Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Giám sát đầu tư công của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh tại các tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ ở Việt Nam

Đầu tư công (ĐTC) đóng vai trò trung tâm trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phát triển hạ tầng, và đảm bảo an sinh xã hội tại Việt Nam. Với lượng vốn đầu tư ngày càng tăng, việc tối ưu hóa hiệu quả và minh bạch của ĐTC là thiết yếu. Hoạt động giám sát ĐTC của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh (HĐND cấp tỉnh) trở thành công cụ quan trọng để đảm bảo nguồn lực công được sử dụng hiệu quả, phòng chống tham nhũng và tăng cường niềm tin của công chúng. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn nhiều hạn chế trong quy trình và hiệu quả giám sát. Nghiên cứu này nhằm mục đích xây dựng luận cứ khoa học và đề xuất các giải pháp toàn diện để hoàn thiện công tác giám sát ĐTC của HĐND cấp tỉnh tại khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ đến năm 2030, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.

Các nhà hoạch định chính sách, cán bộ quản lý công, đại biểu Hội đồng nhân dân, nhà nghiên cứu và giảng viên trong lĩnh vực quản lý công, kinh tế, tài chính công, và luật pháp.

Nghiên cứu này tập trung vào hoạt động giám sát đầu tư công (ĐTC) của Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp tỉnh tại các tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ ở Việt Nam, phân tích giai đoạn từ năm 2014 đến 2024 và đề xuất định hướng đến năm 2030. Công trình nhấn mạnh tầm quan trọng của ĐTC như động lực phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời chỉ ra sự cần thiết của một cơ chế giám sát hiệu quả để đảm bảo minh bạch, chống lãng phí và tham nhũng. Dù HĐND cấp tỉnh đã đạt được một số thành tựu đáng kể trong việc cải thiện quy trình và chất lượng giám sát, nhiều hạn chế vẫn tồn tại, đặc biệt là trong việc đảm bảo tính kịp thời, toàn diện và khả năng phát hiện vấn đề. Để đạt được mục tiêu, luận án áp dụng phương pháp luận khoa học quản lý công và biện chứng duy vật, kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể bao gồm thu thập dữ liệu thứ cấp từ các công trình nghiên cứu, văn bản pháp luật, báo cáo thống kê, cùng với điều tra xã hội học thông qua khảo sát đại biểu HĐND cấp tỉnh (120 phiếu) và cán bộ các sở thuộc UBND cấp tỉnh (240 phiếu) tại 8 tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ. Phương pháp phân tích tổng hợp và so sánh cũng được sử dụng để đánh giá thực trạng, đối chiếu kết quả và rút ra bài học kinh nghiệm từ các quốc gia khác. Giá trị ứng dụng của nghiên cứu thể hiện ở việc đóng góp vào hệ thống lý luận về giám sát ĐTC của HĐND cấp tỉnh, cung cấp một khung lý thuyết toàn diện bao gồm khái niệm, chủ thể, đối tượng, quy trình và các yếu tố ảnh hưởng. Về thực tiễn, các kết luận khoa học và giải pháp đề xuất có giá trị tham khảo cao cho các nhà lãnh đạo, hoạch định chính sách và cơ quan HĐND các cấp trong việc hoàn thiện công tác giám sát ĐTC, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công và thúc đẩy phát triển bền vững của khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ. Các giải pháp được đề xuất bao gồm hoàn thiện cơ cấu tổ chức, nâng cao năng lực đại biểu, cơ chế phối hợp và thực hiện các kết luận giám sát.