Bài giảng Kinh tế quốc tế: Chương 3 - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng, đầu tư quốc tế và di chuyển lao động quốc tế là hai trụ cột không thể thiếu, định hình cấu trúc kinh tế và xã hội toàn cầu. Sự tăng trưởng của các dòng vốn và nguồn nhân lực xuyên biên giới mang lại cả cơ hội phát triển lẫn những thách thức đáng kể cho các quốc gia. Hiểu rõ về bản chất, động lực và tác động của các hiện tượng này không chỉ cần thiết cho các nhà hoạch định chính sách mà còn quan trọng đối với các nhà kinh tế, doanh nghiệp và giới học thuật. Chương này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về khái niệm, các loại hình đầu tư quốc tế, mối quan hệ tương hỗ giữa chúng, cũng như những hàm ý chính sách từ di chuyển lao động quốc tế.

Sinh viên các ngành kinh tế, kinh doanh quốc tế, quản lý, và các nhà nghiên cứu quan tâm đến đầu tư và di chuyển lao động quốc tế.

Chương này đi sâu vào hai khía cạnh cốt lõi của kinh tế toàn cầu: đầu tư quốc tế và di chuyển lao động quốc tế, nhằm trang bị cho người đọc kiến thức nền tảng và chuyên sâu về các lĩnh vực này. Trước hết, chương trình bày khái niệm và phân loại chi tiết các hình thức đầu tư quốc tế, bao gồm cả đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI), đồng thời phân tích mối quan hệ giữa chúng. Đối với FDI, nội dung tập trung vào việc định nghĩa, làm rõ các đặc điểm cơ bản như quyền sở hữu, quản lý vốn, lợi ích của các bên, các hình thức phổ biến như hợp đồng HTKD, liên doanh và doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Tiếp theo, khái niệm và đặc điểm của FPI, bao gồm cả hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), cũng được khám phá, làm nổi bật sự khác biệt trong quyền sở hữu và điều kiện hoạt động. Chương cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thu hút và quản lý FDI, đặc biệt thông qua các thảo luận nhóm về tác động và liên hệ thực tiễn tại Việt Nam. Cuối cùng, một phần quan trọng được dành để phân tích di chuyển lao động quốc tế và những hàm ý chính sách đi kèm, cung cấp góc nhìn đa chiều về dòng chảy nguồn nhân lực toàn cầu và tác động của chúng đối với kinh tế – xã hội.