D c lý thú y
ượ
Giáo viên: Đ ng Th M Tú ặ
ị ỹ
Tài li u tham kh o ả
ệ
Ch
ng 1: Đ i c
ng
ươ
ạ ươ
Ch
ươ
ng 2: Th n kinh ầ
Ch
ng 3: Kháng sinh
ươ
Ch
ng 4: Sát trùng – kh trùng
ươ
ử
Ch
ng 5: Kí sinh trùng
ươ
Ch
ng 6: Kháng viêm
ươ
Ch
ng 7: Máu
ươ
Ch
ươ
ng 8: Hô h p tiêu hóa ấ
Ch
ươ
ng 9: Ni u d c ệ ụ
N I DUNG MÔN H C Ộ Ọ
CH
NG I. Đ I C
NG
ƯƠ
Ạ ƯƠ
I. GI
I THI U MÔN H C Ớ Ọ Ệ
II.
D C Đ NG H C ƯỢ Ộ Ọ
III. D
C L C H C ƯỢ Ự Ọ
IV.
Ữ Ế Ố Ả ƯỞ NG Đ N TÁC Ế
C PH M NH NG Y U T NH H D NG C A D Ẩ Ủ ƯỢ Ụ
V.
THÔNG TIN V M T LO I THU C Ề Ộ Ố Ạ
I. GI
Ớ
I THI U V MÔN H C Ề
Ọ
Ệ
CÁC KHÁI NI MỆ
D c lý h c (Pharmacology)
ượ
ọ
D c đ ng h c (Pharmacokinetics)
ượ ộ
ọ
D c l c h c (Pharmacodynamics)
ượ ự ọ
Thu cố
I. GI
Ớ
I THI U V MÔN H C Ề
Ọ
Ệ
ọ
ứ ề ẫ
ữ
Là môn h c nghiên c u v nguyên lý và nh ng tác đ ng l n nhau gi a ữ ộ thu c và c th
ơ ể
ố
ộ
ủ
ấ ng đ và th i gian
Tác đ ng c a thu c đ i v i ố ố ớ c th v m t tính ch t, ơ ể ề ặ c ườ
ộ
ờ
Tác đ ng c a c th ủ ơ ể ộ đ i v i thu c ố ố ớ
I. GI
Ớ
I THI U V MÔN H C Ề
Ọ
Ệ
ấ ượ ư
ộ
THU CỐ
c đ a vào c th Nh ng ch t khi đ ơ ể ữ sinh v t s có tác đ ng làm thay đ i ổ ậ ẽ ch c năng c a c th ủ ơ ể ứ
Li u l ng ề ượ
H u ích ữ Tác h iạ
Li u l ng ề ượ
II. D
C Đ NG H C
ƯỢ Ộ
Ọ
1. S H P THU Ự Ấ
2. PHÂN BỐ
3. CHUY N HÓA (BI N Đ I SINH H C) Ế Ổ Ọ Ể
4. BÀI TH IẢ
D
C Đ NG H C
ƯỢ Ộ
Ọ
S H P THU
Ự Ấ
Là quá trình d
ng
ượ
c ph m th m nh p vào n i môi tr ậ
ấ
ẩ
ộ
ườ
Các ph
ng th c v n chuy n:
ươ
ứ ậ
ể
V n chuy n th đ ng (khuy ch tán): ụ ộ
ể
ế
ậ
Ch ph thu c tính ch t hóa lý c a màng và thu c ố
ỉ ụ
ủ
ấ
ộ
Thu n chi u gradien n ng đ
ề
ậ
ồ
ộ
ng
Không t n năng l ố
ượ
V n chuy n ch đ ng (tích c c):
ủ ộ
ự
ể
ậ
C n có ch t chuyên ch (ch t mang)
ấ
ầ
ấ
ở
V n chuy n ng
c chi u gradien n ng đ
ể
ậ
ượ
ề
ồ
ộ
C n cung c p năng l
ng
ấ
ầ
ượ
D
C Đ NG H C
S H P THU ƯỢ Ộ Ự Ấ
Ọ
Đ ng u ng
ố :
ườ
Thu c đ
c h p thu qua niêm m c d dày, ru t non
ố ượ ấ
ạ ạ
ộ
Đ ng tiêm chích
:
ườ
Thu c khu ch tán th đ ng do chênh l ch n ng đ ộ
ụ ộ
ế
ệ
ố
ồ
Tiêm d
i da:
ướ
Thu c s có tác d ng sau 30-60 phút, li u dùng
ề
th
ng ch b ng 1/3 li u u ng
ườ
ố ẽ ỉ ằ
ụ ề ố
Tiêm b pắ
Tiêm tĩnh m ch ạ
Tiêm phúc mô
Tiêm trong da
Các đ ng c p thu c th ng dùng trong thú y ườ ấ ố ườ
D
C Đ NG H C
S H P THU ƯỢ Ộ Ự Ấ
Ọ
Các đ
ng c p thu c khác:
ườ
ấ
ố
Đ ng th m qua màng nhày khí qu n, cu ng ph i, bì
ấ
ả
ố
ổ
ườ mô ph nang ế
Đ ng tr c tràng
ườ
ự
Đ ng bôi ngoài da, đ t vào âm đ o, t
cung...
ạ ử
ườ
ặ
Các đ ng c p thu c th ng dùng trong thú y ườ ấ ố ườ
D
C Đ NG H C
PHÂN BỐ ƯỢ Ộ
Ọ
Phân bố
ố
c ừ
ộ ể ệ ầ ơ ị
ộ ế ộ ầ
ọ ơ ự ữ c phân b
ể ằ ở ạ
Thu c vào h tu n hoàn chung s đ c phân b ố ẽ ượ ch y u đ n n i tác đ ng, t đó sinh ra tác đ ng d ủ ế ế ượ lý. M t ph n b chuy n hóa hay còn g i là bi n đ i ộ ầ ổ sinh h c, m t ph n nh đ n n i d tr và m t ph n ọ ầ ỏ ế ộ đâu, thu c khác b th i ra ngoài. Dù đ ượ ố ố ở ị ả do ho c k t h p v i các d ng t cũng có th n m ớ ặ ế ọ ự thành ph n khác c a mô. ủ ầ
C Đ NG H C D CHUY N HÓA ƯỢ Ộ Ể
Ọ
Chuy n hóa (bi n đ i sinh h c) ế ể ổ ọ
ậ ả ủ
ệ ạ
ả ứ ổ ử ổ
ọ ớ
ester có c c cao, tan trong n ự ử
ặ ọ ể ạ ướ bào, không còn ho t tính d c l c c, khó ượ ự ữ ấ ế ạ
Ch y u do h microsomes c a gan đ m nh n, ủ ế i ph i, th n, lách... thông qua các ngoài ra, còn có t ậ t ph n ng oxyhóa, kh , th y phân, t ng h p đ c bi ệ ủ là ph n ng liên h p v i acid glucuronic đ t o thành ả ứ nh ng phân t th m qua màng t và d đào th i ra ngoài. ễ ả
D
C Đ NG H C
BÀI TH IẢ ƯỢ Ộ
Ọ
Bài th iả
ả ậ ộ
c bài th i qua ru t (theo phân), qua th n ơ
ở ổ c b t), qua s a...Trong đó quan ướ ọ ữ
Thu c đ ố ượ c ti u), qua ph i (theo h i th ), qua các (theo n ể ướ t (m hôi, n tuy n ti ồ ế ế tr ng nh t là th n. ậ ấ ọ
III. D
C L C H C
ƯỢ Ự
Ọ
RECEPTOR
ấ ứ
ế ợ
bào, k t h p v i thu c và ng sinh hóa đ d n đ n
ủ ế ệ ượ
ở ầ
ớ ể ẫ
ố ế
Là b t c thành ph n nào c a t kh i đ u m t chu i các hi n t ộ các tác đ ng d
ầ ỗ c l c. ượ ự
ộ
sinh h c
ấ
ọ
ọ
ử bào nh ng h u h t chúng có ầ ế
ạ ư
ế
V b n ch t hóa h c, receptor là các đ i phân t ề ả nh acid nucleic, lipid màng t ư b n ch t protein ấ ả
D
C L C H C
BÀI TH IẢ ƯỢ Ự
Ọ
Các cách tác d ng c a thu c ố ụ ủ
Tác d ng t i ch ụ ạ ỗ
Tác d ng ph n x ụ ả ạ
Tác d ng ch n l c ọ ọ ụ
Tác d ng tr c ti p và gián ti p ế ự ế ụ
Tác d ng chính và tác d ng ph ụ ụ ụ
D
C L C H C
BÀI TH IẢ ƯỢ Ự
Ọ
T ươ ng tác gi a hai d ữ ượ c ph m ẩ
Hi p l c ệ ự
Đ i kháng ố
nh h
ng đ n
VI. Nh ng y u t ữ
ế
ế ố ả tác d ng c a d
ủ ượ
ưở c ph m ẩ
ụ
1. Các y u t bên trong c th ế ố ơ ể
2. Các y u t bên ngoài c th ế ố ơ ể
Các y u t bên trong c th ế ố ơ ể
Tu i tác ổ
ng Tr ng l ọ ượ
Phái tính
Cách dùng thu cố
Đi u ki n dinh d ng ề ệ ưỡ
Tình tr ng b nh lý ạ ệ
Các y u t bên ngoài c th (liên quan đ n thu c) ế ố ơ ể ố ế
C u trúc hóa h c ọ ấ
Tính ch t v t lý ấ ậ
Li u dùng và n ng đ ề ồ ộ
Nh p cung c p thu c ố ấ ị
V. Thông tin v m t lo i thu c ố
ề ộ ạ
Tên thu cố
Tên khoa h c ọ
Tên ho t ch t ấ ạ
Tên th ng m i ươ ạ
Ch đ nh và ch ng ch đ nh ố ị ỉ ỉ ị
M t s công ty thu c thú y
ộ ố
ố
Vemedim
Navetco
Fivevet
Minh Dũng
Anova
….