Bài giảng Phân tích đầu tư chứng khoán: Chương 4 - ThS. Phạm Hoàng Thạch

Bài Giảng 4<br /> <br /> Phân tích Đầu tư Cổ phiếu<br /> <br /> PhânTích<br /> Đầu Tư<br /> Chứng<br /> Khoán<br /> Giảng viên: Th.S Phạm Hoàng Thạch<br /> Khoa: Tài Chính – Ngân Hàng<br /> Email: phamhoangthach@yahoo.com<br /> <br /> Những kỹ năng và khái niệm cơ bản<br /> • Tìm hiểu đặc điểm Cổ phiếu và cổ tức<br /> • Xem xét sự khác biệt giữa cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu<br /> thường<br /> • Tìm hiểu Thị trường cổ phiếu<br /> • Giải thích tại sao giá cổ phiếu phụ thuộc vào cổ tức<br /> tương lai và tỷ lệ tăng trưởng cổ tức<br /> • Hiểu được cách tính toán giá cổ phiếu dựa trên mô hình<br /> tăng trưởng cổ tức<br /> • Mở rộng việc định giá theo dòng tiền FCFF, FCFE<br /> • Định giá thông qua hệ số bội P/E, P/B, P/S, P/CF<br /> • Cách thức định giá cổ phiếu và quyết định đầu tư<br /> 2<br /> <br /> Cổ phiếu<br /> • Khái niệm cổ phiếu<br /> • Các đặc điểm:<br /> – Quyền bầu cử, ứng cử<br /> – Uỷ quyền biểu quyết<br /> – Các quyền cơ bản khác<br /> • Sở hữu một phần giá trị công ty tương ứng với giá trị cổ<br /> phiếu nhà đầu tư đang nắm giữ.<br /> • Hưởng cổ tức tương ứng phần cổ phiếu nắm giữ<br /> • Quyền ưu tiên mua cổ phiếu theo tỷ lệ nắm giữ trong trường<br /> hợp công ty phát hành tăng vốn.<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1<br /> <br /> Cổ tức<br /> • Cổ tức không phải là trách nhiệm của công ty cho đến<br /> khi nó được công bố bởi Hội đồng quản trị (Đại hội cổ<br /> đông thường niên thông qua).<br /> – Cổ tức được chi trả không phải là một khoản chi phí hoạt động<br /> kinh doanh vì thế nó không được khấu trừ thuế.<br /> – Thông thường một công ty không đi đến phá sản bởi vì nó<br /> không trả được cổ tức.<br /> <br /> • Mức cổ tức được áp dụng rộng rãi ở nhiều công ty trên<br /> thế giới là tối thiểu 70% từ lợi nhuận sau thuế (tại Việt<br /> Nam: thông thường chỉ từ 40-60% lợi nhuận sau thuế<br /> sau khi trích lập các quỹ).<br /> – Ví dụ: Năm 2009, VNM (từ 30%->40%), NTL (30%->130%,<br /> <br /> 30%=tiền), REE (120%, 20%=tiền), KLS …; BBC (thưởng 5:1 =<br /> CP).<br /> 4<br /> <br /> Sự khác nhau giữa cổ phiếu thường và<br /> cổ phiếu ưu đãi<br /> Cổ phiếu thường (CP phổ<br /> thông)<br /> • Được hưởng cổ tức không cố<br /> định, có thể cao hay thấp tùy<br /> theo kết quả kinh doanh<br /> • Được hưởng cổ tức sau cổ<br /> phiếu ưu đãi<br /> • Được chia tài sản sau cùng<br /> trong trường hợp công ty bị<br /> thanh lý<br /> • Giá cả thường dao động mạnh<br /> hơn cổ phiếu ưu đãi<br /> • Lợi nhuận và rủi ro cao hơn<br /> cổ phiếu ưu đãi<br /> <br /> Cổ phiếu ưu đãi<br /> • Được hưởng cổ tức cố định bất<br /> kể kết quả kinh doanh cao hay<br /> thấp<br /> • Được hưởng cổ tức trước cổ<br /> phiếu phổ thông<br /> • Được chia tài sản trước khi chia<br /> cho cổ đông phổ thông trong<br /> trường hợp công ty bị thanh lý<br /> • Giá cả thường ít dao động hơn cổ<br /> phiếu phổ thông<br /> • Lợi nhuận và rủi ro thấp hơn cổ<br /> phiếu phổ thông<br /> <br /> 5<br /> <br /> Thị trường cổ phiếu<br />  Thị trường sơ cấp – Nhằm huy động vốn dài hạn cho các<br /> tổ chức phát hành<br /> – Thị trường phát hành và giao dịch các loại chứng khoán mới<br /> phát hành.<br /> – Khi công ty quyết định phát hành tăng vốn, sẽ lựa chọn phát<br /> hành giữa vốn cổ phần hoặc nợ (trái phiếu).<br /> – Nhà đầu tư tham gia đấu giá mua cổ phiếu công ty đầu tiên sẽ<br /> tạo nên thị trường sơ cấp.<br /> <br />  Thị trường thứ cấp – Nhằm tạo khả năng thanh khoản<br /> cho nhà đầu tư<br /> – Thị trường giao dịch các loại chứng khoán đã phát hành<br /> – Sau khi cổ phiếu được phát hành và niêm yết, nó sẽ được giao<br /> dịch tại thị trường thứ cấp<br /> – Hầu như khi chúng ta muốn tham gia thị trường chứng khoán là<br /> chúng ta quan tâm đến thị trường này<br /> 6<br /> <br /> 2<br /> <br /> Định giá cổ phiếu<br /> • Khi đầu tư cổ phiếu, chúng ta có thể nhận<br /> được dòng tiền thu nhập theo 2 cách:<br /> – Công ty trả cổ tức<br /> – Bán cổ phiếu cho nhà đầu tư khác trên thị<br /> trường hoặc cho chính công ty đó<br /> <br /> 7<br /> <br /> • Nguyên tắc định giá: Giá cổ phiếu là hiện<br /> giá của những dòng tiền kỳ vọng tạo ra<br /> trong tương lai được chiết khấu về hiện tại<br /> với một tỷ suất lợi nhuận yêu cầu từ các<br /> nhà đầu tư.<br /> <br /> Định giá cổ phiếu – công thức tổng<br /> quát<br /> n<br /> <br /> P0  <br /> t 1<br /> <br /> Dt<br /> Pn<br /> <br /> (1  re )t (1  re ) n<br /> <br /> P0 = D1 /(1+re) + D2 /(1+re)2 + D3 /(1+re)3 + … +<br /> <br /> D /(1+re)<br /> <br /> <br /> <br /> P0 =<br /> <br /> <br /> t 1<br /> <br /> Dt<br /> (1  re) t<br /> <br /> với Dt: cổ tức ở thời đoạn t<br /> P0: là giá hiện tại của cổ phiếu và<br /> re: là tỷ lệ lợi nhuận yêu cầu từ cổ phiếu thường<br /> 8<br /> <br /> Xem xét giá cổ phiếu qua 1 thời đoạn<br /> • Giả sử bạn đang muốn mua cổ phiếu của công<br /> ty XYZ với kỳ vọng sẽ được trả $2 cổ tức một<br /> năm và bạn tin rằng sẽ bán được cổ phiếu này<br /> giá $14 thời gian sau đó. Nếu bạn yêu cầu tỷ<br /> suất sinh lời 20% trên vốn đầu tư, thì bạn sẽ<br /> sẵn sàng trả giá bao nhiêu cho cổ phiếu này?<br /> <br /> 9<br /> <br /> 3<br /> <br /> Xem xét giá cổ phiếu qua 2 thời đoạn<br /> • Bây giờ nếu bạn quyết định giữ cổ phiếu đó<br /> trong vòng 2 năm? Bên cạnh cổ tức năm 1, bạn<br /> kỳ vọng được trả cổ tức $2.10 trong năm 2 và<br /> giá cổ phiếu sẽ bán được vào cuối năm 2 là<br /> $14.70. Hiện tại bạn sẵn sàng trả giá bao nhiêu<br /> cho cổ phiếu này?<br /> <br /> 10<br /> <br /> Xem xét giá cổ phiếu qua 3 thời đoạn<br /> • Cuối cùng, bạn quyết định giữ cổ phiếu XYZ<br /> trong 3 năm? Ngoài 2 khoản cổ tức của năm 1 &<br /> 2, bạn kỳ vọng nhận được số tiền cổ tức $2.205<br /> tại thời điểm cuối năm 3 và giá giao dịch của nó<br /> sẽ là $ 15.435. Bây giờ bạn sẽ sẵn sàng bỏ ra<br /> bao nhiêu để sở hữu cổ phiếu này?<br /> <br /> 11<br /> <br /> Phát triển Mô hình định giá<br /> • Bạn sẽ tiếp tục thực hiện việc chiết khấu các<br /> dòng tiền thu được qua các năm về hiện tại để<br /> xác định giá của cổ phiếu.<br /> • Việc định giá cổ phiếu đơn giản chỉ là mô hình<br /> hiện giá toàn bộ dòng tiền (cổ tức) dự kiến có<br /> được trong tương lai và giá bán sau cùng của nó<br /> • Vì thế, bằng cách nào chúng ta có thể ước lượng<br /> được toàn bộ cổ tức và giá bán trong tương lai?<br /> <br /> 12<br /> <br /> 4<br /> <br /> Dự báo dòng cổ tức: Các trường hợp<br /> đặc biệt<br /> • Cổ tức không đổi<br /> – Công ty sẽ trả một khoản cổ tức không thay đổi kéo dài<br /> mãi mãi.<br /> – Đây là một hình thức của cổ phiếu ưu đãi<br /> – Giá cổ phiếu được tính dựa trên công thức dòng tiền đều<br /> vô tận<br /> <br /> • Tỷ lệ tăng trưởng cổ tức không đổi<br /> – Công ty sẽ tăng mức trả cổ tức với một tỷ lệ không đổi<br /> qua mỗi thời đoạn<br /> <br /> • Tỷ lệ tăng trưởng thay đổi và ổn định sau một<br /> thời gian<br /> – Tỷ lệ tăng trưởng cổ tức không giữ nguyên như ban đầu,<br /> nhưng giảm dần đến một tỷ lệ tăng trưởng không đổi<br /> 13<br /> <br /> Tốc độ tăng trưởng cổ tức bằng không<br /> • Nếu cổ tức được kỳ vọng không đổi trong<br /> khoảng thời gian khá dài và kéo đến vô cùng,<br /> khi đó chúng ta có thể áp dụng công thức tính<br /> toán hiện giá của dòng tiền đều vô tận để xác<br /> định giá cổ phiếu trong trường hợp này:<br /> – P0 = D / re<br /> <br /> • Giả sử nhà đầu tư được trả $0.50 cổ tức mỗi<br /> quý và tỷ suất sinh lời yêu cầu là 10%/năm.<br /> Giá cổ phiếu sẽ là bao nhiêu?<br /> <br /> 14<br /> <br /> Mô hình tăng trưởng cổ tức<br /> • Cổ tức được kỳ vọng tăng trưởng với tỷ lệ không<br /> đổi:<br /> – P0 = D1 /(1+re) + D2 /(1+re)2 + D3 /(1+re)3 +<br /> …<br /> – P0 = D0(1+g)/(1+re) + D0(1+g)2/(1+re)2 +<br /> D0(1+g)3/(1+re)3 + …<br /> • Biến đổi đại số, chúng ta xác định giá cổ phiếu<br /> theo mô hình như sau (được gọi là Mô hình<br /> Gordon):<br /> <br /> P0 <br /> 15<br /> <br /> D0 (1  g)<br /> D<br />  1<br /> re - g<br /> re - g<br /> <br /> 5<br /> <br />