17/08/2013
MỤC TIÊU (cid:1) Trình bày các đặc điểm và cơ cấu tổ chức hoạt động của một công
ty cổ phần (cid:1) Phân biệt các trường hợp huy động vốn trong công ty cổ phần, các trường hợp thay đổi vốn chủ sở hữu.
(cid:1) Xử lý trên hệ thống tài khoản kế toán các nghiệp vụ liên quan đến phát hành cổ phiếu, phát hành, hủy bỏ và tái phát hành cổ phiếu quỹ và vấn đề chia cổ tức tại công ty cổ phần
CHƯƠNG 5
PHẦN 2
(cid:1) Xác định được lãi cơ bản trên cổ phiếu (cid:1) Trình bày các thông tin về vốn chủ sở hữu của công ty cổ phần trên báo cáo tài chính. (cid:1) Trình bày cách thức tổ chức chứng từ, sổ chi tiết, sổ tổng hợp các
KẾ TOÁN CÔNG TY CỔ PHẦN
nghiệp vụ kế toán vốn chủ sở hữu trong công ty cổ phần.
2
KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN TRƯỜNG ĐH MỞ TP.HCM 1
NỘI DUNG
Ứng dụng vào hệ thống tài khoản
(cid:1) Tổng quan về công ty cổ phần (cid:1) Các nghiệp vụ cơ bản về vốn của công ty cổ phần (cid:1) Lãi cơ bản trên cổ phiếu (cid:1) Ứng dụng hệ thống tài khoản kế toán (cid:1) Trình bày trên báo cáo tài chính (cid:1) Tổ chức lập chứng từ, ghi sổ kế toán chi tiết và tổng hợp
(cid:1) Tài khoản sử dụng (cid:1) Các nghiệp vụ cơ bản o Phát hành cổ phiếu o Chia cổ tức bằng tiền o Mua cổ phiếu quỹ o Tái phát hành cổ phiếu quỹ o Phát hành cổ phiếu thưởng o Chia tách cổ phiếu o Gộp cổ phiếu
3
4
1
17/08/2013
Tài khoản 4111-Vốn đầu tư của chủ sở hữu
Tài khoản 4112 – Thặng dư vốn cổ phần
Bên Nợ
Bên Có
Bên Nợ
Bên Có
Thặng dư vốn cổ phần giảm đi do
phát sinh chi phí phát hành CP, tái
phát hành cổ phiếu quỹ (Giá phát
hành Thặng dư vốn cổ phần phát sinh tăng
do phát hành thêm CP (MG Vốn đầu tư của chủ sở hữu giảm
đi do điều chỉnh giảm vốn điều lệ:
hoàn trả vốn ngân sách, cho cấp
trên, hủy bỏ cổ phiếu quỹ,… Vốn đầu tư của chủ sở hữu tăng
lên do phát hành thêm cổ phiếu
tăng vốn điều lệ, bổ sung vốn từ
kết quả kinh doanh, … Thặng dư vốn cổ phần còn lại cuối kỳ Dư Có Dư Có 5 6 Vốn đầu tư của chủ sở hữu lúc cuối
kỳ Bên Nợ Bên Có Bên Nợ Bên Có - Lỗ phát sinh trong kỳ
- Phân phối lợi nhuận Giá trị cổ phiếu quỹ tăng lên
khi DN mua cổ phiếu quỹ - Lợi nhuận thực hiện được
trong kỳ.
- Xử lý lỗ Giá trị cổ phiếu quỹ giảm đi do
DN tái phát hành, huỷ bỏ, dùng
cp quỹ chia cổ tức,…. 7 8 DƯ NỢ DƯ CÓ Dư Nợ Số lỗ luỹ kế chưa xử lý. Lợi nhuận chưa phân phối cho
các đối tượng liên quan. Giá trị cổ phiếu quỹ DN còn
nắm giữ lúc cuối kỳ Bên Nợ Bên Có TK 4111 TK 111, 112 - Số cổ tức đã thực chi trả
cho cổ đông. TK 15*, 21* - Cổ tức phải trả theo nghị
quyết của hội đồng cổ đông
hoặc biên bản họp hội đồng
quả trị
DƯ CÓ TK 111, 112 99 10 TK 4112 Số cổ tức còn phải trả cho cổ
đông vào cuối kỳ. TK 421 Lợi nhuận
sau thuế Chia cổ tức
cho cổ đông (cid:1) Công ty LCM phát hành lần đầu ra công chúng với số lượng
20.000.000 cp, trong đó có 5.000.000 cp ưu đãi cổ tức. Mệnh
giá 10.000đ/cp, giá phát hành 15.000đ/cp cho cổ phiếu phổ
thông và 10.000đ/cp cho cổ phiếu ưu đãi. Tất cả thu bằng
chuyển khoản. (cid:1) Chi phí phát hành cổ phiếu thanh toán bằng tiền mặt 30.000.000đ và bằng tiền gửi ngân hàng 40.000.000đ. TK 911 TK 3388 TK 11* 11 12 (cid:1) Ngày 15/5/20x0, LCM quyết định tạm ứng cổ tức đợt
1/20x0 tỷ lệ 15%/mệnh giá. Ngày giao dịch không hưởng
quyền là 10/6/20x0. (cid:1) Ngày 20/6/20x0, chuyển khoản trả cổ tức cho cổ đông hiện hữu. thành công tốt đẹp;
o Thông qua kết quả kinh doanh năm 20x0
o Đề ra kế hoạch kinh doanh năm 20x1
o Thống nhất chia cổ tức đợt 2/20x0 là 20%/mệnh giá.
o Thống nhất phương án mua cổ phiếu quỹ
o Lựa chọn đơn vị kiểm toán 20x1 (cid:1) Số cổ phiếu ưu đãi cũng được tạm ứng theo mức tạm ứng trên. (cid:1) Ngày 3/3/20x1 là ngày giao dịch không hưởng quyền chia cổ tức đợt 2/20x0 với tỷ lệ 20%/mệnh giá. (cid:1) Yêu cầu: Định khoản kế toán. 14 13 (cid:1) Giả sử ngày 2.3.20x1, giá giao dịch đóng cửa của cổ
phiếu LCM là 19.000đ/cp trên HOSE. Hãy xác định giá
tham chiếu ngày 3.3.20x1 là bao nhiêu? MG của CP TK 421 Lợi nhuận
sau thuế 16 15 TK 911 TK 4111 TK 419 Giá mua cổ phiếu quỹ + Chi phí mua cổ phiếu quỹ (cid:1) Căn cứ kế hoạch mua cổ phiếu quỹ, LCM đăng ký với sở giao dịch
chứng khoán mua vào 1.000.000 cp phổ thông làm cổ phiếu quỹ.
Thời gian giao dịch dự kiến từ 1/8/20x1 đến 31/10/20x1. TK 111, 112 (cid:1) Ngày 20/8/20x1, mua 200.000 cp với giá 18.000đ/cp, chi phí giao
dịch mua cp quỹ là 0.15%/giá trị giao dịch. Thanh toán qua ngân
hàng. (cid:1) Ngày 14/9/20x1, mua 800.000 cp với giá 17.000đ/cp, chi phí giao
dịch mua cp quỹ là 0.15%/giá trị giao dịch. Thanh toán qua ngân
hàng. 17 18 (cid:1) LCM đã làm thông báo để công bố thông tin giao dịch cổ phiếu trên.
(cid:1) Yêu cầu: Định khoản kế toán. TK 419 TK 111, 112 (cid:1) Năm 20x3, LCM khi cổ phiếu giao dịch với giá cao, LCM
đã quyết định tái phát hành 500.000 cp trở lại thị trường.
Ngày 13/6/20x3, đăng ký bán 500.000 cp quỹ theo hình
thức khớp lệnh thoả thuận,
thời gian dự kiến từ
25/6/20x3 đến 25/7/20x3. TK 4112 (cid:1) Ngày 8/7/20x3, đã bán thành công số cổ phiếu đăng ký
với giá 25.000đ/cp, thu bằng chuyển khoản. Chi phí bán
cp quỹ 0.15%/Giá trị giao dịch.
(cid:1) Yêu cầu: Định khoản kế toán. 19 20 TK 4112 TK 111, 112 (cid:1) Năm 20x5, LCM quyết định chia cổ phiếu thưởng cho cổ
đông bằng nguồn thặng dư vốn cổ phần. Mệnh giá cổ
phiếu 10.000đ/cp. TK 4112 (cid:1) Tỷ lệ chia cổ phiếu thưởng là 3:1 (Mỗi 3 cổ phiếu được thưởng 1 cổ phiếu). TK 4111 Phát hành cổ phiếu thưởng từ thặng dư vốn cổ phần 21 22 (cid:1) BCĐKT: o Vốn đầu tư của chủ sở hữu
o Thặng dư vốn cổ phần
o Cổ phiếu quỹ
o Lợi nhuận chưa phân phối (cid:1) BCKQKD: o Lãi trên cổ phiếu (cid:1) Tổng quan về công ty cổ phần
(cid:1) Các nghiệp vụ cơ bản về vốn của công ty cổ phần
(cid:1) Lãi cơ bản trên cổ phiếu
(cid:1) Ứng dụng hệ thống tài khoản kế toán
(cid:1) Trình bày trên báo cáo tài chính
(cid:1) Tổ chức lập chứng từ, ghi sổ kế toán chi tiết và tổng hợp (cid:1) BCLCTT o Tiền chi trả cổ tức (cid:1) Thuyết minh BCTC: Nhiều thông tin chi tiết 23 24 25 26 27 28 29 30 (cid:1) Phiếu thu, phiếu chi
(cid:1) Giấy báo Nợ, Giấy báo Có
(cid:1) Nghị quyết của hội đồng cổ đông
(cid:1) Biên bản họp hội đồng quản trị
(cid:1) Giấy chứng nhận góp vốn/Cổ đông
(cid:1) …. 31 32Tài khoản 419 – Cổ phiếu quỹ
Tài khoản 421 – LN chưa phân phối
2
17/08/2013
Phát hành cổ phiếu
Tài khoản 3388 Ctiết– Cổ tức phải trả
Bài tập thực hành số 1
Chia cổ tức bằng tiền
(cid:1) LCM bắt đầu giao dịch trên sàn CK HOSE từ ngày 1/1/20x0.
Yêu cầu: Định khoản kế toán.
3
17/08/2013
Bài tập thực hành số 2
Bài tập thực hành số 3
(cid:1) Ngày 22/2/20x1, ĐH cổ đông thường niên được tổ chức,
Yêu cầu: Định khoản kế toán.
Bài tập thực hành tự nghiên cứu
Chia cổ tức bằng cổ phiếu
4
17/08/2013
Mua cổ phiếu quỹ
Bài tập thực hành số 4
Tái phát hành cổ phiếu quỹ
Bài tập thực hành số 5
5
17/08/2013
Phát hành cổ phiếu thưởng
Bài tập thực hành số 6
Yêu cầu: Định khoản kế toán.
Phần tiếp theo….
Trình bày trên BCTC
6
17/08/2013
BCĐKT của Vinamilk
Báo cáo KQKD của Vinamilk
BCLC TT của Vinamilk
Thuyết minh BCTC của Vinamilk
7
17/08/2013
Thuyết minh BCTC của Vinamilk
Thuyết minh BCTC của Vinamilk
Chứng từ kế toán
Ghi sổ kế toán chi tiết và tổng hợp
8