Bài giảng Hệ thống thông tin quản lý: Chương 1

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Mục đích môn học

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quản lý

(cid:132) Nắm vững các khái niệm, vai trò của các loại hệ thống

Bài giảng

thông tin quản lý gắn liền với việc tạo ưu thế cạnh tranh cho doanh nghiệp nói chung và hoạt động kinh doanh qua mạng Internet nói riêng.

(cid:132) Hiểu rõ sự gắn kết của các HTTT và tác động của chúng đến hoạt động và cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp.

(cid:132) Nắm vững những yêu cầu đặt ra với các doanh nghiệp khi đầu tư vào CNTT nhằm tạo ra và duy trì khả năng cạnh tranh trong môi trường kinh tế mới

Giảng viên: TS. Phạm Thị Thanh Hồng Bộ môn Quản trị kinh doanh

Email: hongptt-fem@mail.hut.edu.vn Website: http://hong.fem.googlepages.com

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Nội dung

Tài liệu học tập

Tài liệu chính: (cid:132) Bộ slides, TS. Phạm Thị Thanh Hồng, 2007 Tài liệu tham khảo: (cid:132) Bài giảng HTTT quản lý, Phạm Thị Thanh Hồng và Phạm

Minh Tuấn, NXB Khoa học kỹ thuật, 2007

(cid:132) Information Systems – Foundation of E-Business, Steven

Chương 1 Tổng quan về hệ thống thông tin Chương 2 Ứng dụng CNTT trong doanh nghiệp Chương 3 HTTT và ưu thế cạnh tranh của doanh nghiệp Chương 4 Chiến lược ứng dụng CNTT Chương 5 Doanh nghiệp nhìn từ quan điểm hệ thống Chương 6 Giá trị kinh doanh của HTTT và quản lý thay

Alter, Prentice Hall, 2002

đổi

(cid:132) Management Information Systems, Managing the Digital Firm. 9th edition, Laudon, K C and Laudon, J.P., Prentice Hall, New Jersey, 2006

1

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Nội dung bài tập lớn

Đánh giá môn học

(cid:132) Bài tập cá nhân (cid:132) 20 – 30 trang (cid:132) Đề tài (chọn một trong 5 đề tài sau; những câu hỏi cụ thể phải giải đáp cho

mỗi đề tài (cid:206) xem tài liệu đi kèm): 1. Hãy tranh luận về khả năng áp dụng CNTT cho mmộộtt hhệệ ththốốngng công

công viviệệcc

Trình độ (cid:132) Sinh viên cao học khoa KT&QL Tiêu chuẩn đánh giá (cid:132) Dự lớp và thảo luận

cụ thể trong doanh nghiệp mà anh/chị đang làm việc.

+ bài tập tại lớp

2. Tranh luận về khả năng áp dụng CNTT nhằm tạo ưu thế cạnh tranh cho

doanh nghiệp mà anh/chị đang làm việc

hoặc Bài tập lớn

(cid:132) Bài thi cuối kỳ

10 % 30% 40 % 60 %

3. Tranh luận về cơ sở hạ tầng cho phát triển TMĐT tại Việt nam hiện nay 4. Tranh luận về các chương trình phần mềm đang được cung cấp trên thị trường có liên quan tới một trong các chức năng: kế toán tài chính, quản lý sản xuất, marketing, quản lý nhân sự; hoặc một trong các cấp sử dụng thông tin: tác nghiệp, tri thức, chiến thuật, và chiến lược.

5. Tranh luận về khả năng ứng dụng một trong các hệ thống CRM, SCM,

hoặc ERP trong doanh nghiệp mà anh/chị đang làm việc

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Nội dung chính

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quản lý

(cid:132) Thời đại thông tin là gì? Thời đại thông tin có những đặc

điểm cơ bản nào?

Tổng quan về hệ thống thông tin

(cid:132) Các xu hướng phát triển CNTT (cid:132) Khái niệm cơ bản về hệ thống thông tin (cid:132) Những thành phần cơ bản HTTT (cid:132) Công nghệ thông tin như một tiềm năng thay đổi quá trình

sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp

2

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Môi trường kinh tế hiện nay

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quản lý

KinhKinh ttếế totoàànn ccầầuu là một nền kinh tế cho phép khách hàng, doanh nghiệp, và các nhà cung cấp, các nhà phân phối, và các nhà sản xuất có thể cùng hợp tác với nhau không bị hạn chế bởi không gian địa lý.

(cid:198) Sự phát triển các doanh nghiệp xuyên quốc gia (cid:198) Sự hội nhập của các công ty nhỏ và vừa (cid:198) Môi trường cạnh tranh mang tính toàn cầu (cid:198) Hệ thống phân phối toàn cầu

1. Thời đại thông tin

công nghi

nghiệệpp

Sự chuyển biến từ nền kinh tế chung toàn cầu từ kinhkinh ttếế công (cid:198)(cid:198) kinhkinh ttếế ddịịchch vvụụ

NNềềnn kinhkinh ttếế ssốố (digital economy, e-conomy)

(cid:198) Sự xuất hiện của các doanh nghiệp kinh doanh điện tử (cid:198) Quá trình kinh doanh cơ bản được thực hiện dưới sự điều khiển của một

mạng lưới số hóa

(cid:198) Mối quan hệ với các nhà cung cấp, khách hàng, và các đối tác dần được

thực hiện dưới tác động của CNTT

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Thời đại thông tin

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Đặc điểm của thời đại thông tin

Internet đã tác động lên mọi mặt của nền kinh tế và các hoạt động

(cid:132) Xuất hiện dựa trên sự xuất hiện của các hoạt động xã hội

của doanh nghiệp

dựa trên nền tảng thông tin

(cid:132) Kinh doanh trong thời đại thông tin phụ thuộc vào công

Thương mại điện tử (TMĐT)

nghệ thông tin được sử dụng để thực hiện công việc kinh doanh

Giao tiếp trực tiếp: là việc sử dụng các công nghệ truyền thông (như mạng Internet) để làm việc ở các vị trí khác nhau.

(cid:132) Năng suất lao động của quá trình sản xuất tăng lên một

cách nhanh chóng

(cid:132) Hiệu quả sử dụng công nghệ thông tin xác định sự thành

Môi trường làm việc ảo: là môi trường làm việc có sự hỗ trợ của công nghệ. Không nhất thiết được thực hiện ở một vị trí thời gian và không gian xác định. Có thể cho phép liên lạc với bất cứ ai, bất cứ đâu vào bất cứ thời điểm nào.

công trong thời đại thông tin

Nền kinh tế dựa trên mong muốn của người tiêu dùng:

(cid:132) Công nghệ thông tin có mặt trong mọi sản phẩm và dịch

(cid:57) Bánh kem sinh nhật dành cho chó

vụ

(cid:57) Giầy thể thao đếm bước đi

3

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Công nghệ thông tin và truyền thông

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quản lý

(cid:132) Các dạng phần cứng và phần mềm máy tính được sử

dụng để xử lý dữ liệu và lưu trữ thông tin

(cid:132) Các công nghệ truyền thông, viễn thông được sử dụng để

truyền tải thông tin

2. Xu hướng phát triển CNTT

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Các xu hướng phát triển CNTT

Nhận định sai lầm về phát triển của CNTT

“Điện thoại” có quá nhiều nhược điểm để có thể được sử dụng như một phương tiện truyền thông. Thiết bị này rõ ràng là không có giá trị đối với chúng ta.

-Western Union internal memo, 1876

(cid:132) Nâng cao tốc độ, và khả năng có thể mang theo (cid:132) Kết nối và liên kết giữa các thiết bị máy tính và công nghệ

truyền thông

(cid:132) Sử dụng các thông tin đã được số hóa và đa phương tiện (cid:132) Những phần mềm tốt hơn và thân thiện với người sử

Tôi nghĩ thị trường chỉ cần tới 5 chiếc máy tính. -Thomas Watson, chairman of IBM, 1943

Liệu một vi mạch sẽ dùng vào việc gì?

dụng

-Engineer at the Advanced Computing Systems Division of IBM, 1968 Chẳng có lý do gì mà một người lại cần dùng máy tính ở nhà.

-Ken Olson, president, chairman, and founder of Digital Equipment Corp., 1977 640K là quá đủ cho bất cứ ai. -Attributed to Bill Gates, chairman of Microsoft, 1981

Dell là một mô hình kinh doanh tuyệt với, nhưng nó khó mà đem lại -John Shoemaker, head of Sun’s server division, 2000 lợi nhuận.

4

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Các xu hướng phát triển CNTT

Phần cứng máy tính

Tốc độ bộ vi xử lý Dữ liệu có thể truyền qua Internet

PhPhầầnn ccứứngng mmááyy ttíínhnh: : Nhanh

Nhanh hơnhơn, , nhnhỏỏ hơnhơn, , rrẻẻ hơnhơn

(cid:132) 1981: chiếc PC đầu tiên của hãng IBM (cid:132) 1990s: việc sử dụng PC trở nên phổ biến (cid:132) Hiện nay ...

KKỷỷ nguyên nguyên Internet Internet

(cid:133) Các hệ điều hành hỗ trợ đồ họa dễ sử dụng (Microsoft Windows) (cid:133) Trình duyệt web (Internet Explorer, Netscape, Firefox,..) (cid:133) Công nghệ nhập/xuất dữ liệu/thông tin linh hoạt (màn hình cảm ứng, bàn

phím ảo, …)

(cid:133) Khả năng chơi nhạc và trình diễn video (cid:133) Notebook trở nên phổ biến trong môi trường kinh doanh (cid:133) …

Mật độ đường truyền Mật độ sử dụng Internet

Page 2

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Lịch sử phát triển các bộ vi xử lý của hãng Intel

Xu hướng phát triển công nghệ thông tin

Bộ vi xử lý Năm Ý nghĩa MIPS

PhPhầầnn mmềềmm: : ĐưĐượợcc chuchuẩẩnn hhóóaa vvàà ttííchch hhợợpp

1971 Bộ vi xử lý đầu tiên được phát triển cho máy tính để bàn 4004 0.06 1974 Chạy cho máy tính cá nhân đầu tiên 8080 0.06 8086/8088 1978 0.3 Bộ vi xử lý cho các máy tính cá nhân đầu tiên của IBM chạy trên nền DOS 1982 Cho phép chạy những version đầu tiên của Microsoft Windows 286 0.9

Gói phần mềm doanh nghiệp – Các gói phần mềm dựng sẵn với các mô đun tích hợp cho phép chuyển đổi dữ liệu giữa các nhóm làm việc, các phòng ban, và giữa các chi nhánh ở nhiều quốc gia trên cơ sở “thời gian thực”

1985 Chạy các version sau của Microsoft Windows 386 5 1989 Chạy version Windows 95 486 20 1993 Sử dụng cho các máy tính để bàn và máy tính xách tay Pentium 100 1995 200 Pentium Pro Xử lý tốt các dữ liệu multimedia cho các máy tính chuyên dụng; sử dụng cho các máy chủ và các máy trạm dùng vi xử lý 300 Pentium II 1997 Được thiết kế để xử lý video, audio và dữ liệu đồ họa (cid:133) Nhiều doanh nghiệp sản xuất và dịch vụ ứng dụng (cid:133) Thường được thiết kế riêng theo tính chất của mỗi ngành (cid:133) Tích hợp dữ liệu qua các kênh theo truyền thông và kênh truyền qua các trang mạng nhằm phục vụ người dùng nội bộ, khách hàng, và các nhà cung cấp Pentium III 1999 500- 1000 Hỗ trợ tốt hơn cho việc biểu diễn ảnh, 3D, video và audio và các ứng dụng nhận diện giọng nói >1500 Pentium IV 2000 Xử lý mạnh các biểu diễn đồ họa 3D, video và audio. Itanium 2000 Dành cho thị trường máy chủ

5

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin Main Trends

Xu hướng phát triển CNTT

thông llớớnn, , mmạạngng totoàànn

không dâydây

MMạạngng mmááyy ttíínhnh: : ĐĐộộ rrộộngng băngbăng thông ccầầuu vvàà không (cid:132) 1990s:

(TCP/IP)

(cid:133) Chuẩn hóa các trình duyệt trang mạng và giao thức Internet

truyền cáp quang

(cid:133) Các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông phổ biến sử dụng đường

người dùng là các doanh nghiệp và các hộ gia đình

(cid:133) Truy cập tốc độ cao (độ rộng băng thông lớn) cho phép đối với cả

Sự kết hợp của máy tính & các phương tiện truyền thông

(cid:132) 2000:

(cid:132) 2003:

(cid:133) Các công ty nối mạng với Internet

đường điện thoại

(cid:132) Hiện nay:

(cid:133) Người dùng cá nhân sử dụng modem để kết nối vào Internet qua

(cid:133) Nhiều công ty đầu tư vào hệ thống mạng không dây

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Hệ thống thông tin

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quản lý

(cid:132) Hệ thống thông tin - một hệ thống xử lý thông tin để hỗ công viviệệcc

3. Hệ thống thông tin và vai trò của HTTT trong doanh nghiệp

trợ cho các hhệệ ththốốngng công (cid:133) Thu thập thông tin (cid:133) Truyền thông tin (cid:133) Lưu trữ (cid:133) Phục hồi (cid:133) Xử lý (cid:133) Hiển thị

6

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Các thành phần của hệ thống thông tin

Các giai đoạn ứng dụng CNTT

ác

P

Thời đại

Vai trò chính

Ứng dụng quan trọng

c

hầ

n

n l ự

m

â

ề

h

m

Hệ thống xử lý nhóm

n

ngtrình

ồ

u

Chuyên gia CNTT nắm vai trò chủ đạo

Kế toán 50s – giữa 60s

g

N

Hệ thống trực tuyến

& thủtục

Sự tham gia của nhà quản lý

Kiểm soát thực hiện hệ thống

Tác nghiệp Từ giữa 1960s

C

Sự tham gia của người sử dụng

Hỗ trợ quyết định tương tác (MIS)

Thông tin Cuối 70s – giữa 80s

ơ

Nhập dữ liệu

s

Xuất các sản phẩm thông tin Xử lý dữ liệu để tạo thông tin

ở

HTTT chiến lược (SIS)

d

ữ

Làm chủ bởi các nhà quản lý doanh nghiệp

Mạng Từ giữa 1980s

l

i

g n ứ c n ầ h P

ệ

u

Các ứng dụng trang mạng

Lãnh đạo bởi các nhà quản lý cấp cao

Lưu trữ dữ liệu

Internet Từ giữa 1990s

Hệ thống truyền thông

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Thảo luận

Vai trò và mục tiêu ứng dụng HTTT

(cid:132) Anh/chị kỳ vọng gì khi áp dụng CNTT?

1. Tăng năng suất lao động 2. Hỗ trợ ra quyết định 3. Tăng cường hợp tác lao động 4. Tạo liên kết giữa các đối tác kinh doanh 5. Cho phép thực hiện toàn cầu hóa 6. Hỗ trợ chuyển đổi tổ chức

7

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Vai trò và mục tiêu của ứng dụng HTTT

1. Tăng năng suất lao động

3. Tăng cường hợp tác lao động

tuyến

(cid:133) OLTP – OnLine Transaction Processing: Xử lý giao dịch trực

(cid:133) Đội làm việc năng động (cid:133) Quản lý tài liệu (cid:133) Phát triển ứng dụng (cid:133) TPS – Transaction Processing System: Hệ thống xử lý giao dịch (cid:133) CIS – Customer-Integrated System: Hệ thống tích hợp khách

4. Tạo liên kết đối tác kinh doanh

hàng

2. Hỗ trợ ra quyết định

(cid:133) Hệ thống thông tin liên doanh nghiệp (IOS) (cid:133) EDI (Electronic Data Interchange) – Trao đổi dữ liệu điện tử (cid:133) Giúp phân tích tình huống và hỗ trợ người ra quyết định

5. Cho phép toàn cầu hóa

(cid:132) Hệ thống thông tin hỗ trợ ra quyết định (cid:132) Hệ thống thông tin hỗ trợ điều hành (cid:132) Hệ thống thông tin địa lý

(cid:132) Trí tuệ nhân tạo (AI)

(cid:133) Giúp vượt qua trở ngại về thời gian và địa điểm (cid:133) Văn hóa (cid:133) Đưa ra một số gợi ý về phương thức thực hiện

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Vai trò và mục tiêu của ứng dụng HTTT

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI Khoa Kinh tế & Quản lý

6. Hỗ trợ thay đổi tổ chức

Đáp ứng nhu cầu thay đổi liên tục của thị trường hiện nay

4. Tác động của CNTT đối với doanh nghiệp – Tiềm năng và thách thức

8

CuuDuongThanCong.com

https://fb.com/tailieudientucntt

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Thảo luận

Gương công ty ứng dụng CNTT thành công

(cid:132) Chia thành 5 nhóm (cid:132) Trình bày về những tác động của CNTT tới một trong các

(cid:132) Boeing Airplane Company (cid:132) Wal-Mart Stores (cid:132) Bissett Nursery Corp. (cid:132) Federal Express (cid:132) Charles Schwab (cid:132) USAA (cid:132) L.L. Bean (cid:132) Progressive Corp.

ngành sau (cid:133) Dịch vụ tài chính (cid:133) Chăm sóc sức khỏe (cid:133) Sản xuất (cid:133) Dịch vụ giải trí nghe nhìn (cid:133) Giáo dục (cid:133) Bán lẻ (cid:133) Du lịch và khách sạn

Hệ thống thông tin quản lý Chương 1: Tổng quan về hệ thống thông tin

Doanh nghiệp có thể có những lợi ích gì khi ứng dụng CNTT

Tình hình trang bị máy tính trong các doanh nghiệp Việt Nam

(cid:132) Trong quản lý chuỗi cung ứng thông qua việc quản lý

hàng lưu kho

(cid:132) Trong giao dịch với khách hàng qua việc ứng dụng TMĐT (cid:132) Trong logistics thông qua ERP (cid:132) Trong quản lý người sử dụng thông qua các phần mềm