2/26/2016

Chương 2: Kế toán nghiệp vụ tiền mặt

Mục tiêu

Nội dung

Khái quát về nghiệp vụ tiền mặt

Nguyên tắc kế toán

Phương pháp kế toán

Mô tả được các hoạt động ngân quỹ tại NHTM. Nắm được quy trình kế toán thu/ chi tiền mặt của NHTM. Giải thích được chỉ tiêu tiền mặt trên BCTC của NHTM

Trình bày BCTC

1

2/26/2016

Khái quát về nghiệp vụ tiền mặt

Nguyên tắc kế toán

Giao dịch với khách hàng

Giao dịch giữa các NHTM, giữa NHTM và NHNN

Giao dịch tại ATM

Quy đổi ngoại tệ.

Giao dịch trong ngân hàng

Ngân hàng chỉ phản ánh vào tài khoản tiền mặt số tiền thực tế khi có thu, chi tiền mặt. Tồn quỹ tiền mặt trên sổ sách = Tồn quỹ tiền mặt thực tế tại mọi thời điểm. Đối với tiền mặt ngoại tệ ngân hàng phải quản lý và ghi nhận vào sổ sách kế toán theo nguyên tệ và bằng VND.

Tài khoản sử dụng

Một số kết cấu tài khoản

TK1011-Tiền mặt tại đơn vị

TK1014-Tiền mặt tại máy ATM

Bên Nợ

Bên Có

Bên Nợ

Bên Có

TK1011: Tiền mặt tại đơn vị

TK1014: Tiền mặt tại máy ATM

TK1019: Tiền mặt đang vận chuyển

TK1031: Ngoại tệ tại đơn vị

Số dư Cuối kỳ

Số dư Cuối kỳ

Chi tiền tại máy Nộp về quỹ Số tiền mặt thu vào quỹ nghiệp vụ Tiền mặt tiếp quỹ Số tiền nạp vào máy Số tiền mặt chi ra quỹ từ nghiệp vụ

TK3614: Thiếu quỹ chờ xử lý

TK4610: Thừa quỹ chờ xử lý

TK1013: Tiền mặt không đủ tiêu chuẩn lưu thông chờ xử lý

Chi tiết Tiền mặt đã kiểm đếm Tiền mặt thu theo túi niêm phong

Tiền mặt có tại quỹ nghiệp vụ Tiền mặt hiện có tại máy ATM

2

2/26/2016

Một số kết cấu tài khoản

Một số kết cấu tài khoản

TK1019-Tiền đang chuyển

TK3614- Thiếu quỹ chờ xử lý

TK4610- Thừa quỹ chưa xử lý

TK1013-Tiền mặt không đủ tiêu chuẩn lưu thông chờ xử lý

Bên Nợ

Bên Có

Bên Nợ

Bên Có

Bên Nợ

Bên Có

Bên Nợ

Bên Có

Số dư Cuối kỳ

Số dư Cuối kỳ

Số dư Cuối kỳ

Số dư Cuối kỳ

Thừa quỹ Thiếu quỹ Thừa quỹ đã xử lý Thiếu quỹ đã xử lý Tiền mặt xuất quỹ chuyển đi Tiền mặt đã chuyển đến Thu tiền mặt không đủ tiêu chuẩn đã thu Thu tiền mặt không đủ tiêu chuẩn đã xử lý

quỹ quỹ Thiếu chờ xử lý Tiền mặt hiện đang chuyển Thừa chưa xử lý Thu tiền mặt không đủ tiêu chuẩn chờ xử lý

Chứng từ sử dụng

Phương pháp kế toán

* Thu - chi tieàn maët ñaõ kieåm ñeám:

Giấy nộp tiền mặt.

Giấy rút tiền mặt.

TK thích hợp (TG, TK,…)

TK Tieàn maët – 1011/ 1031

Phiếu thu tiền mặt.

Phiếu chi tiền mặt.

SEC tiền mặt.

Thu tieàn maët

Giấy nộp tiền kiêm lệnh chuyển tiền.

Bảng kê tiền mặt,

12

Chi tieàn maët

3

2/26/2016

Phương pháp kế toán

Ví dụ 1 Thu-chi tiền mặt đã kiểm đếm

* Thu tieàn maët chöa kieåm ñeám:

Caùc khoaûn chôø TT khaùc - 4599

1011 Tieàn maët chöa kieåm

1. Cổ đông góp vốn bằng tiền mặt.

2. Cho khách hàng vay ngắn hạn bằng tiền mặt.

3. Khách hàng rút tiền gửi không kỳ hạn bằng tiền mặt

Thu tieàn maët nieâm phong (1)

4. Khách hàng gửi tiết kiệm có kỳ hạn 6 tháng bằng tiền mặt

Ghi coù cho KH (2b) Chuyeån tieàn chöa kieåm => ñaõ kieåm (2a)

TG cuûa KH - 4211

1011 Tieàn maët ñaõ kieåm

5. Mua tài sản cố định bằng tiền gửi ngân hàng

Yêu cầu:

• Định khoản các nghiệp vụ

14

• Cho biết ảnh hưởng của từng nghiệp vụ đến Bảng CĐKT.

Phương pháp kế toán

Ví dụ 2 Thu-chi tiền mặt chưa kiểm đếm

1. Khách hàng đến NH gửi 1 tỷ đồng, vì là khách hàng truyền thống &

Tieàn maët - 1011

Tieàn ñang chuyeån - 1019

hết giờ giao dịch nên ngân hàng niêm phong, chưa kiểm đếm (không

trả lãi).

Xuất tiền mặt chuyển đi(1)

2. Ngày hôm sau, tiền đã được kiểm đếm (không có thừa thiếu).

Điều chuyển vốn Nhaäp laïi quyõ TM (2b)

TK thích hôïp – 4211/1113/51

3. Khách hàng đề nghị chuyển vào tài khoản tiền gửi không kỳ hạn cho

khách hàng.

Yêu cầu:

• Định khoản các nghiệp vụ

16

Ghi nôï TK thích hôïp (2a)

4

2/26/2016

Ví dụ 3 Chi tiền mặt tại đơn vị nhận

Ví dụ 3 Chi tiền mặt tại đơn vị nhận

Tại Chi nhánh ngân hàng Việt Á có nghiệp vụ sau đây: Đầu ngày: Chi nhánh tiếp quỹ cho PGD

PGD định khoản ra sao Nhận tiếp quỹ:

Cuối ngày: Chi nhánh nhận hoàn quỹ từ PGD

Hoàn quỹ:

Phương pháp kế toán Thừa tiền mặt

Ví dụ 4 Thừa tiền mặt

Vào cuối ngày, khi kiểm quỹ, kế toán phát hiện số tiền thực tế cao

TK Thöøa quyõ - 4610

TK Tieàn maët taïi quyõ - 1011

hơn số tiền trên sổ kế toán là 500.000đ. Trường hợp 1: Số tiền chênh lệch trên do khách hàng trả thừa nên ngân hàng trả lại cho khách hàng (bằng tiền mặt hoặc đưa vào tài khoản tiền gửi thanh toán của khách hàng)

Khi phaùt hieän thöøa quyõ (1) Traû cho KH baèng TM (2a)

TG cuûa KH - 4211

TN khaùc - 79

Trường hợp 2: Không phát hiện nguyên nhân số tiền chênh lệch.

Yêu cầu:

19

20

Định khoản các sau phát sinh tại Ngân hàng

Khoâng phaùt hieän nguyeân nhaân (2c) Traû vaøo TK cho KH (2b)

5

2/26/2016

Phương pháp kế toán Thiếu tiền mặt

Ví dụ 5 Thiếu tiền mặt

Boài thöôøng - 3615

TM taïi quyõ - 1011

Thieáu quyõ - 3614

Phaùt hieän thieáu quyõ (1)

TG cuûa KH - 4211

Thu ñöôïc baèng TM (2a)

CP khaùc - 89

22

21

Vào cuối ngày, khi kiểm quỹ, kế toán phát hiện số tiền thực tế thấp hơn số tiền trên sổ kế toán là 800.000đ. Trường hợp 1: Số tiền chênh lệch trên do khách hàng đưa thiếu, ngân hàng liên hệ khách hàng & khách hàng đồng ý trả thêm (bằng tiền mặt hoặc lấy từ TK TGKH) Trường hợp 2: Bắt buộc thủ quỹ bồi thường. Trường hợp 3: Không phát hiện nguyên nhân số tiền thiếu chênh lệch & không bắt thủ quỹ bồi thường. Yêu cầu: Định khoản các nghiệp vụ sau phát sinh

Thu ñöôïc töø TK KH (2b) Khoâng phaùt hieän nguyeân nhaân (2c)

Ví dụ 6 Tiền thiếu tiêu chuẩn

Phương pháp kế toán Tiền thiếu tiêu chuẩn TT vôùi KH - 4523

TM taïi quyõ - 1011

TM khoâng ñuû...- 1013

Khách hàng đem tiền đến ngân hàng đổi, giao dịch viên phát hiện 10 triệu tiền cũ rách. Sau khi trao đổi với khách hàng, ngân hàng chấp nhận tiền cũ rách. Sau đó đổi tiền cũ rách lấy tiền đủ tiêu chuẩn tại ngân hàng nhà nước

Traû tieàn ñuû tieâu chuaån cho KH (2) Thu tieàn khoâng ñuû tieâu chuaån (1)

Yêu cầu: Định khoản các nghiệp vụ sau phát sinh

23

24

Tieàn khoâng ñuû tieâu chuaån ñaõ ñoåi laïi cho NHNN (3)

6