HỌC PHẦN KINH TẾ DU LỊCH
Số tín chỉ: 3 (36,18)
Trường ĐH Thương mại, năm 2022
1
MỤC TIÊU CỦA HỌC PHẦN
- Mục tiêu chung: Học phần trang bị cho sinh viên những kiến thức lý thuyết và thực tiễn
chung về kinh tế du lịch; giúp sinh viên có khả năng lập kế hoạch, quản lý các nguồn lực và
đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp dịch vụ du lịch, lữ hành và khách sạn. Sinh
viên có khả năng giao tiếp, phản biện và sử dụng giải pháp để giải quyết các vấn đề phát sinh
trong kinh doanh, đồng thời có trách nhiệm với cộng đồng và xã hội.
- Mục tiêu cụ thể:
+ Sinh viên phân biệt được các loại hình khách sạn, sản phẩm, thị trường kinh doanh du
lịch và giải thích được các yếu tố của môi trường kinh doanh du lịch
+ Sinh viên có khả năng xây dựng kế hoạch, triển khai, đánh giá các nguồn lực và hiệu
quả kinh doanh du lịch. Đồng thời, Lập được các báo cáo về hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp du lịch và có khả năng phát hiện vấn đề, đề xuất và áp dụng giải pháp để giải quyết các
vấn đề phát sinh trong kinh doanh du lịch.
+ Sinh viên có ý thức tuân thủ nội quy, quy định trong công việc, các chuẩn mực đạo
đức, văn hóa kinh doanh và thể hiện được các trách nhiệm cần có đối với cộng đồng và xã hội. 2
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Chương 1: Khái quát về kinh tế du lịch
Chương 2: Thị trường du lịch
Chương 3: Cán cân thanh toán trong du lịch
Chương 4: Công ty đa quốc gia trong du lịch
Chương 6: Hiệu quả kinh tế - xã hội của du lịch
3
Chương 5: Đầu tư trong du lịch
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Nguyễn Thị Nguyên Hồng, Vũ Đức Minh (2020), Giáo trình Kinh tế Du lịch,
NXB Thống kê (TLTK chính)
[2]. Nguyễn Văn Đính & Trần Thij Minh Hòa (2008), Giáo trình Kinh tế Du lịch,
NXB Đại học Kinh tế quốc dân
[3]. Vũ Đức Minh (2008), Giáo trình Tổng quan về Du lịch, NXB Thống kê
[4]. Lundberg D.E. (1995), Tourism economics, New York: Jonh Wiley and Sons
[5]. Larry Dwyer, Peter Forsyth, Wayne Dwyer (2010), Tourism Economics and
Policy, Channel View Publications
[6]. Mike Stabler, M. Thea Sinclair, Andreas Papatheodorou
(2010), The
Economics of tourism, Routledge New York
[7]. Http://www.Vietnamtourism.gov.vn; http://www.statista.com
4
CHƯƠNG 1:
KHÁI QUÁT VỀ KINH TẾ DU LỊCH
1.1. Những vấn đề chung về ngành du lịch
1.2. Vai trò của du lịch trong nền kinh tế quốc dân
5
1.3. Sự cần thiết và nội dung của kinh tế du lịch
1.1. Những vấn đề chung về ngành du lịch
1.1.1. Hệ thống du lịch dưới góc độ kinh tế
6
1.1.2. Đặc điểm và các bộ phận cấu thành của ngành du lịch
1.1.1. Hệ thống du lịch dưới góc độ kinh tế
Cầu (Du khách) Cung (Điểm đến, sản phẩm)
Hành trình
- Lý do, động cơ - Hấp dẫn, CSHT
Lĩnh vực môi giới
- Thu nhập - Lưu trú, ăn uống, giải trí,…
Môi trường kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội, pháp lý,
- Thời gian rỗi Marketing - Y tế, an toàn,…
7
công nghệ, tự nhiên…
1.1.2. Đặc điểm và các bộ phận cấu thành của ngành du lịch
1.1.2.1 Đặc điểm của ngành du lịch
Du lịch được quan niệm là một ngành cung cấp các loại
a. Khái niệm
hàng hóa và các DV cho KDL trong hành trình và tại điểm đến DL.
- Quan niệm của Hội nghị Liên hợp quốc về du lịch (1971)
Các quan niệm về ngành du lịch:
- Quan niệm của nhà kinh tế Anh Leiper
- Quan niệm của các nhà kinh tế Mỹ McIntosh, Goeldner và
Ritchie
- Quan niệm của các nhà kinh tế Trung Quốc Đổng Ngọc
8
Minh và Vương Lôi Đình
1.1.2. Đặc điểm và các bộ phận cấu thành của ngành du lịch (tiếp)
1.1.2.1 Đặc điểm của ngành du lịch (tiếp)
b. Đặc điểm của ngành du lịch
- Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp
- Du lịch là ngành kinh tế phát triển nhanh
- Du lịch là ngành dịch vụ
- Du lịch là ngành kinh doanh có tính thời vụ
- Các đặc điểm khác
9
- Du lịch là ngành công nghiệp không biên giới
1.1.2. Đặc điểm và các bộ phận cấu thành của ngành du lịch (tiếp)
1.1.2.2. Các bộ phận cấu thành của ngành du lịch
- Vận chuyển du lịch
- Lưu trú và ăn uống
- Điểm hấp dẫn và các dịch vụ bổ sung
10
- Các doanh nghiệp trung gian
1.2. Vai trò của ngành du lịch trong nền KTQD
1.2.1. Vai trò của du lịch trong tổng sản phẩm quốc nội
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm
1.2.3. Vai trò và chính sách kinh tế của Chính phủ đối với sự
11
phát triển du lịch
1.2.1. Vai trò của du lịch trong tổng sản phẩm quốc nội
1.2.1.1. Khái niệm tổng sản phẩm quốc nội
1.2.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến vai trò trong tổng sản phẩm
1.2.1.3. Đo lường sự đóng góp của du lịch trong tổng sản phẩm
quốc nội
quốc nội
dân
12
1.2.1.4. Sự tương tác giữa phát triển du lịch và nền kinh tế quốc
1.2.1. Vai trò của du lịch trong tổng sản phẩm quốc nội
1.2.1.1 Khái niệm tổng sản phẩm quốc nội
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP – gross domestic
product) là tổng giá trị của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối
cùng được sản xuất ra trong phạm vi lãnh thổ quốc gia trong
một thời kỳ nhất định – trong 1 năm.
13
GDP = C + I + X – M
1.2.1. Vai trò của du lịch trong tổng sản phẩm quốc nội (tiếp)
1.2.1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến vai trò của GDP
- Nguồn tài nguyên
- Tình trạng khoa học công nghệ
- Sự ổn định về chính trị, xã hội
- Tâm lý xã hội
14
- Đầu tư
1.2.1. Vai trò của du lịch trong tổng sản phẩm quốc nội (tiếp)
1.2.1.3. Đo lường sự đóng góp của du lịch trong GDP
- PP theo dõi trực tiếp chi tiêu của du khách
- PP theo dõi qua doanh thu của DNDL
- PP điều tra du khách
- PP điều tra hộ gia đình
15
- PP điều tra qua ngân hàng
1.2.1. Vai trò của du lịch trong tổng sản phẩm quốc nội (tiếp)
1.2.1.4. Sự tương tác giữa phát triển du lịch và nền KTQD
a. Tác động của phát triển du lịch đến nền KTQD
16
b. Tác động của lạm phát đến phát triển du lịch
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm
1.2.2.1. Thu nhập quốc dân và phân phối thu nhập quốc dân
1.2.2.2. Sự tác động của du lịch với thu nhập quốc dân và tạo
việc làm
1.2.2.3. Đo lường vai trò của du lịch đối với thu nhập quốc dân
17
và tạo việc làm
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm
1.2.2.1. Thu nhập quốc dân và phân phối thu nhập quốc dân
a. Khái niệm
b. Cách xác định
c. Các nhân tố ảnh hưởng
18
d. Phân phối thu nhập quốc dân
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm (tiếp)
1.2.2.2. Sự tác động của du lịch với TNQD
a. Du lịch nội địa
- Cơ cấu chi tiêu thu nhập của cá nhân
Hiệu quả của phân phối phụ thuộc 4 yếu tố:
- Phạm vi địa lý mà khách đi du lịch
- Tỷ lệ quay trở lại của khách du lịch
19
- Thu nhập và việc làm ở nơi đến du lịch
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm (tiếp)
1.2.2.2. Sự tác động của du lịch với TNQD (tiếp)
b. Du lịch quốc tế nhận khách
- Tác động định hướng
- Tăng lượng cầu và lượng tiền tại nước nhận khách
- Tác động lên giá
- Những tác động khác
20
- Phát triển thị trường kép
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm (tiếp)
1.2.2.2. Sự tác động của du lịch với TNQD (tiếp)
c. Du lịch quốc tế gửi khách
- Tác động đến phân phối lại thu nhập quốc dân
- Phát triển doanh nghiệp du lịch
- Giảm tính thời vụ du lịch
21
- Tăng thu nhập quốc dân
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm (tiếp)
* Bội số nhân (m)
1.2.2.3. Đo lường vai trò của du lịch đối với TNQD
- Nguyên lý của số nhân: là sự lưu thông quay trở lại của
vốn cho một khu vực theo một cấp số nhân
một phần thu nhập, làm tăng tổng thu nhập, tăng việc làm, tăng
- Các loại số nhân:
+ Số nhân về thu nhập
+ Số nhân về việc làm
+ Số nhân về giao dịch
22
+ Số nhân về vốn
1.2.2. Vai trò trong thu nhập quốc dân và tạo việc làm (tiếp)
1.2.2.3. Đo lường vai trò của du lịch đối với TNQD (tiếp) * Phân tích đầu vào – đầu ra (IO)
- Yêu cầu: + Xác định rõ các ngành hoặc các lĩnh vực liên quan + Nhận biết được tổng đầu ra của mỗi ngành và sự phân chia + Nhận biết được tổng đầu vào của mỗi ngành nhận được từ các ngành khác
23
- Bảng cân đối IO biểu thị những tác động của chi tiêu của du lịch đến nền kinh tế dựa trên cơ sở mối quan hệ qua đi của cung và cầu, giữa các ngành có liên quan đến nhau
1.2.3. Vai trò và chính sách kinh tế của Chính phủ với phát triển du lịch
1.2.3.1. Vai trò quản lý Nhà nước về du lịch
a. Vai trò quản lý kinh tế đối với ngành du lịch
c. Một số vai trò khác
24
b. Vai trò của Chính phủ đối với ngành du lịch
1.2.3. Vai trò và chính sách kinh tế của Chính phủ với phát triển du lịch (tiếp)
1.2.3.2. Các chính sách kinh tế phát triển du lịch
a. Thuế liên quan đến du lịch
b. Chính phủ chi tiêu cho du lịch
25
c. Các chính sách phân phối lại
1.3. Sự cần thiết và nội dung của kinh tế du lịch
1.3.1. Sự cần thiết của kinh tế du lịch
26
1.3.2. Nội dung của kinh tế du lịch
