PHẦN 1: KHÍ HẬU HỌC
Chương 6. Hoàn lưu chung khí
quyển và khí hậu
6.1 Chuyển động của khí quyển và hoàn lưu chung
Bức xạ thuần tại đỉnh khí quyển dư thừa ở các vùng nhiệt đới và thiếu
hụt ở những vĩ độ cao cần phải được bù trừ cho nhau thông qua sự vận
chuyển năng lượng theo phương ngang trong khí quyển và đại dương
Bản đồ phân bố bức xạ Trái đất nhận được (trái) và các thành phần cân bằng năng
lượng bức xạ trung bình vĩ hướng (phải)
| Bức xạ mặt trời nhận được giảm từ xích đạo về các cực
| Phát xạ sóng dài (OLR) đạt cực trị tại các vĩ độ cận nhiệt đới
| Bức xạ thuần dương ở các vĩ độ nhiệt đới và âm từ các vĩ độ ngoài 40o
Chuyển động của khí quyển và hoàn lưu chung
Sự mất cân bằng năng lượng tại đỉnh khí quyển có thể được
làm cân bằng lại nhờ:
• Vận chuyển nhiệt trong khí quyển (Hoàn lưu khí quyển)
• Vận chuyển nhiệt trong đại dương (Hoàn lưu đại dương)
| Năng lượng bức xạ dư thừa ở nhiệt đới phải được vận chuyển về
các vùng vĩ độ cao mà ở đó thiếu hụt
| Phương trình cân bằng năng lượng:
E
t
RF
ao
TO
Aa
o
∂
∂
=−
∆
time rate of change of
the energy content net incoming radiation at
the top of the atmosphere
divergence of the horizontal flux
in the atmosphere and ocean
Chuyển động của khí quyển và hoàn lưu chung
| Năng lượng dư thừa ở nhiệt đới được vận chuyển về hai đầu
cực nhờ chuyển động của khí quyển và đại dương
| Sự chuyển động đó được gọi là hoàn lưu chung khí quyển và
hoàn lưu chung đại dương
Chuyển động của khí quyển và hoàn lưu chung