Bài giảng Chương Sinh lý tiêu hóa - Bài 1: Đại cương sinh lý tiêu hóa, tiêu hóa ở miệng và dạ dày

Chia sẻ: Nguyên Phương | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

197
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Chương Sinh lý tiêu hóa - Bài 1: Đại cương sinh lý tiêu hóa, tiêu hóa ở miệng và dạ dày" cung cấp các kiến thức giúp sinh viên có thể trình bày được các hiện tượng của tiêu hóa; trình bày được tác dụng của nước bọt và dịch vị; nêu được cơ chế thần kinh thể dịch điều hoà bài tiết nước bọt và dịch vị. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chương Sinh lý tiêu hóa - Bài 1: Đại cương sinh lý tiêu hóa, tiêu hóa ở miệng và dạ dày

CHƯƠNG SINH LÝ TIÊU HOÁ
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH: 1. GIÁO TRÌNH SINH LÝ HỌC- TẬP 1, NXB QĐND, 2002. 2. SINH LÝ HỌC- TẬP 1, NXB Y HỌC, HN, 2001.
BÀI 1: ĐẠI CƯƠNG SINH LÝ TIÊU HOÁ, TIÊU HOÁ Ở MIỆNG VÀ DẠ DÀY
MỤC TIÊU HỌC TẬP: 1- TRÌNH BÀY ĐƯỢC CÁC HIỆN TƯỢNG CỦA TIÊU HOÁ 2- TRÌNH BÀY ĐƯỢC TÁC DỤNG CỦA NƯỚC BỌT VÀ DỊCH VỊ. 3- NÊU ĐƯỢC CƠ CHẾ THẦN KINH-THỂ DỊCH ĐIỀU HOÀ BÀI TIẾT NƯỚC BỌT VÀ DỊCH VỊ.
1. ĐẠI CƯƠNG VỀ TIÊU HOÁ 1.1. ĐỊNH NGHĨA TIÊU HOÁ Là quá trình sinh lý biến thức ăn: Phức tạp  đơn giản Đặc hiệu  không đặc hiệu Không hoà tan  hoà tan Hấp thu vào máu và bạch huyết
1.2 - Ý NGHIÃ CỦA SỰ TIÊU HOÁ. * Ý NGHĨA TẠO HÌNH. CUNG CẤP CHO CƠ THỂ CÁC CHẤT PROTID, LIPID, GLUCID, NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG . * ý nghĩa cung cấp năng lượng. Cung cấp các vật chất năng lượng: glucid, lipid, protid. * ý nghĩa điều tiết và chuyển hoá. Cung cấp các vitamin, nước và muối khoáng
1.3- CÁC HIỆN TƯỢNG CỦA TIÊU HOÁ. 1.3.1- HIỆN TƯỢNG CƠ HỌC. 1.3.2- Hiện tượng bài tiết. Tiết các dịch tiêu hoá: nước bọt, dịch vị, dịch tuỵ, dịch mật, dịch ruột. 1.3.3- Hiện tượng hoá học. Được xúc tác bởi các men đặc hiệu, gồm : - Men tiêu hoá protid: protease. - Men tiêu hoá lipid: lipase. - Men tiêu hoá glucid: cacbohydrase. 1.3.4- Hiện tượng hấp thu.
1.4- SỰ ĐIỀU TIẾT HOẠT ĐỘNG TIÊU HOÁ. 1.4.1- CƠ CHẾ THẦN KINH: * PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆN. THỨC ĂN  THỤ CẢM THỂ CƠ HỌC VÀ HOÁ HỌC  TRUNG KHU ĂN UỐNG  THAY ĐỔI H/Đ TIÊU HOÁ. * Phản xạ có điều kiện. Chỉ ngửi thấy, nhìn thấy, nghe nói về loại thức ăn ưa thích  thay đổi h/đ tiêu hoá. * Phản xạ phức tạp.
1.4.2- CƠ CHẾ THỂ DỊCH. THỨC ĂN, MỘT SỐ THÀNH PHẦN CỦA DỊCH TIÊU HOÁ  TẾ BÀO NỘI TIẾT Ở NIÊM MẠC ỐNG TIÊU HOÁ  TIẾT RA CÁC CHẤT HORMON TIÊU HOÁ  MÁU  CƠ QUAN TIÊU HOÁ, KÍCH THÍCH HOẶC ỨC CHẾ CÁC HOẠT ĐỘNG BÀI TIẾT, CO BÓP VÀ HẤP THU CỦA CƠ QUAN NÀY.
2- TIÊU HOÁ Ở MIỆNG
2.1- HIỆN TƯỢNG CƠ HỌC Ở MIỆNG. 2.1.1- Nhai. 2.1.2- NUỐT. NUỐT LÀ MỘT PHẢN XẠ, GỒM: - GIAI ĐOẠN TUỲ Ý. - GIAI ĐOẠN TỰ ĐỘNG:
CHÚ Ý: _ -T.KHU NUỐT T.KHU HÔ HẤP -P.XẠ NUỐT ĐƯỢC HOÀN THIỆN DẦN … - ỨNG DỤNG DÙNG P.XẠ NUỐT KIỂM TRA HÔN MÊ
2.2- HIỆN TƯỢNG BÀI TIẾT VÀ HOÁ HỌC Ở MIỆNG. Là bài tiết nước bọt và biến đổi thức ăn...
2.2.1- Thành phần nước bọt. - Không màu, hơi nhầy, có nhiều bọt, - pH=6,0-7,4; > 99% nước . - Chất hữu cơ : men amylase (còn gọi là ptyalin), ít men maltase, chất nhầy (mucine), men lysozym. Nước bọt không có men tiêu hoá lipid và protid. - Chất vô cơ: các muối Na+, K+, Ca++, photphat, bicacbonat... Lượng nước bọt 24 giờ khoảng 1,5 lít.
2.2.2- Tác dụng của nước bọt. * Tác dụng tiêu hoá: - Thấm ướt và hoà tan một số chất thức ăn. - Nhào trộn thức ăn thành viên nuốt. Tinh bột chín - Men amylase Maltose, maltriose, dextrin. Maltase glucose. - Giúp dễ nuốt, dễ phát âm.
* Vai trò bảo vệ của nước bọt: - Thấm ướt, rửa sạch niêm mạc miệng. - Sát trùng miệng nhờ men lysozym. - Trung hoà một số chất toan, kiềm.v.v... - Bài tiết một số chất độc nhập vào cơ thể, như chất kim loại nặng (Pb, Hg...), vi rút dại .v.v..
2.2.3- Điều hoà bài tiết nước bọt. * Cơ chế thần kinh:
* Cơ chế thần kinh- thể dịch. Kallikrein Kininogen Bradykinin -CO2, histamin... Giãn mạch  tiết NB - Thức ăn khô, toan, kiềm, chua, cay  tăng tiết nước bọt.
*KẾT QUẢ TIÊU HOÁ Ở MIỆNG. THỨC ĂN ĐƯỢC XÉ NHỎ VÀ TRỘN VỚI NƯỚC BỌT THÀNH VIÊN NUỐT. - MỘT PHẦN NHỎ TINH BỘT CHÍN ĐƯỢC PHÂN GIẢI THÀNH MALTOSE, MALTRIOSE, DEXTRIN. - PROTID VÀ LIPID CHƯA ĐƯỢC PHÂN GIẢI -THỜI GIAN THỨC ĂN LƯU Ở MIỆNG NGẮN, 15 -18 GIÂY. - CHƯA CÓ HIỆN TƯỢNG HẤP THU.