong đu óc c a chúng ta ch ng qua là s ph n ánh c a các s v t hi n
th c khách quan, do đó b n thân bi n ch ng c a ý ni m ch đn thu n là ơ
s ph n ánh có ý th c c a s v n đng bi n ch ng c a th gi i hi n ế
th c khách quan.Nh v y phép bi n ch ng duy v t đã khái quát m t cách ư
đúng đn nh ng quy lu t v n đng và s phát tri n chung nh t c a th ế
gi i. Vì v y P.Ăngen đã đnh nghĩa: “phép bi n ch ng…là môn khoa h c
v nh ng quy lu t ph bi n c a s v n đng và s phát tri n c a t ế
nhiên, c a xã h i loài ng i và c a t duy.” ườ ư
1.2 Nguyên lí v m i liên h ph bi n ế
1.2.1 N i dung nguyên lí v m i liên h ph bi n ế
Phép bi n ch ng duy v t có vai trò làm sáng t nh ng quy lu t c a s
liên h và phát tri n c a t nhiên, xã h i loài ng i và c a t duy. Vì v y ườ ư
b t k c p đ phát tri n nào c a phép bi n ch ng duy v t, nguyên lý v
m i liên h ph bi n v n đc xem là m t trong nh ng nguyên lí có ý ế ượ
nghĩa khái quát nh t. Nguyên lí v m i liên h ph bi n cho r ng các s ế
v t hi n t ng và các quá trình c u thành th gi i đó v a tách bi t nhau, ượ ế
v a có s liên h qua l i, thâm nh p và chuy n hoá l n nhau.Trong đó
liên h là s tác đng qua l i l n nhau, là đi u ki n ti n đ t n t i cho
4
nhau, là s quy đnh l n nhau, là s n ng t a l n nhau, s chuy n hoá ươ
l n nhau c a các m t, các yéu t , các thu c tính c u thành s v t, hi n
t ng trong th gi i khách quan. Ngoài ra nh ng ng i theo quan đi mượ ế ườ
duy v t bi n ch ng còn kh ng đnh c s c a s liên h qua l i gi a các ơ
s v t và hi n t ng chính là tính th ng nh t v t ch t c a th gi i. Theo ượ ế
quan đi m này, các s v t, các hi n t ng trên th gi i dù có đa d ng, có ượ ế
khác nhau nh th nào đi chăng n a thì chúng cũng ch là nh ng d ng t nư ế
t i khác nhau c a m t th gi i duy nh t là th gi i v t ch t. Các m i liên ế ế
h di n ra trong m i s v t, gi a các s v t v i nhau, trong toàn b vũ
tr , trong m i không gian và th i gian. Quan đi m duy v t bi n ch ng
không ch kh ng đnh tính khách quan, tính ph bi n c a s liên h gi a ế
các s v t, các hi n t ng, các quá trình mà nó còc nêu rõ tính đa d ng ượ
c a s liên h qua l i đó. Tính đa d ng c a s liên h do tính đa d ng
trong s t n t i, s v n đng và phát tri n c a chính các s v t và hi n
t ng quy đnh. Có m i liên h bên trong là m i liên h qua l i, là s tácượ
đng l n nhau gi a các b ph n, gi a các y u t , các thu c tính, các m t ế
khác nhau c a m t s v t, nó gi vai trò quy t đnh đi v i s t n t i, ế
v n đng và phát tri n c a s v t. Có m i liên h bên ngoài là m i liên
h gi a các s v t, các hi n t ng khác nhau, nói chung nó không có ượ
nghĩa quy t đnh, h n n a nó th ng ph i thông qua các m i liên h bênế ơ ườ
trong mà phát huy. Tuy nhiên m i liên h bên ngoài cũng h t s c quan ế
tr ng, đôi khi còn gi vai trò quy t đnh. Ngoài ra còn có m i liên h ch ế
y u, có m i liên h th y u, có m i liên h chung bao quát toàn b thế ế ế
gi i, có m i liên h bao quát m t s lĩnh v c ho c m t s lĩnh v c riêng
bi t c a th gi i. Có m i liên h tr c ti p, có m i liên h gián ti p mà ế ế ế
5