Tổng hợp các kiến thức về màu sắc và cách thiết lập màu chuẩn trong photoshop

Tổng hợp các kiến thức về màu

sắc và cách thiết lập màu chuẩn

trong photoshop

Đây là bài viết tổng hợp gồm nhiều kiến thức chọn lọc từ

các tài liệu và trình bày lại với nhiều hình ảnh nhằm giúp

các bạn dễ tiếp thu hơn. Những vấn đề không lời giải mà

các bạn thắc mắc bao lâu nay sẽ được giải quyết ở bài

này. Nội dung chính của bài gồm:

+Giải thích các hệ màu, sự khác nhau của màu RGB và

CMYK

+Cách chuyển màu từ RGB sang CMYK tối ưu nhất

+Color Profile/ICC Profile và Pixel Aspect Ratio trong PS là

gì?

+Nguyên nhân dẫn đến việc sai màu khi up ảnh lên mạng và

cách giải quyết

+Cùng là RGB nhưng tại sai lại có Adobe RGB và sRGB

+Cách chỉnh màu chuẩn trong Photoshop và giải thích về

bảng Color setting

+Cách save ảnh kèm theo thông số Profile

Phần phân biệt hệ RGB và CMYK bạn nào muốn xem chi

tiết có thể theo dõi bài viết rất đầy đủ của Hổ Báo

Vietdesigner tại đây

Trong quá trình thiết kế, đôi khi chúng ta bị nhầm lẫn giữa 2

hệ màu CMYK và RGB, sự nhầm lẫn đó gây nên tình trạng

sai màu trong thiết kế và bị lệch màu khi in. Đối với những

bạn mới bước chân vào con đường thiết kế thì có lẽ khó phân

biệt được 2 hệ màu này. Các bạn gặp rất nhiều khó khăn như

không biết dùng màu nào để thiết kế, không biết cách chuyển

đổi màu sao cho tối ưu nhất. Đầu tiên chúng ta sẽ đi từ cơ

bản màu sắc là gì.

1/ Màu sắc là gì

Để giải thích chuyên ngành của mấy ông tiến sĩ thì có vài

trang viết cũng chưa đủ cho cái khái niệm này. Ở đây chúng

ta chỉ cần hiểu đơn giản màu sắc là ánh sáng hay màu sắc là

con đẻ của ánh sáng. Nó là cách hiển thị của các ánh sáng có

bước sóng dài ngắn khác nhau. Ngoài ra, màu sắc còn do sự

phản chiếu của ánh sáng trên những vật thể, ví dụ nhé:

Tại sao bạn thấy trái táo có màu đỏ?

Rất đơn giản vì bề mặt vỏ táo đã hấp thụ phần lớn sóng ánh

sáng có bước sóng nằm trong khoảng màu xanh dương và

xanh lá và nó phản xạ phần lớn sóng ánh sáng trong vùng

màu đỏ vào mắt ta thế là ta thấy nó có màu đỏ.

Tóm lại bản thân màu sắc là ánh sáng và bản thân vật thể

cũng có màu sắc.

2/ Màu RGB là gì

Chắc chắn bạn đã quá quen với từ RGB trong Photoshop

cũng như lĩnh vực đồ họa rồi đúng không? RGB là viết tắt

của 3 màu cơ bản gồm:

R = Red ( Đỏ )

G = Green ( Xanh lá )

B = Blue ( Xanh dương )

Từ 3 màu cơ bản này bằng cách thay đổi tỉ lệ các màu RGB

người ta có thể tạo ra vố số màu khác nhau và cách tổng hợp

từ 3 màu RGB gọi là tổng hợp màu cộng ( gọi là tổng hợp

màu cộng vì các màu sinh ra từ 3 màu RGB sẽ sáng hơn màu

gốc - additive color )

Tóm lại RGB là hệ màu cộng vì các màu sinh ra từ 3 màu

này sẽ sáng hơn màu gốc và việc tổng hợp màu RGB chỉ

có thể thực hiện trên các vật có khả năng phát sáng như

màn hình tivi, máy tính v.v...

3/ Màu CMYK nó ra sao

Từ CMYK là

viết tắt trong tiếng Anh để chỉ mô hình màu loại trừ sử dụng

trong in ấn. Mô hình này được xây dựng bằng cách trộn các

màu sau:

C = Cyan nghĩa là màu xanh lơ

M = Magenta gọi là màu đỏ - tím ( theo hệ màu Munsell )

hay còn gọi là màu Đỏ ( Tím ) Fuchsine. Nhiều người thì lại

gọi là hồng thẫm hay đỏ thẫm

Y = Yellow nghĩa là màu vàng

K = Key ( chúng ta nên hiểu theo nghĩa cái gì đó them chốt

hay chủ yếu để ám chỉ màu đen nhưng người ta không dùng

chữ B tức Black vì chữ B đã được dùng để ám chỉ màu xanh

dương Blue )

Tại sao lại là CMY mà không phải là màu khác?

Đây là một câu hỏi rất hay. Tại sao lại là CMY mà không

phải là màu khác? Vì mỗi màu trong bộ 3 CMY có khả năng

hấp thụ hoàn toàn 1/3 quang phổ và phản xạ 2/3 phần còn lại.

Màu Cyan hấp thụ hoàn toàn màu Red, màu Magenta hấp thụ

hoàn toàn màu Green và màu Yellow hấp thụ hoàn toàn màu

Blur của ánh sáng.

Sơ đồ sự hấp thụ tương ứng của 3 màu mực cơ bản

Vậy thằng K ( Black ) lòi ở đâu ra ?

Lý thuyết nói, với 3 màu CMY bạn sẽ tạo ra được màu đen

nhưng lý thuyết thì cũng chỉ là lý thuyết. Trên thực tế không

có màu in nào lý tưởng như đã nói cả, các màu đều không

hấp thụ hoàn toàn 1/3 quang phổ do đó khi in chồng 3 màu

bạn sẽ không có được màu đen tuyệt đối. Vì thế màu đen

được thêm vào nhằm tăng độ tương phản của hình ảnh cũng

như giảm bớt lượng mực CMY sử dụng giúp giảm giá thành

in ấn.

Tóm lại CMYK là hệ màu trừ ( trên lý thuyết không cần

màu K ) là những vật không có khả năng phát sáng mà

chỉ phản xạ ánh sáng từ nguồn chiếu tới. Có nghĩa là sẽ

hấp thụ bước sóng này và trả lại những bước sóng khác

tạo nên những màu khác. Đây là hệ màu chuyên dùng để

in ấn

4/ Sự khác biệt giữa RGB và CMYK

Để hiểu được bản chất khác biệt của 2 màu này Hưng sẽ sử

dụng biểu đồ “đường mũi ngựa” để giải thích

Đường mũi ngựa là quang phổ thấy được ( Visible spectrum

), đường bao vàng là sắc độ RGB rộng ( Wide Gamut RGB ),

đường màu trắng chính là màu RGB mà chúng ta hay sử

dụng trong Photoshop đó các bạn ( Adobe RGB 1998 ), còn

đường màu đen đó chính là màu hiển thị trên các trình duyệt

( sRGB ), đường màu xanh lam là dãy màu tái tạo của

CMYK theo tiêu chuẩn ( V2 Nhật Bản )

Những hệ màu khác chúng ta sẽ nói sau ở đây chúng ta chỉ

cần quan tâm đến Adobe RGB ( 1998 ) và CMYK mà thôi.

Nhìn vào biểu đồ các bạn có thể thấy màu Adobe RGB (

1998 ) có không gian giới hạn màu lớn hơn so với màu

CMYK và đặc biệt không gian này bị chênh lệch nhiều nhất

ở vùng màu xanh lá. Chính vì thế khi chuyển màu từ RGB

sang CMYK những màu nào nằm ngoài giới hạn của màu

CMYK khi chuyển sang CMYK sẽ bị sai. Điều này thấy rất

rõ ở màu xanh vì độ lệch màu ở vùng này là lớn nhất.

5/ Cách chuyển màu từ RGB sang CMYK tối ưu nhất

Trong ngành in có hay có câu nói đùa rằng:

“Bạn hãy yên tâm, sản phẩm sau khi in sẽ giống bản thiết

kế ngoại trừ màu sắc”

Việc sai màu và lệch màu là điều không thể tránh khỏi trong

quá trình thiết kế và in ấn vậy làm sao để giảm thiểu tối đa sự

sai lệch này?

Chúng ta thường làm việc với màu RGB vì hệ màu này có rất

nhiều ưu điểm khi thể hiện màu sắc trên màn hình ngoài ra

những hình ảnh chúng ta lấy từ trên mạng sử dụng hệ sRGB.

Nhưng ác nghiệt thay khi in ấn họ lại dùng hệ màu CMYK,

cách giải quyết mà các bạn hay làm đó là Convert màu từ

RGB sang CMYK bằng chức năng Image > Mode >

CMYK color nếu màu có sai xót thì ta chỉnh sửa lại bằng các

tính năng của Photoshop. Dưới đây là ví dụ minh họa về hình

ảnh được Convert bằng cách trên.

Do hình bên trên chuyển bằng Image > Mode > CMYK nên

photoshop sẽ tự động thiết lập Profile mặc định của hệ màu

CMYK chính vì vậy mà màu nhìn rất xấu.

Tại sao không làm việc trực tiếp với màu CMYK trong

PTS?

Trả lời: Với hệ màu CMYK thì ở PTS 1 số bộ lọc Filter

không sử dụng được và các chức năng như Cuver hay Level

đều cho kết quả ngược lại đối với hệ màu RGB nên rất khó

khăn trong việc xử lí màu, ngoài ra nguồn nguyên liệu chúng

ta sử dụng hầu hết đều là RGB chính vì thế dù muốn hay

không chúng ta cũng phải Convert

Bây giờ Hưng sẽ giới thiệu cho các bạn thêm 2 cách để

chuyển màu từ RGB sang CMYK một cách tối ưu. Tất nhiên

việc chuyển màu hoàn hảo là điều không tưởng mà chúng ta

chỉ có thể giảm thiểu tối đa “thiệt hại”

Bước 1: Mở file RGB mà các bạn muốn chuyển màu

Bước 2: Chọn Edit > Convert to Pofile ( ở phiên bản PS cũ

các bạn vào Image > Mode > Convert to Profile là sẽ thấy )

Bước 3: Một hộp thoại hiện ra, trong phần Profile các bạn

chọn Custom CMYK

Bước 4: Khi chọn Custom CMYK một cửa sổ mới sẽ xuất

hiện

Ink Colors các bạn chọn: Toyo Inks ( Coated Web Offset )

Dot Gain: Standard 30%

Black Ink Limit: 50%

Chú ý: Phần Dot Gain và Black Ink Limit là thông số thường

dùng tuy nhiên nó còn tùy thuộc vào bức ảnh gốc, vì vậy bạn

có thể thay đổi 2 thông số này sao cho vừa mắt.

Và đây là kết quả sau khi chỉnh Profile của CMYK

Màu CMYK (Profile) nhìn đã tốt hơn nó không còn sậm như

CMYK ban đầu nữa. Bước tiếp theo các bạn có thể chỉnh sửa

bằng các tính năng của PS. Đây chỉ là 1 ví dụ nhỏ các bạn sẽ

dễ thấy sự khác biệt nhiều hơn trong quá trình thiết kế

Ngoài ra còn 1 cách khác đó là các bạn down 1 số

file .ICC đã được thiết lập sẵn sau đó copy

vào C:\WINDOWS\system32\spool\drivers\color những

tiệm in ấn lớn họ sẽ có những ICC để chuyển màu bạn có thể

xin họ

Bạn nào thích có thể down 1 số icc Hưng có gồm:

+OffsetEuro U360 K85 V25PO4 ( 1.3mb )

+OffsetEuro U385 K85 V25PO4 ( 1.3mb )

Link download ICC

https://docs.google.com/file/d/0B3hgNn_k-

0gPc3BrQ1Y0enFsck0/edit?usp=sharing

Sau khi đã copy xong các file .ICC các bạn mở ảnh bằng

Photoshop vào Edit > Convert to Profile phần Profile chúng

ta sẽ không chọn Custom CMYK mà sẽ chọn ICC vừa copy

6/ Color Profile/ICC Profile và Pixel Aspect Ratio trong

PS là cái quái gì

Là một người tinh ý chắc chắn bạn đã từng đặt cho mình câu

hỏi Color Profile và Pixel Aspect Ratio có chức năng gì và

nó quan trọng hay không? Hay ít nhất bạn đang tự thắc mắc

cái ICC mà Hưng gửi cho các bạn download nó là gì ?

Thằng Color Profile hay ICC profile Hưng sẽ nói sau vì cái

này còn dính đến nhiều thứ lắm. Tạm thời chúng ta sẽ tìm

hiểu về Pixel Aspect Ratio

Pixel Aspect Ratio ( thường gọi tắt là PAR ) đây là một tỉ lệ

toán học mô ta chiều rộng của một điểm ảnh so với chiều cao

của điểm ảnh đó trong một hình ảnh kỹ thuật số.

Hầu hết các hệ thống hình ảnh kỹ thuật số mô tả hình ảnh

như 1 mạng lưới các điểm ảnh rất nhỏ, trong Photoshop

chúng ta thường để Square Pixels ( tỷ lệ 1:1 ) chiều ngang

của điểm ảnh bằng chiều cao của nó.

Tuy nhiên cũng có trường hợp đặc biệt, một số hệ thống hình

ảnh, đặc biệt là hệ thống gồm nhiều ảnh liên tiếp nhau xác

định hình ảnh như một mạng lưới các điểm ảnh hình chữ nhật

trong đó chiều rộng khác chiều cao của nó. Pixel Aspect

Rtio mô tả sự khác biệt này.

Thuật ngữ Aspect Ratio chủ yếu liên quan đến các hình ảnh

trong truyền hình và một số trường hợp đặc biệt khác vd như:

D1/DV NTSC (0.91);

D1/DV NTSC Widescreen (1.21);

D1/DV PAL (1.09)

D1/DV PAL Widescreen (1.46)

Anamorphic 2:1 (2.0)

HDV 1080/DVCPRO HD 720, HD Anamorphic 1080 (1.33);

DVCPRO HD 1080 (1.5)

Tóm lại Pixel Aspect Rtio là tỉ lệ giữa chiều rộng và chiều

cao của 1 điểm ảnh

7/ ICC là gì

ICC là viết tắt của International Color Consortium tức là

“Liên minh màu quốc tế” tổ chức này định ra các tiêu chuẩn

màu sắc giúp cho các phần mềm và thiết bị có thể hiểu được

nhau

Cái này mình nói sơ qua để các bạn hiểu tại sao lại có cái chữ

ICC. Bạn nào quan tâm thì có thể xem tại

trang http://www.color.org.

8/ Nguyên nhân gây nên sai màu khi up ảnh trên mạng.

Chắc hẳn các bạn đã từng gặp phải trường hợp khi up ảnh lên

mạng thì màu sắc của bức ảnh không còn giống như trong

máy tính. Vậy điều gì đã xảy ra ?

Vấn đề chính là chúng ta sử dụng Internet và chia sẻ ảnh bất

cứ lúc nào, những bức ảnh của các bạn không được thiết lập

trước. Chính vì thế việc sai màu thường xuyên gặp phải, mọi

người hầu như không biết nguyên nhân và cách khắc phục

như thế nào. Nhưng thực ra vấn đề này rất đơn giản.

Câu trả lời ngắn gọn cho vấn đề này là do hệ thống Color

Profile của máy tính

Khi làm việc với chương trình chỉnh sửa ảnh như Photoshop

bức ảnh của bạn sẽ được “nhúng” vào 1 môi trường với thuộc

tính Color Profile, trong PS ảnh của bạn thường mang Profile

Adobe RGB hoặc CMYK, thông số này không trùng khớp

với Color Profile của trình duyệt đang sử dụng ( tức sRGB

).Các trình duyệt sẽ “ép buộc” bức ảnh của bạn sử dụng

Color Profile sRGB riêng biệt. Chính điều này gây nên sự sai

màu, nói thì đơn giản nhưng Color Profile là cái gì ?

9/Giải thích về Color Profile/ICC Profile

Color Profile hay còn gọi là ICC Profile hiểu nôn na là

những thông tin được “nhúng” trong các file ảnh để chuyển

phần dữ liệu trong đó thành màu sắc hiển thị trên màn hình.

Những thông tin này chứa một không gian màu nhất định.

Nếu giải thích theo cách đơn giản, Color Profile đảm nhận

nhiệm vụ xử lý màu sắc có thể hiển thị trong một khoảng nào

đó, và các khoảng đó được gọi là không gian màu.

Nhìn vào hình mũi ngựa, phần sRGB được sử dụng bởi các

trình duyệt đây cũng là phần không gian màu nhỏ nhất. Và

bất cứ file nào được tạo bởi Color Profile Adobe RGB hay

CMYK sẽ tự động chuyển thành Profile sRGB.

Vậy chúng ta phải làm gì để giải quyết vấn đề này ? Câu trả

lời sẽ được giải đáp ở phần 10

10/ Cách thay đổi Color profile của bức ảnh

Để thay đổi Color profile trong photoshop rất đơn giản, các

bạn vào Edit > Convert to Profile ( đối với phiên bản cũ

là Image > Mode > Convert toProfile ) với chức năng giữ

nguyên màu sắc nhưng thay đổi hệ thống color profile. Thiết

lập như hình dưới

Các bạn nhấn ok và bức ảnh của chúng ta đã sẵn sàng

11/ Cùng là RGB nhưng tại sao lại có Adobe RGB và

sRGB sự khác biệt của hai không gian màu này thế nào?

Adobe RGB 1998 và sRGB IEC61966 ( gọi tắt là sRGB ),

là hai không gian màu thông dụng trong nhiếp ảnh số. Nó có

những đặc điểm công dụng khác nhau, tùy vào nhu cầu công

việc mà lựa chọn để đạt mục đích cao nhất.

_sRGB là không gian màu RGB được 2 hãng HP và

Microsoft đưa ra nhằm tạo ngưỡng giới hạn màu dùng cho

các thiết bị hình ảnh. Và bởi vì nó được giới thiệu như một

kiểu “ước lượng tốt nhất” đáp ứng nhu cầu hết các màn hình

hiển thị, nên được xem như không gian màu tiêu chuẩn dùng

hiển thị hình ảnh trên Internet. Giới hạn sắc độ của sRGB chỉ

đạt khoảng 35% không gian màu thấy được theo tiêu chuẩn

CIE. Dù khá hẹp nhưng cho đến giờ nó vẫn được sử dụng rất

phổ biến và hữu hiệu.

_Adobe RGB 1998 được thiết kế bởi Adobe System Inc. Nó

phủ trùm hầu hết các màu trên không gian CMYK mặc dù nó

vẫn là không gian RGB trên màn hình máy tính. Nó mở rộng

ra đến khoảng 50% phổ màu thấy được, và mở rộng về phía

sắc lục, lục - lam so với không gian màu sRGB

12/ Cách chỉnh màu chuẩn cho PS và giải thích chi tiết về

bảng Color settings

Đầu tiên các bạn mở Photoshop vào Edit > Color setting (

Shift + Ctrl + K ) nếu bảng color setting của bạn bị thu gọn

thì các bạn click vào More Options nó sẽ chuyển

thành Fewer Option và hiện đầy đủ như bảng bên dưới

Cái bảng này nhìn rất rắc rối và cũng chả có thằng nào dại

dột đụng vào bảng này khi không biết gì cả. Còn nếu đã nắm

được nó thì bạn cứ tha hồ mà phá

Giải thích:

Settings: Nói toẹt ra thì nó là tên của các file mà bạn đã thiết

lập color setting sau đó save lại. Bạn có thể down những

color setting của người khác lúc này nó sẽ mang tên file mà

bạn đã chọn.

Working Spaces: Cái này rất quan trọng, nó là môi trường

làm việc của PS hay có thể hiểu đây là không gian màu mà

PS sẽ dùng làm việc

+ RGB: dùng để chọn không gian màu làm việc cho hệ RGB.

Một số profile thường thấy gồm Adobe RGB, Apple RGB,

sRGB... Trong đó sRGB là nhỏ nhất thích hợp tất cả các màn

hình vì vậy mà người ta dùng nó làm profile cho web

graphics. Apple RGB là profile dành cho màn hình

Mac. Adobe RGB là 1 không gian lớn nó có thể bao gồm các

không gian khác do đó ta sẽ chọn cái này. Sau này nếu muốn

chuyển sang profile khác thì ta có thể convert dễ dàng.

+CMYK: dùng để chọn không gian làm việc hệ màu CMYK.

Phần này dành cho những người thường đụng đến in ấn. Ở

đây Hưng để tạm Toyo Inks vì sau này cũng sẽ conver lại

theo ý mình.

+Gray và Spot: các bạn để mặc định 20%

Color Management Policies: Cái này dùng để quản lý Color

Profile của 1 bức ảnh khi mở bằng PS

Một bức ảnh có thể nó không chứa thông tin về profile của

nó, bức ảnh đó có thể là sRGB có thể là Adobe RGB, có thể

là CMYK profile hoặc cũng có thể là 1 profile giời ơi đất hỡi

nào đó, ai đó nghịch ngợm chặng hạn. Chức năng này sẽ giúp

bạn quyết định nên làm gì khi mở những bức ảnh đó.

+RGB: Chúng ta nên chọn Convert to Working RGB để nó

chuyển về không gian màu của Photoshop, nếu bạn làm đúng

thì Working RGB của bạn đang là Adobe RGB. Như đã nói

đây là không gian lớn nên nó bao quát gần như các không

gian khác.

+CMYK: nếu 1 bức ảnh có CMYK Profile đi kèm, thì thông

thường người tạo ra nó biết anh ta đang làm gì với nó. Vì vậy

nó thế nào thì cứ giữ nguyên thế ấy, tức là để Preserve

Embedded Profile

+Gray: thằng này không quan tâm, để Off

Profile Mismatches: Cái này hiểu là khi mở 1 bức ảnh nếu

profile của nó không trùng với Working Space thì ta sẽ làm

gì?

+Check Ask when Opening để chọn Working Space của ta

hoặc chọn của bức ảnh tùy mục đích.

+Uncheck Ask when Pasting vì khi paste tất nhiên phải dùng

cái Working space mà ta đang làm việc

Missing Profiles: Ở đây hiểu là nếu bức ảnh không có

Profile thì ta làm gì. Trong trường hợp này ta Uncheck Ask

when Opening nghĩa là ta sẽ dùng setting đã thiết lập ở bên

trên: nếu nó là ảnh RGB thì nó sẽ được convert sang

Working RGB, còn nếu ảnh đó là CMYK thì sẽ giữ nguyên.

Engine: giữ nguyên là Adobe ( ACE )

Intent: Cái này Adobe để mặc định là Relative

Colorimetric giúp đồng nhất giữa Illustrator và InDesign.

Bạn nào không làm việc với 2 chương trình đó thì

để Perceptual đây là Option dành cho ảnh Pixel

Cuối cùng là save lại để sau này có đứa nào táy máy nghịch

ngợm thì ta load lại. Hoặc khi dùng máy khác bạn có thể load

cái setting này mà dùng.

13/ Cách save ảnh kèm theo Profile

Khi save ảnh chúng ta nên lưu theo ảnh profile của nó để

thuận tiện trong quá trình làm việc tránh sai xót màu sắc.

Chúng ta vào File > Save as nhìn xuống dưới sẽ có 1 dấu tick

nhỏ ở phần ICC profile, ở đây Hưng sử dụng Adobe RGB

1998. Các bạn tick vào dấu đó rồi save chọn mức nén 12 (

maximum) là ok

Như vậy là chúng ta đã hoàn thành xong bài lý thuyết. Hy

vọng với bài viết và cách trình bày này các bạn sẽ phần

nào hiểu sâu hơn về màu sắc và cách thiết lập màu trong

PTS.

Read more: http://forum.vietdesigner.net/threads/tong-hop-

cac-kien-thuc-ve-mau-sac-va-cach-thiet-lap-mau-chuan-

trong-photoshop.10426/#ixzz2ZNcC1EfU