9/25/2012
Pham Van Hai
Tuần 6 (Week 6) Email: haivnu@yahoo.com
(cid:1) LuLuLuLuậtttt cócócócó ddddạngngngng NOTNOTNOTNOT CF(NOT e)e)e)e) ==== ---- CF(eCF(eCF(eCF(e)))) (cid:1) CF(NOT CF(NOT CF(NOT
(cid:1) KKKKếtttt hhhhợpppp cáccáccáccác lulululuậtttt (Rule) cùng kkkkếtttt lulululuậnnnn (Rule) cócócócó cùng cùng cùng (Rule) (Rule) then (c)(c)(c)(c) CF(rCF(rCF(rCF(r1111)))) (cid:1) ---- RuleRuleRuleRule 1111:::: If(eIf(eIf(eIf(e1111)))) then thenthen (cid:1) ---- RuleRuleRuleRule 2222:::: If(eIf(eIf(eIf(e2222)))) then then (c)(c)(c)(c) CF(rCF(rCF(rCF(r2222 thenthen (cid:1) CFCFCFCF làlàlàlà kêtkêtkêtkêt lulululuậnnnn ccccủaaaa RuleRuleRuleRule 1111 &&&& 2222
◦ Trong Trong trưtrưtrưtrườngngngng hhhhợpppp CF(tCF(tCF(tCF(t1111)))) vàvàvàvà Cf(tCf(tCf(tCf(t2222)))) đđđđềuuuu dương dương dương dương Trong Trong Ctong ==== CF(tCF(tCF(tCF(t1111)))) ++++ CF(tCF(tCF(tCF(t2222)))) –––– CF(tCF(tCF(tCF(t1111)))) **** CF(tCF(tCF(tCF(t2222)))) (cid:1) Ctong Ctong Ctong ◦ Trong Trong trưtrưtrưtrườngngngng hhhhợpppp CF(tCF(tCF(tCF(t1111)))) vàvàvàvà CfCfCfCf(t(t(t(t2222)))) đđđđềuuuu âmâmâmâm thìthìthìthì:::: Trong Trong Ctong ==== CF(tCF(tCF(tCF(t1111)))) ++++ CF(tCF(tCF(tCF(t2222)))) ++++ CF(tCF(tCF(tCF(t1111)))) **** CF(tCF(tCF(tCF(t2222)))) (cid:1) Ctong Ctong Ctong ◦ Trong khác ddddấuuuu vvvvớiiii CF(tCF(tCF(tCF(t2222)))) thìthìthìthì:::: Trong trưtrưtrưtrườngngngng hhhhợpppp CF(tCF(tCF(tCF(t1111)))) khác khác khác Trong Trong MIN(ABS(CF(t1111)),)),)),)), (CF(t1111)))) ++++ CF(tCF(tCF(tCF(t2222)))))))) //// ((((1111 –––– MIN(ABS(CF(t Ctong ==== (CF(t (cid:1) Ctong (CF(t Ctong MIN(ABS(CF(t MIN(ABS(CF(t (CF(t Ctong )))) ABS(CF(t2222)))) ABS(CF(t )))))))) ABS(CF(t ABS(CF(t
1 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
(cid:1) If (e) then (c)
(cid:1) Áp dụng: (cid:1) CF( sốt VIRUS cúm) = 0.75 (cid:1) CF (IF sốt VIRUS cúm THEN chuẩn đoán bị
2 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
cúm) = 0.5
(cid:1) => CF (chuẩn đoán bị cúm) = 0.75*0.5
Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp 3
1
9/25/2012
(cid:1) Suy diễn luật đơn giản
(cid:1) Suy diễn luật với toán tử AND
(cid:1) Suy diễn luật với toán tử OR
(cid:1) Suy diễn luật với toán tử NOT
4 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
5 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
Cho các luật và các độ đo tin cậy như sau: R1: A (cid:1) B CF(R1) = 0,5 CF(A) = 0,25 R2: C (cid:1) D CF(R2) = 0,25 CF(C) =0,5 R3: (- F) (cid:1) G CF(R3) = 0,75 CF(F) = -0,5 R4: (B∧-D)∨I (cid:1) J CF(R4) = 0,25 CF(I) = 0,4 a. Tính CF(J)=? b. Biểu diễn mạng ngữ nghĩa cho các luật
Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp 6
2
9/25/2012
Công cụ (Tools)
Chuyên gia (Expert)
Kỹ sử xử lý tri thức
Công cụ tạo lập hệ chuyên gia (Tools for creating KBs)
CSTT / HHHHệ chuyên HHHHệ CSTT / chuyên giagiagiagia/ / / / chuyên chuyên CSTT / CSTT / Knowledge Based Systems
Người sử dụng (Users)
(cid:1) Thu thập cơ sở tri thức (Knowledge Acquisition) (cid:1) Biểu diễn tri thức (Knowledge Representation) (cid:1) Kiểm tra và đánh giá (Test and Evaluation) (cid:1) Vận hành và bảo trì (Operation and
7 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
Maintainance)
(cid:1) Thu thập cơ sở tri thức (Knowledge
8 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
Acquisition) ◦ Là thành phần chính của hệ chuyên gia /hệ CSTT ◦ Quá trình diễn ra do kỹ sư tri thức đảm nhiệm để biểu diễn các thông tin và tri thức của chuyên gia cho máy tính hiểu được
◦ Quá trình tích lũy các tri thức của chuyên gia đưa
vào hệ thống
Tri thức của chuyên gia
Tri thức chuyên sâu
Kinh nghiệm và phương pháp thực hiện
Kinh nghiệm giải quyết vấn đề
9 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
3
9/25/2012
(cid:1) Sử dụng các luật sản xuất (Rule production)
◦ IF
(cid:1) Sử dụng mạng ngữ nghĩa (Sementic Network) ◦ Làm nổi bật các quan hệ rằng buộc giữa các đối
tượng
(cid:1) Sử dụng các Frame (Frame Base)
◦ Biểu diễn các đối tượng trừu tượng hoặc tên đi kèm
giá trị
(cid:1) Kiểm tra và đánh giá các kết quả suy diễn
◦ ^ánh giá đầu vào, đầu ra tương ứng với chương
trình truyền thống
◦ ^ưa thông tin đầu vào, đánh giá đầu ra là những
kết quả suy diễn tương ứng
(cid:1) Kiểm tra và đánh giá quá trình suy diễn
◦ Kiểm tra hệ thống hiểu biết bài toán hay vấn đề
hay không
◦ Các suy diễn trong hệ thống có sát với tư duy tự
nhiên của con người hay không
Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp 10
(cid:1) Kết hợp các công đoạn thử nghiệm và vận hành hệ thống: phần mềm tương thích hệ điều hành, giao diện NSD,..etc
(cid:1) NSD đánh giá hệ thống trước, sau đó đánh
11 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
giá giao diện sử dụng.
(cid:1) Vòng đời của một hệ CSTT/hệ chuyên gia có thể thay đổi thường xuyên phù hợp với ngữ cảnh hiện tại
Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp 12
4
9/25/2012
(cid:1) Thảo luận các nhóm thực hiện dự án môn học
với tiến độ giữa học kỳ bao gồm các phần như sau: ◦ 1. Mục đích ◦ 2. Phạm vi ◦ 3. Các sự kiện, ngữ cảnh và cách biểu diễn tri thức ◦ 4. ^ộng cơ suy diễn, các luật và diễn giải của luật ◦ 5. Sơ đồ kiến trúc hệ thống (system architecture)
◦ Chuẩn bị nộp báo cáo dự án môn học giữa kỳ
13 Hai V Pham hai@spice.ci.ritsumei.ac.jp
