Bài giảng môn Tài chính tiền tệ: Chương 5 - Quang Trung TV

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu và sự phát triển không ngừng của thị trường, vai trò của các tổ chức tài chính ngày càng trở nên thiết yếu. Chúng đóng vai trò huyết mạch trong việc luân chuyển vốn, kết nối các chủ thể thừa vốn với các chủ thể thiếu vốn, và là kênh truyền dẫn quan trọng của chính sách tiền tệ. Chương này cung cấp cái nhìn tổng quan về hệ thống tài chính, đặc biệt đi sâu vào các ngân hàng trung gian – định chế cốt lõi trong cơ cấu này. Việc hiểu rõ bản chất và hoạt động của các tổ chức tài chính là nền tảng vững chắc để nắm bắt sâu sắc hơn về cơ chế vận hành của nền kinh tế hiện đại.

Sinh viên các ngành kinh tế, tài chính, ngân hàng; nhà đầu tư cá nhân; và bất kỳ ai quan tâm đến cấu trúc và hoạt động của hệ thống tài chính.

Tài liệu này trình bày một cách "siêu dễ hiểu" về các tổ chức tài chính, tập trung chủ yếu vào chương 5: Các tổ chức tài chính. Nội dung bài giảng được cấu trúc rõ ràng, bắt đầu với khái niệm và vai trò của ngân hàng trung gian, định nghĩa chúng là các định chế tài chính chủ yếu thực hiện hoạt động huy động vốn, cho vay và cung ứng dịch vụ thanh toán. Tài liệu cũng phân tích hai ý nghĩa quan trọng của vai trò "trung gian" – vừa là cầu nối giữa Ngân hàng Trung ương và nền kinh tế, vừa là kênh luân chuyển vốn giữa các chủ thể thừa và thiếu vốn. Tiếp theo, tài liệu phân loại các ngân hàng trung gian thành ngân hàng thương mại, ngân hàng phát triển, ngân hàng chính sách và tổ chức tín dụng hợp tác. Trọng tâm được đặt vào ngân hàng thương mại, mô tả các hoạt động của chúng nhằm mục tiêu lợi nhuận. Phần quan trọng nhất là phân tích chi tiết các nghiệp vụ cốt lõi của ngân hàng thương mại, bao gồm nghiệp vụ bên nguồn vốn (vốn tiền gửi với các loại không kỳ hạn, có kỳ hạn, tiết kiệm; vốn đi vay từ các tổ chức tài chính khác hoặc Ngân hàng Trung ương; và vốn chủ sở hữu gồm vốn điều lệ, quỹ dự trữ, lợi nhuận chưa chia) và nghiệp vụ bên tài sản (nghiệp vụ ngân quỹ đảm bảo thanh khoản, nghiệp vụ cho vay, đầu tư và các tài sản khác). Tài liệu còn đề cập đến các trung gian tài chính phi ngân hàng, mặc dù không đi sâu vào chi tiết trong các trang được cung cấp. Cách tiếp cận này giúp người học không chỉ nắm vững lý thuyết mà còn có khả năng áp dụng vào việc giải quyết các bài tập thực tiễn. Hiểu biết sâu sắc về các hoạt động này là cần thiết để đánh giá hiệu quả của hệ thống tài chính và đưa ra các quyết định kinh tế phù hợp.