10/03/2018
1
KHOA HỒ I SỨ C SƠ SINHKHOA HỒ I SỨ C SƠ SINH
CHĂM SÓC BỆ NH NHÂN THOÁT VỊ
RỐ N - HỞ THÀNH BỤ NG TRƯ Ớ C
VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
MỤMỤ CC TIÊUTIÊUMỤMỤ CC TIÊUTIÊU
1. Phân biệ t đư ợ c dị tậ t hở thành bụ ng và thoát vị rố n
2. Thự c hiệ n đúng qui trình chăm sóc BN trư ớ c và sau
mổ hở thành bụ ng & thoát vị rố n
3. Theo dõi - xử trí - phòng ngừ a các biế n chứ ng sau
mổ hở thành bụ ng & thoát vị rố n
PHÂN BIỆ TPHÂN BIỆ TPHÂN BIỆ TPHÂN BIỆ T
Hở thành bụ ng
Thoát vị rố n
- Khiế m khuyế t thành bụ ng ở bên cạ nh
dây rố n, thư ờ ng bên phả i đư ờ ng giữ a
- Tạ ng bị lồ i ra ngoài và không có
màng bả o vệ
- Tạ ng thoát vị thư ờ ng là ruộ t, các
tạ ng khác hiế m khi thoát vị ra cùng,
dây rố n vị trí bình thư ờ ng
- Khiế m khuyế t thành bụ ng ở chân dây
rố n
- Tạ ng đư ợ c che phủ bên trong màng
ố i và phúc mạ c có thể bị vỡ trư ớ c
hoặ c tạ i thờ i điể m sanh
- Tạ ng thoát vị gồ m ruộ t non, gan, ruộ t
già và thư ờ ng kèm các dị tậ t bẩ m sinh
khác
PHẪ U THUẬ TPHẪ U THUẬ TPHẪ U THUẬ TPHẪ U THUẬ T
MỤ C ĐÍCH:
• Đư a các tạ ng vào trong ổ bụ ng
• Phụ c hồ i lạ i thành bụ ng
PHÂN LOẠ I:
• 1 thì (đóng bụ ng ngay lầ n pt đầ u)
• 2 thì (thì 1: đư a ruộ t vào túi silo pt
đóng bụ ng ở thì 2)
10/03/2018
2
PHÂN LOẠ I PHẪ U THUẬ TPHÂN LOẠ I PHẪ U THUẬ TPHÂN LOẠ I PHẪ U THUẬ TPHÂN LOẠ I PHẪ U THUẬ T
HỒ I SỨ C TRƯ Ớ C MỔHỒ I SỨ C TRƯ Ớ C MỔHỒ I SỨ C TRƯ Ớ C MỔHỒ I SỨ C TRƯ Ớ C MỔ
• Đả m bả o hô hấ p, thân nhiệ t
• Đặ t ố ng thông dạ dày giúp giả m chèn ép
• Ruộ t sẽ đư ợ c bả o vệ trong túi Plastic vô khuẩ n,
nằ m nghiêng bên phả i tránh chèn ép mạ c treo
• Dị ch truyề n đủ do nguy cơ mấ t nư ớ c từ tạ ng thoát
vị
• Kháng sinh nế u có nhiễ m trùng
• Xét nghiệ m tiề n phẫ u
• Mờ i BS ngoạ i và gây mê khám
CÁC XÉT NGHIỆ M TIỀ N PHẪ UCÁC XÉT NGHIỆ M TIỀ N PHẪ UCÁC XÉT NGHIỆ M TIỀ N PHẪ UCÁC XÉT NGHIỆ M TIỀ N PHẪ U
•Nhóm máu
•Huyế t đồ , chứ c năng đông máu
•Đư ờ ng huyế t
•Ion đồ máu
•Chứ c năng gan, thậ n
•Cấ y máu nế u nghi ngờ nhiễ m trùng
•Xquang phổ i
HỒ I SỨ C SAU MỔHỒ I SỨ C SAU MỔHỒ I SỨ C SAU MỔHỒ I SỨ C SAU MỔ
•Trẻ đư ợ c thông khí nhân tạ o vài ngày
•Ố ng thông dạ dày dẫ n lư u dị ch và hơ i
•Kháng sinh nế u có nhiễ m trùng, giả m đau
•Nuôi ăn tĩnh mạ ch đầ y đủ : Lipid, đạ m, đư ờ ng
•Thờ i gian cho ăn đư ờ ng miệ ng tùy theo hồ i
phụ c ruộ t
10/03/2018
3
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM SÓCQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM SÓC
BN TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TBN TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM SÓCQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM SÓC
BN TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TBN TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
TRƯ Ớ C PHẪ U THUẬ T
Chuẩ n bị nhậ n bệ nh:
• Lồ ng ấ p hở nhiệ t độ cài đặ t từ 34 - 36o.
• Monitor theo dõi.
• Phư ơ ng tiệ n hỗ trợ hô hấ p (Máy thở , Oxy….).
• Máy truyề n dị ch, bơ m tiêm tự độ ng….
• Dụ ng cụ hút đàm nhớ t nộ i khí quả n, mũi, miệ ng.
• Túi Plastic vô trùng để bả o vệ khố i thoát vị .
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
CÁC BCÁC BƯ Ớ C TIẾ N HÀNH Ư Ớ C TIẾ N
HÀNH
Khi bệ nh nhân vào khoa:
• Cho trẻ nằ m lồ ng ấ p (bả o đả m nhiệ t độ trẻ 37o)
• Hỗ trợ hô hấ p theo y lệ nh: Gắ n máy thở , oxy….
• Theo dõi sát dấ u hiệ u sinh tồ n: M, T0, Nhị p thở , HA,
SPO2…/h (lư u ý nhiệ t độ trẻ )
Đánh giá khố i thoát vị :
- Có bị tổ n thư ơ ng hay không?
- Có đư ợ c bao bọ c hay không?
- Tình trạ ng ruộ t: hồ ng ? tím?
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
(Lư u ý không băng khố i thoát vị bằ ng gạ c tẩ m nư ớ c muố i sinh lý
0,9% vì nguy cơ làm trẻ giả m thân nhiệ t nhanh, tổ n thư ơ ng ruộ t,
và không quan sát đư ợ c niêm mạ c ruộ t)
Nế u trẻ chư a đư ợ c bao bọ c khố i thoát vị bằ ng bao Plastic thì
cầ n phả i làm ngay: Mang găng vô trùng đư a khố i thoát vị vào
bao Plastic vô trùng vớ i mụ c đích giả m thiể u sự mấ t nư ớ c và
tổ n thư ơ ng khố i thoát vị
10/03/2018
4
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
• Cho trẻ nằ m nghiêng bên phả i tránh chèn ép mạ c treo.
• Đặ t sonde dạ dày và hút mỗ i giờ theo y lệ nh (để giả i áp).
• Hút đàm nhớ t cho trẻ (nế u có)
.
• Thự c hiệ n thuố c và dị ch truyề n theo y lệ nh.
• Mờ i BS Ngoạ i khoa và BS gây mê khám theo y lệ nh
• Thự c hiệ n XN tiề n phẫ u và ký cam kế t mổ
• Chuyể n trẻ lên phòng mổ theo y lệ nh
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
SAU PHẪ U THUẬ T:
Trẻ đư ợ c phẫ u thuậ t mộ t thì (đóng bụ ng hoàn toàn):
Nhậ n bệ nh từ phòng mổ :
Cho trẻ nằ m Lồ ng ấ p hở : Đả m bả o thân nhiệ t trẻ 37o.
Hỗ trợ hô hấ p theo y lệ nh.
Cố đị nh BN.
Dẫ n lư u dị ch dạ dày.
Gắ n dị ch truyề n vào máy.
Hút đàm nhớ t (nế u có)
Ghi nhậ n tình trạ ng BN: Da niêm, hô hấ p, tình trạ ng bụ ng, vế t
mổ , tình trạ ng phù (lư u ý 2 chi dư ớ i)
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
Theo dõi và chăm sóc sau mổ :
Theo dõi sát dấ u hiệ u sinh tồ n mỗ i giờ M,To,NT, HA, SPO2(lư u
ý nhiệ t độ trẻ )
Chăm sóc BN thở máy (nế u có)…
Theo dõi sát tình trạ ng bệ nh nhân:
- Da niêm: hồ ng hào? Tái?
- Tình trạ ng bụ ng: có căng chư ớ ng?
- Vế t mổ : khô? Nề đỏ ?
-Tình trạ ng phù: toàn thân? Chi dư ớ i?
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
•Dẫ n lư u và hút dị ch dạ dày mỗ i giờ
•Ư u tiên thiế t lậ p đư ờ ng truyề n tĩnh mạ ch trung tâm:thự c
hiệ n thuố c và dị ch truyề n theo y lệ nh
•Để hở vế t mổ theo y lệ nh (từ ngày thứ 2), chăm sóc vế t
mổ bằ ng Betadine 1%
•Giả m đau cho trẻ : - Thự c hiệ n thuố c theo y lệ nh
- Chăm sóc nhẹ nhàng,các hoạ t độ ng
chăm sóc nên làm cùng lúc vào khoả ng thờ i gian nhấ t
đị nh
•Vệ sinh cho trẻ :
-Tắ m bệ nh từ ngày hậ u phẫ u thứ 2
- Massage cho trẻ : vùng lư ng, tay, chân cho máu lư u
thông
10/03/2018
5
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
• Tư thế bệ nh nhân: kê cao chi, khi phù 2 chi dư ớ i.
• Khi trẻ có chỉ đị nh dinh dư ỡ ng qua đư ờ ng tiêu hóa:
Nế u lư ợ ng sữ a ít < 20ml: dùng ố ng tiêm 5ml cho chả y thậ t
chậ m qua sonde Báo BS nế u trẻ ói.
Nế u lư ợ ng sữ a > 20ml: Áp dụ ng qui trình cho BN ăn qua ố ng
sonde dạ dày.
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
Trẻ đư ợ c phẫ u thuậ t 2 thì:
Thì 1: Đặ t túi Silo
Nhậ n bệ nh từ phòng mổ :
Cho trẻ nằ m lồ ng ấ p hở :
Hỗ trợ hô hấ p theo y lệ nh.
Cố đị nh BN.
Gắ n dị ch truyề n vào máy.
Hút đàm nhớ t (nế u có)
Treo cao khố i thoát vị lên lồ ng ấ p: dây treo không quá căng hay
quá lỏ ng
QUYQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMTRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUYQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMTRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
•Ghi nhậ n tình trạ ng BN: Da niêm, hô hấ p, tình trạ ng
bụ ng, tình trạ ng phù (lư u ý 2 chi dư ớ i)
•Ghi nhậ n tình trạ ng khố i thoát vị : niêm mạ c ruộ t hồ ng hay
tím? (nế u niêm mạ c ruộ t tím báo ngay BS)
•Dẫ n lư u dị ch dạ dày.
QUYQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMTRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
QUYQUY TRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂMTRÌNH THEO DÕI VÀ CHĂM
SÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ TSÓC TRƯ Ớ C VÀ SAU PHẪ U THUẬ T
Theo dõi và chăm sóc sau mổ
Theo dõi sát dấ u hiệ u sinh tồ n mỗ i giờ M,To,NT, HA, SPO2
Chăm sóc BN thở máy (nế u có) …
Theo dõi sát tình trạ ng bệ nh nhân: da niêm, hô hấ p, tình trạ ng
bụ ng, tình trạ ng phù…..
Dẫ n lư u và hút dị ch dạ dày mỗ i giờ ( theo dõi tính chấ t và số
lư ợ ng dị ch)
Ư u tiên thiế t lậ p đư ờ ng truyề n tĩnh mạ ch trung ư ơ ng: thự c hiệ n
thuố c và dị ch truyề n theo y lệ nh.
Giả m đau cho trẻ : - Thự c hiệ n thuố c theo y lệ nh
- Chăm sóc nhẹ nhàng, , các hoạ t độ ngchăm
sóc nên làm cùng lúc vào khoả ng thờ i gian
nhấ t đị nh