Bài giảng Lý thuyết kiểm toán (Đinh Thế Hùng) - Chương 4: Phương pháp kiểm toán

Chia sẻ: Tran Kim Sa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

99
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cơ sở hình thành các phương pháp kiểm toán: Cơ sở phương pháp luận, Cơ sở phương pháp kỹ thuật, ảnh hưởng bởi đối tượng kiểm toán.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lý thuyết kiểm toán (Đinh Thế Hùng) - Chương 4: Phương pháp kiểm toán

ĐINH TH HÙNG AAF - NEU CHƯƠNG CHƯƠNG IV IV PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN K T C U CHƯƠNG IV I H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN II CÁC K THU T CH N M U KI M TOÁN 1
I - H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN 1- Khái quát v h th ng phương pháp ki m toán 2 – Phương pháp ki m toán ch ng t 3 – Phương pháp ki m toán ngoài ch ng t 1- Kh¸i qu¸t vÒ hÖ thèng ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n. C¬ së hình th nh c¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n - C¬ së ph−¬ng ph¸p luËn - Cơ s phương pháp k thu t - nh hư ng b i i tư ng ki m toán C¬ së ph−¬ng ph¸p luËn PhÐp biÖn chøng duy vËt ®em l¹i kh năng nhìn nhËn c¸c ho¹t ®éng phøc t¹p th«ng qua tÝnh quy luËt biÖn chøng v xem xÐt c¸c sù viÖc trong mèi quan hÖ biÖn chøng. PhÐp duy vËt biÖn chøng l ®i tõ trùc quan sinh ®éng ®Õn t− duy trõu t−îng và chØ ra tÝnh logÝc cña qu¸ trình nhËn thøc v c¸c mèi quan hÖ quy luËt vËn ®éng cña mçi sù vËt, hiÖn t−îng v th«ng qua c¸c cÆp ph¹m trï cô thÓ. 2
Cơ s phương pháp k thu t Ki m toán s d ng phương pháp k thu t c a các môn h c: Môn Toán h c Môn K toán Môn Phân tích ho t ng kinh doanh Quan hÖ víi ®èi t−îng kiÓm to¸n Mét phÇn l thùc tr¹ng ho¹t ®éng t i chÝnh ® ®−îc ph n ¸nh trong t i liÖu kÕ to¸n do vËy, kiÓm to¸n cã thÓ kÕ thõa c¬ së ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n, ph©n tÝch ®Ó x©y dùng ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n chøng tõ. M t phÇn kh¸c ch−a ®−îc ph n ¸nh kÓ c ph n ¸nh ch−a trung thùc trong t i liÖu n y do ó kiÓm to¸n ch−a cã c¬ së d liÖu v ki m toán ã xây d ng ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n ngo i chøng tõ. H TH NG PHƯƠNG PHÁP KI M TOÁN KI M TOÁN KI M TOÁN NGOÀI CH NG T CH NG T KI M I TOÁN CHI U I KI M TH C I U CÂN TR C CHI U KÊ NGHI M TRA I TI P LÔGÍC 3
2 - HÖ thèng ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n ch ng t A KI M TOÁN CÂN I B I CHI U TR C TI P C I CHI U LÔGÍC a. KiÓm to¸n c©n ®èi: Kh¸i niÖm: KiÓm to¸n c©n ®èi l ph−¬ng ph¸p dùa trªn c¸c ph−¬ng trình kÕ to¸n v c¸c c©n ®èi kh¸c ®Ó kiÓm tra c¸c quan hÖ néi t¹i cña c¸c yÕu tè cÊu th nh quan hÖ c©n ®èi ®ã. C¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm tra tÝnh c©n ®èi. + C©n ®èi cô thÓ. C©n ®èi cô thÓ l biÓu hiÖn th«ng qua c¸c ®Þnh kho n kÕ to¸n v thÓ hiÖn trong c¸c sæ s¸ch k toán kh¸c nhau: sæ nhËt ký, b ng kª, sæ c¸i... Sè d− cuèi kú = Sè d− ®Çu kú + Sè ph¸t sinh tăng trong kú - Sè ph¸t sinh gi m trong kú. Sè phát sinh Bên Nî = Sè phát sinh Bên Cã 4
C¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm tra tÝnh c©n ®èi. + C©n ®èi tæng qu¸t. C©n ®èi tæng qu¸t l xem xÐt mèi t−¬ng quan cña mét ph−¬ng trình kÕ to¸n c¬ b n. Tæng t i s n = Tæng nguån vèn. Tæng tài s n = Tài s n ng n h n + Tài s n dài h n Tæng Ngu n v n = Vèn chñ së h u + C«ng nî. T i s n = Vèn chñ së h u + C«ng nî. b. èi chiÕu trùc tiÕp. Kh¸i niÖm: èi chiÕu trùc tiÕp l so s¸nh, ®èi chiÕu (vÒ mÆt l−îng) trÞ sè cña cïng mét chØ tiªu trªn c¸c ngu n tài li u kh¸c nhau. C¸c lo¹i ®èi chiÕu trùc tiÕp • èi chiÕu gi a sè cuèi kú v sè ®Çu năm hoÆc gi a c¸c kú trªn c¸c B ng c©n ®èi t i s n ®Ó nghiªn cøu ®éng th¸i cña c¸c mÆt ho¹t ®éng t−¬ng øng víi chØ tiªu ®ã (®èi chiÕu ngang) • èi chiÕu gi a c¸c bé phËn tæng thÓ ®Ó xem xÐt c¬ cÊu, ph©n bè tõng quÇn thÓ (®èi chiÕu däc). • èi chiÕu trÞ sè cña c¸c chØ tiªu víi trÞ sè cña c¸c yÕu tè cÊu th nh chØ tiªu ®ã. 5
C¸c lo¹i ®èi chiÕu trùc tiÕp • èi chiÕu gi a sè dù ®o¸n, ®Þnh møc, kÕ ho¹ch víi sè thùc tÕ ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é phÊn ®Êu thùc hiÖn c¸c môc tiªu thÓ hiÖn trªn c¸c chØ tiªu t−¬ng øng. • èi chiÕu trÞ sè cña cïng mét chØ tiªu trong cïng mét thêi kú trªn c¸c chøng tõ kh¸c nhau. • èi chiÕu c¸c con sè cña cïng mét chøng tõ nh−ng ®−îc b o qu n, l−u tr ë c¸c ®Þa ®iÓm kh¸c nhau. c. èi chiÕu logic. Kh¸i niÖm: èi chiÕu logic l ®èi chiÕu trÞ sè cña c¸c chØ tiªu cã quan hÖ víi nhau theo xu h−íng nhÊt ®Þnh hay tû lÖ nhÊt ®Þnh. C¸c lo¹i ®èi chiÕu logic: Ph©n tÝch vÒ xu h−íng cña c¸c nghiÖp vô, c¸c kho n môc: ©y l qu¸ trình ph©n tÝch nh ng thay ®æi cña mét sè d− t i kho n hoÆc mét lo¹i nghiÖp vô dùa trªn sù hiÓu biÕt vÒ yÕu tè t¹o ra xu h−íng cña sè d− t i kho n v lo¹i hình nghiÖp vô. Ph©n tÝch tû suÊt: nh»m ®¸nh gi¸ sù t−¬ng quan gi a c¸c kho n môc víi nhau v tÝnh träng yÕu còng nh− kh năng t i chÝnh hoÆc tÝnh hîp lý cña b n th©n tû suÊt. 6
3 - C¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm to¸n ngoµi chøng tõ. A KI M KÊ B TH C NGI M C I U TRA a. KiÓm kª. Kh¸i niÖm: KiÓm kª l ph−¬ng ph¸p kiÓm tra t¹i chç c¸c lo¹i t i s n trong kho v trong kÐt nh»m cung cÊp c¸c b»ng chøng vÒ sù tån t¹i, tình tr¹ng t i s n, sè l−îng v còng cã thÓ l gi¸ trÞ cña t i s n. quy trÌnh KiÓm kª: ChuÈn bÞ kiÓm kª: Trong kh©u n y cÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu, x¸c ®Þnh quy m« kiÓm kª, thêi gian kiÓm kª, ph©n bæ nh©n lùc, chuÈn bÞ c¸c thiÕt bÞ ®o l−êng phï hîp. Thùc hiÖn kiÓm kª: KiÓm kª ph i tiÕn h nh theo trình tù, kÕ ho¹ch ® x¸c ®Þnh v ph i ghi chÐp ®Çy ®ñ trªn c¸c phiÕu kiÓm kª, lËp b ng kª. KÕt thóc kiÓm kª: Ph i lËp biªn b n kiÓm kª trong ®ã ghi râ môc tiªu, néi dung, trình tù tiÕn h nh, c¸c chªnh lÖch ® ®−îc ph¸t hiÖn v kiÕn nghÞ vÒ c¸ch xö lý c¸c chªnh lÖch. 7
b. Thùc nghiÖm. Kh¸i niÖm: Thùc nghiÖm l ph−¬ng ph¸p diÔn l¹i hoÆc nghiªn cøu, ph©n tÝch tõng yÕu tè cÊu th nh cña mét t i s n, mét qu¸ trình ®· cã, ®· diÔn ra v cÇn x¸c minh l¹i. Quá trình tiÕn h nh : + ChuÈn bÞ: ph i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt, vÒ nh©n lùc, vÒ thêi gian v c¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý. + Thùc hiÖn: triÓn khai thùc nghiÖm theo kÕ ho¹ch ® ®Þnh, cÇn ghi chÐp ®Çy ®ñ ®Ó t¹o b»ng chøng kiÓm to¸n. + KÕt thóc: ®−a ra ®−îc biªn b n thùc nghiÖm v ph i nªu râ kÕt luËn vÒ vÊn ®Ò cÇn xem xÐt. c. iÒu tra. Kh¸i niÖm: iÒu tra l ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh l¹i mét t i liÖu hay mét thùc tr¹ng ®Ó ®i ®Õn nh ng quyÕt ®Þnh hay kÕt luËn cho kiÓm to¸n. Theo VSA 500: iÒu tra l viÖc tìm kiÕm th«ng tin tõ nh ng ng−êi cã hiÓu biÕt ë bªn trong hoÆc bªn ngo i ®¬n vÞ. CÁc k thu t i u tra Quan s¸t: Pháng vÊn, tiÕp xóc: Chän mÉu c¸c ®èi t−îng kiÓm to¸n, x¸c minh l m râ vÊn ®Ò cÇn kiÓm to¸n X¸c minh b»ng văn b n qua th− x¸c nhËn 8
II - CH N M U KI M TOÁN 1 - C¸c kh¸i niÖm c¬ b n vÒ chän mÉu trong kiÓm to¸n 2 - Ch n m u ng u nhiên 3 - Ch n m u phi x c su t 1. C¸c kh¸i niÖm c¬ b n vÒ chän mÉu trong kiÓm to¸n. Khái ni m Chän mÉu kiÓm to¸n l lùa chän mét sè phÇn tö (gäi l mÉu) tõ mét tËp hîp c¸c phÇn tö (gäi l tæng thÓ) v dïng c¸c ®Æc tr−ng cña mÉu ®Ó rót ra c¸c suy ®o¸n vÒ ®Æc tr−ng cña to n bé tæng thÓ. Yªu cÇu c¬ b n cña chän mÉu: MÉu ư c chän ph i l mÉu ®¹i diÖn mang y c¸c Æc tr−ng cña tæng thÓ m mÉu ®−îc chän ra. C¸c kh¸i niÖm c¬ b n vÒ chän mÉu trong kiÓm to¸n. Rñi ro chän mÉu l kh năng m kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn dùa trªn mÉu sai lÖch so víi kÕt luËn m kiÓm to¸n viªn còng dïng thö nghiÖm t−¬ng tù ¸p dông ®èi víi to n bé tæng thÓ. Rñi ro kh«ng do chän mÉu là kh năng kiÓm to¸n viªn ®−a ra nh ng kÕt luËn sai lÇm kh«ng ph i do lçi chän mÉu m do c¸c yÕu tè kh«ng liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc chän mÉu. 9
2. Chän mÉu ngÉu nhiªn. Kh¸i niÖm: Chän mÉu ngÉu nhiªn l c¸ch chän kh¸ch quan theo ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh, b o ® m cho mäi phÇn tö cÊu th nh tæng thÓ ®Òu cã kh năng nh− nhau trong viÖc hình th nh mÉu chän. Trong chän mÉu ngÉu nhiªn cã c¸c lo¹i hình cô thÓ: Chän mÉu ngÉu nhiªn theo b ng sè ngÉu nhiªn. Chän mÉu ngÉu nhiªn theo ch−¬ng trình vi tÝnh. Chän mÉu ngÉu nhiªn theo kho ng c¸ch (hÖ thèng). Chän mÉu ngÉu nhiªn theo b ng sè ngÉu nhiªn KTV s d ng b ng s ng u nhiên đ ch n m u các đ i tư ng ki m toán. Các bư c ch n m u B−íc 1: Þnh l−îng ®èi t−îng kiÓm to¸n b»ng h th ng c¸c con sè duy nhÊt. B−íc 2: X¸c ®Þnh mèi quan hÖ gi a c¸c phÇn tö ® ®Þnh d¹ng víi sè ngÉu nhiªn trong b ng s ng u nhiên. B−íc 3: X¸c ®Þnh lé trình s d ng b ng s ng u nhiên B−íc 4: X¸c ®Þnh ®iÓm xuÊt ph¸t. Chän mÉu ngÉu nhiªn theo hÖ thèng Kh¸i niÖm: Chän mÉu ngÉu nhiªn theo hÖ thèng l qu¸ trình chän m¸y mãc theo kho ng c¸ch x¸c ®Þnh trªn c¬ së kÝch cì cña quÇn thÓ v sè l−îng mÉu cÇn chän. C¸c b−íc ti n hành lÊy mÉu: B−íc 1: X¸c ®Þnh quy m« tæng thÓ (N). B−íc 2: X¸c ®Þnh quy m« mÉu (M). B−íc 3: X¸c nh kho ng c¸ch cè ®Þnh(K). K= N/M B−íc 4: X¸c ®Þnh ®iÓm xuÊt ph¸t (M1). Mi = Mi-1 + K ho c Mi = M1 + (i-1)*K 10
3. Chän mÉu phi x¸c suÊt. Kh¸i niÖm: Chän mÉu phi x¸c suÊt l c¸ch chän mÉu theo ph¸n ®o¸n chñ quan v kh«ng dùa theo ph−¬ng ph¸p m¸y mãc, kh¸ch quan. Trong chän mÉu phi x¸c suÊt g m: Chän mÉu theo khèi. Chän mÉu theo nhËn ®Þnh. H T CHƯƠNG IV 11