Bài dự thi Cuộc thi dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH KHÁNH HÒA<br /> PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ NHA TRANG<br /> <br /> TRƯỜNG THCS LÝ THƯỜNG KIỆT<br /> Địa chỉ: Sơn Phước, Vĩnh Thọ, Nha Trang, Khánh Hòa.<br /> Điện thoại: 0583.831448 hay 0583.838236<br /> Email: c2ltkiet.nt@khanhhoa.edu.vn<br /> <br /> BÀI DỰ THI<br /> Cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên<br /> <br /> THÔNG TIN VỀ GIÁO VIÊN<br /> NGÔ ĐÌNH LÂN<br /> Sinh ngày: 16.10.1981<br /> Môn: Hóa học<br /> Điện thoại: 0983.732.567<br /> Email: ndlan.c2ltkiet.nt@khanhhoa.edu.vn<br /> <br /> PHỤ LỤC III<br /> PHIẾU MÔ TẢ HỒ SƠ DẠY HỌC DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN<br /> 1. Tên hồ sơ dạy học<br /> Xác định sự biến đổi chất và giải thích một số hiện tượng xảy ra trong thực tế<br /> cuộc sống thông qua việc tích hợp kiến thức các môn: hóa học, sinh học, vật lí, toán<br /> học và nội dung biến đổi khí hậu vào giảng dạy bài : „Sự biến đổi chất‟ môn hóa học<br /> lớp 8.<br /> 2. Mục tiêu dạy học<br /> Trong cuộc sống chúng ta có rất nhiều hiện tượng xảy ra, có những hiện tượng<br /> tưởng như siêu nhiên: nhật thực, có những hiện tượng lại được bị áp tính chất mê tín<br /> dị đoan: ma trơ; cũng như có những hiện tượng được xem là „hiển nhiên là như vậy<br /> rồi‟ : thức ăn để lâu ngoài không khí bị ôi thiu...<br /> Để giải thích cũng như giúp các em có cái nhìn khoa học về các hiện tượng xảy<br /> ra trong cuộc sống, tôi xin đề ra giải pháp là vận dụng kiến thức các môn hóa học,<br /> sinh học, vật lí, toán học để giải quyết vấn đề này trong quá trình dạy bài „Sự biến đổi<br /> chất‟ môn hóa học lớp 8.<br /> a. Kiến thức:<br /> - HS nêu được các khái niệm về hiện tượng vật lý, hiện tượng hóa học<br /> - HS giải thích được, phân biệt được đâu là hiện tượng hóa học đâu là<br /> hiện tượng vật lý.<br /> b. Kỹ năng, thái độ:<br /> Kỹ năng:<br /> - Quan sát được một số hiện tượng cụ thể, rút ra nhận xét về hiện<br /> tượng vật lý và hiện tượng hóa học<br /> - Vận dụng các kiến thức các môn học như: hóa học, sinh học, vật lí,<br /> toán học để giải thích được một số hiện tượng trong cuộc sống: ma trơi,<br /> nhật thực, thức ăn bị ôi thiu, hiện tượng tóc những người bị nhiễm điện<br /> lại dựng cả lên.<br /> Thái độ:<br /> - Có ý thức tìm hiểu, nghiên cứu và giải thích các hiện tượng trong đời<br /> sống.<br /> - Có ý thức bảo vệ môi trường.<br /> c. Phát triển năng lực<br /> - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.<br /> - Năng lực thí nghiệm thực hành.<br /> - Năng lực hợp tác.<br /> - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống<br /> - Năng lực tính toán<br /> - Tích hợp Giáo dục ứng phó với biến đỗi khí hậu: Hình thành ý thức<br /> bảo vệ rừng thông qua nội dung quang hợp.<br /> <br /> 3. Đối tƣợng dạy học của bài học<br /> Đối tượng dạy học là học sinh khối 8, cụ thể là hai lớp 8.1 (29 học sinh) và lớp<br /> 8.2 (28 học sinh) của trường THCS LÝ THƯỜNG KIỆT – NHA TRANG- KHÁNH<br /> HÒA.<br /> Đây là dự án mà tôi đã làm chuyên đề cấp trường về dạy chủ đề tích hợp kiến<br /> thức liên môn trong tháng 10 đối với lớp 8.1. Sau khi thực hiện chuyên đề, tôi thấy<br /> học sinh đã có thêm các khả năng cuãng như kỹ năng sau:<br /> + Các em biết cách tổng hợp kiến thức một số môn vào trong một tình hướng<br /> cụ thể.<br /> + Các em mạnh dạn hơn, nâng cao khả năng thuyết trình trước đám đông của<br /> các em- thể hiện qua khả năng thuyết trình về biến đổi khí hậu.<br /> + Khả năng làm việc theo nhóm đã thể hiện một cách rõ rệt.<br /> 4. Ý nghĩa của bài học<br /> Qua thực tế nhiều năm giảng dạy, tôi thấy rằng việc tích hợp kiến thức các môn<br /> học vào dạy một bài học, một chuyên đề hay một chủ đề nào đó là việc làm cần thiết<br /> nhưng cũng rất khó khăn. Điều này đòi hỏi người giáo viên ngoài việc không ngừng<br /> học hỏi để nắm bắt được kiến thức cơ bản một số môn học thì cần phải khéo léo trong<br /> việc chọn bài dạy, chọn chủ đề thích hợp để tích hợp kiến thức các môn vào một cách<br /> phù hợp với nội dung mà không bị ôm đồm quá nhiều nội dung của nhiều môn trong<br /> cùng một bài học.<br /> Đối với việc tích hợp các môn: hóa học, sinh học, vật lí, toán học và nội dung<br /> biến đổi khí hậu vào giảng dạy bài : „Sự biến đổi chất‟ môn hóa học lớp 8 giúp các<br /> em biết được bản chất của một số hiện tượng xảy ra từ đó các em có hứng thú trong<br /> học tập bộ môn hóa, có thái độ đúng đắn đối không mơ hồ và không tin vào mê tín dị<br /> đoan. Đặc biệt, các em có thói quen tìm tòi kiến thức, suy nghĩ sáng tạo hơn và có kỹ<br /> năng vận dụng kiến thức các môn vào giải quyết một vấn đề phát sinh trong thực tế.<br /> Bản thân tôi sau khi thực hiện dự án và trãi nghiệm qua tiết dạy chuyên đề, tôi t<br /> rút ra nhiều kinh nghiệm trong việc tiếp cận các kiến thức của các môn học khác để<br /> từ đó đưa vào bài dạy của mình một cách phù hợp nhất nhằm làm cho bài dạy của<br /> mình trở nên sinh động hơn và có hiệu quả hơn.<br /> 5. Thiết bị dạy học, học liệu<br /> * Giáo viên:<br /> Phương pháp:<br /> - Vấn đáp, hoạt động nhóm, thí nghiệm thực hành hóa học, thuyết trình,<br /> Đồ dùng dạy học:<br /> a. Dụng cụ:<br /> -Giá ống nghiệm (4 cái); ống nghiệm (4 ống); lọ đụng hóa chất (8 lọ); ống hút<br /> nhỏ giọt (8 cái), đèn cồn (4 cái), cốc sứ (8 cái); kẹp ống nghiệm (4 cái), khây đựng<br /> dụng cụ (4 cái).<br /> - Máy chiếu, remote điều khiển lật slide.<br /> <br /> b. Hóa chất: dung dịch CuSO4, dung dịch NaOH, NaCl rắn, đường cát trắng.<br /> c. Các hiện tượng trong thực tế cuộc sống được sử dụng trong bài dạy:<br /> - Kiến thức môn Sinh học:<br /> + Hiện tượng thức ăn bị ôi thiu khi để lâu ngoài không khí:<br /> Thức ăn: rau, quả, thịt, cá ... để lâu sẽ bị các vi khuẩn hoại sinh gây thối<br /> rữa nên bị ôi thiu . Muốn giữ cho thức ăn khỏi bị ôi thiu cần phải biết bảo quản thực<br /> phẩm như phơi khô, làm lạnh, ướp muối, ...<br /> + Quá trình quang hợp:<br /> Đặc điểm<br /> Thời điểm<br /> Cơ quan<br /> Nguyên liệu<br /> Sản phẩm<br /> Các yếu tố ảnh hưởng<br /> Vai trò<br /> <br /> Quang hợp<br /> Khi có ánh sáng<br /> Lá và thân non<br /> Khí cacbônic, nước ánh sáng<br /> Tinh bột ; khí Ôxi<br /> Hàm lượng Khí cacbônic; Nước ; ánh sáng , nhiệt độ<br /> Tổng hợp chất hữu cơ cho cây sinh trưởng và phát<br /> triển<br /> <br /> - Kiến thức môn hóa học:<br /> + Hiện tượng “ma trơi” :<br /> Hiện tượng “ma trơi” thường xuất hiện ở những vùng đầm lầy, nghĩa<br /> địa… Đó là hiện tượng xuất hiện những đốm lửa cháy sáng bay trong không khí.<br /> Bản chất của hiện tượng này được giải thích với sự tham gia của 2 chất<br /> khí đó là photphin(PH3) và diphotphin(P2H4), P2H4 là chất có khả năng tự cháy trong<br /> không khí, khi cháy nó tạo ra nhiệt lượng làm tăng nhiệt độ lên đến khoảng 150 0C<br /> sau đó PH3 tiếp tục cháy và kết quả là xuất hiện “ngọn lửa ma trơi”.<br /> PH3, P2H4 xuất hiện do sự phân hủy xương, xác động thực vật ở khu<br /> vực như đầm lầy, nghĩa địa. Đó là nguồn photpho rất lớn để hình thành<br /> PH3,P2H4 bằng hoạt động của các vi khuẩn trong đất. Chúng tích tụ lại và khi gặp<br /> điều kiện thuận lợi thì bốc cháy.<br /> - Kiến thức môn vật lý:<br /> + Hiện tượng tóc những người bị nhiễm điện lại dựng cả lên?<br /> Những sợi tóc bị nhiễm điện bởi cùng một loại điện tích. Như đã biết,<br /> những điện tích cùng dấu đẩy nhau, vì thế những sợi tóc giống như một chùm giấy<br /> xoè ra xung quanh.<br /> +Hiện tượng nhật thực:<br /> Khái niệm "Nhật thực" có thể được mở rộng ra không chỉ cho việc ánh<br /> sáng Mặt Trời chiếu xuống Trái Đất bị che khuất, mà có thể là hiện tượng ánh sáng từ<br /> một ngôi sao tỏa sáng nào đó (định tính) chiếu xuống một hành tinh đang quay trong<br /> quỹ đạo bị chi phối của nó, bị che khuất bởi một thiên thể nào đó.<br /> Điều này chỉ có thể xảy ra tại thời điểm sóc trăng non được quan sát thấy<br /> từ Trái Đất, khi Mặt Trời và Mặt Trăng giao hội.<br /> Do mặt trăng cùng trái đất tự quay từ tây sang đông, bởi vậy nhật thực<br /> bao giờ cũng bắt đầu xuất hiện từ phía tây.<br /> <br /> d. Phiếu báo cáo kết quả thí nghiệm:<br /> Nhóm ……………….<br /> Tên Thí<br /> Quan sát<br /> Nhận xét<br /> Tên Thí<br /> Quan sát<br /> Nhận xét<br /> nghiệm<br /> nghiệm<br /> Hòa tan Chất ban đầu :<br /> muối ăn ………………<br /> Đun<br /> Chất ban đầu<br /> và đun sôi …<br /> nóng<br /> …………..<br /> đung dich Chất lúc sau: :<br /> đường Chất lúc sau: :…<br /> muối<br /> ……………….<br /> * Học sinh:<br /> Nghiên cứu kĩ nội dung của bài học theo sự hướng dẫn của giáo viên trong nội<br /> dung dặn dò ở tiết 16.<br /> 6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học<br /> Thực hiện đúng theo các bước lên lớp đã trình bày trong giáo án<br /> (kèm theo)<br /> 7. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập<br /> * Đối với giáo viên:<br /> Quá trình kiểm tra đánh giá được thực hiện thông qua các câu hỏi: xác định<br /> đâu là hiện tượng vật lý đâu là hiện tượng hóa học từ đó giải thích hiện tượng xảy ra<br /> theo kiến thức các môn học phù hợp. Hoặc thông qua trò chơi ở hoạt động 5.<br /> Giáo viên quan sát, theo dõi các câu trả lời của học sinh để nhận xét, đánh giá<br /> kịp thời.<br /> * Học sinh:<br /> Các em đánh giá lẫn nhau thông qua các hoạt động nhóm, cũng như thông qua<br /> phần nhận xét của mình đối với câu trả lời của các bạn.<br /> 8. Các sản phẩm của học sinh<br /> Thông qua bài kiểm tra (giáo viên đánh giá vào đầu giờ tiết 18 thông qua bài<br /> trắc nghiệm 10 phút), tôi thấy tất cả các em đều đạt điểm trung bình trở lên. Các em<br /> phân biệt được đâu là hiện tượng vật lý, đâu là hiện tượng hóa học; các em tự cho<br /> được các ví dụ về hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học xảy ra trong cuộc sống.<br /> Đặc biệt, các em đã biết vận dụng kiến thức của môn học khác để áp dụng vào giải<br /> quyết yêu cầu của giáo viên.<br /> Kết quả đạt được: +Trung bình trở lên: 57 học sinh – đạt 100%<br /> + Dưới trung bình: 0 học sinh – 0%<br /> Từ kết quả trên, tôi nhận thấy việc tích hợp kiến thức liên môn vào một bài<br /> dạy, một chuyên đề hay chủ đề nào đó là một việc làm cần thiết, có hiệu quả rõ rệt<br /> đối với kết quả học tập của học sinh. Việc tích hợp kiến thức liên môn giúp các em<br /> <br />