2/26/2016
Chương 2: Kế toán nghiệp vụ tiền mặt
Mục tiêu
Nội dung
Khái quát về nghiệp vụ tiền mặt
Nguyên tắc kế toán
Phương pháp kế toán
Mô tả được các hoạt động ngân quỹ tại NHTM. Nắm được quy trình kế toán thu/ chi tiền mặt của NHTM. Giải thích được chỉ tiêu tiền mặt trên BCTC của NHTM
Trình bày BCTC
1
2/26/2016
Khái quát về nghiệp vụ tiền mặt
Nguyên tắc kế toán
Giao dịch với khách hàng
Giao dịch giữa các NHTM, giữa NHTM và NHNN
Giao dịch tại ATM
Quy đổi ngoại tệ.
Giao dịch trong ngân hàng
Ngân hàng chỉ phản ánh vào tài khoản tiền mặt số tiền thực tế khi có thu, chi tiền mặt. Tồn quỹ tiền mặt trên sổ sách = Tồn quỹ tiền mặt thực tế tại mọi thời điểm. Đối với tiền mặt ngoại tệ ngân hàng phải quản lý và ghi nhận vào sổ sách kế toán theo nguyên tệ và bằng VND.
Tài khoản sử dụng
Một số kết cấu tài khoản
TK1011-Tiền mặt tại đơn vị
TK1014-Tiền mặt tại máy ATM
Bên Nợ
Bên Có
Bên Nợ
Bên Có
TK1011: Tiền mặt tại đơn vị
TK1014: Tiền mặt tại máy ATM
TK1019: Tiền mặt đang vận chuyển
TK1031: Ngoại tệ tại đơn vị
Số dư Cuối kỳ
Số dư Cuối kỳ
Chi tiền tại máy Nộp về quỹ Số tiền mặt thu vào quỹ nghiệp vụ Tiền mặt tiếp quỹ Số tiền nạp vào máy Số tiền mặt chi ra quỹ từ nghiệp vụ
TK3614: Thiếu quỹ chờ xử lý
TK4610: Thừa quỹ chờ xử lý
TK1013: Tiền mặt không đủ tiêu chuẩn lưu thông chờ xử lý
Chi tiết Tiền mặt đã kiểm đếm Tiền mặt thu theo túi niêm phong
Tiền mặt có tại quỹ nghiệp vụ Tiền mặt hiện có tại máy ATM
2
2/26/2016
Một số kết cấu tài khoản
Một số kết cấu tài khoản
TK1019-Tiền đang chuyển
TK3614- Thiếu quỹ chờ xử lý
TK4610- Thừa quỹ chưa xử lý
TK1013-Tiền mặt không đủ tiêu chuẩn lưu thông chờ xử lý
Bên Nợ
Bên Có
Bên Nợ
Bên Có
Bên Nợ
Bên Có
Bên Nợ
Bên Có
Số dư Cuối kỳ
Số dư Cuối kỳ
Số dư Cuối kỳ
Số dư Cuối kỳ
Thừa quỹ Thiếu quỹ Thừa quỹ đã xử lý Thiếu quỹ đã xử lý Tiền mặt xuất quỹ chuyển đi Tiền mặt đã chuyển đến Thu tiền mặt không đủ tiêu chuẩn đã thu Thu tiền mặt không đủ tiêu chuẩn đã xử lý
quỹ quỹ Thiếu chờ xử lý Tiền mặt hiện đang chuyển Thừa chưa xử lý Thu tiền mặt không đủ tiêu chuẩn chờ xử lý
Chứng từ sử dụng
Phương pháp kế toán
* Thu - chi tieàn maët ñaõ kieåm ñeám:
Giấy nộp tiền mặt.
Giấy rút tiền mặt.
TK thích hợp (TG, TK,…)
TK Tieàn maët – 1011/ 1031
Phiếu thu tiền mặt.
Phiếu chi tiền mặt.
SEC tiền mặt.
Thu tieàn maët
Giấy nộp tiền kiêm lệnh chuyển tiền.
Bảng kê tiền mặt,
12
Chi tieàn maët
3
2/26/2016
Phương pháp kế toán
Ví dụ 1 Thu-chi tiền mặt đã kiểm đếm
* Thu tieàn maët chöa kieåm ñeám:
Caùc khoaûn chôø TT khaùc - 4599
1011 Tieàn maët chöa kieåm
1. Cổ đông góp vốn bằng tiền mặt.
2. Cho khách hàng vay ngắn hạn bằng tiền mặt.
3. Khách hàng rút tiền gửi không kỳ hạn bằng tiền mặt
Thu tieàn maët nieâm phong (1)
4. Khách hàng gửi tiết kiệm có kỳ hạn 6 tháng bằng tiền mặt
Ghi coù cho KH (2b) Chuyeån tieàn chöa kieåm => ñaõ kieåm (2a)
TG cuûa KH - 4211
1011 Tieàn maët ñaõ kieåm
5. Mua tài sản cố định bằng tiền gửi ngân hàng
Yêu cầu:
• Định khoản các nghiệp vụ
14
• Cho biết ảnh hưởng của từng nghiệp vụ đến Bảng CĐKT.
Phương pháp kế toán
Ví dụ 2 Thu-chi tiền mặt chưa kiểm đếm
1. Khách hàng đến NH gửi 1 tỷ đồng, vì là khách hàng truyền thống &
Tieàn maët - 1011
Tieàn ñang chuyeån - 1019
hết giờ giao dịch nên ngân hàng niêm phong, chưa kiểm đếm (không
trả lãi).
Xuất tiền mặt chuyển đi(1)
2. Ngày hôm sau, tiền đã được kiểm đếm (không có thừa thiếu).
Điều chuyển vốn Nhaäp laïi quyõ TM (2b)
TK thích hôïp – 4211/1113/51
3. Khách hàng đề nghị chuyển vào tài khoản tiền gửi không kỳ hạn cho
khách hàng.
Yêu cầu:
• Định khoản các nghiệp vụ
16
Ghi nôï TK thích hôïp (2a)
4
2/26/2016
Ví dụ 3 Chi tiền mặt tại đơn vị nhận
Ví dụ 3 Chi tiền mặt tại đơn vị nhận
Tại Chi nhánh ngân hàng Việt Á có nghiệp vụ sau đây: Đầu ngày: Chi nhánh tiếp quỹ cho PGD
PGD định khoản ra sao Nhận tiếp quỹ:
Cuối ngày: Chi nhánh nhận hoàn quỹ từ PGD
Hoàn quỹ:
Phương pháp kế toán Thừa tiền mặt
Ví dụ 4 Thừa tiền mặt
Vào cuối ngày, khi kiểm quỹ, kế toán phát hiện số tiền thực tế cao
TK Thöøa quyõ - 4610
TK Tieàn maët taïi quyõ - 1011
hơn số tiền trên sổ kế toán là 500.000đ. Trường hợp 1: Số tiền chênh lệch trên do khách hàng trả thừa nên ngân hàng trả lại cho khách hàng (bằng tiền mặt hoặc đưa vào tài khoản tiền gửi thanh toán của khách hàng)
Khi phaùt hieän thöøa quyõ (1) Traû cho KH baèng TM (2a)
TG cuûa KH - 4211
TN khaùc - 79
Trường hợp 2: Không phát hiện nguyên nhân số tiền chênh lệch.
Yêu cầu:
19
20
Định khoản các sau phát sinh tại Ngân hàng
Khoâng phaùt hieän nguyeân nhaân (2c) Traû vaøo TK cho KH (2b)
5
2/26/2016
Phương pháp kế toán Thiếu tiền mặt
Ví dụ 5 Thiếu tiền mặt
Boài thöôøng - 3615
TM taïi quyõ - 1011
Thieáu quyõ - 3614
Phaùt hieän thieáu quyõ (1)
TG cuûa KH - 4211
Thu ñöôïc baèng TM (2a)
CP khaùc - 89
22
21
Vào cuối ngày, khi kiểm quỹ, kế toán phát hiện số tiền thực tế thấp hơn số tiền trên sổ kế toán là 800.000đ. Trường hợp 1: Số tiền chênh lệch trên do khách hàng đưa thiếu, ngân hàng liên hệ khách hàng & khách hàng đồng ý trả thêm (bằng tiền mặt hoặc lấy từ TK TGKH) Trường hợp 2: Bắt buộc thủ quỹ bồi thường. Trường hợp 3: Không phát hiện nguyên nhân số tiền thiếu chênh lệch & không bắt thủ quỹ bồi thường. Yêu cầu: Định khoản các nghiệp vụ sau phát sinh
Thu ñöôïc töø TK KH (2b) Khoâng phaùt hieän nguyeân nhaân (2c)
Ví dụ 6 Tiền thiếu tiêu chuẩn
Phương pháp kế toán Tiền thiếu tiêu chuẩn TT vôùi KH - 4523
TM taïi quyõ - 1011
TM khoâng ñuû...- 1013
Khách hàng đem tiền đến ngân hàng đổi, giao dịch viên phát hiện 10 triệu tiền cũ rách. Sau khi trao đổi với khách hàng, ngân hàng chấp nhận tiền cũ rách. Sau đó đổi tiền cũ rách lấy tiền đủ tiêu chuẩn tại ngân hàng nhà nước
Traû tieàn ñuû tieâu chuaån cho KH (2) Thu tieàn khoâng ñuû tieâu chuaån (1)
Yêu cầu: Định khoản các nghiệp vụ sau phát sinh
23
24
Tieàn khoâng ñuû tieâu chuaån ñaõ ñoåi laïi cho NHNN (3)