
Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2015. ISBN : 978-604-82-1710-5
82
TÍNH TOÁN HUYỆT MỞ BẰNG PHẦN MỀM
Phạm Thanh Bình1, Nguyễn Hằng Phương2
1Đại học Thuỷ lợi, email: binhpt@tlu.edu.vn
2Đại học Thuỷ lợi, email: phuongnh@tlu.edu.vn
1. Giíi thiÖu chung
1.1. Thời bấm huyệt châm cứu
Thời bấm huyệt châm cứu (gọi tắt là Thời
châm) là phương pháp châm cứu - bấm huyệt
dựa trên nhịp sinh học của con người, nhằm
tăng hiệu quả trị bệnh so với các phương
pháp châm cứu - bấm huyệt thông thường.
Tại các thời điểm khác nhau thì sức khoẻ
của con người cũng khác nhau, đòi hỏi phải
có cách trị bệnh riêng theo từng thời điểm.
Các phương pháp châm cứu thông thường
đưa ra các phác đồ châm cứu tĩnh cho từng
loại bệnh, chưa linh hoạt theo thời gian, nên
hiệu quả trị bệnh bị hạn chế.
Người xưa đã sớm phát hiện ra các quy luật
vận hành khí huyết trong cơ thể con người, họ
đã sáng tạo ra nhiều phương pháp châm cứu -
bấm huyệt theo nhịp sinh học như Tý ngọ lưu
chú, Linh quy bát pháp, Phi đằng pháp… Các
phương pháp này có hiệu quả trị liệu nhanh và
mạnh hơn nhiều so với các phương pháp châm
cứu - bấm huyệt đơn thuần. Tuy nhiên những
phương pháp này lại đòi hỏi người thầy thuốc
phải nắm vững quy luật vận hành khí huyết,
phải xác định đúng huyệt mở tại từng thời
điểm… Mà việc xác định huyệt mở không hề
dễ dàng, nó cần tới các kiến thức về lịch thiên
văn, quy luật Âm dương, Ngũ hành, Bát
quái… và phải thực hiện một khối lượng tính
toán lớn.
Từ đó, ý tưởng tính toán huyệt mở bằng
phần mềm đã ra đời nhằm giảm bớt gánh
nặng tính toán cho người thầy thuốc.
1.2. Các kỹ thuật châm cứu - bấm huyệt
Châm cứu là một phương pháp chữa bệnh
cổ, bao gồm hai kỹ thuật “châm” và “cứu”.
Ngoài ra còn nhiều kỹ thuật khác nữa để tác
động lên huyệt:
- Châm: là dùng kim đâm vào huyệt, kích
thích huyệt để chữa bệnh.
- Cứu: dùng mồi ngải (chế từ lá ngải phơi
khô) đốt bên trên huyệt để kích thích huyệt.
- Điện châm: Dùng dòng điện tác động
vào huyệt.
- Từ châm: Dùng từ trường tác động vào
huyệt.
- Thuỷ châm: Tiêm thuốc vào huyệt.
- Mai hoa châm: Dùng chùm kim nhỏ tác
động lên bề mặt da vùng huyệt.
- Bấm huyệt: Dùng tay bấm, ấn vào vị trí
huyệt.
- Xoa bóp…
Trong các kỹ thuật nói trên, có một số kỹ
thuật kích thích nông (b, f, g, h) tương đối dễ
thực hiện, mọi người đều có thể áp dụng để
tự điều trị ở một mức độ nào đó, các kỹ thuật
khác dành cho những người có chuyên môn,
được đào tạo đông y. Nếu áp dụng các kỹ
thuật này để kích thích huyệt theo nhịp sinh
học của con người thì hiệu quả trị liệu sẽ tăng
lên rất nhiều.
2. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu
Việc tính toán huyệt mở bằng phần mềm
được dựa trên các tài liệu về châm cứu -
bấm huyệt truyền thống, có sử dụng giải
thuật chuyển đổi lịch âm dương của tiến sĩ
Hồ Ngọc Đức và cách tính huyệt mở bằng
tay của bác sĩ Nguyễn Văn Thang, có đối
chiếu với các kết quả tính toán bằng tay của
Lê Quý Ngưu (xem danh sách tài liệu
tham khảo).