intTypePromotion=1
 » 
 » 

Vai trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán trong thời đại công nghiệp 4.0

Chia sẻ: ViDili2711 ViDili2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

0
Thêm vào BST
Báo xấu
44
lượt xem 3
download

Vai trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán trong thời đại công nghiệp 4.0

Mô tả tài liệu
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong những năm gần đây, các công ty kiểm toán lớn đều quan tâm đến dịch vụ kiểm toán hệ thống thông tin (HTTT) kế toán. Tại Việt Nam, các công ty có 100% vốn đầu tư nước ngoài trong nhóm “Big Four” đều có dịch vụ kiểm toán HTTT chuyên nghiệp. Ý nghĩa của nghiên cứu này là rút ra một số thuận lợi, khó khăn và vai trò của kiểm toán HTTT trong thời đại công nghiệp 4.0.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vai trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán trong thời đại công nghiệp 4.0

  1. Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật VAI TRÒ CỦA KIỂM TOÁN HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN TRONG THỜI ĐẠI CÔNG NGHIỆP 4.0 Vương Thị Thanh Nhàn* TÓM TẮT Trong những năm gần đây, các công ty kiểm toán lớn đều quan tâm đến dịch vụ kiểm toán hệ thống thông tin (HTTT) kế toán. Tại Việt Nam, các công ty có 100% vốn đầu tư nước ngoài trong nhóm “Big Four” đều có dịch vụ kiểm toán HTTT chuyên nghiệp. Các khách hàng lớn đều có hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) và có nhu cầu chính xác hóa các nghiệp vụ của hệ thống này. Chính vì vậy các công ty kiểm toán có dịch vụ kiểm toán HTTT sẽ có lợi thế lớn trong việc tiếp cận và cung cấp dịch vụ cho các công ty khách hàng tiềm năng này. Ý nghĩa của nghiên cứu này là rút ra một số thuận lợi, khó khăn và vai trò của kiểm toán HTTT trong thời đại công nghiệp 4.0 Từ khóa: Vai trò kiểm toán HTTT kế toán, công nghiệp 4.0, quy trình kiểm toán BENERFITS OF AUDITING THE ACCOUNTING INFORMATION SYSTEM IN THE INDUSTRIAL REVOLUTION 4.0 ABSTRACT In recent years, major auditing companies are interested in accounting information system (Information System) audit services. In Vietnam, companies with 100% foreign investment in the “Big Four” group have professional auditing system. Large customers have information technology (IT) systems and need to correct their business operations. Therefore, auditing companies that have audit services will have great advantages in accessing and providing services to these potential clients. The significance of the study draws some of the advantages, disadvantages and the role of information system audits in the industrial revolution 4.0 Keywords: Auditing role of Accounting Information System, industrial revolution 4.0, audit process. 1. GIỚI THIỆU CHUNG 1.1. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư Internet vạn vật (Internet of Things). Hình 1 (4.0) trình bày các đặc trưng của Cách mạng công Cách mạng công nghiệp 4.0 là cuộc cách nghiệp 4.0. mạng công nghiệp thông minh, bao gồm khả Trong các đặc trưng của cuộc cách mạng năng kết nối thông minh, tính toán thông công nghiệp 4.0 chúng ta thấy rằng các đặc trưng minh, xử lý thông minh. Công nghiệp 4.0 là sau đây sẽ giúp cải tiến đáng kể hệ thống công sự kết nối nhiều đối tượng thông minh trong nghệ thông tin nói chung và hệ thống thông tin một hệ sinh thái thông minh mà cụ thể là kế toán nói riêng trong các doanh nghiệp. * ThS. GV. Trường Đại học Tài chính Marketing TPHCM, Điện thoại: 0906332547 Email: vuongthithanhnhan@gmail.com; 82
  2. Vai trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán ... Hình 1:. Các đặc trưng của Công nghiệp 4.0 1.1.1. Điện toán đám mây (Cloud computing)1 tỷ thiết bị kết nối. Theo thống kê của Cisco [8] Cho phép dịch chuyển các tài nguyên tính thì đến năm 2020 mỗi người có đến 6 thiết bị kết toán, dịch vụ, ứng dụng lên Internet để cung cấp nối. Để khai thác được các thiết bị kết nối này, cho người dùng theo yêu cầu. Với đặc tính này, chúng ta cần phải đưa các dịch vụ cần cung cấp người dùng chỉ cần trả tiền cho các dịch vụ vào lên nền tảng tương ứng. Việc quản lý hàng hóa, các thời điểm nhất định mà mình cần. Điều này kho bãi,… trong cuộc cách mạng công nghiệp giúp tiết kiệm chi phí đáng kể so với phương lần thứ tư có sự tham gia rõ nét của các thiết bị thức truyền thống. Đối với nhà cung cấp dịch IoT như các cảm biến, máy tính mini (Arduino, vụ, điện toán đám mây cho phép họ dễ dàng mở Raspberry), thẻ từ, … đã làm thay đổi hướng rộng tài nguyên tính toán phân tán ở nhiều nơi tiếp cận của việc kiểm toán hệ thống thông tin khác nhau. Điều này giúp họ chủ động trong việc kế toán. đáp ứng các yêu cầu của người dùng. Các giải 1.1.3. Dữ liệu lớn (Bigdata) pháp phần mềm kế toán hiện tại đã dịch chuyển Mang lại nhiều thách thức cho con người sang môi trường điện toán đám mây thông qua trong việc quản lý và khai thác nó. Tuy nhiên nó các ứng dụng web thay vì các ứng dụng dạng cũng mang lại cho con người nhiều cơ hội một Desktop Application truyền thống. khi đã biết cách khai thác nó. Giờ đây, các giải 1.1.2. Internet vạn vật (Internet of Things)2 pháp phần mềm đều quan tâm đến tính hiệu quả Là một hệ thống tích hợp nhiều thiết bị để trong việc khác thác lượng thông tin dữ liệu lớn trở thành một hệ kết nối rộng lớn. Số lượng các nhằm mang đến lợi thế cạnh tranh cho doanh thiết bị IoT kết nối ngày càng nhiều. Theo thống nghiệp. Xu thế này yêu cầu nghiệp vụ kiểm toán kê của Statista3 thì, năm 2017 có hơn 20 tỷ thiết hệ thống thông tin kế toán cũng thay đổi theo để bị, đến năm 2025 con số này dự kiến là hơn 75 tương thích. 1 Forbes, Bernard Marr, “Why Everyone Must Get Ready For The 4th Industrial Revolution”, https://www. forbes.com/sites/bernardmarr/2016/04/05/why-everyone-must-get-ready-for-4th-industrial-revolution. Truy cập ngày 20/10/2019. 2 http://internetofthingsagenda.techtarget.com/definition/Internet-of-Things-IoT, truy cập ngày 25/07/2019. 3 https://www.statista.com/statistics/471264/iot-number-of-connected-devices-worldwide/, truy cập ngày 15/01/2019. 83
  3. Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật 1.2. Hệ thống thông tin kế toán 1.2.1. Các yếu tố cấu thành Hệ thống thông Hệ thống thông tin kế toán (AIS) là một tin kế toán 3 thành phần của HTTT quản lý, thực hiện việc HTTT kế toán là một tập hợp các thành phần: thu thập, xử lý và báo cáo các thông tin liên dữ liệu đầu vào, quá trình xử lý, quá trình lưu trữ, quan đến các quy trình nghiệp vụ kế toán1. cung cấp thông tin đầu ra. Các thành phần này Mối quan hệ giữa hệ thống thông tin kế toán chính là cấu trúc của một HTTT được xử lý theo (AIS) và HTTT quản lý được thể hiện qua sơ đồ một quy trình nhất định tùy thuộc vào đặc điểm trong Hình 2. sản xuất kinh doanh của đơn vị. Quy trình xử lý Hình 2: Mối quan hệ giữa HTTT kế toán và HTTT kế toán có thể khái quát theo Hình 3. HTTT Quản lý Hình 3: Quy trình xử lý hệ thống thông tin kế toán 1.2.3. Kiểm toán hệ thống thông tin kế toán6 Kiểm toán HTTT kế toán là việc thực hiện các thủ tục kiểm soát một thực thể cấu trúc hệ thống CNTT. Công việc này được thực hiện chung với việc kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC), kiểm toán nội bộ hay kiểm toán với các mục đích khác. Quy trình kiểm toán hệ thống thông tin kế toán được mô tả trong Hình 4. Hình 4: Quy trình chung trong xây dựng kiểm toán HTTT Trong một đơn vị kinh doanh, bộ phận kế toán là nơi nhận và cung cấp thông tin nhiều nhất. Vì thế, trong thời đại CNTT hiện nay, khi đề cập đến HTTT trong doanh nghiệp, người ta hay qui về HTTT kế toán. Từ các nguồn thông tin được tập hợp tại phòng kế toán, dùng các chương trình ứng dụng với các phương pháp xử lý của kế toán tạo lập những thông tin cần thiết, hữu ích phục vụ cho công tác quản lý của đơn vị. 1 ISACA, Certified Information Systems Auditor, http://www.isaca.org/certification/cisa-certified- information-systems-auditor/pages/default.aspx, retrieved on 6/10/2019 2 ISACA, Certified Information Systems Auditor, http://www.isaca.org/certification/cisa-certified- information-systems-auditor/pages/default.aspx, retrieved on 6/10/2019 3 Tập thể tác giả khoa Kế toán – Kiểm toán, Trường đại học Kinh tế TPHCM (1998), Hệ thống thông tin kế toán, Nhà xuất bản Tài chính. 84
  4. Vai trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán ... Bảng 1: Quy trình chung trong xây dựng kiểm toán HTTT 1 Lập kế - Hiểu biết về HTTT và các kiểm soát HTTT của doanh nghiệp. hoạch - Đánh giá sơ bộ về rủi ro kiểm soát, xác định sai phạm tiềm tàng, các thủ tục Bước 1 kiểm kiểm soát liên quan. toán - Lập kế hoạch kiểm toán toàn hệ thống Thực - Thực hiện các thử nghiệm kiểm soát được thiết kế và cài đặt trong hệ thống. hiện - Thực hiện các thử nghiệm kiểm soát để thu thập bằng chứng về hoạt động Bước 2 kiểm hữu hiệu của các kiểm soát này trong hệ thống. toán - Kết luận sơ bộ cho các mục tiêu liên quan. Hoàn - Tổng hợp lại quá trình thực hiện kiểm toán. thành - Xác định các thiếu sót đối với hệ thống kiểm soát HTTT. Bước 3 kiểm - Phát hành thư quản lý. toán - Phát hành báo cáo kiểm toán HTTT. 2. ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN VỀ KIỂM 2.2.1 Một số tồn tại trong hoạt động kiểm TOÁN HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN toán HTTT kế toán TẠI CÁC CÔNG TY KIỂM TOÁN VIỆT - Lĩnh vực kiểm toán HTTT kế toán còn khá NAM HIỆN NAY mới mẻ, thậm chí không muốn nói là xa lạ đối 2.1. Một số thành công với gần hết các công ty kiểm toán trong nước. Các công ty kiểm toán đã nhận thức được Một số công ty kiểm toán khi tiến hành khảo rằng sử dụng máy tính trong hoạt động kế toán sát, KTV còn chưa biết khái niệm kiểm toán của doanh nghiệp có ảnh hưởng không nhỏ đến HTTT kế toán là muốn đề cập đến vấn đề gì cho nên việc thực hiện công việc tìm hiểu hệ thống số liệu trên BCTC. Việc nhận thức được vấn đề và các kiểm soát liên quan đến hệ thống là một này có ý nghĩa quan trọng, sẽ tạo tiền đề cho công việc xa lạ đối với một số KTV. các công ty kiểm toán và kiểm toán viên (KTV) - Việc thực hiện kiểm toán HTTT kế toán ngày càng chú trọng hơn đến hoạt động kiểm còn sơ sài, chưa có quy trình cụ thể: một số công toán HTTT kế toán. ty kiểm toán trong nước mới chỉ dừng lại ở việc Một số công ty kiểm toán bước đầu cũng xem xét doanh nghiệp sử dụng hệ thống nào, có những bước tìm hiểu về HTTT kế toán của trong năm doanh nghiệp có thay đổi, phát triển doanh nghiệp trong quá trình thực hiện kiểm chương trình mới nào không? Đó chỉ là những toán. Do vậy, nó có thể cung cấp cho KTV tìm hiểu bên ngoài, nó không cung cấp cho KTV những cơ sở để đánh giá rủi ro kiểm toán cho đủ cơ sở để đưa ra kết luận HTTT kế toán của phù hợp. doanh nghiệp hoạt động hữu hiệu và hiệu quả, Tuy nhiên, bên cạnh những thành công đạt do vậy không đảm bảo những số liệu trên BCTC được, hoạt động kiểm toán HTTT kế toán tại các được xuất ra từ hệ thống là đầy đủ, chính xác và công ty Việt Nam còn tồn tại nhiều vấn đề cần đúng niên độ. Điều này thực sự rất nguy hiểm được xem xét đúng mực và có hướng giải quyết trong việc đảm bảo các tính trung thực và hợp cho phù hợp. lý của các BCTC. Tuy nhiên, tác giả nhận thấy 2.2. Một số tồn tại trong hoạt động kiểm toán rằng cũng không thể đổ lỗi hết cho các công HTTT kế toán tại các công ty kiểm toán Việt ty kiểm toán Việt Nam bởi nó bị tác động bởi Nam nhiều nhân tố chủ quan và khách quan. 1 KPMG, Tài liệu hướng dẫn “Kiểm toán hệ thống thông tin”. 85
  5. Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật 2.2.2. Những nguyên nhân ảnh hưởng đến lao động và hiệu quả công việc. Do vậy, nhiều hoạt động của kiểm toán HTTT kế toán tại các quy trình xử lý công việc của doanh nghiệp hiện công ty kiểm toán Việt Nam nay được thực hiện bởi các hệ thống CNTT. - Khái niệm kiểm toán HTTT còn khá mới Đi cùng với việc hỗ trợ hoạt động của doanh mẻ trên thế giới, do vậy loại hình kiểm toán này nghiệp, HTTT cũng ảnh hưởng không nhỏ đến còn xa lạ đối với các doanh nghiệp kiểm toán những số liệu trên BCTC. Trong khi đó các nhà trong nước cũng là điều dễ hiểu. đầu tư trong xã hội quan tâm đến tính trung thực - Các công ty kiểm toán trong nước đa số và hợp lý của các BCTC. Điều này đòi hỏi cần là những công ty trẻ và nhỏ, mới thành lập từ có một phương pháp kiểm toán HTTT kế toán hơn chục năm trở lại đây, do vậy thiếu về cả với các thủ tục kiểm toán có thể cung cấp bằng nguồn nhân lực lẫn kinh nghiệm còn chưa đủ chứng đảm bảo HTTT kế toán hoạt động sẵn đáp ứng các sản phẩm dịch vụ truyền thống là sàng, bảo mật và hữu hiệu, có như vậy thì các kiểm toán BCTC huống chi đến các loại hình nhà đầu tư mới có thể tin tưởng vào các BCTC kiểm toán khác. tạo ra từ HTTT của doanh nghiệp. Từ đó, các nhà - Nhận thức của công ty kiểm toán và KTV đầu tư có thể an tâm đầu tư vào doanh nghiệp về tầm quan trọng của kiểm toán HTTT còn sau khi phân tích xem xét các BCTC được kiểm thấp, do vậy chưa thực sự đánh giá được tác toán, giúp thúc đẩy hoạt động của doanh nghiệp động của HTTT đến số liệu trên BCTC. Do đó, và cho cả sự phát triển của xã hội. loại hình kiểm toán này chưa nhận được sự quan 3.2. Đối với các đơn vị được kiểm toán hệ tâm tích cực. thống thông tin kế toán - Một lý do nữa là các khách hàng mà các Việc ứng dụng CNTT vào hoạt động hiện công ty kiểm toán Việt Nam thực hiện kiểm toán nay không còn là mới mẻ đối với các doanh BCTC đa số là các doanh nghiệp nhỏ và vừa nghiệp. Các doanh nghiệp cũng nhận thức rằng trong nước, vì thế việc sử dụng CNTT tuy đã HTTT còn tác động rất lớn, đặc biệt trong quá có nhưng chưa phổ biến trong tất cả các phần trình xử lý, ghi nhận các giao dịch, dữ liệu. Do hành, một số nghiệp vụ đa số còn thực hiện thủ vậy, các doanh nghiệp đã thiết kế và cài đặt các công. Do vậy, vấn đề quan tâm sự ảnh hưởng thủ tục kiểm soát nội bộ riêng biệt liên quan đến của HTTT kế toán đến số liệu chưa thực sự sâu HTTT, để hạn chế và ngăn ngừa những rủi ro sắc như các doanh nghiệp lớn ứng dụng CNTT tiềm ẩn sẵn trong hệ thống và cả những rủi ro trong hầu hết mọi hoạt động của doanh nghiệp. xảy ra do gian lận, sai sót của nhân viên. 3. VAI TRÒ CỦA KIỂM TOÁN HTTT Ví dụ nếu như doanh nghiệp không có chính KẾ TOÁN TRONG THỜI ĐẠI CÔNG sách phân biệt quyền truy cập (access control) NGHIỆP 4.0 khác nhau cho mỗi nhân viên vào các chương 3.1. Đối với xã hội tình ứng dụng và nguồn dữ liệu của hệ thống Trong thời đại CNTT phát triển như hiện thông tin trong doanh nghiệp, thì có thể dẫn đến nay, CNTT đã được sử dụng trong hầu hết các nhân viên truy cập trái phép hoặc không phù ngành công nghiệp trên thế giới. Đa số các doanh hợp vào một số hệ thống, chương trình dữ liệu. nghiệp hiện nay đều có sự giúp sức của máy tính Từ đó, họ có thể dẫn đến việc thực hiện các giao để làm giảm thiểu các công việc xử lý thủ công dịch trái phép, không có thực, hoặc sao chép, vốn mất thời gian và đôi khi không đạt năng suất phá hủy dữ liệu quan trọng trong hệ thống1. 1 Wall Street Journal, Fund Manager AIJ employees arrested on Suspicion of Fraud, http://online.wsj.com/ article/SB10001424052702303836404577475740520186900.html, truy cập ngày 8/6/2019. Tr.16-17 86
  6. Vai trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán ... Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người toán phải có hiểu biết đầy đủ về môi trường tin quả lý doanh nghiệp và người quản lý HTTT học để lập kế hoạch, chỉ đạo, giám sát và kiểm không thể kiểm soát được mọi gian lận, rủi ro vì tra công việc kiểm toán đã thực hiện”. Thông hai nguyên nhân sau: qua kiểm toán HTTT sẽ giúp cho KTV nắm - Do doanh nghiệp chưa thiết kế và cài đặt được những thông tin sau: kiểm soát có liên quan đến bộ phận đó. - Có được hiểu biết đầy đủ về hệ thống - Doanh nghiệp đã có thủ tục kiểm soát tuy kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ chịu ảnh nhiên kiểm soát này hoạt động không hữu hiệu. hưởng của môi trường tin học; Thông qua quá trình kiểm toán hệ thống - Xác định ảnh hưởng của môi trường tin thông tin, KTV với kinh nghiệm và kỹ năng học đến việc đánh giá chung về rủi ro, rủi ro số chuyên môn của mình, họ có thể phát hiện ra dư tài khoản hoặc rủi ro từng loại giao dịch; những lỗ hổng còn tồn tại trong hệ thống kiểm - Xây dựng và thực hiện các thử nghiệm soát HTTT của doanh nghiệp. Dựa trên cơ sở kiểm soát và thử nghiệm cơ bản phù hợp. đó, họ thông báo những phát hiện của mình vào Kết quả kiểm toán HTTT kế toán thực sự rất thư quản lý cho doanh nghiệp, đồng thời đưa ra quan trọng cho kiểm toán viên trong toàn bộ quy một số hướng dẫn để doanh nghiệp tham khảo. trình kiểm toán BCTC. Những giá trị to lớn của Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể biết được HTTT kiểm toán HTTT bao gồm: của mình đã hoạt động tốt chưa và các kiểm soát 3.3.1. Hỗ trợ giai đoạn lập kế hoạch mà doanh nghiệp cài đặt có đầy đủ và hữu hiệu Công việc quan trọng trong giai đoạn lập kế trong việc ngăn ngừa và hạn chế rủi ro và gian hoạch của KTV là tìm hiểu về hoạt động của hệ lận. Nhờ vào kiểm toán HTTT, mà quá trình thống kế toán cũng như hệ thống kiểm soát nội hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hoạt bộ của doanh nghiệp để xây dựng kế hoạch kiểm động trôi chảy và hiệu quả hơn. toán tổng thể và chương trình kiể toán. Với sự 3.3. Đối với công ty kiểm toán tham gia của kiểm toán HTTT kế toán sẽ: Mục tiêu của công ty kiểm toán khi tham gia Giúp KTV có được một sự hiểu biết về môi kiểm toán BCTC là thu thập bằng chứng đảm trường CNTT của doanh nghiệp, và hiểu biết bảo cho BCTC của đơn vị kiểm toán là trung một cách sơ bộ về hệ thống kiểm soát HTTT kế thực và hợp lý. Tuy nhiên, trong những trường toán được cài đặt liên quan đến BCTC. Từ đó, hợp, những con số trên BCTC được lấy từ quá KTV có thể đánh giá hiệu quả của các HTTT và trình xử lý của HTTT thì tính chính xác và đầy những rủi ro có thể phát sinh từ hệ thống có ảnh đủ của những con số này bị ảnh hưởng rất nhiều hưởng đến quá trình kiểm toán. vào hoạt động của HTTT. Các kiểm soát để ngăn Giúp KTV phát hiện được những vấn đề ngừa rủi ro, gian lận được doanh nghiệp cài đặt đang tồn tại trong HTTT mà có thể ảnh hưởng vào HTTT. Chính vì vậy, điều này đòi hỏi KTV đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, và phải có sự hiểu biết và đánh giá về hoạt động xem xét những tác động này có ảnh hưởng đến của HTTT trong doanh nghiệp thông qua kiểm cuộc kiểm toán. toán HTTT kế toán. Giúp KTV xem xét được ảnh hưởng của Theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số HTTT bao gồm hệ thống đang sử dụng và cả hệ 401 về “Kiểm toán trong môi trường tin học” 1 thống mới đang được cài đặt (nếu có) ảnh hưởng đã hướng dẫn: “Kiểm toán viên và công ty kiểm đến quá trình tạo ra BCTC. 1 Bộ Tài chính (2003), Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 401 về “Thực hiện kiểm toán trong môi trường tin học”, ban hành theo Quyết định số 195/2003/QĐ-BTC. 87
  7. Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật 3.3.2. Hỗ trợ giai đoạn thực hành kiểm toán sau khi thực hiện đều được lưu vào hồ sơ kiểm Đối với các phần hành kế toán được thực toán BCTC. hiện hoàn toàn tự động trên hệ thống, ví dụ Trong quá trình thực hiện kiểm toán HTTT như chương trình tự động tính lãi phải trả cho kế toán, nếu KTV phát hiện ra những thiếu sót các tiền gửi của khách hang hoặc tiền lãi từ của hệ thống kiểm soát HTTT của doanh nghiệp, các khoản vay của ngân hàng,…Kiểm toán KTV sẽ thể hiện trong thư quản lý cho doanh HTTT kế toán có thể giúp KTV thu thập được nghiệp biết, đồng thời có những gợi ý mang tính bằng chứng kiểm toán bằng cách hỗ trợ trong tham khảo cho doanh nghiệp để hoàn thiện các việc: kiểm soát đảm bảo cho HTTT hoạt động hữu - Hỗ trợ kỹ thuật kiểm toán bằng máy tính, hiệu hơn. thực hiện các thủ tục phân tích các dữ liệu thu Tóm lại, kiểm toán HTTT kế toán không nhập được từ khách hàng về những biến động chỉ phục vụ đắc lực cho công ty kiểm toán khi đáng kể trong năm để tập trung kiểm toán những thực hiện kiểm toán BCTC cho doanh nghiệp vùng nhận định có rủi ro cao. mà nó còn cần thiết cho cả xã hội và các đơn - Tìm hiểu cách thức thiết lập chương trình vị được kiểm toán. Chính vì vậy việc thiết lập xử lý tự động của doanh nghiệp, thực hiện các một quy trình kiểm toán HTTT kế toán với các thử nghiệm nhằm đảm bảo quá trình xử lý và thủ tục kiểm toán riêng biệt đang trở thành một ghi nhận dữ liệu vào sổ cái này đầy đủ và chính nhu cầu cấp thiết không chỉ đối với các doanh xác đồng thời tiến hành tính lại xem hệ thống kế nghiệp kiểm toán hiện nay mà còn đối với toàn toán xử lý bằng máy tính của doanh nghiệp có xã hội. xử lý chính xác. 4. CÁC KIẾN NGHỊ Đôi khi, các thử nghiệm cơ bản được thực 4.1. Kiến nghị đối với các công ty kiểm toán hiện bởi kiểm toán HTTT kế toán cho một phần Việt Nam hành kế toán nào đó lại là một cách thu thập Thứ nhất, bản thân các công ty kiểm toán bằng chứng kiểm toán hiệu quả hơn so với thực Việt Nam hiện nay phải nhận thức được tầm hiện bằng thủ công bởi lẽ nó sẽ tiết kiệm được quan trọng và tính cần thiết của kiểm toán thời gian thực hiện và có thể cung cấp bằng HTTT kế toán vì đây là một loại hình dịch vụ chứng kiểm toán đáng tin cậy hơn thủ tục chọn mới có khả năng làm tăng doanh thu cho đơn mẫu do nếu hệ thống được thiết kế và cài đặt vị. ổn định thì tất cả các số liệu xử lý từ các giao Thứ hai, các công ty cần tìm hiểu và dịch được nhập vào hệ thống mang tính tin cậy nghiên cứu các khái niệm về kiểm toán HTTT cao hơn. kế toán và quy trình thực hiện của hoạt động 3.3.3. Hỗ trợ cho giai đoạn hoàn thành kiểm toán này trên thế giới hiện nay, từ đó xây kiểm toán dựng một quy trình kiểm toán HTTT kế toán Giai đoạn hoàn thành kiểm toán là giai đoạn thích hợp. KTV tổng hợp lại quá trình thực hiện kiểm toán Thứ ba, xây dựng nguồn nhân lực có chuyên và phát hành báo cáo kiểm toán và thư quản lý môn cao trong lĩnh vực kiểm toán HTTT kế cho đơn vị được kiểm toán. toán thông qua các khóa đào tạo chuyên sâu, Trong quá trình hoàn thành kiểm toán, nếu nâng cao nghiệp vụ kiểm toán và kiến thức kiểm toán HTTT kế toán tham gia vào mục tiêu CNTT cho KTV. kiểm toán có rủi ro trọng yếu, thì những quá Thứ tư, phối hợp với quy trình kiểm toán trình thực hiện kiểm toán HTTT những kết luận BCTC để kiểm toán BCTC và các hoạt động 88
  8. Vai trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán ... soát xét khác. Đặc biệt hỗ trợ trong thử nghiệm Trên thế giới hiện nay đã có chương trình kiểm soát và thử nghiệm cơ bản. đào tạo lấy bằng kiểm toán HTTT kế toán 4.2. Kiến nghị đối với Hiệp hội kiểm toán (Certified Information Systems Auditor)1. Các viên hành nghề công ty kiểm toán Việt Nam nên có chính sách Hiệp hội kiểm toán viên hành nghề cần quan hỗ trợ KTV tham gia chương trình đào tạo này tâm và hỗ trợ các công ty kiểm toán thông qua vì sẽ giúp công ty có được nguồn nhân lực trong một số hoạt động sau: việc phát triển kiểm toán HTTT kế toán. - Mời các chuyên gia kiểm toán HTTT kế 4.4. Kiến nghị đối với nhà nước toán tại các công ty kiểm toán lớn như “Big Kiểm toán trong môi trường tin học sẽ bao Four” để tổ chức các buổi nói chuyện, giao lưu gồm kiểm toán HTTT kế toán và kiểm toán liên quan đến các vần đề về kiểm toán HTTT kế BCTC. Do vậy sự ra đời của chuẩn mực kiểm toán với các công ty kiểm toán thành viên. toán Việt Nam số 401 về “Kiểm toán trong môi trường tin học” sẽ không thể bao quát, hướng - Thường xuyên cập nhật các tài liệu mới, dẫn cho KTV trong việc thực hiện kiểm toán tạp chí, sách báo liên quan đến kiểm toán hệ HTTT kế toán. Vì vậy, yêu cầu cần có những thống thông tin trên thế giới để phổ biến cho các văn bản pháp lý dành riêng cho lĩnh vực này là thành viên. một nhu cầu cần thiết và cấp bách hiện nay. - Tổ chức hội thảo để các công ty kiểm toán Tóm lại, để hoạt động kiểm toán HTTT kế thống nhất mức phí phù hợp và cam kết cạnh toán phát triển thì ngoài sự nỗ lực của các công tranh lành mạnh. ty kiểm toán còn cần đến sự liên kết và hỗ trợ từ - Thành lập diễn đàn chuyên ngành kiểm nhiều phía như các hiệp hội nghề nghiệp, chính toán hệ thống thông tin để KTV và các chuyên phủ, các tổ chức đào tạo. Có như vậy, lĩnh vực gia trao đổi kinh nghiệm, nâng cao trình độ kiểm toán HTTT kế toán mới phát triển nhanh chuyên môn. chóng và bền vững ở nước ta - Mời các chuyên gia bảo mật công nghệ 5. KẾT LUẬN thông tin vào các buổi giao lưu để nâng cao trình Trong bài viết này, chúng tôi trình bày vai độ CNTT cho các KTV. trò của kiểm toán hệ thống thông tin kế toán 4.3. Kiến nghị đối với đơn vị đào tạo ngành trong thời đại của cuộc cách mạng công nghiệp kiểm toán hệ thống thông tin kế toán trong lần thứ tư. Các phân tích trong bài viết này giúp tương lai ích trong việc hoạch định chính sách, chiến lược Cần xây dựng một chuyên ngành kiểm toán cho các bên liên quan trong việc phát triển hoạt HTTT kế toán trong bộ môn kế toán kiểm toán động kiểm toán nói chung và kiểm toán hệ thống tại các trường đại học, góp phần cung cấp nguồn thông tin kế toán nói riêng. Trong đó, bao gồm nhân lực có chuyên môn cho các công ty kiểm cả các công ty cung cấp dịch vụ kiểm toán, các toán Việt Nam và nước ngoài hiện nay. công ty có hệ thống thông tin kế toán, sinh viên Các chuyên viên kiểm toán có kinh nghiệm đang theo học ngành kế toán kiểm toán, nhà lâu năm trong lĩnh vực kiểm toán HTTT kế toán trường cung cấp các chương trình học kế toán nên phát hành sách đề cập chi tiết đến quy trình kiểm toán và nhà nước. Kết quả nghiên cứu của kiểm toán HTTT kế toán để hướng dẫn cho các bài báo này giúp ích trong việc thực hiện các KTV mới vào nghề từ đó cung cấp kiến thức nghiên cứu chuyên sâu khác liên quan trong thực tế. tương lai. 1 ISACA, Certified Information Systems Auditor, http://www.isaca.org/certification/cisa-certified- information-systems-auditor/pages/default.aspx, retrieved on 6/10/2019 89
  9. Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Forbes, Bernard Marr, “Why Everyone Must Get Ready For The 4th Industrial Revolution”, https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2016/04/05/why-everyone-must-get-ready-for-4th- industrial-revolution. Truy cập ngày 20/10/2019. [2]. Bộ Tài chính (2003), Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 401 về “Thực hiện kiểm toán trong môi trường tin học”, ban hành theo Quyết định số 195/2003/QĐ-BTC. [3]. http://internetofthingsagenda.techtarget.com/definition/Internet-of-Things-IoT, truy cập ngày 25/07/2019. [4]. Bộ Tài chính (2005), Thông tư hướng thực hiện tiêu chuẩn và điều kiện của phần mềm kế toán, theo Thông tư 103/2005/TT-BTC. [5]. Nguyễn Phú Trọng (2011), Luật Kiểm toán độc lập. [6]. KPMG, Tài liệu hướng dẫn “Kiểm toán hệ thống thông tin”. [7]. Tập thể tác giả khoa Kế toán – Kiểm toán, Trường đại học Kinh tế TPHCM (1998), Hệ thống thông tin kế toán, Nhà xuất bản Tài chính. [8]. https://www.cisco.com/c/dam/en_us/about/ac79/docs/innov/IoT_IBSG_0411FINAL.pdf, truy cập ngày 10/10/2019. [9]. Trần Phước (2008), Kiểm toán hệ thống thông tin, Tạp chí kế toán số 11/9/2008. [10]. Trường Đại học Kinh tế TPHCM (2007), Kiểm toán, NXB Lao động xã hội. [11]. https://www.statista.com/statistics/471264/iot-number-of-connected-devices-worldwide/, truy cập ngày 15/01/2019. [12]. VACPA (2012), Báo cáo Tổng kết hoạt động năm 2011 và phương hướng hoạt động năm 2012 của các công ty kiểm toán. Website www.vacpa.org.vn. [13]. Gelinas, U, Dull, R & Wheeler (2012), Accounting Information Systems, 9th edn., South Western Cengage Learning, Mason, USA. [14]. ISACA, Certified Information Systems Auditor, http://www.isaca.org/certification/cisa- certified-information-systems-auditor/pages/default.aspx, retrieved on 6/10/2019 [15]. Wall Street Journal, Fund Manager AIJ employees arrested on Suspicion of Fraud, http://online.wsj.com/article/SB10001424052702303836404577475740520186900.html, truy cập ngày 8/6/2019. [16]. Wall Street Journal, Olympus Defends Deals; Chairman Resigns, http://online.wsj.com/article/ SB10001424052970203554104576654434277415242.html, truy cập ngày 19/6/2019. [17]. Wall Street Journal, SEC Accuses Texas Financier of ‘Massive’ $8 Billion Fraud, http://online.wsj.com/article/SB123489015427300943.html, truy cập ngày 5/3/2019. 90
ADSENSE
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2