9/5/2010
1
CHƯƠNG 6
LẠM PHÁT VÀ THẤT NGHIỆP
ĐỊNH NGHĨA LẠM PHÁT
Lạm phát (Inflation): là sự tăng lên trong mức giá
chung của hàng hóa và dịch vụ
Giảm phát (Deflation): là sự giảm xuống trong mức
giá chung của hàng hóa và dịch vụ (chỉ số giá nhỏ
hơn 0 chẳng hạn: -1% hoặc -2%)
Thiểu phát (Disinflation): là sự giảm xuống của tỷ lệ
lạm phát. Ví dụ, lạm phát tính theo năm của tháng 1
là 5%, tháng 2 là 4% thì tốc độ tăng giá giảm xuống
nhưng giá vẫn đang tăng. (lưu ý là cách dịch thuật ngữ “thiểu
phát” và “giảm phát” ở Việt Nam không thống nhất)
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
2
CÁC CHỈ SỐ ĐO LƯỜNG LẠM PHÁT
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI)
Chỉ số giảm phát GDP (GDP Deflator)
Chỉ số giá bán buôn WPI (Wholesale Price
Index)
Chỉ số giá sản xuất PPI (Producer Price
Index)…
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
3
9/5/2010
2
PHÂN LOẠI LẠM PHÁT
Dựa vào định lượng
-Lạm phát vừa phải (Moderate Inflation): Lạm
phát dưới 2 chữ số
-Lạm phát phi mã (Galopping Inflation): Lạm
phát từ 2-3 chữ số
- Siêu lạm phát (Hyperinflation): trên 3 chữ số
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
4
PHÂN LOẠI LẠM PHÁT
Dựa vào định tính
-Lạm phát thuần túy: giá hàng hóa sản xuất và
hàng tiêu dùng tăng cùng tỷ lệ trong một đơn vị
thời gian
-Lạm phát cân bằng và không cân bằng: lạm
phát tăng cùng tỷ lệ với mức thu nhập
-Lạm phát dự đoán trước được và lạm phát
bất thường
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
5
NGUYÊN NHÂN CỦA LẠM PHÁT
Có thể chia ra 3 loại nguyên nhân chính:
1. Lạm phát do cầu kéo (Demand Pull Inflation)
2. Lạm phát do chi phí đẩy (Cost Push
Inflation)
3. Lạm phát do quán tính (Inertia Inflation)
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
6
9/5/2010
3
AD2
AD1
NGUYÊN NHÂN CỦA LẠM PHÁT
1. Lạm phát do cầu
kéo
Lạm phát cầu kéo
diễn ra khi tổng cầu
tăng nhanh hơn tiềm
năng sản xuất của một
quốc gia, điều này kéo
theo giá cả tăng lên để
làm cân bằng tổng
cung và tổng cầu. vi du\Tang
cung tien-gdp.mht vi du\Chu quan or khach quan.pdf vi
du\Tín dụng nội địa và áp lực lạm phát.mht
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
P1
P
Y
Yp
AS
P2
7
AD1
NGUYÊN NHÂN CỦA LẠM PHÁT
2. Lạm phát do chi
phí đẩy
Lạm phát do chi phí
đẩy xảy ra khi có các
cú sốc cung bất lợi, ví
dụ như giá cả các yếu
tố đầu vào như xăng,
dầu, nguyên liệu,
nhiên liệu… tăng. vi
du\nguyên nhân lạm phát.mht
.
Trần Mạnh Kiên
P
Y
Yp
AS1
P1
AS2
P2
9/5/2010
8
NGUYÊN NHÂN CỦA LẠM PHÁT
3. Lạm phát do quán
tính
Tỷlệlạmphátdựkiến
đượcđưa vào trong hợp
đồng và những thỏathuận
không chính thứcđượcgọi
là tỷlệlạm phát quán
tính
Nó thường xảy ra trong
các nềnkinhtếcông
nghiệp, nơilạm phát có
tính ỳcao, tứclànósẽgiữ
nguyên tỉlệcho tới khi nào
xảyracácsựkiệnkinhtế
làm nó thay đổi.
Trần Mạnh Kiên
P
Y
Yp
AS1
AS2
AD3
P2
P1AD2
AD1
AS3
P3
9/5/2010
9
9/5/2010
4
LÍ THUYẾT CỔ ĐIỂN VỀ LẠM PHÁT
Lí thuyết số lượng tiền tệ (Quantity Theory of
Money) được sử dụng để giải thích những
yếu tố quyết định mức giá và lạm phát trong
dài hạn.
Lạm phát là một hiện tượng trong nền kinh tế
liên quan tới giá trị trao đổi của đồng tiền
trong nền kinh tế.
Khi mức giá chung tăng lên, giá trị của đồng
tiền giảm xuống.
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
10
CUNG TIỀN, CẦU TIỀN VÀ CÂN BẰNG
TIỀN TỆ
Cung tiền là một biến chính sách được kiểm
soát bởi NHTW.
–Thông qua các công cụ như thị trưởng mở,
NHTW trực tiếp kiểm soát số lượng tiền tệ được
cung ứng.
-Có nhiều yếu tố quyết định cầu về tiền, bao
gồm lãi suất và mức giá chung của nền kinh tế.
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
11
CUNG TIỀN, CẦU TIỀN VÀ CÂN BẰNG
TIỀN TỆ
Mọi người giữ tiền bởi vì tiền là phương tiện
dùng để trao đổi.
–Lượng tiền mà mọi người giữ phụ thuộc vào mức
giá của hàng hóa và dịch vụ.
Trong dài hạn, mức giá chung điều chỉnh tới
mức để làm cho cầu tiền bằng cung tiền.
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
12
9/5/2010
5
Cung tiền, cầu tiền và mức giá cân bằng
Lượng tiền
Giá trị
của tiền (1/P)
Mức giá, P
Lượng tiền
được ấn định bởi NHTW
Cung tiền
0
1
(Thấp)
(Cao)
(Cao)
(Thấp)
1
/2
1
/4
3
/4
1
1.33
2
4
Giá trị
cân bằng
của tiền
Mức giá
cân bằng
Cầu
tiền
A
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
13
Tác động của việc bơm thêm tiền
Copyright © 2004 South-Western
Lượng tiền
Giá trị
của tiền, 1/P
Mức giá, P
Cầu
tiền
0
1
(Thấp)
(Cao)
(Cao)
(Thấp
1
/2
1
/4
3
/4
1
1.33
2
4
M1
MS1
M2
MS2
2. . . . làm giảm
giá trị của tiền… 3. . . . và
làm tăng
mức giá
1. Một sự tăng
lên trong
cung tiền… .
A
B
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
14
LÍ THUYẾT CỔ ĐIỂN VỀ LẠM PHÁT
Lí thuyết số lượng tiền tệ
–Lí thuyết số lượng tiền tệ giải thích cách thức mà
mức giá được quyết định và tại sao nó thay đổi
theo thời gian.
Lượng tiền sẵn có trong nền kinh tế quyết định giá trị
của tiền.
Nguyên nhân đầu tiên của lạm phát là do sự tăng
trưởng của số lượng tiền tệ.
9/5/2010 Trần Mạnh Kiên
15