CHƯƠNG 6

KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

2021 LE VAN VANG 1

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

• CHUẨN BỊ VÀ KHỞI ĐỘNG ĐỘNG CƠ • VẬN HÀNH ĐỘNG CƠ DIESEL KHI ĐANG LÀM VIỆC • DỪNG VÀ BẢO DƯỠNG KHI ĐỘNG CƠ KHÔNG LÀM VIỆC • MỘT SỐ VẤN ĐỀ AN TOÀN TRONG VẬN HÀNH DIESEL TÀU THỦY

2021 LE VAN VANG 2

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

• Với mỗi tàu, hệ động lực cũng như với mỗi loại động cơ hay máy móc thiết bị, hiện nay người ta đều đưa ra các qui trình vận hành cụ thể cơ sở dựa trên các hướng dẫn của nhà chế tạo, tình trạng kỹ thuật hiện tại, các yếu tố liên quan đến khai thác…

• Các vấn đề đưa ra trong chương này giúp người vận hành có cơ sở chung trong việc thực hiện các qui trình vận hành động cơ Diesel tàu thủy, nó mang ý nghĩa khái quát về hướng dẫn kỹ thuật trong vận hành động cơ diesel cũng như các hệ thống phục vụ.

• Các số liệu cụ thể dẫn ra chỉ mang tính chất tham khảo.

2021 LE VAN VANG 3

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.1 CHUẨN BỊ VÀ KHỞI ĐỘNG ĐỘNG CƠ • Trước khi khởi động động cơ cần phải có giai đoạn chuẩn bị nhằm bảo đảm cho động

cơ, các trang thiết bị, các hệ thống phục vụ phải ở trạng thái kỹ thuật tốt.

• Sau khi nhận mệnh lệnh của thuyền trưởng, bộ phận máy cần phải chuẩn bị động cơ. Mệnh lệnh của thuyền trưởng phải tuân thủ đúng thời gian qui định về thời gian chuẩn bị khởi động (từ lúc bắt đầu chuẩn bị cho đến lúc động cơ khởi động).

• Công việc chuẩn bị khởi động và khởi động động cơ phải tiến hành theo qui trình được

hướng dẫn.

2021 LE VAN VANG 4

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.2 VẬN HÀNH ĐỘNG CƠ DIESEL KHI ĐANG LÀM VIỆC

• Trong thời gian động cơ làm việc, cần theo dõi thường xuyên sự hoạt động

của động cơ, các trang thiết bị, đường ống, các thiết bị đo lường.

• Sĩ quan máy trực ca phải thường xuyên có mặt tại vị trí điều khiển để theo

dõi chỉ số các đồng hồ đo và thực hiện mệnh lệnh từ buồng chỉ huy.

• Trong lúc vận hành khai thác động cơ, nếu phát hiện thấy hư hỏng cho phép sĩ quan máy trực ca giảm phụ tải (chỉ số vòng quay) và dừng động cơ khi có sự đồng ý của sĩ quan boong trực ca. Trong những trường hợp có nguy cơ đe doạ đến tính mạng con người, hoặc các hư hỏng của động cơ mà cần phải dừng động cơ ngay thì sĩ quan máy trực ca có quyền giảm phụ tải và tắt động cơ sau đó báo cáo ngay cho buồng chỉ huy và máy trưởng. • Nếu dừng động cơ chính quá đột ngột có thể gây sự cố cho tàu thì thuyền trưởng có quyền yêu cầu sĩ quan máy cho động cơ tiếp tục làm việc và thuyền trưởng phải chịu trách nhiệm về hậu quả xảy ra.

2021 LE VAN VANG 5

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.3 DỪNG VÀ BẢO DƯỠNG KHI ĐỘNG CƠ KHÔNG LÀM VIỆC • Sau khi nhận được lệnh của buồng lái, buồng máy phải dừng động cơ theo đúng quy trình. • Trong trường hợp này, thuyền trưởng cũng như các sĩ quan trực ca boong có mệnh lệnh phù hợp với qui định. Không cho phép tắt động cơ ở tốc độ cao, đột ngột nếu không có gì cần thiết để đảm bảo an toàn cho động cơ.

• Bảo dưỡng khi động cơ không làm việc trong khoảng thời gian dài:

Việc bảo dưỡng theo đúng qui định của nhà chế tạo. Phải đảm bảo các chi tiết của động cơ

không bị ăn mòn và phải giữ cho động cơ luôn luôn sẵn sàng hoạt động.

2021 LE VAN VANG 6

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.4 MỘT SỐ VẤN ĐỀ AN TOÀN TRONG VẬN HÀNH DIESEL TÀU THỦY • Trong thực tế khai thác, những nguy hiểm trầm trọng có thể sảy ra nếu động cơ diesel

không được vận hành và bảo dưỡng đúng quy trình.

• Mặc dù những hỉêm hoạ này hiếm khi xảy ra, nhưng người vận hành phải biết được

những nguy hiểm đó hình thành như thế nào và có biện pháp ngăn chặn chúng.

• Đồng thời cần phải thực hiện những quy định về yêu cầu việc lắp đặt đúng các trang thiết bị an toàn cũng như người vận hành phải làm quen với các trang thiết bị và duy trì chúng trong tình trạng kỹ thuật tốt nhất.

2021 LE VAN VANG 7

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.3.1 Nổ các te khi động cơ đang hoạt động • Theo thống kê, trong các động cơ Diesel tàu thuỷ, mỗi năm thường xảy ra một vài trường hợp như vậy, và luôn để lại hậu quả nghiêm trọng, gây ra thiệt hại lớn về người cũng như máy móc thiết bị, thậm chí ảnh hưởng tới tính mạng cả con tàu.

2021 LE VAN VANG 8

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

• Trong khai thác, người vận hành phải luôn luôn giữ cho động cơ ở tình trạng kỹ thuật tốt nhất, tuân thủ chặt chẽ những hướng dẫn của nhà chế tạo, kiểm tra kỹ càng các bộ phận của động cơ, mà đặc biệt là các bệ đỡ.

• Hiện nay các hãng đã chế tạo và lắp đặt thêm thiết bị an tòan cảnh báo và ngăn chặn sự nổ

màn sương dầu trong các te.

Thiết bị phát hiện sương dầu các te động cơ

2021 LE VAN VANG 9

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.4.2 Cháy khoang gió quét • Cháy gió quét có thể xảy ra khi nhiên liệu chưa cháy hết hoặc dầu nhờn được thổi từ buồng đốt động cơ vào khu vực khoang gió quét sẽ gây nên ngọn lửa trong khi động cơ đang hoạt động.

• Nguyên nhân có thể bao gồm như: nhiên liệu không cháy và dầu bôi trơn lanh rò lọt xuống; quá trình cháy xi trong động cơ xấu do hư hỏng vòi phun, nhiên liệu kém chất lượng, sai lệch thời điểm phun, thiếu khí tăng áp, xu páp xả tắc, áp suất nén thấp, cháy rớt, động cơ làm việc quá tải, hoặc tình trạng kỹ thuật của động cơ kém.

Cháy khoang gió quét ở động cơ 2 kỳ

2021 LE VAN VANG 10

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

• Dấu hiệu của việc xuất hiện lửa trong khoang gió quét là vòng quay giảm, công suất giảm, động cơ hoạt động kém, nhiệt độ khí xả tăng cao, có khói trong khí xả, nhiệt độ cao trong hộp quét, ho tua bin máy nén, có hiện tượng phát lửa và khói xả ra từ ống quét.

• Nếu phát hiện ra hiện tượng này thì tốc độ động cơ phải giảm xuống:

- Yêu cầu buồng lái cho phép dừng máy. - Nếu được phép, ngừng quạt gió phụ và dừng động cơ - Tắt bơm cấp nhiên liệu sau khi động cơ dừng

• Trong trường hợp nếu ngọn lửa nhỏ có thể chaý trong thời gian ngắn và các điều kiện sẽ dần dần trở lại bình thường. Động cơ nên hoạt động ở công suất thấp hơn cho đến khi kiểm tra lại hộp gió quét và bảo dưỡng piston, xylanh.

• Nếu xảy ra cháy lan hoặc điểm nóng đang phát triển ở hộp quét gần kề với các te thì phải dừng động cơ, duy trì làm mát bình thường và sử dụng các thiết bị dập lửa trong các hộp quét như các bon dioxit, bột khô và hơi nước... đồng thời kiểm tra và xử lý sau khi dập tắt lửa.

2021 LE VAN VANG 11

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

Hệ thống chữa cháy khoang gió quét CO2 bố trí trên động cơ MAN S50ME

2021 LE VAN VANG 12

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

Hệ thống chữa cháy khoang gió quét bằng sương nước trên động cơ MAN S50ME

2021 LE VAN VANG 13

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.4.4 Nổ hệ thống khí khởi động ❑ Có thể những nguyên nhân của vụ nổ ở đường ống khí khởi động có áp suất cao là do có sự rò lọt liên tục khí cháy từ van khởi động trên xi lanh trong khi động cơ đang hoạt động hoặc van khởi động đang ở vị trí mở trong quá trình điều động.

2021 14

Hệ thống khởi động của động cơ thấp tốc LE VAN VANG

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

6.4.4 Hiện tượng ho tua bin máy nén • Ho tua bin máy nén được phát hiện bởi tiếng ồn của máy nén gió. Những tiếng ồn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm: tiếng rít, tiếng rên, tiếng nổ…tua bin tăng áp có thể hoạt động không liên tục, áp suất khí tăng áp sẽ giảm và thay đổi thất thường.

• Hậu quả của hiện tượng này có thể là: động cơ diesel bị giảm công suất, làm việc không ổn định, toàn bộ động cơ diesel và vỏ tàu bị rung động mạnh, tua bin máy nén bị hư hỏng do rung động quá mức, như vỡ các ổ bi, vỡ cánh máy nén, sát cánh máy nén tua bin vào vỏ…

• Để chống ho, hãy xả bớt gió tăng áp, giảm tay ga, chạy quạt gió phụ, … nếu có điều kiện

hãy kiểm tra lại tổ hợp tua bin máy nén, vòi phun bơm cao áp, các xupap…

• Để ngăn ngừa hiện tượng ho tua bin máy nén có thể sảy ra trong suốt quá trình làm việc, người khai thác hệ động lực cần phải có kế hoạch chăm sóc, bảo dưỡng toàn hệ thống nạp, thải của động cơ đúng định kỳ, đúng qui trình kỹ thuật.

2021 LE VAN VANG 15

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

Bài tập-thảo luận tuần 11

I. CÁ NHÂN TỪNG SINH VIÊN 1. Hiện tượng nổ các te động cơ nguyên nhân và các giải pháp phòng ngừa. 2. Các nguy cơ có thể gây nên các vấn đề mất an toàn trong khai thác động cơ.

2021 LE VAN VANG 16

CHƯƠNG 6. KỸ THUẬT VẬN HÀNH AN TOÀN DIESEL TÀU THUỶ

II. HOÀN THIỆN BÀI TẬP LỚN Nội dung: • Nếu tàu lắp đặt máy chính là động cơ đã cho theo nhóm, đưa ra phương án khai thác

ở các điều kiện khác nhau

Yêu cầu: • Làm theo nhóm theo sự phân công của nhóm trưởng. • Làm tối thiểu 30 trang A4, nộp vào hệ thống trực tuyến E-learing tuần 11 Tài liệu làm bài tập lớn: • Nhóm 1: MAN S50ME-C7 • Nhóm 2: Mitsubishi UEC60LSII • Nhóm 3: RTA 62U-B • Nhóm 4: MaK M32C • Nhóm 5: Wartsila46f • Nhóm 6: MAN 32-44CR

2021 LE VAN VANG 17

THANK YOU !

2021 LE VAN VANG 18