Ứng dụng công nghệ AR trong đồ án thiết kế nhận diện thương hiệu Bảo tàng Mỹ thuật: Project-Based Learning

421

ỨNGDỤNGCÔNGNGHỆARTRONGĐỒÁNTHIẾTKẾ

NHẬNDIỆNTHƯƠNGHIỆUBẢOTÀNGMỸTHUẬT

THEOPHƯƠNGPHÁPPROJECT-BASEDLEARNING

TrươngThuýNga



Email:truongthuynga@tdtu.edu.vn

Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025

Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025

Ngàybàibáođượcduyệtđăng:22/10/2025

DOI:10.59266/houjs.2025.895

Tómtắt:ĐàotạongànhthiếtkếđồhoạtạiViệtNamhiệnnaycầnđổimớiđểgắnkết

lýthuyếtvớithựctiễn,nghiêncứunàyhướngđếnnângcaonănglựcsángtạo,nghiêncứu

vàlàmviệcnhómcủasinhviên,đồngthờithửnghiệmtíchhợpcôngnghệmớitrongthiếtkế

nhậndiệnthươnghiệuvănhoá.Bàiviếttậptrungvàođồánthiếtkếnhậndiệnthươnghiệu

BảotàngMỹthuậtcóứngdụngcôngnghệthựctếtăngcường(AugmentedReality-AR),

triểnkhaitheophươngphápgiảngdạydựatrêndựán(Project-BasedLearning-PBL),đối

tượnglàsinhviênnăm3ngànhThiếtkếđồhoạ.Phươngphápnghiêncứubaogồmtriểnkhai

PBLtrongmộthọcphầnthiếtkế,quansáttiếntrìnhdựán,phântíchsảnphẩmvàthuthập

phảnhồitừgiảngviên,sinhviên.Kếtquảchothấysinhviênxâydựngđượchệthốngnhận

diệnthươnghiệuhoànchỉnh(logo,brandguidelines,ứngdụngcơbản)cùngcôngnghệAR

tươngtácnhằmnângcaotrảinghiệmngườixem.NghiêncứukhẳngđịnhhiệuquảcủaPBL

trongđàotạothiếtkếđồhoạ,khigiúpngườihọcpháttriểnkỹnănggiảiquyếtvấnđềvànăng

lựcứngdụngcôngnghệsángtạo,đồngthờigợimởtiềmnăngápdụngARvàothiếtkếnhận

diệnthươnghiệubảotàngvàtruyềnthôngvănhoátạiViệtNam.

Từkhoá:bảotàngmỹthuật,côngnghệthựctếtăngcường,đađồhoạ,nhậndiệnthươnghiệu,

phươngphápdạyhọcdựatrêndựán

KhoaMỹthuậtCôngnghiệp,TrườngĐạihọcTônĐứcThắng

I.Đặtvấnđề

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và

chuyển đổi số, đào tạo ở ViệtNam cần

đổimớiđểgắnkếtlýthuyếtvớithựctiễn,

đặcbiệttronggiảngdạythiếtkếđồhọa.

Học tập dựa trên dự án (Project-Based

Learning - PBL) được xem là giải pháp

hiệuquả,songvẫnthiếunghiêncứuthực

nghiệm chứng minh tác động trong bối

cảnh vănhóa.Đồngthời,bảotàngđang

tìmkiếmcáchthuhútcôngchúngtrẻvà

nângcaotrảinghiệmthamquan,trongđó

côngnghệthựctếtăngcường(AR) hứa

422

hẹn tạosự sinhđộngvàtăngtínhtương

tácchonhậndiệnthươnghiệu.

Nghiên cứunàynhằm kiểmchứng

hiệu quảcủaPBLtrongđàotạothiếtkế

đồhọathôngquatrườnghợpđồánnhận

diệnthươnghiệubảotàngmỹthuật,đồng

thờixemxétvaitròbổtrợcủaARtrong

việcmởrộnggiátrịtrảinghiệm.Kếtquả

kỳvọngcungcấpcơsởthựcnghiệmcho

việcápdụngPBLtrongđàotạo,đồngthời

gợimởhướngpháttriểndựánthiếtkếvăn

hóaứngdụngcôngnghệsố.

II.Cơsởlýthuyết

2.1.Phươngpháphọctậpdựatrên

dựán(Project-BasedLearning-PBL)

Phương pháp học tập dựa trên dự

án PBL nhấn mạnh việc người họcgiải

quyếtcácnhiệmvụthựctiễnthôngqua

dự án có cấu trúc rõ ràng. Nghiên cứu

quốctếchothấyPBLgópphầnpháttriển

tưduysángtạo,phảnbiện,kỹnănggiải

quyếtvấnđề,giaotiếpvàlàmviệcnhóm

(Sumantri et al., 2022). Khác với học

truyềnthốngthiênvềlýthuyết,PBLđặt

ngườihọcvàocáctìnhhuốngphứctạp,

khuyến khích đặt câu hỏi, thử nghiệm,

phântíchvàtạorasảnphẩmcuốicùng

(Blumenfeldetal.,1991).Trongđàotạo,

PBLđặcbiệtphùhợpnhờkếthợpgiữa

lý thuyết và thực hành, mô phỏng môi

trườngnghềnghiệp(Riyantietal.,2017).

CácdựánthiếtkếtheoPBLyêucầusinh

viên hoàn thiện sản phẩm cụ thể, rèn

luyệnquảnlýtiếnđộ,tiếpnhậnphảnhồi

vàpháttriểntưduysángtạogắnvớibối

cảnhthựctiễn.Tuynhiên,tạiViệtNam,

cácnghiêncứuthựcnghiệmvềPBLtrong

đàotạothiếtkếđồhọavẫncònhạnchế,

thiếuminhchứngđịnhlượngvàđịnhtính

vềhiệuquảđốivớinănglựchọctậpvà

chấtlượngsảnphẩm.

2.2. Thiết kế nhận diện thương

hiệutrongbốicảnhvănhóa-bảotàng

Khái niệm nhận diện thương hiệu

đượchiểulàtậphợpcácyếutốhìnhảnh

và ngôn ngữ giúpmột tổ chức thể hiện

bảnsắcvàtạosựkhácbiệtvớicáctổchức

khác.Hệthốngnhậndiệnthườngbaogồm

logo,bảngmàu,kiểuchữ,tàiliệuhướng

dẫnthươnghiệuvàcácứngdụngtruyền

thông(Wheeler,2017).

Trongbốicảnhbảotàng,nhậndiện

thương hiệu không chỉ có chức năng

quảng bá,mà cònmang giátrị vănhóa,

lịchsửvànghệthuật(

Wang,2024)

.Nhiều

nămqua,hoạtđộngthamquanbảotàng

ở Việt Nam chủ yếu gắn liền với các

chươngtrìnhgiáodụctruyềnthống,hoạt

động ngoại khóa hay sự kiện kỷ niệm,

thayvìthuhútcôngchúngđếnthamquan

mộtcáchtựnguyện.Sovớicácquốcgia

cóhệthốngbảotàngpháttriển,côngtác

marketingvàquảngbácủabảotàngViệt

Namnhìnchungvẫncònhạnchếvàchậm

đổi mới (Phạm, 2016). Điều này đặt ra

nhucầucấpthiếtvềviệcxâydựngchiến

lượcnhậndiệnthươnghiệugắnvớiứng

dụngcáccôngnghệsốnhưAR,nhằmmở

rộngkhảnăngtiếpcận,tăngtínhhấpdẫn

vàkhuyếnkhíchsựthamgiachủđộngcủa

côngchúngtrẻ.Cácdựánthiếtkếdosinh

viênthựchiện,nếuđượcđịnhhướngđúng

đắn,cóthểđóngvaitrònhưmôhìnhthử

nghiệm,gợimởcáchướngtiếpcậnmới

cho việc đổimới hình ảnhvà cách thức

truyềnthôngbảotàng.

2.3.Côngnghệthựctếtăngcường

(AugmentedReality-AR)trongthiếtkế

vàtruyềnthôngvănhóa

Theo Craig (2013), thực tế tăng

cường (Augmented Reality-AR)không

chỉ làcông nghệmà cònlàphươngtiện

truyền thông, nơithông tin sốđượctích

423

hợp trực tiếp vào thế giới thực.AR tạo

trảinghiệmtươngtácbằngcáchbổsung

các lớp dữ liệu ảo (hình ảnh, âmthanh,

video,môhình3D)địnhvịphùhợpvới

ngữcảnh,giúpngườidùngcảmnhậnmôi

trườngxungquanhsinhđộngvàđachiều.

BảnchấtcủaARlàkếthợpliềnmạchgiữa

yếutốthựcvàảo,đồngthờiduytrìsựhiện

diệncủathếgiớithựcnhưnềntảngchính.

Trongbốicảnhbảotàng,ARgiúp

mở rộng trải nghiệm tham quan và hỗ

trợtruyềnthôngthươnghiệu,chuyểntải

câuchuyện,giátrịvănhóavàthôngtin

trưngbày một cách trực quan, hấp dẫn

(Nechitaetal.,2019).Điềunàyđặcbiệt

quan trọng với công chúng trẻ, quen

thuộcmôitrườngsốvàưathíchsựtương

tácđadạng.Nhưvậy,ARđóngvaitròbổ

trợchiếnlược,giúpthươnghiệubảotàng

hiệnđại,dễtiếpcậnvàphùhợpxuthế

truyềnthôngsố.

2.4.KhunglýthuyếttíchhợpPBL

vàARtrongđàotạothiếtkế

ViệckếthợpPBLvàARtrongđào

tạo thiết kế đồ họa có thể xem là một

hướngtiếpcậnmới,nơitrảinghiệmhọc

tậpdựatrêndựánđượcmởrộngnhờứng

dụng công nghệ số. PBL cung cấp môi

trường học tậpthực hành, khuyến khích

ngườihọcpháttriểntưduysángtạo,năng

lựcnghiêncứuvàhợptác.TheoRiyanti

et al. (2017) và Sumantri et al. (2022),

môhìnhnàykhôngchỉthúcđẩykhảnăng

phản biện và sáng tạo mà còn tạo điều

kiện cho người học thử nghiệm và tích

hợpcôngnghệmớitrongquátrìnhthiết

kế. Trong khi đó, AR đóng vai trò như

côngcụcôngnghệhỗtrợ,giúpsảnphẩm

thiếtkế-đặcbiệtlàhệthốngnhậndiện

thươnghiệu-trởnênsinhđộng,tươngtác

vàphùhợpvớicôngchúngtrẻtrongmôi

trườngtruyềnthôngsố.

Khung lý thuyết tích hợp này thể

hiệnhaitầnggiátrị:(1)vềgiáodục,giúp

nângcaohiệuquảhọctậpvànănglựcứng

dụngcôngnghệ;(2)vềứngdụng,tạora

sảnphẩmthiếtkếmangtínhthựctiễn,góp

phầnđổimớitruyềnthôngvănhóatạibảo

tàng. Khoảng trống nghiên cứu tại Việt

Namhiệnnaynằmởviệcthiếucáccông

trìnhthựcnghiệmkiểmchứngđồngthời

haikhíacạnhnàytrongmộtdựáncụthể.

III.Phươngphápnghiêncứu

Nghiên cứu được thực hiện theo

hướng định tính,lấy phương pháp nghiên

cứutìnhhuốnglàmtrọngtâm,kếthợpquan

sátcóhệthống,phântíchsảnphẩmthiếtkế,

phỏngvấnvàthuthậpphảnhồi.Cáchtiếp

cậnnàygiúpthuthậpdữliệutừnhiềunguồn

(quátrìnhhọctập,sảnphẩmthiếtkế,phản

hồicủagiảngviênvàsinhviên),đảmbảo

tínhkháchquanvàđộtincậycủakếtquả.

Dữ liệu được thu thậptrong phạm

vihọcphần“Thiết kếnhậndiện thương

hiệu”tạiTrườngĐạihọcTônĐứcThắng,

với đối tượng nghiên cứu là nhóm sinh

viênnăm3ngànhThiếtkếđồhọa.Việc

xác định đối tượng này giúp định vị rõ

phạmvivàmụctiêuquansát,phùhợpvới

môhìnhnghiêncứutìnhhuốngtrongđào

tạothiếtkế.

3.1.Thiếtkếnghiêncứu

Nghiên cứu áp dụng phương pháp

tình huống kết hợp phân tích định tính,

nhằmquansátchitiếtquátrìnhtriểnkhai

họcphần“Thiếtkếnhậndiệnthươnghiệu”

theomôhìnhPBL,đồngthờiphântíchdữ

liệutừquansát,phảnhồivàsảnphẩmthiết

kếđể làm rõ hiệu quả, ý nghĩavà thách

thứccủaviệctíchhợpcôngnghệAR.

3.2.Đốitượngnghiêncứu

Đốitượngnghiêncứulànhómsinh

viên năm 3 ngành Thiết kế đồ họa tại

424

Trường Đại học Tôn Đức Thắng, tham

giahọcphần“Thiếtkếnhậndiệnthương

hiệu”. Đây làthời điểm sinh viên đã có

nền tảng lý thuyết và kỹ năng sử dụng

côngcụthiếtkế,đồngthờivẫncònnhiều

khônggiansángtạođểthửnghiệmnhững

yếutốmớinhưcôngnghệAR.

3.3.QuytrìnhtriểnkhaiPBLtrong

họcphầnthiếtkế

QuytrìnhPBLđượctriểnkhaitrong

thờigian2thángvới9buổihọc,bắtđầu

từ việc giảng viên đềxuất 4 định hướng

nghiêncứu,trongđócóchủđề“Lĩnhvực

vănhóa-nghệthuậttạiTP.HCM”.Nhóm

sinhviênlựachọnphát triển đề tàinhận

diệnthươnghiệuchoBảotàngMỹthuật,

từđógiảngviêncungcấpthêmdữliệubối

cảnhvàxácđịnhđâylàtrườnghợpnghiên

cứuchính.Tronggiaiđoạnlậpkếhoạch,

côngviệcđượcphânchiadựatrênthếmạnh

cánhâncủatừngthànhviên,giảngviêngiữ

vaitròcốvấnvàphảnbiện.Quytrìnhtriển

khaibaogồmcácbướcpháttriểnconcept,

xây dựng moodboard, phác thảovàhoàn

thiện hệ thống nhận diện bằng các phần

mềmchuyêndụngnhưAdobePhotoshop,

Illustrator và InDesign. Công nghệ AR

đượctíchhợptrênmộtsốấnphẩmnhưyếu

tốbổtrợ,dosinhviênchủđộngnghiêncứu

vàthựchiện.Việcđánhgiáhọcphầnđược

tiếnhànhquahaigiaiđoạn:bàiquátrình

(30%),nhómtậptrungvàoviệctrìnhbày

ýtưởngnghiêncứu,giảiphápthiếtkếvà

nhận phản hồi;bài cuốikỳ(70%), nhóm

trìnhbàyhệthốngnhậndiệnthươnghiệu

hoànchỉnhtrướchộiđồng,đượcđánhgiá

trêncơsởhiệu quả,tínhsángtạo,giátrị

thẩm mỹ vàmức độ tíchhợpAR.Trong

phạm vi nghiên cứu này, trọng tâmphân

tích được đặt vào hệthống thiết kế cuối

kỳ,nhằmđánhgiámộtcáchtoàndiệntính

hiệuquảcủaphươngphápPBLkhikếthợp

cùngứngdụngcôngnghệARtrongđàotạo

thiếtkế.

3.4.Phươngphápthuthậpdữliệu

Dữ liệu được khai thác từ cả tiến

trìnhvàkếtquảdựán.Quansáttiếntrình

ghinhậncáchnhómsinhviênpháttriểný

tưởng,triểnkhaithiếtkếvàphốihợplàm

việc.Phântíchsảnphẩmtậptrungvàobộ

nhận diện thương hiệu qua các tiêu chí:

tínhthốngnhất,sángtạo,giátrịthẩmmỹ

vàkhảnăngứngdụng,đồngthờixemxét

ARnhưyếutốbổtrợ.Phỏngvấnvàphản

hồiđượcsửdụngđể làmrõtrảinghiệm

học tập,thuận lợi - khókhăn trong quá

trìnhthựchiện,cùngđánhgiácủagiảng

viênvềhiệuquảPBLvàmứcđộgắnkết

ARtrongđàotạothiếtkếđồhọa.

3.5.Phươngphápquansátcóhệthống

Ngoàikhảosátvàphỏngvấn,nghiên

cứuápdụngquansátcóhệthốngđểghi

nhận phản ứng của người dùng khi trải

nghiệmấnphẩmtruyềnthôngvàcôngnghệ

AR.Cácyếutốnhưthờigianchúý,mức

độtươngtác,biểuhiệncảmxúcvàhành

visửdụngthiếtbịđượcghinhậnvàphân

tích,nhằmkiểmchứngtínhhiệuquảvàkhả

năngứngdụngthựctiễncủahệthốngnhận

diệnthươnghiệutrongbốicảnhbảotàng.

IV.Kếtquảnghiêncứuvàthảoluận

4.1.Nghiêncứuvàphântíchbốicảnh

Tronggiaiđoạnđầu,nhómsinhviên

tiếnhànhkhảosátthựctếtạiBảotàngMỹ

thuậtTP.HCM - đối thủ cạnh tranh trực

tiếpcủađềtài.Thờigianthựchiệnnghiên

cứukéodàitrong2tuần,tươngđương4

buổihọc.Quaquansát,phỏngvấnkhách

thamquanvàphântíchcácấnphẩmtruyền

thônghiệncó,nhómnhậnthấybảotàng

sởhữulợithếvềlịchsửlâuđời,bộsưu

tậpđadạngnhưnghìnhảnhnhậndiệncòn

rời rạc, chưa tạo dấu ấn mạnh với công

chúngtrẻ.Cácấnphẩmtruyềnthôngchưa

khaitháctốtcôngnghệsố,chủyếudừngở

hìnhthứcinấnvàtrưngbàytạichỗ.

425

Hình1:Khảosátcủanhómsinhviênvềnhucầucủagiớitrẻ

vềmộtthươnghiệubảotàngmới

Nguồn:nhómsinhviên

Từđó,nhómxácđịnhkhoảngtrống:

cầnmộtthươnghiệubảotàngmỹthuậtmới

vừamangtínhchuyênmônnghệthuật,vừa

gắnkếtvớitrảinghiệmđươngđạivàcông

nghệ.Đốitượngcôngchúngmụctiêuđược

định vịlà sinh viên, giớitrẻ thành thị và

nhữngngườiquantâmđếnvănhóa-nghệ

thuậtnhưngyêucầutrảinghiệmtrựcquan,

mớimẻhơn.Đâylàtiềnđềđểnhómphát

triểnđịnhhướnggiátrịcốtlõichobộnhận

diện:hiệnđại-sángtạo-gắnkếtcộngđồng.

4.2. Quá trình triển khai và phát

triểnsảnphẩm

Dựatrêncơsởphântíchở4.1,nhóm

sinhviênxâydựnglộtrìnhtriểnkhaitheo

phươngphápPBL.Quátrìnhdiễnratrong

9buổihọc,kéodài2tháng,vớisựphân

côngcụthể:nghiêncứu-thiếtkếđồhọa-

nộidung-AR-thuyếttrình.

Cácbướcchínhgồm:

1. Phát triển ý tưởng:Dựa trên kết

quả nghiêncứubanđầu,nhómsinhviên

xác lập cá tínhthương hiệu bảo tàn Dựa

trênnghiêncứubanđầu,nhómxáclậpcá

tínhthươnghiệu bảotàng vớibatrụcột:

sángtạo,disảnvàhộitụ,đồngthờichọn

têngọi “Đan Hoạ”- trong đó “Đan”gợi

sự đan xen, giao thoa, còn “Hoạ” biểu

trưng cho hội họa và mỹ thuật. Concept

tổngthể“Di-Đan-Hoạ:Hànhtrìnhnghệ

thuậtđượcdẫndắtbởibatầnggiátrị”nhấn

mạnh:Ditượngtrưngchodisản,phảnánh

chiềusâulịchsử-vănhóa;Đanthểhiện

sựgiaothoagiữatruyềnthốngvàhiệnđại;

Hoạđạidiệnchohộihọa,lĩnhvựctrung

tâmcủabảotàng.Cáchtiếpcậnnàyvừa

khẳngđịnhchuyênmôn,vừađịnhvịbảo

tàngnhưkhônggiannghệthuậtnăngđộng,

kếtnốidisảnvớisángtạođươngđại

2. Xây dựng moodboard: Trên cơ

sở concept đã xác lập, nhóm xây dựng

moodboard nhằm định hình phong cách

thiếtkế,bảngmàu,hìnhảnhvàchấtliệu

đồ họa phù hợp. Moodboard đảm bảo

sựthốngnhấtthẩmmỹtrongtoànbộhệ

thống, làm nền tảng cho giai đoạn phác

thảovàpháttriểncáchạngmụcnhậndiện.

3.Phácthảo:Dựatrênmoodboard,

sinh viên phác thảo các yếu tố cốt lõi:

logo,bảngmàuvàkiểuchữ.Quátrìnhnày

kếthợpthửnghiệmtrựctiếptrêngiấyvà

côngcụđồhọasố,đồngthờiđượcphản

biện nhiều vòng để loạibỏ yếu tố thừa,

giữlạiđặctrưngthươnghiệu.Cácyếutố

cũng được thử nghiệm trong nhiều ngữ

cảnh ứng dụngnhằm đảm bảo linhhoạt

vàkhảnăngmởrộnghệthốngnhậndiện.

4.Hoànthiệnhệthốngnhậndiện:

Sau chọn lọc, nhóm phát triển bộ ấn

phẩm văn phòng, poster, vé, brochure,

Ứng dụng công nghệ AR trong đồ án thiết kế nhận diện thương hiệu Bảo tàng Mỹ thuật theo phương pháp Project-Based Learning

Bài viết nghiên cứu ứng dụng AR trong thiết kế nhận diện thương hiệu bảo tàng mỹ thuật theo phương pháp PBL, nâng cao sáng tạo và kỹ năng sinh viên.

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi