Bài giảng Biểu diễn tri thức và giải toán tự động: Phần 1 - Hoàng Kiếm & Đỗ văn Nhơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:48

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Biểu diễn tri thức và giải toán tự động: Phần 1 Tổng quan" có nội dung trình bày về khái niệm về tri thức và biểu diễn tri thức; Cấu trúc của một hệ giải bài toán dựa trên tri thức; Các phương pháp biểu diễn tri thức; Suy diễn tự động. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Biểu diễn tri thức và giải toán tự động: Phần 1 - Hoàng Kiếm & Đỗ văn Nhơn

BIEÅU DIEÃN TRI THÖÙC VAØ GIAÛI TOAÙN TÖÏ ÑOÄNG Hoaøng Kieám Ñoã Vaên Nhôn Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
NOÄI DUNG: ª Toång quan veà bieåu dieãn tri thöùc vaø giaûi toaùn döïa treân tri thöùc. ª Maïng suy dieãn vaø tính toaùn ª Moâ hình tri thöùc caùc ñoái töôïng tính toaùn. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
PHAÀN 1. TOÅNG QUAN I. Khaùi nieäm veà Tri thöùc vaø bieåu dieãn tri thöùc. II. Caáu truùc cuûa moät heä giaûi baøi toaùn döïa treân tri thöùc. III. Caùc phöông phaùp bieåu dieãn tri thöùc. IV. Suy dieãn töï ñoäng. V. Giôùi thieäu vaø nhaän ñònh moät soá coâng trình nghieân cöùu. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
I. TRI THÖÙC VAØ BIEÅU DIEÃN TRI THÖÙC 1.1 Khaùi nieäm tri thöùc 1.2 Khaùi nieäm veà bieåu dieãn tri thöùc 1.3 Caùc daïng tri thöùc Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1.1 Khaùi nieäm tri thöùc ° Tri thöùc khoâng coù ñöôïc ñònh nghóa chính xaùc ° Khaùi nieäm: Tri thöùc (knowledge) laø söï hieåu bieát veà moät lónh vöïc cuûa chuû ñeà. ° Lónh vöïc: mieàn chuû ñeà ñöôïc chuù troïng. ª Tri thöùc thuôøng bao goàm caùc khaùi nieäm, caùc loaïi söï kieän, caùc luaät, ... Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Ví duï: 1. Kieán thöùc veà moät lónh vöïc y hoïc vaø khaû naêng chaån ñoaùn beänh laø tri thöùc. 2. Bieát moät tam giaùc coù caùc yeáu toá naøo cuøng vôùi caùc coâng thöùc lieân heä giöõa caùc yeáu toá laø tri thöùc. 3. Bieát caùc daïng caáu truùc döõ lieäu thöôøng duøng trong laäp trình cuøng vôùi caùc thuaät toaùn xöû lyù cô baûn treân caùc caáu truùc laø tri thöùc. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1.2 Khaùi nieäm veà bieåu dieãn tri thöùc ° Bieåu dieãn tri thöùc (Knowledge Representation) laø söï dieãn ñaït vaø theå hieän cuûa tri thöùc döôùi nhöõng daïng thích hôïp ñeå coù theå toå chöùc moät cô sôû tri thöùc cuûa heä thoáng. ° Taïi sao phaûi bieåu dieãn tri thöùc? Bieåu dieãn tri thöùc giuùp coù theå toå chöùc vaø caøi ñaët moät cô sôû tri thöùc cho caùc heä chuyeân gia, caùc heä côû sôû tri thöùc vaø caùc heä giaûi baøi toaùn döïa treân tri thöùc. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Coâng cuï cho vieäc bieåu dieãn tri thöùc ° Caùc caáu truùc döõ lieäu cô baûn: daõy, danh saùch, taäp hôïp, maãu, ... ° Caùc caáu truùc döõ lieäu tröøu töôïng: ngaên xeáp, haøng ñôïi. ° Caùc moâ hình toaùn hoïc: ñoà thò, caây. ° Caùc moâ hình ñoái töôïng. ° Caùc ngoân ngöõ ñaëc taû tri thöùc. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Ví duï: Kieán thöùc veà moät tam giaùc caàn thieát cho vieäc giaûi baøi toaùn tam giaùc coù theå ñöôïc bieåu dieãn goàm: ° Moät taäp hôïp caùc bieán thöïc, moãi bieán ñaïi dieän cho moät yeáu toá cuûa tam giaùc. ° Moät taäp hôïp caùc coâng thöùc lieân heä tính toaùn treân caùc yeáu toá cuûa tam giaùc. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Taäp caùc bieán trong tam giaùc goàm: a, b, c : 3 caïnh cuûa tam giaùc. , , : 3 goùc ñoái dieän vôùi 3 caïnh töông öùng trong tam giaùc. ha, hb, hc : 3 ñöôøng cao töông öùng vôùi 3 caïnh cuûa tam giaùc. S : dieän tích tam giaùc. p : nöûa chu vi cuûa tam giaùc. R : baùn kính ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc. v.v... Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Taäp caùc coâng thöùc trong tam giaùc goàm: „ f1 : + + = (radian). „ f2 : a2 = b2 + c2 - 2.b.c.cos „ f3 : b2 = a2 + c2 - 2.a.c.cos „ f4 : c2 = a2 + b2 - 2.a.b.cos „ f5 : a / sin = b / sin „ v.v... Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
1.3 Caùc daïng tri thöùc ° Tri thöùc moâ taû: caùc khaùi nieäm, caùc ñoái töôïng cô baûn. ° Tri thöùc caáu truùc: caùc khaùi nieäm caáu truùc, caùc quan heä, caùc ñoái töôïng phöùc hôïp, ... ° Tri thöùc thuû tuïc: caùc luaät daãn, caùc thuû tuïc xöû lyù, caùc chieán löôïc, … ° Tri thöùc meta: tri thöùc veà caùc daïng tri thöùc khaùc vaø caùch söû duïng chuùng. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
II. CAÁU TRUÙC CUÛA HEÄ GIAÛI TOAÙN DÖÏA TREÂN TRI THÖÙC 2.1 Caáu truùc heä thoáng 2.2 Vaán ñeà bieåu dieãn tri thöùc 2.3 Vaán ñeà suy dieãn töï ñoäng Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
2.1 Caáu Truùc Heä Thoáng Caáu truùc cuûa moät heä giaûi toaùn thoâng minh Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Caùc thaønh phaàn chính cuûa heä thoáng trong vieäc giaûi toaùn: Heä giaûi toaùn thoâng minh coù theå giaûi ñöôïc caùc daïng baøi toaùn toång quaùt trong moät mieàn tri thöùc. ° Cô sôû tri thöùc (Knowledge Base). Ñaây laø traùi tim cuûa heä thoáng, trong ñoù chöùa caùc kieán thöùc caàn thieát cho vieäc giaûi caùc baøi toaùn. ° Boä suy dieãn (hay moâ tô suy dieãn). Boä suy dieãn seõ aùp duïng kieán thöùc ñöôïc löu tröõ trong cô sôû tri thöùc ñeå giaûi quyeát hay tìm lôøi giaûi cho caùc baøi toaùn ñaët ra. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Söï taùch bieät cuûa boä suy dieãn vaø cô sôû tri thöùc laø moät tieâu chuaån quan troïng. Söï taùch bieät: tính ñoäc laäp töông ñoái giöõa cô sôû tri thöùc vaø boä suy dieãn. Caàn coù söï taùch bieät naøy vì: 1. Vieäc bieåu dieãn tri thöùc seõ ñöôïc thöïc hieän moät caùch töï nhieân hôn, gaàn guõi hôn vôùi quan nieäm cuûa con ngöôøi. 2. Caùc nhaø thieát keá heä thoáng seõ taäp trung vaøo veäc naém baét vaø toå chöùc cô sôû tri thöùc hôn laø phaûi ñi vaøo nhöõng chi tieát cho vieäc caøi ñaët treân maùy tính. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
3. Giuùp taêng cöôøng tính moâ-ñun hoùa cuûa phaàn cô sôû tri thöùc, boä suy dieãn vaø boä phaän caäp nhaät, hieäu chænh kieán thöùc. Söï boå sung hay loaïi boû bôùt moät phaàn kieán thöùc seõ khoâng gaây ra nhöõng hieäu öùng leà cho caùc thaønh phaàn khaùc trong heä thoáng. 4. Cho pheùp cuøng moät chieán löôïc ñieàu khieån vaø giao tieáp coù theå ñöôïc söû duïng cho nhieàu heä thoáng khaùc nhau. 5. Söï taùch bieät cuûa kieán thöùc giaûi baøi toaùn vaø boä suy dieãn coøn giuùp ta coù theå thöû nghieäm nhieàu chieán löôït ñieàu khieån khaùc nhau treân cuøng moät cô sôû tri thöùc. Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
2.2 Vaán ñeà bieåu dieãn tri thöùc ° Bieåu dieãn tri thöùc ñoùng vai troø raát quan troïng trong thieát keá vaø xaây döïng moät heä giaûi baøi toaùn thoâng minh vaø caùc heä chuyeân gia. ° Phöông phaùp bieåu dieãn tri thöùc thích hôïp seõ taïo neân moät heä thoáng coù traùi tim khoûe maïnh. ° Xaây döïng vaø phaùt trieån caùc phöông phaùp bieåu dieãn tri thöùc laø moät höôùng nghieân cöùu quan troïng cho caùc nhaø nghieân cöùu veà Trí tueä Nhaân taïo Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
2.3 Vaán suy dieãn töï ñoäng ° Suy dieãn töï ñoäng ñeå giaûi quyeát caùc baøi toaùn döïa treân tri thöùc cuõng laø moät vaán ñeà quan troïng. ° Caùc phöông phaùp suy dieãn töï ñoäng nhaèm vaän duïng kieán thöùc ñaõ bieát trong quaù trính laäp luaän giaûi quyeát vaán ñeà trong ñoù quan troïng nhaát laø caùc chieán löôïc ñieàu khieån giuùp phaùt sinh nhöõng söï kieän môùi töø caùc söï kieän ñaõ coù. „ Xaây döïng vaø phaùt trieån caùc phöông phaùp bieåu dieãn tri thöùc laø moät höôùng nghieân cöùu quan troïng cho caùc nhaø nghieân cöùu veà Trí tueä Nhaân taïo Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
III. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP BIEÅU DIEÃN TRI THÖÙC 3.1 Bieåu dieãn döïa treân logic hình thöùc 3.2 Heä luaät daãn 3.3 Maïng ngöõ nghóa 3.4 Caùc khung (frame) Ñaïi Hoïc Quoác Gia TP.HCM - 2001 CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt